Mongozi liberian
| Mongozi liberian[1] | |
|---|---|
| Statusi i ruajtjes | |
Klasifikimi shkencor 
| |
| Unrecognized taxon (fix): | Liberiictis |
| Lloji: | Template:Taxonomy/LiberiictisL. kuhni
|
| Emri binomial | |
| Liberiictis kuhni Hayman, 1958
| |
| |
| Gama e mongozës liberiane | |
Mongozi liberian ( Liberiictis kuhni ) është një karnivor i vogël që i përket familjes së mangustave (Herpestidae).Mongozi liberian i vetmi anëtar i gjinisë Liberiictis[3] . Analiza filogjenetike tregon se është e lidhur ngushtë me mongozat e tjera të vogla, sociale dhe se mongozi me shirita është i afërmi i tij më i afërt.
Ai u zbulua në Liberi në 1958. Pak dihej për kafshën, përveç asaj në lidhej me vendësit. Ata zakonisht ushqehen në grupe që përbëhen nga 3-8 individë, por grupe më të mëdha janë vërejtur. Dieta e tyre përbëhet nga krimbat e tokës dhe insektet e ndryshme. Shpërndarja e saktë është e panjohur, por mund të shtrihet nga Sierra Leone deri në Côte d'Ivoire . Pamjet e konfirmuara janë të kufizuara në pyje në Liberi dhe Parkun Kombëtar Tai në Côte d'Ivoire. Aktiviteti njerëzor si minierat, bujqësia, gjuetia dhe prerjet kanë zhvendosur mongozin liberian nga rrezet e tij të mëparshme. Një ekzemplar i gjallë u ekspozua në kopshtin zoologjik të Torontos, por lufta civile në Liberi ka penguar studimin e mëtutjeshëm. Për shkak të gamës së tij të kufizuar dhe faktit që është gjuetuar shumë, mongoza e Liberisë konsiderohet si i rrezikuar.
Mongozi liberian ka një trup kryesisht kafe të errët, me një shirit më të errët në qafë dhe supet. Ky shirit kufizohet me vija më të vogla që janë të bardha. Krahasuar me speciet e tjera mongoze, mongozi liberian ka kthetra mjaft të gjata dhe një gungë të zgjatur me dhëmbë të vegjël në krahasim me madhësinë e kafkës. Ka një bisht të shkurret, që është më pak se gjysma e gjatësisë së kokës dhe trupit. Kjo ka të ngjarë të jetë një adaptim i dietës së tyre të specializuar të krimbave tokësorë. Një nga disa ekzemplarët e parë ndonjëherë të gjallë u gjet afër një foleje me termite. Karakteristikat fizike të kafshës dhe lokaliteti i tij i preferuar për insektet, ka bërë që ekspertët të sugjerojnë që mongozi liberian është kryesisht insektivor. Disa vëzhgues që kanë parë këtë specie në natyrë, kanë raportuar se kafsha jeton kryesisht në shtratin e pemëve. Në të vërtetë, disa nga speciet mongoze më të njohura jetojnë në pemë gjatë sezonit të shiut dhe zënë hulli vetëm gjatë motit më të nxehtë.
Kjo specie është jashtëzakonisht e rrallë dhe është renditur nga IUCN si e rrezikuar. Shkatërrimi njerëzor i habitatit të tyre dhe gjuetia njerëzore janë kërcënimet kryesore për mongozët liberian. Për shkak të rrallimit të tyre, ata nuk u përshkruan deri në vitin 1958, me ekzemplarët e parë të plotë të zbuluar së fundmi në vitin 1974. Një përpjekje për t'i studiuar ato në 1988 dha vetëm një kafshë, e cila ishte vrarë tashmë nga një gjahtar. Shembulli që jetonte në kopshtin zoologjik të Torontos ka vdekur që nga ajo kohë. Kjo gjë e rrallë gjithashtu kufizoi ato që kuptohen për bashkëveprimin e mongozës liberiane me aspekte të tjera të ekosistemit. Puna e fundit ka treguar që ata mund të veprojnë si një inxhinier i ekosistemit duke ruajtur heterogjenitetin e dyshemesë së pyllit. Përmes vëzhgimeve në terren dhe ndjekjes në radio, një grup mongozash u ndoq për një periudhë prej tre muajsh, me një regjistrim të gjurmëve të tyre foragjere që ruheshin .Mongoza liberiane është gjithashtu mikpritëse e një specie të Mallophaga (morra përtypëse) e njohur si Felicola liberiae. Trazirat politike në zonat në të cilat ata jetojnë kanë bërë studime të mëtejshme të vështira vitet e fundit.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Wilson, D.E.; Reeder, D.M., red. (2005). "Liberiictis kuhni". Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (bot. 3rd). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Dunham, A. & Gaubert, P. (2008). "Liberiictis kuhni". IUCN Red List of Threatened Species. 2008. Marrë më 22 mars 2009.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Database entry includes a brief justification of why this species is of vulnerable. - ^ "Wilson, D.E.; Reeder, D.M., eds. (2005). "Liberiictis". Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494".
{{cite web}}: Mungon ose është bosh|url=(Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)