Përdoruesi:Lauretaa Beriisha/Discrimination in education
Diskriminimi në arsim është akti i diskriminimit të njerëzve që i përkasin kategorive të caktuara për të gëzuar të drejtën e plotë për arsimim. Konsiderohet shkelje e të drejtave të njeriut. Diskriminimi në arsim mund të bëhet në bazë të përkatësisë etnike, kombësisë, moshës, gjinisë, racës, gjendjes ekonomike, aftësisë së kufizuar dhe fesë .Stampa:Discrimination sidebar
Konventa kundër diskriminimit në arsim e miratuar nga UNESCO më 14 dhjetor 1960 synon të luftojë diskriminimin dhe ndarjen racore në arsim . Në dhjetor të vitit 2020, 106 shtete ishin anëtare të Konventës.
Diskriminimi i arsimit në vende të ndryshme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Australi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Australia ka pasur një histori të diskriminimit racor kundër Australianëve Indigjenë në shumë fusha, përfshirë arsimin. Në vitin 1966, Australia nënshkroi Konventën kundër Diskriminimit në Arsimim. Secili shtet tani ka ligje gjithëpërfshirëse kundër diskriminimit që ndalojnë një diskriminim të tillë.[1]Në 1992, Australia miratoi Aktin e Diskriminimit të Aftësisë së Kufizuar 1992 (Cwth) për të nxjerrë jashtë ligjit diskriminimin ndaj studentëve me aftësi të kufizuara.[2]
Kina
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Megjithëse të gjithë njerëzit kanë të drejtë për nëntë vjet arsimim të detyruar në Kinë, ka raporte që tregojnë se pakicat, përfshirë personat me aftësi të kufizuara, diskriminohen në arsimin bazë[3]. Një shembull i diskriminimit të tillë që pasqyrohet në raportin e Human Rights Watch të vitit 2013 është i fëmijëve me çrregullim të deficitit të vëmendjes / hiperaktivitetit (ADHD) dhe paaftësi intelektuale të cilëve iu është refuzuar regjistrimi në shkollat e afërta për shkak të aftësive të tyre të kufizuara. Më pas prindërit e tyre u desh të udhëtonin në distanca të gjata nga shtëpia për të gjetur një vend për fëmijët e tyre me aftësi të kufizuara për arsimin bazë.
Ekzistojnë gjithashtu politika për shpërndarjen gjeografike të vendeve në dispozicion në sistemin e arsimit të lartë që çuan në diskriminim rajonal në Provimin e Hyrjes në Arsimin e Lartë . Në Kinë, çdo person ka një vend origjine në lidhje me vendlindjen e tij / saj, dhe lëvizja ose zhvendosja në provinca / zona të ndryshme nga ato të origjinës janë subjekt i marrjes së lejeve nga autoritetet. Studentët që i nënshtrohen diskriminimit rajonal janë ata që arritën të kenë një rekord më të mirë në provimet përkatëse, por u mohohet të studiojnë në universitete të larta për shkak të vendit të tyre të origjinës.
Kubë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kuba ka një shoqëri të larmishme dhe multikulturore dhe ka potencialisht një arenë të disponueshme që format e ndryshme të diskriminimit racor të rriten. Disa besojnë se sistemi arsimor Kuban vuan nga diskriminimi racor, veçanërisht kundër Afro-Kubanëve,[4][5] por ekzistenca e homologëve të tyre që besojnë ndryshe[6] nuk mund të neglizhohet.
