Pau

Coordinates: 43°18′N 0°22′W / 43.30°N 0.37°W / 43.30; -0.37
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Pau
Prefekturë dhe komunë
Nga lart, majtas djathtas: Bulevardi i Pirenejve dhe Pic du Midi d'Ossau; Pic du Midi de Bigorre dhe Palais Beaumont; Kështjella e Paut
Stema Pau
Pau is located in Earth
Pau (Earth)
Koordinatat: 43°18′N 0°22′W / 43.30°N 0.37°W / 43.30; -0.37
VendiFranca
RajoniNouvelle-Aquitaine
DepartamentiPyrénées-Atlantiques
QarkuPau
KantoniPau-1, 2, 3 and 4
NdërkomunalitetCA Pau Béarn Pyrénées
Qeveria
 • Kryetari (2020–2026) François Bayrou[1] (MoDem)
Sipërfaqja
1
31.510 km2 (12.166 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2020)
75.655
 • Dendësia2,400/km2 (6,200/sq mi)
Emri i banorëvePalois, paloise (Frëngjisht)
Paulin, paulina
Paulès, paulèsa
(Béarnese)
Zona kohoreUTC+01:00 (CET)
 • Verës (DST)UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar
64445 /64000
Lartësia165–245 m (541–804 ft)
(avg. 178 m or 584 ft)
1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Pau (shqiptimi frëngjisht: [po]; Shqip: Pau ) është një komunë me pamje nga Pirenejtë dhe prefektura e departamentitPyrenees-Atlantiques, rajoni i Nouvelle-Aquitaine, Francë. [2]

Qyteti ndodhet në zemër të ish-principatës sovrane të Béarnit, kryeqyteti i së cilës ishte që nga viti 1464. Pau shtrihet në Gave de Pau, dhe ndodhet 100 km larg nga Oqeani Atlantik dhe 50 km larg nga Spanja . Ky pozicion i jep atij një panoramë mahnitëse në të gjithë vargun malor të Pirenejve, veçanërisht nga pikëpamja e tij "Bulevard des Pyrenées", si dhe nga faqet e kodrave të Jurançon . Sipas Alphonse de Lamartine, "Pau ka pamjen më të bukur në botë të tokës, ashtu si Napoli ka pamjen më të bukur të detit".

Pau u bë kryeqyteti i Béarnit në 1464 dhe selia e Mbretërve të Navarrës në 1512 pas kapjes së Pamplonës nga Mbretëria e Kastiljes . Pau u bë një qendër kryesore politike dhe intelektuale nën mbretërimin e Henry d'Albret . Me përfundimin e pavarësisë së Bearnit në 1620, Pau humbi ndikimin e tij, por mbeti në krye të një krahine kryesisht autonome. Ishte shtëpia e Parlamentit të Navarrës dhe Béarnit gjatë Revolucionit, kur u shpërbë për të krijuar Departamentin e Basses-Pyrénées . Belle Époque shënoi një ringjallje për kryeqytetin bearnez me një fluks masiv turistësh të huaj të pasur, të cilët vinin për të kaluar dimrin për të përfituar nga përfitimet e klimës së zonës. Ishte në këtë kohë që Pau u bë një nga kryeqytetet botërore të industrisë së sapolindur të aerohapsirës nën ndikimin e vëllezërve Wright . [3]

Me rënien e turizmit gjatë shekullit të 20-të, ekonomia e Paut u zhvendos gradualisht drejt industrisë së aviacionit dhe më pas në atë petrokimike me zbulimin e fushës së gazit Lacq në 1951. Université de Pau et des Pays de l'Adour, i themeluar në 1972, mban një popullsi të madhe studentore. Qyteti luan një rol udhëheqës për Béarnin, por edhe për një segment të gjerë të zonës Adour . Trashëgimia e Paut shtrihet në disa shekuj, diversiteti dhe cilësia e tij e lejuan atë të merrte etiketën e Qytetit të Artit dhe Historisë në 2011.

  1. ^ "Municipales à Pau: François Bayrou réélu". Le Figaro. 28 qershor 2020. Marrë më 17 gusht 2023. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ INSEE commune file
  3. ^ "Les frères Wright". aviation-memorial.com. Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2016. Marrë më 18 maj 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)