Ukraina kundër Federatës Ruse (2022)
Pretendimet për gjenocid sipas Konventës për Parandalimin dhe Dënimin e Krimit të Gjenocidit (Ukraina kundër Federata Ruse) është një çështje e paraqitur përpara Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë (GJND), organi kryesor gjyqësor i Kombeve të Bashkuara të Amerikës . Ajo u dorëzua nga Ukraina më 26 shkurt 2022 kundër Rusisë pas pushtimit të Ukrainës nga kjo e fundit në vitin 2022, e cila u justifikua pjesërisht nga pretendimet se Ukraina ishte e përfshirë në akte gjenocidi brenda rajoneve të Luhanskut dhe Donetskut . [1] Ukraina tha se këto pretendime shkaktuan një mosmarrëveshje sipas Konventës së 1948 mbi Parandalimin dhe Ndëshkimin e Krimit të Gjenocidit dhe e bazuan aplikimin e saj në juridiksionin e GJND-së për të zgjidhur mosmarrëveshjet që përfshijnë Konventën. [2] Më 16 mars 2022, gjykata vendosi që Rusia duhet "të pezullojë menjëherë operacionet ushtarake" në Ukrainë, ndërsa pret vendimin përfundimtar për çështjen. [3]
Aplikacion[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kërkesa e Ukrainës për fillimin e procedurave kërkonte "të vërtetonte se Rusia nuk ka bazë ligjore për të ndërmarrë veprime në dhe kundër Ukrainës me qëllim të parandalimit dhe ndëshkimit të çdo gjenocidi të supozuar". Pohimi kryesor i saj ishte se “Federata Ruse ka pretenduar në mënyrë të rreme se aktet e gjenocidit kanë ndodhur në rajonet e Luhansk dhe Donetsk të Ukrainës, dhe mbi këtë bazë ka njohur të ashtuquajturën ' Republika Popullore e Donetskut ' dhe ' Republika Popullore e Luhanskut ', dhe më pas shpalli dhe zbatoi një 'operacion special ushtarak' kundër Ukrainës. [2]
Ukraina akuzoi gjithashtu Rusinë për planifikimin e "akteve të gjenocidit në Ukrainë" dhe pohoi se Forcat e Armatosura Ruse "po vrasin dhe shkaktojnë lëndime serioze me dashje anëtarët e kombësisë ukrainase - aktus reus i gjenocidit sipas Nenit II të Konventës qe ky nen titullohët Gjenocid. [2]
Procedurat e përkohshme të ndihmës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Seancat fillestare të çështjes u zhvilluan më 7 mars 2022 në Pallatin e Paqes në Hagë, Holandë ku është edhe selia kryesore e gjykatës ,që u takuan aty për të përcaktuar të drejtën e Ukrainës për lehtësim të përkohshëm. [4] Delegacioni rus nuk u paraqit në këto procedura, [5] por dorëzoi një deklaratë me shkrim permes postës elektronike. [6]
Më 16 mars 2022, gjykata vendosi 13/2 se Rusia duhet "të pezullojë menjëherë operacionet ushtarake" që ajo filloi më 24 shkurt 2022 në Ukrainë, me nënpresidentin Kirill Gevorgian të Rusisë dhe gjyqtarin Xue Hanqin të Kinës që kundërshtojnë. [3] Gjykata gjithashtu bëri thirrje unanimisht që të dyja palët të përmbahen nga çdo veprim që mund të përkeqësojë ose zgjerojë mosmarrëveshjen përpara Gjykatës ose ta bëjë më të vështirë zgjidhjen e tij. [7]
Përveç një përmbledhjeje të shkurtër të vendimit të saj, [7] Gjykata Ndërkombtare të Drejtësisë lëshoi një urdhër prej 20 faqesh duke shpjeguar arsyetimin e saj. [8] Gjashtë gjyqtarë paraqitën deklarata të veçanta duke shpjeguar pikëpamjet e tyre individuale mbi çështjen, duke përfshirë Zëvendës Presidentin Gevorgian dhe gjyqtarin Xue. [9] [10] [11] [12] [13] [14]
Ndërsa vendimet e gjykatës janë të detyrueshme për shtetet anëtare, gjykata nuk ka mjete për të zbatuar urdhrat e saj drejtpërdrejt. [15] [16] Në raste të rralla, vendet kanë injoruar vendimet në të kaluarën. [15] [17]
Arsyetimi i gjykatës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Gjykata fillimisht përcaktoi se kishte juridiksion për të urdhëruar lehtësim të përkohshëm "në përputhje me nenin IX të Konventës së Gjenocidit", i cili autorizon GJND-në të zgjidhë mosmarrëveshjet mbi interpretimin, zbatimin ose përmbushjen e Konventës. Gjykata shpjegoi se neni IX zbatohej sepse Rusia dhe Ukraina kanë një mosmarrëveshje nëse gjenocidi po ndodh në Donetsk dhe Luhansk.
