Kultura në Tiranë
Kultura e Tiranës ka të bëjë me artet, muzikën, muzetë, festivalet dhe argëtimet e tjera në kryeqytetin e Shqipërisë . Tirana është një nga qendrat kryesore të biznesit dhe kulturore të vendit, duke përfshirë argëtimin, muzikën, median, modën dhe artet, të gjitha këto kontribuojnë në statusin e saj si qyteti më i madh i Shqipërisë . b Tirana është shtëpia e stileve të ndryshme arkitekturore që përfaqësojnë periudha me ndikim në historinë e saj që datojnë që nga lashtësia. Arkitektura e Tiranës si kryeqyteti i Shqipërisë, u shënua nga dy regjime totalitare, nga regjimi fashist i Benito Musolinit gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe nga regjimi komunist. Të dyja kanë lënë gjurmë në qytet me arkitekturën e tyre tipike.
Arkitektura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Tirana është shtëpia e stileve të ndryshme arkitekturore që përfaqësojnë periudha me ndikim në historinë e saj që datojnë që nga lashtësia. Arkitektura e Tiranës si kryeqyteti i Shqipërisë, u shënua nga dy regjime totalitare, nga regjimi fashist i Benito Musolinit gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe nga regjimi komunist. Të dyja kanë lënë gjurmë në qytet me arkitekturën e tyre tipike.
Krahas objekteve të arkitekturës së regjimeve totalitare të shekullit të 20-të, Tirana ofron edhe nja dy objekte të tjera të tilla të të dyja periudhave. Pallati i Brigadave (ish-Pallati i Mbretit Zog I të Shqipërisë), ndërtesat e ministrive, godina e qeverisë dhe salla e bashkisë janë projektuar nga Florestano Di Fausto dhe Armando Brasini, të dy arkitektë të njohur të periudhës Musolini në Itali. Bulevardi Dëshmorët e Kombit është ndërtuar në vitin 1930 dhe i është dhënë emri Bulevardi Mbreti Zog I. Në periudhën komuniste, pjesa nga sheshi Skënderbej deri te stacioni i trenit u quajt Bulevardi Stalin. Pallati Mbretëror ose Pallati i Brigadave ka shërbyer më parë si rezidenca zyrtare e Mbretit Zog I. Është përdorur nga qeveri të ndryshme shqiptare për qëllime të ndryshme. Për shkak të shpërthimit të Luftës së Dytë Botërore dhe pushtimit italian të Shqipërisë në vitin 1939, Mbreti Zog I u arratis nga Shqipëria dhe nuk pati kurrë mundësi ta shihte Pallatin të ndërtuar plotësisht. Italianët e përfunduan dhe e përdorën si Shtabin e Ushtrisë. Pallati mori pseudonimin Pallati i Brigadave, sepse iu mor italianëve nga një brigadë e ushtrisë popullore. [1]
Muzetë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Muzetë dhe monumentet e Tiranës janë ndër atraksionet e saj më të vlerësuara. Muzeu Historik Kombëtar është Muzeu më i madh në vend dhe detajon historinë e vendit. Ajo u hap më 28 tetor 1981 dhe është 27,000 square metres (290,000 sq ft) në madhësi, ndërsa 18,000 square metres (190,000 sq ft) janë në dispozicion për ekspozita. Ai pret disa nga gjetjet më të mira arkeologjike në vend, që datojnë nga parahistoria deri tek italianët modernë. Në stendat e pavijonit ka foto të personaliteteve botërore që takuan Nënë Terezën si Zhak Shirak, Bill Klinton, Toni Bler, Ibrahim Kodra e të tjerë. Muzeu Arkeologjik Kombëtar është Muzeu Arkeologjik Kombëtar është muzeu i parë i krijuar pas Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri . Galeria Kombëtare e Arteve u hap për publikun më 11 janar 1954. Muzeu ruan mbi 5000 vepra arti.
Muzeu i Shkencave të Natyrës u themelua në vitin 1948 është i lidhur me Universitetin e Tiranës dhe ka degë në zoologji, botanikë dhe gjeologji . Ish- Muzeu Enver Hoxha është një strukturë në formë piramide kushtuar diktatorit komunist Enver Hoxha . [3] Ai shërbeu si një muze për trashëgiminë e tij, por pas rënies së komunizmit në Shqipëri, u bë një qendër konferencash dhe vend ekspozimi.