Në vitet 1960 dhe 1970, kur grupet e pakicave seksuale u dënuan të qëndronin në kampe rehabilitimi, ata automatikisht humbën mundësinë për arsimim të lartë dhe ishin të detyruar të "riedukohenin" nga shteti. Në vitin 2010, Fidel Castro pranoi një diskriminim të tillë gjatë qeverisjes së tij, duke u penduar që nuk i kushtoi vëmendje të mjaftueshme "padrejtësisë së madhe" të pësuar.[7]
Republika Islamike e Iranit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pas revulucionit islamik, qeveria e re u përqendrua ne islamizmin e sistemit arsimor të vendit. Ruhollah Khomeini ishe në favor të fortë të shkollave me një seks dhe shpehu atë në fjalimin e tij në përvjetorin e lindjes së Fatimah bint Muhammad, e cila shpejt u bë politikë në vend. Figura politike deklaroi:
"Meqenëse udhëheqësit fetarë kanë ndikim dhe fuqi në këtë vend, ato nuk do t'i lejojnë vajzat të studiojnë në të njëjtën shkollë me djemtë. Ata nuk do të lejojnë gratë të mësojnë në shkollat e djemve. Ata nuk do të lejojnë burrat të japin mësim në shkollat e vajzave. Ata nuk do të lejojnë korrupsionin në këtë vend."[8]
Kushtetuta aktuale e Iranit thotë në Nenin 4 që: "Të gjithë ligjet dhe rregulloret civile, penale, financiare, ekonomike, administrative, kulturore, ushtarake, politike dhe të tjera duhet të bazohen në kritere islamike. Ky parim zbatohet absolutisht dhe përgjithësisht për të gjitha nenet e Kushtetutës si dhe të të gjitha ligjeve dhe rregulloreve të tjera "Mishërimet kulturore dhe fetare të Androcentrizmit mund të shihen në të gjithë infrastrukturën dhe politikat e vendeve. Për shembull, Irani ende e konsideron ''kujdesin ndaj shtëpisë dhe fëmijëve si përgjegjësi kryesore të grave",[9] siç tregohet përmes ndryshimit në kriteret e shkollës midis dy gjinive. Për më tepër, studentët Bahá'í janë dëbuar sistematikisht nga universitetet iraniane për shkak të fesë.[10]
Shtetet e Bashkuara
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shtetet e Bashkuara nuk janë nënshkruese të Konventës kundër Diskriminimit në Arsim. Shtetet e Bashkuara gjithmonë kanë pasur diskriminim institucional, me shkallë shumë të lartë diskriminimi. Diskriminimi në arsimim nuk kryhet vetëm nga një individ, por edhe nga organizata të mëdha. Diskriminimi mund të ndodhë edhe nga një mësues i cili mund të ketë standarde më të larta për një nxënës sesa tjetri. Ndarja e shkollave është një mënyrë në të cilën studentët me të ardhura të ulëta mund të izolohen nga studentët me të ardhura më të larta, gjë që i bën ata të kenë një arsim shumë më pak efikas. Në vitin 2004, shumë shkolla kishin një numër shumë të shpërhapur të shkollave specifike të studentëve të pakicave, në një lagje të Seattle ku popullsia ishte 95% Kaukaziane, popullsia e shkollave ishte 99% e zezë dhe Hispanike. (Kozol, 22)[11] Në San Diego CA, shkolla Rosa Parks ka 86% nxënës zezakë dhe Hispanikë dhe vetëm 2% të bardhë, dhe në Los Angeles CA ka një shkollë që mban emrin e Dr. King dhe ka 99 % studentë të zezë dhe Hispanikë. (Kozol, 24)[11]