Gjykata më pas përcaktoi se ekzistonte një lidhje e besueshme midis të drejtave të pohuara të Ukrainës sipas Konventës së Gjenocidit dhe lehtësimit kryesor të përkohshëm që ajo kërkoi - pezullimin e operacioneve ushtarake të Rusisë - megjithëse zbuloi se një lidhje e tillë mungonte për dy forma të tjera lehtësimi të kërkuara nga Ukrainë. Dy të drejtat e pohuara nga Ukraina ishin e drejta "për të mos iu nënshtruar një pretendimi të rremë të gjenocidit" dhe e drejta "për të mos iu nënshtruar operacioneve ushtarake të një shteti tjetër në territorin e saj bazuar në [një abuzim] të Konventës së Gjenocidit. " Gjykata tha se Ukraina kishte "një të drejtë të besueshme për të mos iu nënshtruar operacioneve ushtarake nga Federata Ruse me qëllim të parandalimit dhe ndëshkimit të një gjenocidi të supozuar" në territorin e saj.
Më në fund, gjykata vendosi se situata në Ukrainë ishte mjaft urgjente për të garantuar lehtësim të përkohshëm. Në këtë drejtim, gjykata konstatoi se “popullsia civile e prekur nga konflikti aktual është jashtëzakonisht e cenueshme. 'Operacioni special ushtarak' i kryer nga Federata Ruse ka rezultuar me vdekje dhe plagosje të shumta civile. Gjithashtu ka shkaktuar dëme të konsiderueshme materiale, duke përfshirë shkatërrimin e ndërtesave dhe infrastrukturës. Sulmet po vazhdojnë dhe po krijojnë kushte gjithnjë e më të vështira jetese për popullatën civile. Shumë persona nuk kanë akses në ushqimet më elementare, ujë të pijshëm, energji elektrike, ilaçe esenciale apo ngrohje. Një numër shumë i madh njerëzish po tentojnë të ikin nga qytetet më të prekura në kushte jashtëzakonisht të pasigurta.” [8]
Deklarata të ndara[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Zëvendëspresidenti Gevorgian dhe gjyqtari Xue nuk u pajtuan që GJND-ja kishte juridiksion, duke shkruar se Ukraina po kërkonte vërtet një vendim mbi ligjshmërinë e pushtimit rus dhe se kjo nuk ngriti një mosmarrëveshje të vërtetë sipas Konventës së Gjenocidit. [9] [11] Gjyqtari Mohamed Bennouna shprehu gjithashtu dyshime për zbatueshmërinë e Konventës së Gjenocidit, por tha se "Unë votova në favor të Urdhrit që tregon masat e përkohshme në këtë rast, sepse u ndjeva i detyruar nga kjo situatë tragjike, në të cilën vuajtjet e tmerrshme po i shkaktohen ukrainasit. popullit, për t'iu bashkuar thirrjes së [GJND-së] për t'i dhënë fund luftës." [10]
Gjykatësi ad hoc Yves Daudet shkroi veçmas për të kritikuar GJND-në për urdhërimin e Ukrainës dhe Rusisë "të përmbahen nga çdo veprim që mund të përkeqësojë ose zgjerojë mosmarrëveshjen", duke argumentuar se "kjo masë e mospërkeqësimit të mosmarrëveshjes duhej të kishte drejtuar vetëm ndaj Federata Ruse, të cilën kujtoj se ishte caktuar nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara si autore e agresionit kundër Ukrainës”. [14] Mendimet e ndara të dy gjyqtarëve të tjerë dhanë arsye shtesë mbështetëse për urdhrin e gjykatës. [12] [13]
Reagimet ndaj vendimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Menjëherë pas publikimit të vendimit, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy e përshëndeti vendimin si një fitore të plotë për vendin e tij, [3] duke thënë se injorimi i urdhrit do të izolonte më tej Rusinë. [17] [18] Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres tha se vendimi përforcoi thirrjet e tij të përsëritura për paqe. [16]
Të nesërmen, Grupi i Shtatë Ministrave të Jashtëm lëshoi një deklaratë të përbashkët duke akuzuar Rusinë për kryerjen e një "lufte të paprovokuar dhe të turpshme" dhe i bëri thirrje vendit që t'i bindet vendimit të gjykatës. [19] [20] Sekretari i shtypit presidencial rus Dmitry Peskov e hodhi poshtë vendimin, duke thënë se Rusia nuk mund ta "merrte parasysh këtë vendim" dhe se pa pëlqimin e të dyja palëve vendimi nuk ishte i vlefshëm. [21]
Pas një samiti të jashtëzakonshëm në Bruksel, liderët e NATO -s lëshuan një deklaratë të përbashkët duke dënuar sulmet ruse ndaj civilëve dhe duke i bërë thirrje Rusisë që të pezullojë menjëherë operacionet ushtarake siç urdhëroi gjykata. [22]
- ^ Hinton, Alexander (25 shkurt 2022). "Putin's claims that Ukraine is committing genocide are baseless, but not unprecedented". The Conversation (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2022. Marrë më 2022-03-07.
