Elektriciteti: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
jeni kara |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
{{për |
{{për ghjkjh |
||
}} |
|||
[[ |
[[gjhgjhgkjhhhNOAA.jpg|thumb|250px|[[Rrufeja]] godet tokën gjatë një [[Shtërngata|shtërngate]] nate. [[Energjia]] e rrezatuar me dritë shndërron [[gazi]]n e [[Atmosfera|atmosferës]] në [[Plazma|plazmë]] dhe anasjelltas.]] |
||
'''Elektriciteti''' ([[Greqishtja|greq.]] ''ήλεκτρον'', ilektron = qelibar) është një emërtim i përgjithshëm për llojshmërinë e dukurive që ndodhin nga prania dhe rrjedha e ngarkesës. Kjo përfshin shumë dukuri të mirënjohura [[Fizika|fizikore]] si [[rrufeja]], [[Fusha |
'''Elektriciteti''' ([[Greqishtja|greq.]] ''ήλεκτρον'', ilektron = qelibar) është një emërtim i përgjithshëm për llojshmërinë e dukurive që ndodhin nga prania dhe rrjedha e ngarkesës. Kjo përfshin shumë dukuri të mirënjohura [[Fizika|fizikore]] si [[rrufeja]], [[Fusha elektromagnetihgjhkgkjktronika|elektronikë]] dhe [[Fuqia elektrike|fuqinë elektrike]]. Këto koncepte të lidhura, por të dallueshme janë më të njohura nga terme më të sakta : |
||
* [[Fusha elektrike]] - është një efekt i krijuar nga një ngarkesë elektrike që ushtron një fuqi në sendet e ngarkuara në afërsinë e saj. |
* [[Fusha elektrike]] - është një efekt i krijuar nga një ngarkesë elektrike që ushtron një fuqi në sendet e ngarkuara në afërsinë e saj. |
||
* [[Forca elektrike]] - është aftësia e një fushe elektrike për të vepruar, zakonisht matet në [[Volti|volt]] (V). |
* [[Forca elektrike]] - është aftësia e një fushe ioupio |
||
elektrike për të vepruar, zakonisht matet në [[Volti|volt]] (V). |
|||
* [[Rryma elektrike]] - është lëvizja (e drejtuar e elektroneve ne metale dhe joneve ne lengje)apo rrjedha e pjesëzave të ngarkuara elektrike, matet në [[Amperi|amper]] (A). |
* [[Rryma elektrike]] - është lëvizja (e drejtuar e elektroneve ne metale dhe joneve ne lengje)apo rrjedha e pjesëzave të ngarkuara elektrike, matet në [[Amperi|amper]] (A). |
||
* [[Energjia elektrike]] - është [[energjia]] e fituar nga rryma e ngarkesës elektrike nëpër një përçues elektrik. |
* [[Energjia elektrike]] - është [[energjia]] e fituar nga rryma e ngarkesës elektrike nëpër një përçues elektrik. |
||
Rreshti 11: | Rreshti 13: | ||
== Shiko edhe == |
== Shiko edhe == |
||
* [[ |
* [[rei hoxha |
||
]] |
|||
* [[Andre-Mari Amper]] |
* [[Andre-Mari Amper]] |
||
* [[Elektrizimi]] |
* [[Elektrizimi]] |
Versioni i datës 19 shkurt 2016 16:02
Stampa:Për ghjkjh [[gjhgjhgkjhhhNOAA.jpg|thumb|250px|Rrufeja godet tokën gjatë një shtërngate nate. Energjia e rrezatuar me dritë shndërron gazin e atmosferës në plazmë dhe anasjelltas.]] Elektriciteti (greq. ήλεκτρον, ilektron = qelibar) është një emërtim i përgjithshëm për llojshmërinë e dukurive që ndodhin nga prania dhe rrjedha e ngarkesës. Kjo përfshin shumë dukuri të mirënjohura fizikore si rrufeja, elektronikë dhe fuqinë elektrike. Këto koncepte të lidhura, por të dallueshme janë më të njohura nga terme më të sakta :
- Fusha elektrike - është një efekt i krijuar nga një ngarkesë elektrike që ushtron një fuqi në sendet e ngarkuara në afërsinë e saj.
- Forca elektrike - është aftësia e një fushe ioupio
elektrike për të vepruar, zakonisht matet në volt (V).
- Rryma elektrike - është lëvizja (e drejtuar e elektroneve ne metale dhe joneve ne lengje)apo rrjedha e pjesëzave të ngarkuara elektrike, matet në amper (A).
- Energjia elektrike - është energjia e fituar nga rryma e ngarkesës elektrike nëpër një përçues elektrik.
- Fuqia elektrike - është përqindja me të cilën energjia elektrike kthehet apo ndryshohet në një formë energjie tjetër, si drita, ngrohtësia apo energjia mekanike.
- Ngarkesa elektrike - është një lidhje e vetive të ruajtura të disa pjesëzave nënatomike, të cilat përcaktojnë ndërveprimin e tyre elektromagnetik. Lënda e ngarkuar elektrikisht ndikohet dhe krijohet nga fushat elektromagnetike.
- Elektromagnetizmi- është një ndërveprim themeltar.
Shiko edhe
- [[rei hoxha
]]