Shoqata e Kombeve të Azisë Juglindore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Flamujt e anëtarëve të ASEAN në Xhakarta

Shoqata e Kombeve të Azisë Juglindore[1] (ASEAN /ˈɑːsi.ɑːn/[2],   /ˈɑːzi.ɑːn/)[3][4] është një organizatë politike dhe ekonomike e dhjetë shteteve të Azisë Juglindore. Shoqata u formua më 8 gusht 1967 nga Indonezia, Malajzia, Filipinet, Singapori, dhe Tailanda.[5] Që atëherë, anëtarësia u zgjerua nga Brunei, Kamboxhia, Laosi, Myanmar (Burma), dhe Vietnam. Kjo organizatë synon të përshpejtojë rritjen ekonomike, përparimin shoqëror, dhe evolucioni socio-kulturor në mesin e anëtarëve të saj, mbrojtjen e paqes dhe stabilitetit rajonal, dhe mundësi për vendet anëtare që të zgjidhin mosmarrëveshjet në mënyrë paqësore.[6][7]

ASEAN mbulon një sipërfaqe tokësore prej 4.4 milion kilometra katrorë, 3% e sipërfaqestokësore të Tokës. Territori ujor i ASEAN mbulon një sipërfaqe rreth tre herë më e madhe se ajo tokësore. Vendet anëtare kanë një popullsi të kombinuar prej rreth 625 milion njerëz, 8.8% e popullsisë të botës. Në vitin 2015, GDP-ja nominale e kombinuar e organizatës ishte rritur në më shumë se $2.6 trilion dollarë amerikan. Nëse ASEAN do të ishte një entitet i vetëm, do të renditej si ekonomia e shtatë më e madhe në botë, pas SHBA-së, Kinës, Japonisë, Gjermanisë, Francës dhe Mbretërisë së Bashkuar.[8]

Qëllimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Siç përcaktohet në Deklaratën e ASEAN, synimet dhe qëllimet e ASEAN janë:[9]

  • Të përshpejtojë rritjen ekonomike, përparimin shoqëror, dhe zhvillimin kulturor në rajon.
  • Të nxisë paqen dhe stabilitetin rajonal.
  • Të nxisë bashkëpunimin dhe ndihmën reciproke për çështje me interes të përbashkët.
  • Për të siguruar ndihmë për njëri-tjetrin në formën e trajnimeve dhe hulumtimeve.
  • Të bashkëpunojnë për shfrytëzimin më të mirë të bujqësisë dhe industrisë për të rritur standardet e jetesës së njerëzve.
  • Të nxisë studime të Azisë Juglindore.
  • Të mbajë një bashkëpunim të afërt dhe të dobishëm me organizatat ndërkombëtare ekzistuese që janë me synime dhe qëllime të ngjashme[10]

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Themelimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zgjerimi dhe integrimi i mëtejshëm[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Overview".
  2. ^ "How do you say ASEAN?"
  3. ^ "NLS/BPH: Other Writings, The ABC Book, A Pronunciation Guide". 8 May 2006.
  4. ^ Asean.org Arkivuar 2 mars 2012 tek Wayback Machine, ASEAN-10: Meeting the Challenges, by Termsak Chalermpalanupap, Asean.org, ASEAN Secretariat official website.
  5. ^ Bangkok Declaration.
  6. ^ "ASEAN Notional Calendar 2015" Arkivuar 4 shtator 2015 tek Wayback Machine (PDF). asean.org.
  7. ^ Long, Simon (20 November 2014).
  8. ^ ASEAN Community in Figures ACIF 2013 (PDF). Jakarta: ASEAN Secretariat. shk 2014. ISBN 978-602-7643-73-4. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 4 shtator 2015. Marrë më 11 shkurt 2015. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "The Asean Declaration (Bangkok Declaration) Bangkok, 8 August 1967".
  10. ^ "Overview". asean.org.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Organizata
Samiti ASEAN
Webfaqe në lidhje me ASEAN