Zgjedhjet vendore në Kosovë, 2023
Zgjedhjet lokale u mbajtën në katër komuna në veri të Kosovës më 23 prill 2023. [1] Fillimisht ato ishin planifikuar të mbaheshin në dhjetor 2022, por më pas u shtynë. [2] Zgjedhjet u mbajtën në katër komunat me shumicë serbe Leposaviq, Mitrovicë Veriore, Zubin Potok dhe Zveçan, që gjenden në veri të Kosovës . [3] Zgjedhjet u bojkotuan nga partia më e madhe politike serbe në Kosovë, Lista Serbe, pas largimit të saj nga institucionet e Kosovës dhe dorëheqjes së kryetarëve të tyre në veri të Kosovës në nëntor. [4] [5] Në mesin e kandidatëve të shpallur ishin vetëm dy serbë. Aleksandar Arsenijeviq, kandidat për kryetar të Komunës së Mitrovicës së Veriut, tërhoqi kandidaturën e tij më 2 dhjetor. [6] [7] Zgjedhjet u bojkotuan nga partitë serbe dhe një pjesëmarrje jashtëzakonisht e ulët. Vetëm 3.47% e 45,095 personave me të drejtë vote votuan: 1,566 prej tyre ishin shqiptarë dhe vetëm 13 ishin serb të Kosovës. Të gjithë kryetarët e zgjedhur të komunave me shumicë dominuese serbe janë shqiptarë. [8] [9] Vetëm Partia Demokratike e Kosovës (PDK) dhe Vetëvendosje (LVV) kanë pasur kandidatë për kryetarë komunash në të katër komunat. [10] [11] Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani fillimisht kishte caktuar datën 25 dhjetor si datë të votimit për kuvendet komunale të Zveçanit dhe Leposaviqit në veri të Kosovës. [12] Më 20 prill, kandidati për kryetar të komunës së Leposaviqit, Aleksandar Jabllanoviq, lider i Partisë së Serbëve të Kosovës (PKS), tërhoqi kandidaturën e tij për të kandiduar në zgjedhje.
Pasojat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pavarësisht pjesëmarrjes së ulët, zyrtarët amerikanë njoftuan se do të njihnin rezultatet. [13] Si rezultat i bojkotit, kryetarët shqiptarë etnikë u zgjodhën në të katër komunat. Partia Vetëvendosje e kryeministrit të Kosovës Albin Kurti fitoi garën për kryetar komune në Mitrovicën e Veriut dhe Leposaviqin, ndërsa kandidatët nga Partia Demokratike e Kosovës opozitare u shpallën fitues në Zveçan dhe Zubin Potok. [14]
Më 26 maj 2023, policia e Kosovës mori me dhunë ndërtesat komunale në Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq, në mënyrë që t'u mundësonte kryetarëve të zgjedhur të komunave – me të cilët serbët etnikë kishin refuzuar të bashkëpunonin – të merrnin detyrën. Një javë më parë, në Mitrovicën e Veriut, tranzicioni u trajtua në mënyrë paqësore. Protestuesit ishin mbledhur para ndërtesave të komunës. Në Zveçan ka ndodhur një trazirë civile, gjatë së cilës protestuesit pa sukses kanë tentuar të ndalojnë policinë që ta përcjellë kryetarin brenda. Dhjetë protestues u trajtuan për lëndime të lehta dhe thithje gazi lotsjellës, ndërsa pesë policë morën lëndime të lehta. [15] [16] Flamuri i Serbisë është hequr nga të katër ndërtesat komunale dhe është zëvendësuar me flamurin e Kosovës . [17] [18] Serbia deklaroi se forcat e saj të armatosura kanë ngritur nivelin e gatishmërisë luftarake dhe janë zhvendosur më afër kufirit. [19] Përdorimi i forcës nga autoritetet kosovare për të mbrojtur kryetarët e komunave u dënua nga Shtetet e Bashkuara dhe BE. [20] [15]
Më 29 maj 2023, në veri të Kosovës shpërthyen përleshjet që çuan në lëndime të 25 paqeruajtësve të KFOR-it nga Hungaria dhe Italia. Deri në 50 protestues etnikë serbë u plagosën gjithashtu. [21]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Kosovo delays local election in Serbian majority areas – DW – 12/10/2022". dw.com (në anglisht). Marrë më 2022-12-13.
