Paul Lendvai

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Paul Lendvai në 2019

Paul Lendvai (lindur Lendvai Pál më 24 gusht 1929) është një gazetar austriak me origjinë hungareze. Ai u transferua në Austri në vitin 1957, ku punon si autor dhe gazetar.

Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lendvai lindi më 24 gusht 1929 në Budapest nga prindër hebrenj. [1] Në fund të viteve 1940 deri në fillim të viteve 1950 (e njohur edhe si epoka Rákosi ) Lendvai punoi si gazetar në Hungari duke filluar nga viti 1947. Lendvai shkroi për Szabad Nép dhe ishte gjithashtu shef i raportimit të huaj në agjencinë hungareze të lajmeve (MTI). Librat e Lendvait në vitet 1950 përfshijnë Tito Armiku i Popullit Hungarez (1951) dhe Franca në një udhëkryq (1955), me 50,000 kopje. Si një ish -socialdemokrat, ai u gjykua si politikisht jo i besueshëm dhe u burgos për tetë muaj gjatë vitit 1953 dhe u ndalua nga media për tre vjet.

Lendvai ishte anëtar i Partisë Komuniste, por ai nuk mori pjesë në shtypjen e Revolucionit të vitit 1956 . Ai u largua nga Hungaria me detyrë për të raportuar nga Polonia dhe në vitin 1957 ai shkoi në Vjenë, Austri.

Pasi mbërriti në Vjenë, Lendvai shpejt filloi të kërkonte punë, fillimisht i kufizuar nga mungesa e aftësive të mjaftueshme gjuhësore. Në këtë periudhë ai ndihmoi korrespondentët e huaj për çështjet në lidhje me Hungarinë dhe shkroi artikuj më të vegjël me pseudonime të tilla si "György Holló", "Árpád Bécs" ose "Paul Landy". Lendvai shpejt i kapërceu vështirësitë e hershme dhe u natyralizua në Austri në vitin 1959 dhe u bë gazetar dhe komentator i Evropës Lindore. Ai ishte korrespondent për Evropën Lindore i të përditshmes Die Presse dhe Financial Times për njëzet e dy vjet.

Ai gjithashtu kontribuoi në The Economist dhe shkroi kolona për gazetat dhe stacionet radiofonike austriake, gjermane dhe zvicerane. Në 1982 Lendvai u bë kryeredaktor në departamentin e Evropës Lindore të kompanisë publike të transmetimit ORF dhe drejtor i përgjithshëm i Radio Österreich International në 1987. Kolonat e tij javore u botuan nga gazeta Der Standard .

Në vitin 1985, një Forum Kulturor i quajtur samiti lindje-perëndim u organizua nga udhëheqja komuniste hungareze, në të cilën ishin të ftuar 900 politikanë, shkrimtarë dhe njerëz të tjerë të shquar. Në të njëjtën kohë ishte planifikuar një "kundër-forum kulturor" me pjesëmarrjen e pritshme të "disidentëve dhe grupeve opozitare". György Konrád ishte një nga folësit e synuar. Në vitin 2010, një gazetë pro-qeveritare hungareze akuzoi Paul Lendvai për bashkëpunim me regjimin komunist duke u dhënë autoriteteve hungareze informacione për kundër-forumin. [2] Ish-kryeministri socialist Ferenc Gyurcsány doli në mbrojtje të Paul Lendvai-t, duke thënë: "Sa për mua, unë e mbështes atë në luftën e tij për të mbështetur vendimet e tij të kaluara. . . . Dhe ne duhet të ndalojmë së gërmuari të kaluarën." György Konrád, një nga folësit e synuar të ngjarjes së opozitës, tha: "Nëse gjërat ishin kështu, atëherë është shumë e trishtueshme," për Lendvai që jep informacionin. Lendvai hodhi poshtë akuzat dhe tha se fushata kundër tij ishte për shkak të kritikave të tij ndaj qeverisë aktuale në librin e tij të fundit. Ish-deputeti konservator Debreczeni, filozofi i njohur Sandor Radnoti, lideri konservator austriak Erhard Busek mbrojti integritetin e tij. János Nagy, ambasadori me të cilin Lendvai foli në atë kohë, u intervistua në lidhje me këtë çështje në Klubrádió dhe këmbënguli që raportet e tij të jepnin gjithmonë me besnikëri atë që thuhej. Një artikull i botuar në Népszabadság të krahut të majtë pajtohet me mbrojtjen e Lendvait se ai nuk ishte agjent, megjithëse vazhdon duke theksuar se ai ishte megjithatë një bashkëpunëtor i gatshëm dhe aktiv i regjimit komunist. [2]

Më 19 mars 2011, Lendvai prezantoi në Budapest përkthimin hungarez të librit të tij të fundit Mein verspieltes Land ("Vendi im i shkatërruar"). [3] Në kujtimet e tij, Lendvai portretizon një pamje të urrejtjes etnike, turbullirave politike dhe antisemitizmit në Evropën Qendrore të shekullit të 20-të. 

