Jump to content

Plani i Përgjithshëm i Lindjes

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Generalplan Ost (në shqip: Plani i Përgjithshëm i Lindjes), i shkurtuar GPO, ishte plani i Gjermanisë naziste për gjenocidin, shfarosjen dhe spastrimin etnik në shkallë të gjerë të sllavëve, hebrenjve të Evropës Lindore dhe popujve të tjerë indigjenë të Evropës Lindore të kategorizuar si "Untermenschen" në ideologjinë naziste.[1][2] Fushata ishte një pararendëse e kolonizimit të planifikuar të Gjermanisë naziste të Evropës Qendrore dhe Lindore nga kolonët gjermanë, dhe ajo u krye përmes masakrave sistematike, urisë masive, punës në shtëpi, përdhunimeve masive, rrëmbimeve të fëmijëve dhe skllavërisë seksuale.[3][4]

Generalplan Ost u zbatua vetëm pjesërisht gjatë luftës në territoret e pushtuara nga Gjermania në Frontin Lindor gjatë Luftës së Dytë Botërore, duke rezultuar jodrejtpërdrejt dhe drejtpërdrejt në vdekjen e miliona njerëzve nga pushkatimet, uria, sëmundjet, shfarosja përmes punës dhe gjenocidi. Megjithatë, zbatimi i plotë i tij nuk u konsiderua i praktikueshëm gjatë operacioneve të mëdha ushtarake dhe nuk u materializua kurrë për shkak të disfatës së Gjermanisë.[5][6][7] Nën urdhrat e drejtpërdrejtë të udhëheqjes naziste, rreth 11 milionë sllavë u vranë në dhunën sistematike dhe terrorizmin shtetëror të kryer si pjesë e GPO-së. Përveç gjenocidit, miliona të tjerë u detyruan të punonin si skllevër për t'i shërbyer ekonomisë gjermane të luftës.[2]

Udhëzimet operacionale të programit bazoheshin në politikën e Lebensraum-it të propozuar nga Adolf Hitleri dhe Partia Naziste në përmbushje të ideologjisë Drang nach Osten (përpjekje drejt Lindjes) të ekspansionizmit gjerman. Si i tillë, synohej të ishte pjesë e Rendit të Ri në Evropë.[8] Përafërsisht 3.3 milionë robër sovjetikë të kapur nga Wehrmacht u vranë si pjesë e GPO-së. Plani kishte për qëllim gjenocidin e shumicës së banorëve sllavë me mjete të ndryshme - vrasje masive, uri të detyruara, puna si skllevë dhe politika të tjera pushtuese. Popullsitë e mbetura do të dëboheshin me forcë përtej Uraleve, duke i hapur rrugën kolonëve gjermanë.[9]

Plani ishte një punë në progres. Janë katër versione të njohura të tij, të zhvilluara me kalimin e kohës. Pas pushtimit të Polonisë, plani origjinal për Generalplan Ost u diskutua nga RKFDV-ja në mesin e vitit 1940 gjatë transferimeve naziste-sovjetike të popullsisë. Versioni i dytë i njohur i GPO-së u prokurua nga RSHA-ja nga Erhard Wetzel [de] në prill 1942. Versioni i tretë ishte zyrtarisht i datës qershor 1942. Versioni përfundimtar i Planit të Përgjithshëm të Lindjes erdhi nga RKFDV-ja më 29 tetor 1942. Megjithatë, pas disfatës gjermane në Stalingrad, burimet e alokuara për politikat e kolonizimit u devijuan në përpjekjet e luftës së Boshtit dhe programi u braktis gradualisht.

Kufijtë e Rajhut të Madh Gjerman të planifikuar, në skenarin e fitores naziste dhe përfundimit përfundimtar të Planit të Përgjithshëm të Lindjes
  1. ^ Moses, A. Dirk, red. (2008). Empire, Colony, Genocide: Conquest, Occupation, and Subaltern Resistance in World History. Berghahn Books. fq. 20. As a matter of fact, Hitler wanted to commit Genocide against the Slavic peoples, in order to colonize the East {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Lens (2019).
  3. ^ Masiuk, Tony (20 mars 2019). "Hitler's Manifest Destiny: Nazi Genocide, Slavery, and Colonization in Slavic Eastern Europe". Academia.edu. Arkivuar nga origjinali më 14 mars 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Barenberg, Alan (2017). "27: Forced Labor in Nazi Germany and the Stalinist Soviet Union". përmbledhur nga Eltis, David; L. Engerman, Stanley; Drescher, Seymour; Richardson, David (red.). The Cambridge World History of Slavery. Vëll. 4. New York, NY: Cambridge University Press. fq. 640, 650. doi:10.1017/9781139046176.028. ISBN 978-0-521-84069-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "WISSENSCHAFT - PLANUNG - VERTREIBUNG". Arkivuar nga origjinali më 26 korrik 2021. Marrë më 26 shtator 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Dietrich Eichholtz»Generalplan Ost« zur Versklavung osteuropäischer Völker" (PDF) (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2016-03-14. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Yad Vashem. "Generalplan Ost" (PDF). {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Lebensraum". encyclopedia.ushmm.org (në anglisht). Marrë më 2019-06-23.
  9. ^ Naimark 2023.