Jump to content

Hidivllëku i Egjiptit

Checked
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Hidivllëku i Egjiptit
الخديوية المصرية (arabisht)
خدیویت مصر (turqisht)
1867–1914
Himni: (1871–1914)
Salam Affandina
Egjipti më 1875
Egjipti më 1875
GjendjaVasali autonom (1867–1914) i Perandorisë Osmane
(nën pushtimin ushtarak britanik nga 1882)
KryeqytetiKajro
Gjuhët e zakonshmeArabisht, Anglisht[a]
Besimi
Islami Synit, Krishterimi Kopt
Qeveria
Lloji i qeverisjesMonarkia kushtetuese
Hidivi 
• 1867–1879
Ismail Pasha
• 1879–1892
Teufik Pasha
• 1892–1914
Abbas II
Konsulli i Përgjithshëm Britanik 
• 1883–1907
Evelyn Baring
• 1907–1911
Eldon Gorst
• 1911–1914
Herbert Kitchener
Kryeministër 
• 1878–1879 (i pari)
Nubar Pasha
• 1914 (i fundit)
Husein Rushdi Pasha
Epoka historikeNdarja e Afrikës
• Themeluar
8 qershor 1867
• Hapja e Kanalit të Suezit
17 nëntor 1869
1881–1882
• Pushtimi britanikë në Luftën anglo-egjiptiane 1882
korrik – shtator 1882
18 janar 1899
• Shpërbërë
19 dhjetor 1914
Popullsia
• 1882[b]
6,805,000
• 1897[b]
9,715,000
• 1907[b]
11,287,000
Ekonomia
MonedhaPaundi egjiptian
Të dhëna të tjera
Paraprirë nga
Pasuar nga
Ejaleti i Egjiptit
Sulltanati i Darfurit
Perandoria Osmane
Sulltanati i Egjiptit
Sudani Mahdist
^ a. Anglishtja u bë gjuha e vetme zyrtare në 1898.[1] ^ b. Sipërfaqja dhe dendësia përfshijnë vetëm zonat e banuara. Sipërfaqja e përgjithshme e Egjiptit, duke përfshirë shkretëtirat, është 994,000 km2.[2][3]

Hidivllëku i Egjiptit (arabisht: الخديوية المصرية, turqishtja osmane: خدیویت مصر Hıdiviyet-i Mısır) ishte një shtet autonom tribut i Perandorisë Osmane, i themeluar dhe i sunduar nga Dinastia e shqiptarit Muhamed Ali pas disfatës dhe dëbimit të forcave të Napoleon Bonapartit që i dha fund pushtimit jetëshkurtër francez të Egjiptit të Poshtëm.

Hidivllëku i Egjiptit ishte zgjeruar gjithashtu për të kontrolluar Sudanin e sotëm, Sudanin Jugor, Eritrenë, Xhibutin, Somalinë veriore, Izraelin, Libanin, Jordaninë, Sirinë, Greqinë, Qipron, Turqinë jugore dhe qendrore, përveç pjesëve nga Libia, Çadi, Republika e Afrikës Qendrore dhe Republika Demokratike e Kongos, si dhe Arabia Saudite veriperëndimore, pjesë të Jemenit dhe Mbretëria e Hixhazit.[4][5]

Mbretëria e Bashkuar pushtoi dhe mori kontrollin në vitin 1882. Në vitin 1914 lidhja me Perandorinë Osmane u ndërpre dhe Britania krijoi një protektorat të quajtur Sulltanati i Egjiptit.

  1. ^ Holes, Clive (2004). Modern Arabic: Structures, Functions, and Varieties. Georgetown Classics in Arabic Language and Linguistics (në anglisht) (bot. 2nd). Washington, D.C.: Georgetown University Press. fq. 44. ISBN 978-1-58901-022-2. OCLC 54677538. Marrë më 14 korrik 2010.
  2. ^ Bonné, Alfred (2003) [First published 1945]. The Economic Development of the Middle East: An Outline of Planned Reconstruction after the War. The International Library of Sociology (në anglisht). London: Routledge. fq. 24. ISBN 978-0-415-17525-8. OCLC 39915162. Marrë më 9 korrik 2010.
  3. ^ Tanada, Hirofumi (mars 1998), "Demographic Change in Rural Egypt, 1882–1917: Population of Mudiriya, Markaz and Madina", Discussion Paper No. D97–22 (në anglisht), Hitotsubashi University: Institute of Economic Research, hdl:10086/14678
  4. ^ "حدود مصر في عهد الخديوي إسماعيل - خرائط". elnabaa (në arabisht).
  5. ^ "خرائط نادرة لحدود مصر الخديوية". toraseyat (në arabisht). Arkivuar nga origjinali më 21 shkurt 2022. Marrë më 26 mars 2022.