Festivalet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Tirana po kthehet në një qendër popullore për evente të ndryshme. Festivalet janë një nga disa gjëra që vendasit kënaqen mirë. Ka një numër të madh festivalesh dhe ngjarjesh. Shumëllojshmëria e festivaleve bën të mundur që njerëzit me shije të ndryshme të gjenden në një qytet kaq të vogël. Festivalet në qytet ofrojnë argëtim si për të rinjtë ashtu edhe për të rriturit. Festivali i Verës zhvillohet çdo vit më 14 Mars, duke festuar Ditën e Pranverës ( shqip : Dita e Veres ), festivali më i madh pagan në vend. Festohet gjerësisht si në Tiranë ashtu edhe në qytete të tjera të Shqipërisë dhe në kolonitë arbëreshe në Itali. Një tjetër ngjarje e madhe, Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Tiranë zhvillohet çdo vit në Tiranë, i cili sjell një numër të madh artistësh për të prodhuar një gamë të gjerë veprash interesante filmike. Festivale të tjera përfshijnë Tirana Jazz Festival, Guitar Sounds Festival, Festivali i Verës Shqiptare etj. Në vitin 2016 u mbajt në Tiranë Festivali i parë Electronic Beats Telekom, duke sjellë tendencat më të fundit nga stili i jetesës urbane tek të rinjtë shqiptarë. [4] Kjo është përpjekja e Tiranës për të rritur numrin e vizitave turistike. Megjithatë, qyteti është bërë një destinacion popullor për shumë të rinj në mbarë rajonin gjatë periudhës së pushimeve. [5]
Jeta e natës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Tirana ka një jetë nate të larmishme dhe të gjallë. Ndër të rinjtë, destinacioni më i pëlqyer është zona e Bllokut . Ka shumë bare, bare, klube, kafene, restorante që mund të gjenden në të gjithë zonën. Blloku është një lagje mjaft e vogël, në këmbë, lehtësisht e aksesueshme nga pjesë të ndryshme të qytetit. Hyrja është vetëm 10 minuta në këmbë nga qendra e qytetit.
Ndër klubet e natës më të njohura janë Folie Terrace, Cinco Cavalli, Lollipop, Moska, Arena dhe Mumja Club, ku janë të shpeshta disk kalorës me famë botërore dhe shfaqje të veçanta lokale. Disa nga kafenetë më të njohura në Tiranë janë Mon Chéri Coffee Shop, Sophie Caffe, Cioccolatitaliani Tirana, D'angelo Coffee Shop dhe The Tea Room. Hotelet më të mëdha të qytetit janë Tirana International Hotel dhe The Plaza të vendosura në zemër të qytetit pranë sheshit Skënderbej . Hoteli luksoz Sheraton Tirana ndodhet gjithashtu në qendër të Tiranës, pranë zonës qendrore të biznesit, pranë Arenës Kombëtare. Hotele të tjera kryesore të pranishme në qendër të Tiranës përfshijnë Hotelin Xheko Imperial, Hotel Rogner, Hotel Mondial dhe Hotel Opera Tirana. Hoteli Hilton do të hapet shumë shpejt në Tiranë.
Turizmi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Turizmi në Tiranë po zhvillohet vit pas viti që nga rënia e komunizmit dhe kryeqyteti i Tiranës u shndërrua në një destinacion turistik shumë të njohur pas rivierës jugore shqiptare dhe pjesës veriore të vendit. Tirana ka një shumicë hotelesh luksoze, restorante moderne, bare, pube dhe klube nate shumë të mëdha. Tirana është një vend që njihet si qendër universitare e studentëve nga vendet e rajonit si Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Greqia.
Sipas Shoqatës Polake të Operatorëve Turistikë, Tirana ka hyrë në 10 qytetet më të vizituara nga polakët. [6] Télérama franceze e renditi Tiranën gjithashtu në Top 10 të destinacioneve më të mira për t'u vizituar në vitin 2017. [7]
Shumica e turistëve në qytet vijnë nga Kosova, Greqia, Italia dhe Evropa, me numrin e vizitorëve nga vende të tjera që rritet çdo vit, falë një numri në rritje të mbërritjeve të linjave ajrore ndërkombëtare në Aeroportin Ndërkombëtar Nënë Tereza, si dhe lundrimeve luksoze që mbërrijnë në Portin e Durrësit që ofron udhëtime ditore në qytet.
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ "Municipality of Tirana, partner in a transnational project on totalitarian architecture". Atrium-see.eu. Arkivuar nga origjinali më 25 tetor 2016. Marrë më 5 mars 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ ""The Cloud" - Art Pavilion at National Gallery Gardens" (PDF). Tiranasmart.city. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 gusht 2018. Marrë më 5 mars 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Pyramid in Tirana, Albania". Lonely Planet. Marrë më 17 nëntor 2016.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Telekom Electronic Beats introduced in Albania". Telekom.com.al. 23 korrik 2016. Arkivuar nga origjinali më 29 shtator 2018. Marrë më 15 prill 2024.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Tirana më e vizitueshmja nga turistët e huaj". Ata.gov.al. Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2017. Marrë më 26 mars 2017.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Weekly report 44/2016" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 7 prill 2017. Marrë më 26 mars 2017.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Tirana, Turin, Orléans… Nos dix destinations préférées pour 2017". Télérama.fr. 6 janar 2017. Marrë më 5 mars 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)