Jump to content

Bashkia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Bashki)
Ndarja administrative në Shqipëri
Qarqet Qarku
Rrethet Rrethi
Bashkitë Bashkia
Qytete Qyteti
Komunat Komuna
Fshatrat Fshati

Një bashki është zakonisht një ndarje e vetme administrative që ka statusin e korporatës dhe kompetencat e vetëqeverisjes ose juridiksionit siç jepen nga ligjet kombëtare dhe rajonale të cilave ajo është në varësi.

Termi komunë mund të nënkuptojë edhe organin qeverisës të një bashkie të caktuar.[1] Një bashki është një nënndarje administrative për qëllime të përgjithshme, në krahasim me një rreth me qëllime të veçanta.

Termi rrjedh nga frëngjishtja, municipalité dhe latinishtja, municipalis.[2] Fjala angleze municipality rrjedh nga latinishtja kontrata sociale municipium (që rrjedh nga një fjalë që do të thotë "mbajtës të detyrës"), duke iu referuar komuniteteve latine që furnizuan Romën me trupa në këmbim të inkorporimit të tyre në shtetin romak (dhënia e nënshtetësisë romake për banorët ) duke i lejuar komunitetet të mbajnë qeverisjet e tyre vendore (një autonomi e kufizuar).

Një bashki mund të jetë çdo juridiksion politik, nga një shtet sovran siç është Principata e Monakos, në një fshat të vogël si West Hampton Dunes, Nju Jork.

Territori mbi të cilin një komunë ka juridiksion mund të përfshijë:

  • vetëm një vend i populluar si qytet, qytet ose fshat
  • disa vende të tilla (p.sh., juridiksionet e hershme në shtetin amerikan të Nju Xhersit (1798–1899) si vendbanime që qeverisin disa fshatra, komuna të Meksikës, komuna të Kolumbisë)
  • vetëm pjesë të vendeve të tilla, nganjëherë bashki të një qyteti, të tilla si 34 komunat e Santiago, Kili.[3]

Bashkia në Shqipëri

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Është një njësi territorialeShqipëri. Bashkitë ngrihen kryesisht në territoret e qyteteve. Bashkia është niveli i tretë i pushtetit vendor dhe njësi bazë të qeverisjes vendore.[4] Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, ndahet në 11 njësi bashkiake (mini-bashki).[5]

Bashkia sipas ligjit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Bashkia përfaqëson një unitet administrativo-territorial dhe bashkësi banorësh kryesisht në zona urbane e në raste të veçanta përfshin edhe zona rurale. Shtrirja territoriale dhe emri i bashkisë përcaktohen me ligj. Nëndarjet e bashkisë në zona urbane quhen lagje. Lagjet krijohen në territore me mbi 15 000 banorë me vendim të këshillit bashkiak. Kur bashkia përfshin zona rurale, nëndarja quhet fshat. Fshati krijohet në një territor me mbi 200 banorë. Qytet, shpallet një qendër banimi e cila ka një plan perspektiv zhvillimi urban të miratuar. Shpallja e qytetit bëhet me ligj.[4]

  1. ^ Stampa:Cite dictionary
  2. ^ "municipality definition". Yourdictionary.com. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Santiago de Chile – Comunas". Mapas de Chile, Castor y Polux Ltda. Arkivuar nga origjinali më 20 shtator 2019. Marrë më 24 gusht 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ a b " Ligji nr.8652, datë 31.7.200" Arkivuar 8 tetor 2013 tek Wayback Machine - E hapur me 18 korrik 2011
  5. ^ "Artikull nga forumviritual.com". Arkivuar nga origjinali më 27 nëntor 2011. Marrë më 27 prill 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)