Xhamia Selimije: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Sejko (diskuto | kontribute)
Etiketa: Hoqi ridrejtimin
Sejko (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 1: Rreshti 1:
[[File:Lezhë, Skanderbegův památník II.jpg|thumb|Rrënojat e Xhamisë Selimije brenda mauzoleut]]
[[File:Lezhë, Skanderbegův památník II.jpg|thumb|Rrënojat e xhamisë brenda mauzoleut]]
'''Xhamia Selimije''', është një [[Xhamia|xhami]] historike në qytetin e [[Lezha|Lezhës]], ku më 1981 u ngrit [[Mauzoleu i Skënderbeut]]. Kisha që u shndërrua për t'u bërë xhami ishe katedralja e qytetit, kushtuar [[Shën Nikolla|Shën Nikollës]].<ref name=":Kiel">{{Cite book|title=Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912)|last=Kiel|first=Machiel|publisher=IRCICA|year=2012|isbn=9789290632429|location=Stamboll|pages=282, 285|authorlink=Machiel Kiel|translator=Holta Vrioni|origyear=1990}}</ref>
[[Skeda:Alessio (Archivio fotografico Società Geografica Italiana).jpg|parapamje|Kisha e Shën Nikollës mes shtëpive të Lezhës, nga një inçizim i çerekut të parë të shekullit XX]]
'''Xhamia Selimije'''<ref name=":Kiel">{{Cite book|title=Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912)|last=Kiel|first=Machiel|publisher=IRCICA|year=2012|isbn=9789290632429|location=Stamboll|pages=282, 285|authorlink=Machiel Kiel|translator=Holta Vrioni|origyear=1990}}</ref> (apo ''Kisha e Shën Kollit'') njohur edhe si '''Xhamia e Selimijes''' në qytetin e Lezhës, ku më 1981 u ngrit [[Mauzoleu i Skënderbeut]], është vendi ku besohet se gjenden eshtrat e Skënderbeut.


== Historia ==
== Historia ==
Në zanafillë ndërtesa qe një kishë kushtuar Shën Nikollës, ende vijon të mbetet një afresk i të shenjtit në rrënojat e kishës, megjithëse tejet e dëmtuar. Kisha qëndronte në pjesën e brendshme të qytetit ilirik që u rindërtua më vonë nga romakët në shek. I p.K. Dëshmi e kësaj është ''guri Gaviarius'' përballë hyrjes, që u nxorr gjatë gërmimeve arkeologjike të viteve 1975-1980 nga Frano Prendi dhe Koço Zheku.


=== Katedralja ===
Themelet e saj janë të [[Shekulli XIV|shek. XIV]], katedralja është e tipit bazilikar me gjatësi 17 m dhe gjerësi 8 m. Ruhet në muret e saj një afresk i Shën Nikollës.
Me kërkimet e zgjeruara arkeologjike të 1968, u nxorrën në pah mbetjet e një katedraleje të shek. XV.<ref name=":Kiel" /> Katedralja e dikurshme e qytetit të Lezhës, e cila i kushtohej Shën Nikollës, qe e stilit gotik kolonial dhe shërbente si strehë për varrin e Skënderbeut. Qyteti mbeti në duart e venedikasve deri në çerekun e fundit të shekullit XVI, kohë gjatë së cilës u shndërrua në xhami.