Në vitet 1970 kur numri i studentëve që shkonin në shkollat e Nju Jorkut ishin ende shumë të bardhë jo të barabartë, numri i mjekëve ishte rreth 400. Ndërsa numri i studentëve të bardhë filloi të bjerë, edhe numri i mjekëve në dispozicion për të plotësuar nevojat e studentëve . Deri në vitin 1993 numri i mjekëve ishte shkurtuar në 23 dhe shumica e tyre ishin mjekë me kohë të pjesshme, fëmijët në Bronx ku ishin larguar të gjithë këta mjekë kishin 20 herë më shumë të ngjarë të vuanin nga asma se sa ata fëmijë që jetonin në qytet. (kazol, 42) [12]Një shembull tjetër i diskriminimit që ndodh edhe sot shihet gjithashtu në bazë të mënyrës se si secili student kategorizohet me një çmim mbi të sapo të fillojnë të ndjekin shkollën: Studentët që jetojnë në një komunitet me të ardhura të ulëta familjet me të ardhura vlerësohen me çmime më të ulëta se studentët që ndjekin shkolla të pasura dhe jetojnë në një komunitet të klasave më të larta. Çfarë do të thotë kjo etiketim është se nëse keni lindur në një komunitet me të ardhura të ulëta mund të merrni për shembull 8,000 dollarë në vit, por nëse keni lindur në një komunitet të pasur dhe të ndiqni një shkollë në një komunitet të pasur mund të merrni 16,000 dollarë në vit për arsimin shkollor . "Në vitin 1998, Bordi i Edukimit i Nju Jorkut shpenzoi rreth 8,000 dollarë në vit për arsimimin e një fëmije të klasës së tretë në një shkollë publike të qytetit të Nju Jorkut". (Kozol, 45)[13] Nëse do ta ngrinit po atë fëmijë dhe do t'i vendosnit në një periferi tipike të bardhë të Nju Jorkut ai/ajo do të vlente rreth 12,000 dollarë, nëse do ta merrnit atë fëmijë edhe një herë dhe do ta vendosnit/ajo në një nga periferitë më të pasura të bardha të Nju Jorkut çmimi i tyre shkon deri në 18,000 dollarë. (Kozol, 45)[13] Ky etiketim i studentëve dhe sa do të marrin ata për arsimin në shkollë është një shembull i diskriminimit dhe mënyrës në të cilën të varfërit qëndrojnë të varfër dhe të pasurit marrin shanse për t'u pasuruar. Mësuesit në shkolla gjithashtu diskriminohen, pagat që ata paguhen në një shkollë me të ardhura të ulëta janë shumë më pak sesa ata që punojnë në lagje të pasura, kushtet në të cilat mirëmbahen shkollat janë gjithashtu diskriminuese sepse studentët nuk mund të mësojnë materialet dhe të marrin rezultate të larta në testet nëse nuk kanë mësuesit e duhur, materialet e duhura, ushqimin e duhur dhe dhomat e duhura të klasave. Të gjithë këta shembuj të përmendur më parë shpjegohen me informacione shumë më të hollësishme në librin “The Shame of the Nation” nga Jonathan Kozol.
Ekziston diskriminim në arsimim midis shkollave që janë në zona me të ardhura më të ulëta (përgjithësisht studentë me ngjyrë). Në Turpin e Kombit autori na ofron shembuj të studentëve që vijnë nga banesa me të ardhura më të ulta ndjekin shkollën me punëtori të kërkuara, në vend të klasave të AP[14]. Kozol siguron një shembull të një studenti me emrin Mireya, një student zezak, i cili dëshironte të ishte një mjek ose një punonjës social, por u kërkua të merrte një klasë qepjeje gjithashtu klasë “Aftësi për jetën” (Kozol, 178)[15]. Për më tepër Mireya kishte në plan të ndiqte kolegj, Kozol pyeti mësuesen pse nuk ishte në gjendje të kalonte këto lëndë dhe të merrte klasa që do ta ndihmonin të ndiqte qëllimet e saj në kolegj, Kozol u përball me përgjigjen e mësuesve "Nuk është çështje se çfarë studentët duan. Është ajo që shkolla mund të ketë në dispozicion (Kozol, 179)[16]. Mireya u përball me një përballje të një studenti tjetër që bëri një pretendim "Ju jeni geto-kështu që ju qepni!" (Kozol, 180)[17]. Nga ky shembull, studentë me ngjyrë, të cilët gjithashtu janë me të ardhura të ulëta, ndjekin shkollën që duket se është programuar për t'i sjellë ata në fuqinë punëtore (punë), në krahasim me shkollat e tjera të privilegjuara që janë në gjendje t'u sigurojnë studentëve të tyre klasa AP, duke i marrë ata gati për kolegj.