- ^ a b c Poskakukhin, Andrey (27 shkurt 2022). "Ukraine institutes proceedings against the Russian Federation and requests the Court to indicate provisional measures" (PDF). International Court of Justice. fq. 1–2. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 28 shkurt 2022. Marrë më 7 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":0" defined multiple times with different content - ^ a b c Quell, Molly (16 mars 2022). "International Court of Justice orders Russia to cease hostilities in Ukraine". The Globe and Mail. Marrë më 16 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "Quell1" defined multiple times with different content - ^ Wintour, Patrick (7 mars 2022). "International court of justice to fast-track ruling on Russian invasion". The Guardian (në anglisht). London. Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2022. Marrë më 7 mars 2022.
- ^ Schnell, Mychael (2022-03-07). "Russian representatives skip UN court hearing on Ukraine". The Hill (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2022. Marrë më 2022-03-07.
- ^ "Allegations of Genocide under the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Ukraine v. Russian Federation)". International Court of Justice. Arkivuar nga origjinali më 13 mars 2022. Marrë më 14 mars 2022.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b "Allegations of Genocide under the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Ukraine v. Russian Federation): The Court indicates provisional measures". Press release. 2022-03-16. https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/182/182-20220316-PRE-01-00-EN.pdf."Allegations of Genocide under the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Ukraine v. Russian Federation): The Court indicates provisional measures" (PDF) (Press release). International Court of Justice. 16 March 2022. Retrieved 16 March 2022.
- ^ a b "Allegations of Genocide Under the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Ukraine v. Russian Federation): Order on Provisional Measures" (PDF). International Court of Justice. 2022-03-16.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":6" defined multiple times with different content - ^ a b "Declaration of Vice-President Gevorgian" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":02" defined multiple times with different content - ^ a b "Declaration of Judge Bennouna" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":1" defined multiple times with different content - ^ a b "Declaration of Judge Xue" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":2" defined multiple times with different content - ^ a b "Separate Opinion of Judge Robinson" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":3" defined multiple times with different content - ^ a b "Declaration of Judge Nolte" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":4" defined multiple times with different content - ^ a b "Declaration of Judge ad hoc Daudet" (PDF).
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name ":5" defined multiple times with different content - ^ a b The Associated Press (16 mars 2022). "Russia and Ukraine express optimism around diplomatic talks, as Kyiv comes under heavy fire". CBC News. Marrë më 16 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b "International Court orders Russia to 'immediately suspend' military operations in Ukraine". United Nations News. 16 mars 2022. Marrë më 16 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "UNN1" defined multiple times with different content - ^ a b Noack, Rick (16 mars 2022). "U.N. court orders Russia to halt its invasion of Ukraine, in a largely symbolic ruling". The Washington Post. Marrë më 16 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "Noack1" defined multiple times with different content - ^ Borger, Julian (16 mars 2022). "UN international court of justice orders Russia to halt invasion of Ukraine". The Guardian. Marrë më 16 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ The Associated Press (17 mars 2022). "Russian forces pound Ukraine's capital, target western city of Lviv". CBC News. Marrë më 18 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "G7 Chair's Statement on today's G7 call". Press release. 17 mars 2022. https://www.auswaertiges-amt.de/en/newsroom/news/g7-russia-ukraine/2517850. Retrieved 18 mars 2022.
- ^ RFE/RL (17 mars 2022). "Kremlin, As Expected, Rejects ICJ Ruling To Halt Ukraine Invasion". Radio Free Europe/Radio Liberty. Marrë më 18 mars 2022.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Statement by NATO Heads of State and Government". Press release. 24 mars 2022. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_193719.htm.