=== Xhamia ===
Me pushtimin e Lezhës nga Perandoria Osmane, kisha më 1580 u shndërrua në xhami kushtuar [[Sulltani|Sulltan]] [[Selimi I|Selimit I]], prej nga edhe mori emrin ''Selimije.''
[[Skeda:Alessio (Archivio fotografico Società Geografica Italiana).jpg|parapamje|Xhamia Selimije në një inçizim në çerekun e parë të shek. XX.|alt=|majtas]]Gjatë viteve 1620-1630 kjo xhami u braktis, sepse gjatë shekujve XVII dhe XVIII veprimtaria ekonomike e Lezhës pësoi rënie të ndjeshme. [[Evlija Çelebi|Evlija Çelebiu]] në udhëpërshkrimin e tij nuk përmend as numrin e shtëpive të qytetit e as xhami. Ngrehina mbeti rrënojë deri nga fundi i shek. XVIII, kur u rindërtua nga [[Sulltani|Sulltan]] [[Selimi III]] dhe u emërtua sipas emrit të tij.<ref>{{Harvnb|Kiel|2012|page=283.}}</ref> Sipas historianit të arkitekturës Kiel, minarja e xhamisë e cila qëndronte deri më 1978, ishte ende e re. Por tërmeti i 1979 shkatërroi një numër të madh ndërtesash në qytet, si dhe xhaminë.<ref name=":Kiel" /> Gjatë rindërtimit u vendos heqja e shtesave osmane dhe shndërrimi i themeleve të kishës së vjetër dhe i varrit të heroit kombëtar në një monument modern.<ref>{{Harvnb|Kiel|2012|page=286.}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.lezha.gov.al/web/plani_strategjik_2013_2030_alb_349.pdf|title=Bashkia Lezhë: Plani Strategjik për Zhvillimin e Qëndrueshëm të Komunitetit të Lezhës, 2013 – 2030}}</ref>

Xhamia nuk i mbijetoi revolucionit kulturor të 1967, minarja iu shemb dhe më 1981 iu shfrytëzua struktura për të ngritur Mauzoleun e Skënderbeut.<ref>{{Cite web|url=http://www.lezha.gov.al/web/plani_strategjik_2013_2030_alb_349.pdf|title=Bashkia Lezhë: Plani Strategjik për Zhvillimin e Qëndrueshëm të Komunitetit të Lezhës, 2013 – 2030}}</ref>


== Restaurimi ==
== Restaurimi ==

Versioni i datës 16 tetor 2019 02:04

Rrënojat e xhamisë brenda mauzoleut

Xhamia Selimije, është një xhami historike në qytetin e Lezhës, ku më 1981 u ngrit Mauzoleu i Skënderbeut. Kisha që u shndërrua për t'u bërë xhami ishe katedralja e qytetit, kushtuar Shën Nikollës.[1]

Historia

Katedralja

Me kërkimet e zgjeruara arkeologjike të 1968, u nxorrën në pah mbetjet e një katedraleje të shek. XV.[1] Katedralja e dikurshme e qytetit të Lezhës, e cila i kushtohej Shën Nikollës, qe e stilit gotik kolonial dhe shërbente si strehë për varrin e Skënderbeut. Qyteti mbeti në duart e venedikasve deri në çerekun e fundit të shekullit XVI, kohë gjatë së cilës u shndërrua në xhami.

Xhamia

Xhamia Selimije në një inçizim në çerekun e parë të shek. XX.

Gjatë viteve 1620-1630 kjo xhami u braktis, sepse gjatë shekujve XVII dhe XVIII veprimtaria ekonomike e Lezhës pësoi rënie të ndjeshme. Evlija Çelebiu në udhëpërshkrimin e tij nuk përmend as numrin e shtëpive të qytetit e as xhami. Ngrehina mbeti rrënojë deri nga fundi i shek. XVIII, kur u rindërtua nga Sulltan Selimi III dhe u emërtua sipas emrit të tij.[2] Sipas historianit të arkitekturës Kiel, minarja e xhamisë e cila qëndronte deri më 1978, ishte ende e re. Por tërmeti i 1979 shkatërroi një numër të madh ndërtesash në qytet, si dhe xhaminë.[1] Gjatë rindërtimit u vendos heqja e shtesave osmane dhe shndërrimi i themeleve të kishës së vjetër dhe i varrit të heroit kombëtar në një monument modern.[3][4]

Restaurimi

Në fillim të vitit 2018 u anoncua projekti i restaurimit i cili filloi në qershor 2018 dhe ka përfunduar.

Shiko edhe

Referimet

  1. ^ a b c Kiel, Machiel (2012) [1990]. Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912). Përkthyer nga Holta Vrioni. Stamboll: IRCICA. fq. 282, 285. ISBN 9789290632429. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Kiel 2012, p. 283.
  3. ^ Kiel 2012, p. 286.
  4. ^ "Bashkia Lezhë: Plani Strategjik për Zhvillimin e Qëndrueshëm të Komunitetit të Lezhës, 2013 – 2030" (PDF). {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)