Jump to content

Rajhu

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Rajhu (gjermanisht: Reich) është një fjalë me prejardhje gjermane, kuptimi i së cilës është analog me fjalën "mbretëri". Termat Kaiserreich (fjalë për fjalë "mbretëria e një perandori") dhe Königreich (fjalë për fjalë "fusha e një mbreti") përdoren përkatësisht në gjermanisht në lidhje me perandoritë dhe mbretëritë. Termi Rajh i referohet "Gjermanisë gjatë periudhës së kontrollit nazist nga viti 1933 deri më 1945".

Termi Deutsches Reich (ndonjëherë i përkthyer si "Perandoria Gjermane") vazhdoi të përdoret edhe pas rënies së Perandorisë Gjermane dhe shfuqizimit të monarkisë në vitin 1918. Nuk kishte perandor, por shumë gjermanë kishin ambicie imperialiste. Sipas Richard J. Evans:

Përdorimi i vazhdueshëm i termit 'Perandoria Gjermane', Deutsches Reich, nga Republika e Weimarit... ngjallte një imazh mes gjermanëve të arsimuar që rezononte shumë përtej strukturave institucionale që krijoi Bismarku: pasardhësi i Perandorisë Romake; vizioni i Perandorisë së Perëndisë këtu në tokë; universaliteti i pretendimit të tij për suzerenitet; dhe në një kuptim më prozaik, por jo më pak të fuqishëm, koncepti i një shteti gjerman që do të përfshinte të gjithë gjermanishtfolësit në Evropën Qendrore - 'një popull, një Reich, një udhëheqës', siç ishte slogani nazist.[1]

Termi rrjedh nga fjala gjermanike që në përgjithësi do të thotë "realm", por në gjermanisht, zakonisht përdoret për të përcaktuar një mbretëri ose një perandori, veçanërisht Perandorinë Romake.[2] Termat Kaisertum ("Imperium") dhe Kaiserreich ("Realm Perandorake") përdoren në gjermanisht për të përcaktuar në mënyrë më specifike një perandori të sunduar nga një perandor.[2]

Termi reich përdoret për perandoritë historike në përgjithësi, të tilla si Perandoria Romake (Römisches Reich), Perandoria Persiane (Perserreich), dhe si Tsardom i Rusisë ashtu edhe Perandoria Ruse (Zarenreich, fjalë për fjalë "mbretëria e Carëve"). Österreich, emri i përdorur për Austrinë sot është i përbërë nga "Öster" dhe "Reich" që fjalë për fjalë do të thotë "Mbretëria Lindore". Emri dikur i referohej pjesëve lindore të Perandorisë së Shenjtë Romake.

historinë e Gjermanisë në mënyrë specifike, përdoret për t'iu referuar:

Nazistët miratuan termin "Rajhu i Tretë" si një mjet propagande, sepse donin të legjitimonin qeverinë e tyre si pasardhëse të Rajhut të Parë dhe të Dytë të riemërtuar në mënyrë retroaktive. Termat "Rajhu i Parë" dhe "Rajhu i Dytë" nuk përdoren nga historianët, dhe termi "Rajhu i Katërt" përdoret kryesisht në trillime dhe humor politik, megjithëse përdoret gjithashtu nga ata që pajtohen me besimin në neo-nazizëm.

  1. ^ Evans, Richard J. (2005). The Coming of the Third Reich (në anglisht). Penguin. fq. 33. ISBN 9781101042670. Arkivuar nga origjinali më 2018-05-04.
  2. ^ a b Tuttle, Herbert (shtator 1881). "The German Empire". Harper's New Monthly Magazine (në anglisht). Vëll. 63 no. 376. fq. 593.