Jonuz Kaceli
Jonuz Kaceli (20 qershor 1908 - 25 shkurt 1951) ka qenë një biznesmen shqiptar, antifashist dhe pas çlirimit ishte një ndër nga 22 të pushkatuarit e vitit 1951 me pretekstin e bombës në ambasadën sovjetike.[1]
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]U lind më 1914 në gjirin e një familjeje qytetare zanatlinjsh tiranas, i biri i Osman Kacelit dhe Zyhrasë nga familja e Saldajve.[2] I ngelur jetim herët, i ati ndërroi jetë nga një e ftohur që kishte marrë në mbrojtjen e Shkodrës.[3] Ekonominë e shtëpisë e mbarështuan të vëllezërit, Ismaili (vd. 1932), Aliu, Ramazani dhe (më pas, piktorit me famë) Sadik Kaceli, i të cilëve ishte i parafundit.[4] Në pazarin e vjetër të Tiranë, pas sahatit pranë xhamisë së Et'hem Beut kishin dyqanin e kartolerisë në godinën e ngritur në vitet '30 së bashku me Gjon Lacën, që nga një anë kishte të shkruar "Vllazën Kaceli".[5]
Para arrestimit dhe vrasjes, ai kishte qenë një biznesmen i njohur në Shqipëri, si bashkëpronar në shoqërinë tregtare Osman Kaceli e djemtë, e cila kishte qenë ndër të parat kompani të regjistruara në Tiranë, pas Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë në 1912. Ai ishte gjithashtu vëllai i Sadik Kaceli, një piktor i njohur shqiptar. Qemal Stafa, një hero i shquar i Luftës së Dytë Botërore, kishte qenë një punonjës i kompanisë para vdekjes së tij në 1942.[2]
Rëndësia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kaceli kishte qenë një person i rëndësishëm në komunitetin e biznesit të Tiranës.[6] Ai dyshohet se u përpoq të lëndonte Mehmet Shehun gjatë marrjeve në pyetje të tilla. Si rezultat, sipas një dëshmitari i cili tregoi historinë në 1993, ai u hodh nga kati i dytë i ndërtesës së Ministrisë së Brendshme dhe kështu u vra një ditë para pjesës tjetër të viktimave të masakrës, më 25 shkurt 1951.[7][8] Pas vetes la gruaja dhe shtatë fëmijë, të gjithë u dërguan në gulagët shqiptarë pasi ndodhi vrasja.
Njohja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitin 2008 akti i tij u njoh nga Presidenti i Shqipërisë, Bamir Topi dhe Kaceli u dha siç duhet medalja post mortem e Dëshmorit të Demokracisë. Trupi i tij tani është varrosur në Varrezat e Dëshmorëve të Kombit.[9]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Hoxha, Çelo; Qazimi, Azem, red. (2015). Fjalori enciklopedik i viktimave të terrorit komunist (I - K) (PDF). Vëll. IV. Tiranë: ISKK. fq. 89–90. ISBN 978-9928-168-01-6.
- ^ a b Butka, Uran (2004). Bombë në ambasadën sovjetike. Tiranë: Booktique.al.
- ^ Buron Kaceli (8 shkurt 2021). "Familja Kaceli, një institucion arti më vete". Gazeta shqiptare. Intervistuar nga Fatmir Terziu.
- ^ Marsida T. Najdeni (10 shkurt 2020). "Familja tironase Kaceli". radiandradi.com.
- ^ Eli Xoxa, Kaceli : 1914 - 2000 : monografi / red. Arben Xoxa. - Tiranë : Botimet Enciklopedike, 2008. - 138 f : me il ; 28 cm
- ^ Telegraf published on 9 march 2008 [lidhje e vdekur përfundimisht] and [lidhje e vdekur përfundimisht]
- ^ Uran Butka 27 February 2006 Shekulli newspaper
- ^ Aleksandër Meksi: Edhe njëherë mbi bombën në Ambasadën sovjetike, ZemraShqiptare.net, 12-04-2009, 07:16pm (GMT)
- ^ "Decorations in 2008 from the President of Albania" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 8 qershor 2011. Marrë më 10 maj 2010.