Martin Scorsese dhe Robert De Niro
Regjisori amerikan Martin Scorsese dhe aktori amerikan Robert De Niro kanë bërë dhjetë filma artistikë dhe një film të shkurtër së bashku që nga viti 1973. Shumë prej tyre shpesh renditen ndër filmat më të mëdhenj të të gjitha kohërave.[1]
Marrëdhënia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitin 1967, Scorsese realizoi filmin e tij të parë të metrazhit të gjatë, bardh e zi, I Call First, i cili më vonë u rititullua Who's That Knocking at My Door, me aktorin e ri Harvey Keitel. Filmi synohej të ishte i pari i "trilogjisë J. R." gjysmë-autobiografike të Scorsese-së,[a] i cili gjithashtu do të kishte përfshirë filmin e tij të mëvonshëm, Mean Streets. Scorsese kishte impresionuar shumë me filmin dhe kishte bërë miqësi me Francis Ford Coppola, Brian De Palma, George Lucas, Steven Spielberg, dhe Robert Zemeckis,, të njohur si "movie brats" me ndikim të viteve 1970.
Ishte De Palma që prezantoi Scorsese me aktorin e ri Robert De Niro.[2] De Niro e kishte njohur De Palmën për disa vite më parë, dhe roli i tij i parë në film në bashkëpunim me De Palma u materializua në vitin 1963 në moshën 20-vjeçare, kur u shfaq në The Wedding Party. Megjithatë, filmi nuk u shfaq deri në vitin 1969. Të dy u ribashkuan për filmin 'Greetings të vitit 1968, i cili ishte debutimi zyrtar i filmit të De Niros.
Filmat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Mean Streets (1973)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Mean Streets
Në vitin 1973, De Niro ishte vlerësuar për rolin e tij në Bang the Drum Slowly ndërsa Scorsese kishte punuar si redaktor në filmin Woodstock. Në të njëjtin vit, Scorsese dhe De Niro bashkëpunuan për herë të parë në filmin gangster Mean Streets. Scorsese ishte mësuar se filmat argëtues mund të xhirohen me pak para nga Roger Corman, i cili kishte ndihmuar në përgatitjen e Scorsese për vështirësitë e krijimit të Mean Streets.
Filmi, për një gangster të vogël që jetonte në Little Italy, ishte një sukses dhe në vitin 1997 u zgjodh për t'u ruajtur në National Film Registry nga Biblioteka e Kongresit si "kulturalisht, historikisht ose estetikisht domethënëse".[3] Ai u rendit gjithashtu në një sondazh të BBC-së si filmi i 93-të më i mirë amerikan.[4]
Taxi Driver (1976)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Taxi Driver
Shumë popullor, filmi u drejtua nga Scorsese dhe luajti De Niro. Ajo shkaktoi polemika, por megjithatë pati një ndikim të rëndësishëm kulturor. Shprehja "Ti po flet me mua?", e folur nga personazhi i De Niros, Travis Bickle, është bërë një nga rreshtat më të famshëm në historinë e filmit.[5] Scorsese bën një film të vlerësuar në këtë film si një pasagjer i Bickle i cili planifikon të vrasë gruan e tij.[6]
New York, New York (1977)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: New York, New York (film 1977)
Në vitin 1977, De Niro luajti në filmin muzikor-dramë të Scorsese, New York, New York. Ishte një homazh muzikor, me këngë të reja nga John Kander dhe Fred Ebb, si dhe standarde, në qytetin e lindjes së Scorsese, në New York City, dhe luajti De Niro dhe Liza Minnelli si një çift muzikantësh dhe të dashuruarish. Gjatë xhirimeve, Scorsese i martuar u përfshi në mënyrë romantike me Minnelli dhe filloi të përdorte shumë kokainë dhe lëndë narkotike. Në atë kohë, Andy Warhol shkroi në ditarin e tij se Minnelli dhe Scorsese u shfaqën në derën e një stilisti të famshëm duke kërkuar: "Më jep çdo ilaç që ke".
I realizuar pas shoferit të taksisë, filmi ishte një dështim në arkë. Buxheti i tij ishte 14 milionë dollarë, një shifër e madhe në atë kohë, por fitoi vetëm 13 milionë dollarë në arkë dhe pritja zhgënjyese dhe ndarja e tij me Minnelli e çuan Scorsese në depresion dhe më tej në abuzim me drogën.[7]
Raging Bull (1980)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Raging Bull
Në vitin 1980, Scorsese bëri filmin Raging Bull, një film me De Niro në rolin e boksierit emocionalisht vetëshkatërrues Jake LaMotta. Filmi ndjek udhëtimin e LaMotta nëpër jetë, pasi dhuna dhe temperamenti që e çojnë atë në majën e ringut i shkatërrojnë jetën jashtë tij. De Niro fitoi një Oscar për rolin e tij dhe Scorsese u nominua si regjisori më i mirë; filmi mori edhe gjashtë nominime të tjera për Oscar.
