Teodoriku i Madh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Medalioni i Teodorikut të Madh (493-526)
Mauzoleu i Teoderikut të Madh
Statuja prej bronzi e Teodorikut të Madh (nga Peter Vischer Plaku , 1512–13) - Monumenti i Perandorit Maximilian I në Kishën e Oborrit në Innsbruck

Theodoriku i Madh (454 - 30 Gusht 526), i quajtur edhe Theodoriku Amal (Latin: Flāvius Theoderīcus) ishte mbreti i ostrogotëve (471-526), dhe sundimtar i pavarur i Mbretërisë Ostrogotike të Italisë midis viteve 493-526, regjent i visigotëve midis viteve 511-526, ​​dhe një patric i Perandorisë Romake Lindore.

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Teodoriku u lind në Panoni dhe ishte i biri i Mbretit Teodemir. Si një fëmijë i vogël fisnik ostrogot, Teodorik u mor peng në Kostandinopojë, ku ai kaloi vitet e tij rinore dhe mori një arsim romak lindor. Theodorik u kthye në Panoni rreth vitit 470 dhe bëri fushatë kundër Sarmatianëve dhe konkurroi për ndikim midis Gotëve të Ballkanit Romak. Perandori Zeno e bëri atë një komandant të forcave romake lindore në vitin 483 pas Krishtit, dhe në vitin 484 pas Krishtit ai u emërua konsull . Sidoqoftë, Theodorik mbeti në armiqësi të vazhdueshme me perandorin dhe sulmonte shpesh tokat romake lindore.

Me urdhër të Zenonit, në vitin 489 Theodorik sulmoi Odoacerin, mbretin e Italisë, duke dalë fitues në vitin 493. Si sundimtar i ri i Italisë, ai mbështeti një administratë juridike romake dhe kulturë shkencore dhe promovoi një program të madh ndërtimi në të gjithë Italinë. [1] Në vitin 505 ai u zgjerua në Ballkan dhe deri në vitin 511 ai e kishte vënë Mbretërinë Visigotike të Spanjës nën kontrollin e tij të drejtpërdrejtë dhe kishte vendosur hegjemoni mbi mbretëritë Burgundiane dhe Vandale.

Si sundimtar i mbretërive të kombinuara gotike, Theodoriku kontrollonte një perandori që shtrihej nga Oqeani Atlantik deri në Detin Adriatik. Megjithëse vetë Theodoriku përdori vetëm titullin "mbret" (rex), disa studiues e karakterizojnë atë si një Perandor Romak Perëndimor në të gjitha përveç emrit, pasi ai sundoi pjesë të mëdha të ish-Perandorisë Romake Perëndimore, kishte marrë ish-perandorinë perëndimore regalia nga Kostandinopoja në vitin 497, dhe disa i referohen atij me titullin augustus.

Theodorik vdiq në vitin 526 dhe u varros në një mauzoleum të madh në Ravenna. Ai kujtohet si figura Dietrich von Bernlegjendën heroike gjermane.[2]

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Johnson 1988.
  2. ^ Grun, Bernard (1991) [1946]. The Timetable of History (në anglisht). New York: Simon & Schuster. fq. 30–31. ISBN 0-671-74271-X.