Lendvai është kryeredaktor dhe bashkëbotues i Europäische Rundschau, një tremujore ndërkombëtare me bazë në Vjenë. Presidenti austriak Heinz Fischer dhe ish ministri i jashtëm çek Karel Schwarzenberg mbajtën fjalime në 40 vjetorin e rishikimit më 8 nëntor 2013. [4] Lendvai u emërua kryetar i këshillit të pavarur të migracionit për Austrinë më 3 prill 2014 nga ministri i Brendshëm. [5]

Dosja e policisë sekrete[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitet 1990, Lendvai u përpoq të merrte dosjen e shërbimit sekret për veten e tij në një takim ballë për ballë me kryeministren socialiste Gyula Horn, por nuk pati sukses në atë kohë. Ndërsa u nderua në parlamentin hungarez, Lendvai tha: "Më mirë të marr dosjet e mia sesa çmimin". [6] Fillimisht dosja ishte e klasifikuar deri më 15 shkurt 2042, por me shumë dokumente të tjera ato u deklasifikuan në bazë të një ligji të vitit 2003. [7] Në vitin 2006 Lendvai kërkoi dhe mori dokumentet nga arkivat e shërbimeve sekrete hungareze dhe përshkroi disa nga përmbajtjet e tyre për publikun në një artikull të publikuar nga e përjavshmja letrare Élet és Irodalom (ÉS), duke përfshirë emrat e disa spiunëve që punonin për rastin e tij. [8] Lendvai shkruan se skedarët mbi të [9] janë mbi 300 faqe të gjata dhe i referohen Lendvai me emrin e koduar Michael Cole . Lendvai prezanton artikullin e tij mbi këtë temë me nëntitullin "historia e një rekrutimi të pasuksesshëm" [10] duke thënë se shërbimet hungareze donin ta regjistronin atë si agjent, por dështuan. Ndërsa sipas dosjes, Lendvai nuk u rekrutua kurrë si spiun, në një raport të 24 korrikut 1963, dokumentet e arkivuara i referohen Lendvait si "një nga kontaktet më të mira" [7] [11] të shërbimeve të inteligjencës në atë kohë. Lendvai në artikullin e tij përshkruan disa qëllime që donte të arrinte duke kontaktuar autoritetet hungareze, aftësinë për të udhëtuar në Hungari për raportim, vizën e udhëtimit për nënën e tij dhe heqjen e shtetësisë hungareze duke i mundësuar atij të punonte në vendet komuniste të bllokut lindor. Ai ka arritur disa nga këto qëllime, siç thotë ai, duke sjellë zyrtarë hungarezë si Gyula Ortutay në shfaqjet striptizë austriake. Sipas Lendvait, të dyja herë që ai solli Ortutay në një shfaqje të tillë, ai do të ndërhynte në emër të tij. Në një rast Lendvai shkruan se raportet e "Urbán", duke identifikuar Lendvain si një burim informacioni për tema të ndryshme, ishin falsifikuar, duke pasur materiale të shpikur nga vetë Urban. [12]

Publikimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Tito, a magyar nép ellensége (1951)
  • Franciaország keresztúton (1955)
  • Eagles in cobwebs: nationalism and communism in the Balkans (1969)
  • Anti-Semitism without Jews: Communist Eastern Europe (1971)
  • Anti-Semitism in Eastern Europe (1972)
  • Kreisky – Portrait eines Staatsmannes (1974)
  • Die Grenzen des Wandels: Spielarten des Kommunismus im Donauraum (1977)
  • Bureaucracy of Truth: How Communist Governments Manage the News (1981)
  • Das Einsame Albanien: Reportage aus dem Land der Skipetaren (1985)
  • Das eigenwillige Ungarn: Innenansichten eines Grenzgangers (1986)
  • Hungary: The Art of Survival (1990)
  • Honnan – Hová? – Gondolatok a közép- és kelet-európai változásokról (1995)
  • Auf schwarzen Listen. Erlebnisse eines Mitteleuropäers (1996)
  • Blacklisted: A Journalist's Life in Central Europe (1998)
  • Hungarians: A Thousand Years of Victory in Defeat (2003)
  • A világ egy kritikus európai szemével (2005)
  • Az osztrák titok – 50 év a hatalom kulisszái mögött (2007)
  • Best of Paul Lendvai (2008)
  • One Day That Shook the Communist World: The 1956 Hungarian Uprising and Its Legacy (2008)
  • Inside Austria: New Challenges, Old Demons (2010)
  • Mein verspieltes Land – Ungarn im Umbruch (2010)
  • Az eltékozolt ország (2011)
  • Három élet – Beszélgetés Mihancsik Zsófiával (2012)
  • Hungary: Between Democracy and Authoritarianism (2012)
  • Leben eines Grenzgängers (2013)
  • Orbáns Ungarn (2016)
  • Orbán: Europe's New Strongman (2017)