Paragjykimi i mësuesve në vlersimin e notave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në disa vende, mësuesve u është treguar që sistematikisht u japin studentëve nota të ndryshme për një punë identike, bazuar në kategori si përkatësia etnike ose gjinia[18]. Sipas Studimit Gjatësor të Edukimit, "pritjet e mësuesve [janë] më parashikuese të suksesit në kolegj sesa shumica e faktorëve kryesorë, përfshirë motivimin e studentit dhe përpjekjen e studentit"[19]. Paragjykimi i notave mund të zbulohet duke krahasuar rezultatet e provimeve ku mësuesi i njeh karakteristikat e studentit me provimet e verbër, ku studenti është anonim. Kjo metodë mund të nënvlerësojë paragjykimin pasi që, për provimet me shkrim, stili i shkrimit të dorës ende mund të përcjellë informacione rreth studentit[20]. Studime të tjera zbatojnë të njëjtën metodë për grupet që përfshijnë shumë vite, për të matur paragjykimet individuale të secilit mësues[21]. Përndryshe, paragjykimi i notimit të mësuesit mund të matet në mënyrë eksperimentale, duke u dhënë mësuesve një detyrë të trilluar, nëse ndryshon vetëm emri (dhe kështu gjinia dhe përkatësia etnike) e studentit.[22]
Seksizmi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Studime të shumëfishta në disiplina dhe vende të ndryshme zbuluan se mësuesit u japin sistematikisht nota më të larta vajzave dhe grave. Ky paragjykim është i pranishëm në çdo nivel të arsimit, në shkollën fillore (SH.B.A.[23][24] ), shkollën e mesme (Franca,[25] Norvegjia,[26]Mbretëria e Bashkuar,[27]Shtetet e Bashkuara[24]) dhe e lartë shkollë (Republika Çeke [28]). Diskriminimi i notave është gjithashtu i pranishëm në provimet e pranimit në universitet: në Shtetet e Bashkuara, këshilltarët që vlerësojnë studentët për pranimin në kolegji favorizojnë gratë sesa burrat. [29]Në Francë, u tregua se, në provimin e pranimit për shkollën elite olecole Normale Supérieure, juritë ishin të njëanshme kundër burrave në disiplina të mbizotëruara nga meshkujt (të tilla si matematika, fizika ose filozofia) dhe paragjykuese ndaj grave në ato të mbizotëruara nga femrat (të tilla si biologji ose letërsi).[20]Rezultate të ngjashme u morën për provimet e akreditimit të mësuesve në fund të universitetit.[30] Mësueset femra priren të kenë një paragjykim më të fortë pro-femrave sesa mësuesit meshkuj.[31]
Duke përdorur efekte individuale të mësuesit, Camille Terrier i Institutit të Teknologjisë në Massachusetts tregoi se paragjykimi i mësuesve ndikon në motivimin e studentëve meshkuj dhe dëmton progresin e tyre në të ardhmen. Gjithashtu mund të ndikojë në mënyrë të konsiderueshme në vendimet e karrierës së studentëve.[32] Ka disa prova që studentët janë të vetëdijshëm për notën e padrejtë, për shembull djemtë e shkollës së mesme priren të presin nota më të ulëta nga mësueset femra.[33]
Racizmi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Sipas një studimi nga Gjermania, studentëve nga pakica etnike turke u jepen nota më të ulëta sesa gjermanët vendas.[34]
Shiko gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Paragjykimi në arsim
- Konventa kundër diskriminimit në arsim - një iniciativë e UNESCO-s
- Liria e arsimit
- Përfshirja (edukimi)
- E drejta për arsimim
- Ndarja racore
- Dallimet seksuale në arsim - diskriminimi i bazuar në seks në arsim dhe efektet e tij
- Malala Yousafzai
Referencat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-1
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-2
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-HRW-3
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-4
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-5
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-6
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-7
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-8
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-9
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-10
- ^ a b https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-:0-11
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-12
- ^ a b https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-:1-13
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-14
- ^ https://archive.org/details/shameofnationres00kozo/page/178/mode/2up
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-16
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-17
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-18
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-19
- ^ a b https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-ReferenceA-20
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-21
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-ReferenceB-22
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-23
- ^ a b https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-ReferenceC-24
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-25
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-26
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-27
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-ReferenceD-28
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-29
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-30
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-30
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-32
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-32
- ^ https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_in_education#cite_note-33