Telegram (program kompjuterik)

Telegram

Pamje nga ekrani i kompjuterit Telegram on Android
Zhvillues	Telegram Messenger LLP
Versioni i parë	gusht 2013 (2013-08)
Statusi i zhvillimit	Aktiv
Sistemi operativ	Android, Apple, Windows Phone, MS Windows, Linux, OS X
Gjuhët e mundshme	Anglisht, Arabisht, Spanjisht, Gjermanisht, Italisht, Koreane, Portugalisht
Përdoret për	Mesazhe të shpejta
Licenca	GPL v2 (Klient), Burim i mbyllur (server)
Alexa rank	5,885
Faqja zyrtare	www.telegram.org

Telegram, njohur edhe si Telegram Messenger, është një aplikacion komunikimi në pajisje mobile dhe kompjuter për shkëmbimin e shpejtë të mesazheve elektronike, i cili fokusohet në privatësinë e përdoruesve. Ai është program multiplatformor, që do te thotë që funksionon në platforma të tilla si Android, iOS, Windows Phone dhe sistemet desktop Windows, OS X dhe Linux. Përdoruesit në Telegram mund të shkëmbejnë mesazhe të enkriptuara nga të dy anët (end-to-end encryption), si dhe mund te shkembejne mesazhe, video dhe foto të çdo lloji, deri në 1.5GB.

Telegram është themeluar nga një organizatë gjermane jofitimprurëse mbështetur nga sipërmarrësi dhe filantropisti Pavel Durov. Platforma ka hapur si burim-kodin saj, ndërsa kodi i serverit është aktualisht në pronësi të themeluesve. Programi është gjithashtu në dispozicion të zhvilluesve të pavarur, të cilët mund të përdorin API-në e Telegram-it për nevojat e tyre.

Historia

Telegrami u lançua në vitin 2013 nga vëllezërit Nikolai dhe Pavel Durov, themeluesit e VK, rrjeti më i madh social në Rusi. Telegram Messenger LLP është një kompani e pavarur jofitimprurëse me bazë në Berlin, Gjermani, i cili nuk ka lidhje me VK. Nikolai krijoi protokollin e ri MTProto tek i cili është i bazuar Telegram, ndërsa Pavel ofroi mbështetje financiare dhe të infrastrukturës përmes fondit të tij Digital Fortress.

Karakteristikat

Llogaria

Llogaritë e telegramit janë të lidhura me numrat e telefonit dhe verifikohen me SMS. Përdoruesit mund të shtojnë shumë pajisje në llogarinë e tyre dhe të marrin mesazhe nga të gjithë. Pajisjet e lidhura mund të hiqen individualisht ose të gjitha menjëherë. Numri i lidhur mund të ndryshohet në çdo kohë dhe kur e bën këtë, kontaktet e përdoruesit do të marrin numrin e ri automatikisht. Përveç kësaj, një përdorues mund të vendosë një emër përdoruesi si një pseudonim që i lejon ata të dërgojnë dhe të marrin mesazhe pa ekspozuar numrin e tyre të telefonit. Llogaritë e Telegramit mund të fshihen në çdo kohë dhe ato fshihen automatikisht pas gjashtë muajve të pasivitetit si parazgjedhje, të cilat opsionalisht mund të ndryshohen nga 1 muaj më së shpejti deri në 12 muaj më së shumti.

Mesazhet

Mesazhet e paracaktuara të Telegram-it mund të aksesohen në cilindo nga pajisjet e lidhura të përdoruesit. Përdoruesit mund të ndajnë foto, video, mesazhe audio dhe skedarë të tjerë (deri në 2 gigabajt për skedar). Përdoruesit mund t'u dërgojnë mesazhe përdoruesve të tjerë individualisht ose në grupe me deri në 200,000 anëtarë. Mesazhet e dërguara mund të redaktohen deri në 48 orë pasi të jenë dërguar dhe mund të fshihen në çdo kohë nga të dy palët. Kjo u jep përdoruesve aftësinë për të korrigjuar fjalët e gabuara dhe për të tërhequr mesazhe që janë dërguar gabimisht. Telegram-i ofron drafte të cilat sinkronizohen në pajisjet e përdoruesit, të tilla si, kur një përdorues fillon të shtypë një mesazh në një pajisje dhe më vonë mund të vazhdojë në një tjetër. Drafti do të vazhdojë në redaktimin e zonës në çdo pajisje derisa të dërgohet ose hiqet. Bazuar në përdorimin e mesazheve në cloud, përdoruesit kanë mundësinë të planifikojnë mesazhe në biseda personale që do të dërgohen kur pala tjetër të vijë në internet. Përdoruesit gjithashtu mund të importojnë historinë e bisedave, përfshirë mesazhet dhe mediat, nga WhatsApp, Line dhe Kakaotalk për shkak të transportueshmërisë së të dhënave, ose duke bërë një bisedë të re për të mbajtur mesazhet ose duke i shtuar ato në një ekzistuese.