Dekorime dhe çmime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • 1974: Çmimi i gazetarisë Dr.-Karl-Renner
  • 1974: Dekorata e Artë e Nderit për Shërbimet në Republikën e Austrisë
  • 1980: Emërohet Profesor
  • 1984: Çmimi Karl Renner i Vjenës
  • 1986: Dekoratë e Madhe Nderi për Shërbimet në Republikën e Austrisë
  • 1989: Medalje ari për shërbimet në qytetin e Vjenës
  • 1990: Medalja e Madhe e Artë e Styria
  • 1990: Kryqi i Madh i Meritave i Republikës Federale të Gjermanisë
  • 1994: Kryqi Austriak i Nderit për Shkencën dhe Artin, klasi i parë
  • 1994: Çmimi Bruno Kreisky për Libra Politikë për Midis shpresës dhe zhgënjimit – reflektime mbi ndryshimet në Evropën Lindore
  • 1997: Kryqi i Nderit i Komandantit të Argjendtë për Shërbimet në provincën e Austrisë së Poshtme
  • 1998: Çmimi Axel Corti
  • 1999: Kryqi i Komandantit i Urdhrit të Meritës i Republikës së Polonisë
  • 2000: Çmimi i Madh i Gazetarit Burgenland
  • 2001: Çmimi televiziv i Arsimit të të Rriturve Austriak për biografinë e tij të Bruno Kreisky (me Helene Maimann )
  • 2001: Çmimi i Budapest Corvinus Europe Institute
  • 2001: Dekorata e Madhe e Artë për Shërbimet në Republikën e Austrisë [13]
  • 2002: Çmimi Dr. Alois Mock Europe
  • 2003: Kryqi i Komandantit me Yll të Urdhrit të Meritës së Republikës së Hungarisë
  • 2003: Bursë e Qendrës për Kërkime të Politikave të Aplikuara ( Universiteti Ludwig Maximilian i Mynihut )
  • 2005: Çmimi Shtetëror Austriak për Gazetarinë Kulturore
  • 2008: Çmimi Nderi i Tregtisë Austriake të Librit për tolerancë në mendim dhe veprim

Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ http://de-de.facebook.com/pages/Paul-Lendvai-Lendvai-P%C3%A1l/126853874040756?sk=info[lidhje e vdekur përfundimisht]
  2. ^ a b "Ghosts of the communist past". Arkivuar nga origjinali më 12 mars 2014. Marrë më 23 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Megjelent magyarul Paul Lendvai új könyve
  4. ^ Europäische Rundschau 2013/4—
  5. ^ Austrian News Agency APA 4 April 2014
  6. ^ The New York Times :Hungary Reluctant to Give Up Secrets of Its Past, 6 September 1997
  7. ^ a b Fedőneve Cole Michael Magyar Nemzet. 15 August 2011, (in Hungarian) "Cole Michael anyagát eredetileg 2042. február 15-ig titkosították, ám egy 2003-as törvény alapján feloldották a titkosítást."
  8. ^ Hungarian News Agency (MTI) : HUNGARIAN-BORN JOURNALIST NAMES SPIES OF COMMUNIST ERA 13 January 2006
  9. ^ marked under ÁBTL 3.2.4. K–1743 in the archives of the Hungarian secret services
  10. ^ Paul Lendvai "MICHAEL COLE" TÜNDÖKLÉSE ÉS BUKÁSA avagy egy sikertelen beszervezés története Élet és Irodalom. 13 January 2006 (in Hungarian)
  11. ^ The ÁBTL 3.2.4. K–1743 file in the archives of the Hungarian secret services Arkivuar 28 dhjetor 2011 tek Wayback Machine, Scanned document portion from the file "one of the best contacts" underlined in original form "...egyike a legjobb társadalmi kapcsolatnak...", Accessed 9 August 2011
  12. ^ Paul Lendvai "MICHAEL COLE" TÜNDÖKLÉSE ÉS BUKÁSA avagy egy sikertelen beszervezés története Élet és Irodalom. 13 January 2006 (in Hungarian) "'Urbán' karriert akart csinálni, s be akarta bizonyítani, hogy ő exkluzív információkat kap rajtam keresztül a Néppárt legfelsőbb politikai vezetésétől. Egyre küldözgette kimerítő jelentéseit a naponta változó hangulatról, gyakran hozzátéve: 'Információ Lendvaitól'. Ezeknek a jelentéseknek csak egy szépséghibájuk volt: minden 'Lendvai-információ'-t Urbán talált ki: én életemben soha nem beszéltem Hurdes volt miniszterrel és volt parlamenti elnökkel."
  13. ^ "Reply to a parliamentary question" (PDF) (në gjermanisht). fq. 1447. Marrë më 5 janar 2013.