- ^ "Predsednica raspisala izbore na severu Kosova 18. decembra". Radio Slobodna Evropa (në serbo-kroatisht). Marrë më 2022-11-28.
- ^ "Izbori na severu Kosova raspisani za 18. decembar". BBC News na srpskom (në Serbian (Latin script)). Marrë më 2022-11-28.
- ^ "Sve srpske partije bojkutuju lokalne izbore na severu Kosova". Radio Slobodna Evropa (në serbo-kroatisht). Marrë më 2022-11-28.
- ^ "Neki bojkotuju, neki najavljuju izlazak, a neki i ćute: Moguća promena odluke Srpske liste - Politika - Dnevni list Danas" (në serbisht). 2022-11-23. Marrë më 2022-11-28.
- ^ "Aleksandar Arsenijević (Srpski opstanak) povukao kandidaturu za gradonačelnika Severne Mitrovice - Politika - Dnevni list Danas" (në serbisht). 2022-12-02. Marrë më 2022-12-02.
- ^ Kosovo Online (2022-12-05). "CIK potvrdila da je Arsenijević povukao kandidaturu za gradonačelnika Severne Mitrovice" (në serbisht). Marrë më 2022-12-05.
- ^ "Petković: Na izbore na severu Kosova izašlo 3,47 odsto birača – samo 13 Srba". Kosovo Online. 23 prill 2023.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Preliminary Results: Vetëvendosje and PDK candidates Win Snap Elections in Northern Municipalities". Prishtina Insight (në anglishte amerikane). 2023-04-23. Marrë më 2023-04-23.
- ^ KoSSev (2022-11-28). "CIK overio prijave za izbore na Severu, objavljena imena kandidata". KoSSev (në serbisht). Marrë më 2022-11-28.
- ^ "Kosovë, certifikohen kandidatët për kryetarë në katër komunat me shumicë serbe". www.aa.com.tr. Marrë më 2022-11-28.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Izbori za Skupštine opština Zvečan i Leposavić 25. decembra". Radio KiM (në serbisht). Arkivuar nga origjinali më 3 dhjetor 2022. Marrë më 2022-12-03.
- ^ Taylor, Alice; Zimonjić Jelisavac, Bojana (24 prill 2023). "North Kosovo elections trigger harsh words, criticisms from Belgrade". Euractiv. Marrë më 7 maj 2023.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Meager Turnout Amid Serb Boycott Of Local Elections In Northern Kosovo". Radio Free Europe/Radio Liberty. 24 prill 2023. Marrë më 7 maj 2023.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b Bytyci, Fatos (2023-05-26). "US rebukes Kosovo for escalating tensions, Serbia puts army on alert". Reuters (në anglisht). Marrë më 2023-05-27.
- ^ "Sirene i suzavac na severu Kosova, Amerika kritikuje Kurtija". BBC News na srpskom (në Serbian (Latin script)). 2023-05-26. Marrë më 2023-05-27.
- ^ "Zastava Kosova postavljena na zgrade opština Leposavić i Zubin Potok". balkans.aljazeera.net (në boshnjakisht). Marrë më 2023-05-27.
- ^ "Kossev: Kosovska zastava postavljena ispred sve četiri opštine na severu". Danas (në serbisht). 2023-05-27. Marrë më 2023-05-27.
- ^ Uz suzavac, gradonačelnici ušli u kancelarije na severu Kosova (në serbo-kroatisht), 2023-05-26, marrë më 2023-05-27
- ^ "SAD i EU osudili poteze kosovske vlade, Kvinta zabrinuta i zbog podizanja pripravnosti Vojske Srbije". Glas Amerike (në serbisht). 2023-05-26. Marrë më 2023-05-27.
- ^ "Nato troops injured in clashes with Serb protesters in Kosovo". The Guardian (në anglishte britanike). Reuters. 2023-05-29. ISSN 0261-3077. Marrë më 2023-05-29.