Ejaleti i Egjiptit

Ejaleti i Egjiptit
[*إيالة مصر*] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (Arabic)
[*ایالت مصر‎‎*] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (language?)
[*Mısır Eyaleti*] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (Turkish)
Ejaleti i Egjiptit [إيالة مصر] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (Arabic); [ایالت مصر‎‎] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (language?); [Mısır Eyaleti] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (Turkish)
1517–1867
	Flamuri Stemat ; (1854–63)
	Zgjerimi i Ejaletit nën Muhamed Aliun dhe djemtë e tij
Gjendja	Provincë Osmane (1517–1805); Vasal autonom i Perandorisë Osmane (1805–1867)
Kryeqyteti	Kajro
Gjuhët e zakonshme	Arabisht, Turqishtja osmane mesin e zyrtarëve
Besimi	Islami Synit (zyrtare)
Qeveria
Lloji i qeverisjes	Ejaleti
Vezir i Madh
• 1857–1858	Zulfikar Pasha (i pari)
• 1866–1867	Muhamed Sherif Pasha (i fundit)
Epoka historike	Periudha e hershme moderne
• Beteja e Ridanijes	22 Janar 1517
• Fushata franceze	1798–1801
• Ngritja e Muhamed Aliut	1801–1805
• Pushtimi i Sudanit	1820–1822
• Lufta Egjiptiano-Osmane	1831–1833
• Shpallja e Hidivllëkut	8 Juni 1867
Popullsia
• 1700	2,335,000
• 1867	6,076,000
Ekonomia
Monedha	Piastri (until 1834); Paund (1834–1867);
Të dhëna të tjera
Paraprirë nga	Pasuar nga
	Sulltanati Mamluk
	Sulltanati Funj
	Emirati i Dirijes
	Mbretëria Shilluk
Hidivllëku i Egjiptit
Emirati i Nexhdit
Vilajeti i Hixhazit
	^ a. Arabishtja u bë gjuha e vetme zyrtare më 1863. ^ b. Shifrat vijnë nga faqja e internetit Populstat.info.

Ejaleti i Egjiptit (turqishtja osmane: ایالت مصر Eyālet-i Mıṣr) operoi si një ndarje administrative e Perandorisë Osmane nga viti 1517 deri më 1867. Ai filloi si rezultat i pushtimit të Egjiptit Mamluk nga osmanët më 1517, pas Luftës Osmane-Mamluk (1516-1517) dhe përthithjes së Sirisë në Perandori më 1516. Osmanët e administruan Egjiptin si një ejalet të perandorisë së tyre nga viti 1517 deri më 1867, me një ndërprerje gjatë pushtimit francez nga viti 1798 deri më 1801.

Egjipti ishte gjithmonë një provincë e vështirë për t'u kontrolluar nga sulltanët osmanë, pjesërisht për shkak të fuqisë dhe ndikimit të vazhdueshëm të mamlukëve, kastë ushtarake egjiptiane që kishte sunduar vendin për shekuj. Pasi forcat anglo-turke dëbuan francezët në vitin 1801, Muhamed Ali Pasha, një komandant ushtarak shqiptar i ushtrisë osmane në Egjipt, mori pushtetin në vitin 1805 dhe de facto themeloi Hidivllëkun e Egjiptit.

Egjipti nën dinastinë e Muhamed Aliut mbeti nominalisht një provincë osmane. Në realitet, ejaleti ishte praktikisht i pavarur dhe në fakt shkoi në luftë dy herë me perandorinë - në 1831–33 dhe 1839–41. Kostandinopoja i dha Egjiptit statusin e një shteti vasal autonom ose Hidivllëk më 1867. Isma'il Pasha (Hidiv nga viti 1863 deri më 1879) dhe Teufik Pasha (Hidiv nga viti 1879 deri më 1892) qeverisnin Egjiptin si një shtet pothuajse i pavarur nën sundimin e osman deri pushtimin britanik më 1882. Megjithatë, Hidivllëku i Egjiptit (1867–1914) mbeti një provincë de jure osmane deri më 5 nëntor 1914,^[2] kur u shpall nga Perandoria Britanike një protektorat britanik në reagim ndaj turqve të rinj të Perandorisë Osmane që iu bashkuan Luftës së Parë Botërore në anën e Fuqive Qendrore (tetor-nëntor 1914).

Referime

^ Holes, Clive (2004). Modern Arabic: Structures, Functions, and Varieties. Georgetown Classics in Arabic Language and Linguistics (në anglisht) (bot. 2nd). Washington, D.C.: Georgetown University Press. fq. 43. ISBN 978-1-58901-022-2. OCLC 54677538. Marrë më 9 korrik 2010.
^ Full text of the Treaty of Lausanne (1923): Article 17 of the treaty refers to Egypt and Sudan.

[1] Holes, Clive (2004). Modern Arabic: Structures, Functions, and Varieties. Georgetown Classics in Arabic Language and Linguistics (në anglisht) (bot. 2nd). Washington, D.C.: Georgetown University Press. fq. 43. ISBN 978-1-58901-022-2. OCLC 54677538. Marrë më 9 korrik 2010.

[Treaty-2] Full text of the Treaty of Lausanne (1923): Article 17 of the treaty refers to Egypt and Sudan.

[a]

[b]

[1]

[2]