Filmi është konsideruar si një nga filmat më të mirë të të gjitha kohërave, dhe është zgjedhur si filmi më i mirë sportiv ndonjëherë nga American Film Institute.[8]
The King of Comedy (1983)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: The King of Comedy (film)
Në vitin 1982, Scorsese dhe De Niro bënë filmin e tyre të parë me disa elementë komik, ndërkohë që ishin ende të lidhur me zhanrin e krimit. Filmi ndjek komiken aspirante Rupert Pupkin (De Niro), i cili dëshiron të arrijë sukses në showbiz, duke ndjekur idhullin e tij, një prezantues i emisioneve bisedimesh natën vonë, i cili dëshiron privatësinë. Filmi fitoi një BAFTA për skenarin më të mirë origjinal dhe u nominua për katër çmime të tjera BAFTA, duke përfshirë regjinë më të mirë për Scorsese dhe aktorin më të mirë për De Niro.
Filmi në përgjithësi u vlerësua nga kritikët, por nuk pati performancë të mirë në Shtetet e Bashkuara. Scorsese sugjeroi se filmi "...ndoshta nuk u prit aq mirë sepse lëshonte një atmosferë të diçkaje që njerëzit nuk donin ta shikonin ose ta dinin."[9]
Goodfellas (1990)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Goodfellas
De Niro dhe Scorsese bashkëpunuan përsëri në vitin 1990 në Goodfellas, ku luajtën edhe Ray Liotta dhe Joe Pesci. Filmi ndjek Henry Hill (Liotta) teksa ai dhe miqtë e tij kalojnë nëpër turmë. Goodfellas ishte jashtëzakonisht i suksesshëm dhe fitoi pesë BAFTAs. Ai u mposht në shumicën e kategorive në Oscars nga Dance with Wolves, por arriti një vlerësim universal nga kritikët[10] dhe konsiderohet si një nga filmat më të mëdhenj të të gjitha kohërave.
Në vitin 2005, ai u emërua filmi më i mirë i të gjitha kohërave nga revista britanike Total Film.[11]
Cape Fear (1991)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Cape Fear (film 1991)
Cape Fear i vitit 1991 e sheh yllin e De Niro si një përdhunues të dënuar, të liruar nga burgu pas vuajtjes së një dënimi 14-vjeçar, i cili ndjek familjen e avokatit mbrojtës që e përfaqësonte atë, por qëllimisht fshiu provat që do ta lironin atë. Është një rixhirim i i filmit të vitit 1962 me të njëjtin emër. Filmi mori vlerësime përgjithësisht të favorshme[12] dhe u nominua për dy Oscar dhe dy BAFTA. Steven Spielberg ishte një producent ekzekutiv.
Casino (1995)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Casino (film)
Në vitin 1995, De Niro dhe Scorsese u ribashkuan me Pescin pas Goodfellas të viteve 1990 për Casino. Filmi rrotullohej rreth lakmisë, mashtrimit, parave, pushtetit dhe vrasjes që ndodhin mes dy miqve më të mirë mafioz dhe një gruaje trofe mbi një perandori kumari. Filmi u vlerësua nga kritikët, me Michael Wilmington nga Chicago Tribune që tha "Nuk mund të lavdëroni mjaftueshëm kontributet e ansamblit – veçanërisht De Niro dhe Pesci – por është triumfi i Scorsese." Sharon Stone mori një nominim për Oscar për rolin e saj.
The Audition (2015)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: The Audition (film 2015)
Scorsese dhe De Niro bashkëpunuan për herë të parë në dy dekada për The Audition, një film i shkurtër i vitit 2015 që shërbeu si një pjesë promovuese për kazinotë Studio City në Macau, Kinë dhe City of Dreams në Manila, Filipine. Filmi i shkurtër bashkoi dy muzat e Scorsese, De Niro dhe Leonardo DiCaprio, për herë të parë në film nën drejtimin e tij.[13]
The Irishman (2019)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: The Irishman (film 2019)
Një film epik krimi i drejtuar nga Martin Scorsese dhe shkruar nga Steven Zaillian, bazuar në librinI Heard You Paint Houses nga Charles Brandt. Filmi luan Robert De Niro në rolin e Frank Sheeran, një udhëheqës i sindikatave të punës dhe vrasës i dyshuar i familjes së krimit Bufalino. Al Pacino si Jimmy Hoffa, dhe Joe Pesci si Russell Bufalino. Filmi shënon herën e parë që Pacino drejtohet nga Scorsese.[14]
Killers of the Flower Moon (2023)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikulli kryesor: Killers of the Flower Moon (film)
Në tetor 2018, u njoftua se DiCaprio dhe Scorsese po ribashkoheshin për një përshtatje filmike të Killers of the Flower Moon të, në lidhje me vrasjet e indianëve Osage. Në verën e vitit 2019, u konfirmua se Robert De Niro do të luajë së bashku me DiCaprio. Xhirimet u shtynë nga data fillestare e fillimit për shkak të pandemisë COVID-19, por përfundimisht filluan në prill 2021.[15]
Të tjerë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]De Niro dhe Scorsese të dy i japin zërat e tyre si personazhe mbështetëse në filmin e animuar të vitit 2004, Shark Tale. De Niro bën zërin e Don Lino, një peshkaqen dhe udhëheqës i një mafie të stilit italian. Scorsese bën zërin e Sykes, një peshkaqen i fryrë dhe huamarrës, i cili dikur ka punuar me Don Lino. Ashtu si të gjithë personazhet e tjerë të rëndësishëm në film, Don Lino dhe Sykes janë të animuar që disi të ngjajnë ose të karikaturizojnë aktorët e tyre të zërit.