Transmetimi i mesazheve cloud në serverat e Telegram është i koduar me protokollin MTProto të shërbimit, ndërsa 'Bisedat e Fshehta' përdorin kriptimin fund-për-fund bazuar në të njëjtin protokoll. Sipas politikës së privatësisë së Telegram, "të gjitha të dhënat janë ruajtur shumë të koduara dhe çelësat e kriptimit në secilin rast janë të ruajtura në disa qendra të tjera të të dhënave në juridiksione të ndryshme. Në këtë mënyrë inxhinierët lokalë ose ndërhyrësit fizikë nuk mund të marrin qasje në të dhënat e përdoruesve". Baza e të dhënave lokale e mesazheve të Telegramit nuk është e koduar si parazgjedhje. Disa klientë të Telegramit lejojnë përdoruesit të kriptojnë bazën e të dhënave lokale të mesazheve duke vendosur një frazë kalimi.

Mesazhet sekrete

Mesazhet mund të dërgohen gjithashtu me kriptimin klient në klient në të ashtuquajturat biseda sekrete. Këto mesazhe janë të koduara me protokollin MTProto të shërbimit. [68] Ndryshe nga mesazhet e bazuara në re të Telegramit, mesazhet e dërguara brenda një bisede sekrete mund të arrihen vetëm në pajisjen mbi të cilën është filluar biseda sekrete dhe pajisjen mbi të cilën është pranuar biseda sekrete; ato nuk mund të dërgohen në pajisje të tjera. Mesazhet e dërguara brenda bisedave sekrete, në parim, mund të fshihen në çdo kohë dhe mund të "vetë-shkatërrohen".

Bisedat e fshehta duhet të fillojnë dhe të pranohen nga një ftesë, mbi të cilën shkëmbehen çelësat e kriptimit për sesionin. Përdoruesit në një bisedë të fshehtë mund të verifikojnë që asnjë sulm njeriu në mes nuk ka ndodhur duke krahasuar fotografi që vizualizojnë gjurmët e gishtave të çelësit publik.

Sipas Telegram, bisedat e fshehta kanë mbështetur fshehtësinë e përsosur që nga dhjetori 2014. Çelësat e enkriptimit ndryshohen periodikisht pasi një çelës është përdorur më shumë se 100 herë ose ka qenë në përdorim për më shumë se një javë. Çelësat e vjetër të kriptimit "shkatërrohen".

Përdoruesit e Windows dhe GNU / Linux nuk janë ende në gjendje të përdorin biseda sekrete duke përdorur aplikacionin zyrtar të Telegram Desktop ndërsa klienti zyrtar vetëm për macOS i mbështet ato. Bisedat sekrete nuk janë në dispozicion për grupe ose kanale.

Kanale

Në shtator 2015, Telegram shtoi kanale. Kanalët janë një formë komunikimi njëdrejtimor ku administratorët mund të postojnë mesazhe, por përdoruesit e tjerë jo. Çdo përdorues ka aftësinë të krijojë dhe të abonohet në kanale. Kanale mund të krijohen për transmetimin e mesazheve për një numër të pakufizuar të abonuesve. Kanale mund të jenë në dispozicion publik me një emër ndërmjetës dhe një URL të përhershëm, kështu që kushdo mund të bashkohet. Përdoruesit që bashkohen me një kanal mund të shohin tërë historinë e mesazheve. Përdoruesit mund të bashkohen dhe të largohen nga kanale në çdo kohë. Në varësi të cilsës së një kanali, mesazhet mund të nënshkruhen me emrin e kanalit ose me emrin e përdoruesit admin që i postoi ato. Përdoruesit që nuk janë administratorë nuk mund të shohin përdoruesit e tjerë që janë abonuar në kanal. Administratori i kanalit mund të shohë statistika mbi aktivitetin e kanalit, pasi çdo mesazh ka numërimin e vet të shikimeve, duke treguar sa përdorues kanë parë këtë mesazh, duke përfshirë shikimet nga mesazhet e përcjella. Nga maji 2019, krijuesi i një kanali mund të shtojë një grup diskutimi, një grup i veçantë ku mesazhet në kanal postohen automatikisht për abonentët të komunikojnë. Kjo mundëson komentet për postimet në kanal.

Në dhjetor 2021, u prezantuan veçoritë e mbrojtjes së përmbajtjes që lejojnë administratorët e kanaleve private dhe grupet të çaktivizojnë screenshot, përcjelljen e mesazheve dhe ruajtjen e të dhënave në komunitetet e tyre. Në nëntor 2023, u shtua një veçori "Giveaway", duke lejuar pronarët e kanaleve të përdorin Telegramin për të dhënë rastësisht çmime si abonime Premium të Telegramit ndjekësve të tyre, bazuar në kritere të caktuara.

Në dhjetor 2019, Bloomberg News transferoi shërbimin e tyre të lajmeve bazuar në mesazhe nga WhatsApp në Telegram pasi i pari ndalon mesazhet masive dhe automatizimin.Shërbimet e tjera të lajmeve me kanale zyrtare në platformë përfshijnë Financial Times, Business Insider dhe The New York Times.

Kanaleve gjithashtu i janë përdorur nga qeveritë dhe kryetarët e shteteve. Shembuj të shquar përfshijnë Volodymyr Zelensky dhe Emmanuel Macron. Kanaleve i janë përdorur edhe nga gazetarët në regjime të ndjekura për të themeluar rrjete lajmesh të pavarura.