Ndërtimi i Shkodrës

Kanga e kalasë së Shkodrës siç njihet mes shqiptarëve,^[1] ose Ndërtimi i mureve të Shkodrës^[2]^[3] (serbisht: Зидање Скадра, Zidanje Skadar) është një poemë që i paraprin ciklit kosovar të eposit serb. Ajo bazohet në motivin e sakrificës njerëzore.^[4]^[5]

Koha dhe vendi

Ngjarjet e përshkruara në këtë pandehet të kenë ndodhur në fillim të shekullit 14. Jovan Tomiq ka dalur në përfundimin se kënga duhet ta ketë patur origjinën në viset rreth Shkodrës, që sot janë në Shqipërinë Veriore, Mal të Zi dhe Hercegovina Jugore, ku tradita e familjes Mrnjaçeviq ka qenë e fortë. Përfundimi i tij u mbështëtet edhe nga studjues të tjerë

Barleti te Rrethimi i Shkodrës kumton se ka një rrëfenjë vernakulare mbi ndërtimin e kalasë, sipas të cilit i kishin rënë në dorë disa shkrime ku flitej për njëfarë Roze dhe të motrën, quajtur Fa, që ishin themelueset e para të Shkodrës dhe prandaj fortesa u quajt Rozafa.

Shekuj më vonë konsujt francez Hecquard dhe Degrand kodifikojnë variante tjera të kësaj balade, në të cilën gjendet edhe motivi i murosjes.^[1] Vuk Karaxhiq mbledh këngën që në gjuhën serbe titullohet Zidanje Skadra (Ndërtimi i Shkodrës), e regjistruar prej një vendësi nga Kolashini, që Skëndi e çmon se duhet të ketë qenë tradicionale nga ato anë. Sipas të cilës ndërtimi i kalasë i atribuohet mbretit Vukagjin dhe vëllezërve të tij, Uliosha e Goiko të Mrnjavçeviqëve.^[2]

Kanga e kalasë së Shkodrës siç e këndonte populli, u mblodh gjithashtu nga Kasem Taipi.^[1]

Shih edhe

Referime

^ ^a ^b ^c Bushati, Hamdi (1998). Shkodra dhe motet. Vëll. 1. Shkodër: Idromeno. fq. 210–225. OCLC 645720493.
^ ^a ^b Skendi, Stavro (2007). Poezia epike gojore e shqiptarëve dhe e sllavëve të jugut. Tiranë: IDK. fq. 75–77. ISBN 9789994398201.
^ Chadwick, H. Munro; Chadwick, Nora K. (31 tetor 2010). The Growth of Literature (në anglisht). Cambridge University Press. fq. 310. ISBN 978-1-108-01615-5. Marrë më 5 mars 2013. In the 'Walling of Skadar' Vukasin contrives to get his brother's wife immured as a foundation sacrifice to the Vila.
^ Felix J. Oinas (1978). Heroic Epic and Saga: An Introduction to the World's Great Folk Epics. Indiana University Press. fq. 262. ISBN 978-0-253-32738-3. Marrë më 1 mars 2013. For example, "The Building of Skadar" (Vuk II, 25) is based on the motif of a blood sacrifice being required to make a building stand. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Tade Božinović; Renko Fulgosi; Ante Bakotin (1957). Pregled književnosti naših naroda. Slobodna Dalmacija. fq. 17. Marrë më 4 mars 2013. Pretkosovski ciklus pjeva najviše o Neman jićima i Mrnjavče. vićima. Najviše pjesama ima o Nemanji, sv. Savi, Milutinu i Dušanu Silnom. Najljepše pjesme ovoga ciklusa su: »ženidba Dušanova«, »Zidanje Skadra« i »Uroš i Mrnjavčevići«. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[:32-1] Bushati, Hamdi (1998). Shkodra dhe motet. Vëll. 1. Shkodër: Idromeno. fq. 210–225. OCLC 645720493.

[:0-2] Skendi, Stavro (2007). Poezia epike gojore e shqiptarëve dhe e sllavëve të jugut. Tiranë: IDK. fq. 75–77. ISBN 9789994398201.

[ChadwickChadwick2010-3] Chadwick, H. Munro; Chadwick, Nora K. (31 tetor 2010). The Growth of Literature (në anglisht). Cambridge University Press. fq. 310. ISBN 978-1-108-01615-5. Marrë më 5 mars 2013. In the 'Walling of Skadar' Vukasin contrives to get his brother's wife immured as a foundation sacrifice to the Vila.

[Oinas1978-4] Felix J. Oinas (1978). Heroic Epic and Saga: An Introduction to the World's Great Folk Epics. Indiana University Press. fq. 262. ISBN 978-0-253-32738-3. Marrë më 1 mars 2013. For example, "The Building of Skadar" (Vuk II, 25) is based on the motif of a blood sacrifice being required to make a building stand. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[BožinovićFulgosi1957-5] Tade Božinović; Renko Fulgosi; Ante Bakotin (1957). Pregled književnosti naših naroda. Slobodna Dalmacija. fq. 17. Marrë më 4 mars 2013. Pretkosovski ciklus pjeva najviše o Neman jićima i Mrnjavče. vićima. Najviše pjesama ima o Nemanji, sv. Savi, Milutinu i Dušanu Silnom. Najljepše pjesme ovoga ciklusa su: »ženidba Dušanova«, »Zidanje Skadra« i »Uroš i Mrnjavčevići«. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]