De Niro dhe Scorsese gjithashtu luajnë bashkë (megjithëse Scorsese ka një rol dytësor relativisht të vogël) në filmin e Irwin Winkler Guilty by Suspicion (1991). Winkler kishte punuar më parë si producent në bashkëpunime të tilla me Scorsese si New York, New York, Raging Bull dhe Goodfellas.
Shënime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ J.R. është personazhi kryesor i Who's That Knocking at My Door.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "AFI's 100 Greatest American Films of All Time" - 4.Raging Bull (1980) 52.Taxi Driver (1976) 92.Goodfellas (1990)". American Film Institute. Retrieved February 26, 2017
- ^ "How Brian De Palma introduced Martin Scorsese to Robert De Niro - /Film" (në anglisht). aroutmagazine.co.uk. 17 shkurt 2023. Marrë më 17 shkurt 2023.
- ^ [[[Biblioteka e Kongresit të Shteteve të Bashkuara|Biblioteka e Kongresit]] (18 nëntor 1997). "Librarian of Congress Names 25 New Films to National Film Registry". Press release. https://www.loc.gov/today/pr/1997/97-200.html. Retrieved 22 korrik 2009.
- ^ "The 100 greatest American films" (në anglisht). BBC. 20 korrik 2015. Marrë më 19 janar 2017.
- ^ "AFI's 100 Years…100 Movie Quotes (The 100 Greatest Movie Quotes Of All Time)". American Film Institute (në anglisht). Marrë më 15 prill 2023.
- ^ "Taxi Driver (1976)". BFI (në anglisht). Cast. Marrë më 15 prill 2023.
- ^ "Taxi Driver Review" (në anglisht). Scorsesefilms.com. 8 shkurt 1976. Arkivuar nga origjinali më 8 maj 2017. Marrë më 23 shkurt 2017.
{{cite web}}:|archivedate=dhe|archive-date=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!);|archiveurl=dhe|archive-url=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!) - ^ "10 Top 10" (në anglisht). AFI. Marrë më 23 shkurt 2017.
- ^ Friedman Lawrence S. The Films of Martin Scorsese 1997, p.133.
- ^ "Goodfellas Reviews" (në anglisht). Metacritic. Arkivuar nga origjinali më 1 mars 2010. Marrë më 15 gusht 2014.
{{cite web}}:|archivedate=dhe|archive-date=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!);|archiveurl=dhe|archive-url=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!) - ^ "GOODFELLAS Named Best Film of All Time by British Magazine" (në anglisht). Starpulse.com. Arkivuar nga origjinali më 24 shtator 2015. Marrë më 15 gusht 2014.
{{cite web}}:|archivedate=dhe|archive-date=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!);|archiveurl=dhe|archive-url=është specifikuar më shumë se një herë (Ndihmë!) - ^ "Cape Fear Reviews" (në anglisht). Metacritic. Marrë më 15 gusht 2014.
- ^ Reed, Ryan (14 janar 2015). "Watch De Niro and DiCaprio Square Off in Scorsese Short" (në anglisht). Rolling Stone. Marrë më 18 janar 2015.
- ^ Lang, Brent (1 tetor 2019). "Robert De Niro and Al Pacino on Reuniting for Netflix's Costly Oscar Hopeful 'The Irishman'". Variety (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 1 tetor 2019. Marrë më 1 tetor 2019.
- ^ Kroll, Justin (24 tetor 2018). "Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese to Reteam on 'Killers of the Flower Moon'". Variety (në anglishte amerikane). Marrë më 25 tetor 2018.
- Andrew J. Rausch (2010), The Films of Martin Scorsese and Robert De Niro (në anglisht), ISBN 9780810874138
- Scorsese Wants Pacino/De Niro as Frank Sinatra/Dean Martin