Qarku Šiauliai

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Qarku Šiauliai
Šiaulių apskritis
Šiauliai, qyteti më i madh në qark
Šiauliai, qyteti më i madh në qark
Flamuri i Qarku Šiauliai
Stema Qarku Šiauliai
Vendndodhja e Qarkut Šiauliai
Vendndodhja e Qarkut Šiauliai
VendiLituania Lituania
Qendra administrativeŠiauliai
Komunat
Sipërfaqja
 • Gjithsej8.537 km2 (3.296 sq mi)
 (13.1% e sipërfaqes së Lituanisë)
Popullsia
 (2020-01-01)
 • Gjithsej261.452
 • Vendi4-ta nga 10 (10.4% e popullsisë së Lituanisë)
 • Dendësia31,000/km2 (79,000/sq mi)
GDP
 • Gjithsej€4.6 miliard(2022)
Zona kohoreUTC+2 (EET)
 • Verës (DST)UTC+3 (EEST)
Kodi ISO 3166LT-SA
IZHNJ (2019)0.854[2]
very high · 6-ta

Qarku Šiauliai (Lituanisht: Šiaulių apskritis) është një nga dhjetë qarqetLituani. Është në veri të vendit dhe kryeqyteti i tij është Šiauliai. Më 1 korrik 2010, administrata e qarkut u hoq,[3] dhe që nga ajo datë, Qarku Šiauliai mbetet si njësi territoriale dhe statistikore.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Formimi i rajoneve administrative në Lituani filloi në Dukatin e Madh të Lituanisë në shekullin e 18-të.

Në tetor 1795, Katerina II e Rusisë i dha Šiauliai të drejtat e qytetit dhe privilegjin për t'u bërë kryeqyteti i rajonit. Ndarja administrative e Perandorisë Ruse mbeti e pandryshuar deri në fund të Luftës së Parë Botërore. Kur lufta mori fund, Lituania u rivendos si një shtet i pavarur më 1918.

Më 17 dhjetor 1918, u lëshua një qarkore nr. 1 "Për komunat në Lituani" që deklaronte se e gjithë zona e Lituanisë do të ndahej në rajone - apskritys Në Lituani kishte dhjetë apskritys.

Në vitin 1937, territori i përgjithshëm i qarkut Siauliai ishte 6042 km² dhe aty jetonin 210 mijë njerëz. Ishte apskritis më i madh në Lituani.

Në vitin 1940, Bashkimi Sovjetik pushtoi Lituaninë dhe reformoi sistemin administrativ. Sistemi i qarkut mbeti deri në vitin 1950 kur qarqet u shfuqizuan dhe e gjithë zona u nda në njësi më të vogla - rrethe, ose rajonas në lituanisht.

Vetëm në 1994 - katër vjet pas rivendosjes së pavarësisë së Lituanisë në 1990 - apskritys u krijuan përsëri. Megjithatë, apskrity ndërlufta nuk duhet të përzihen me apskrity aktuale, pasi qëllimi, madhësia dhe numri i tyre janë të gjitha të ndryshme. E gjithë zona e Lituanisë aktualisht është e ndarë në dhjetë njësi më të mëdha - apskritys dhe rrethe më të vogla, të përbëra nga pleqësitë urbane dhe rurale.

Komunat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Komuna e distriktit Akmenė
Komuna e distriktit Joniškis
Komuna e distriktit Kelmė
Komuna e distriktit Pakruojis
Komuna e distriktit Radviliškis
Komuna e qytetit Šiauliai
Komuna e distriktit Šiauliai

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ BENDRASIS VIDAUS PRODUKTAS PAGAL APSKRITIS 2022 M. osp.stat.gov.lt
  2. ^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (në anglisht). Marrë më 2018-09-13.
  3. ^ "Dėl apskričių viršininkų administracijų likvidavimo" (në lituanisht). Seimas of the Republic of Lithuania. Marrë më 21 gusht 2011.