Troyes

Trojes Troyes (Frëngjisht)
Ndërtesa tipike në lagjen e vjetër të Trojesit
Flamuri i Trojes Flamuri Stema
Harta e Trojesit
Vendi	Franca
Provinca	Aube
Qarku	Troyes
Qeveria
• Kryetari (2020-2026)	François Barolin (LR)
Sipërfaqja 1	13.200 km2 (5.097 sq mi)
Popullsia  (Janar 2020)	62.597
• Dendësia	4,700/km2 (12,000/sq mi)
Emri i banorëve	Trojesas, Trojesase
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
1 New Caledonia Land Register (DITTT) data, which exclude lakes and ponds larger than 1 km² (0.386 sq mi or 247 acres) as well as the estuaries of rivers.

Pjesë e altarit Troyes (detaje) Victoria and Albert Museum, Londër

Troyes ( shqiptimi frëngjisht: [tʁwa]  ( dëgjoni); Shqip: Trojesi) është një komunë dhe kryeqyteti i departamentit Aube në rajonin Grand Est të Francës veri-qendrore. Ndodhet në lumin Seine rreth 140 km në juglindje të Parisit. Trojesi ndodhet brenda rajonit të verërave të shampanjës dhe është afër Parkut Natyror Rajonal të Orientit Forest .

Trojesi kishte një popullsi prej 61,996 banorësh në 2018. Është qendra e komunitetit të grumbullimit Troyes Champagne Métropole, e cila në atë kohë të censusit ishte shtëpia e 170,145 banorëve.

Qyteti u zhvillua qysh në epokën romake, kur njihej si Augustobona Tricassium . Ai qëndronte në qendër të autostradave të shumta, kryesisht Via Agrippa. Qyteti ka një të kaluar të pasur historike, nga fisi Tricasses deri në çlirimin e qytetit më 25 gusht 1944 gjatë Luftës së Dytë Botërore, duke përfshirë Betejën e Pllajave Katalunjase, Këshillin e Trojesit, martesën e Henrit V dhe Katerinës së Francës, dhe panairet e shampanjës në të cilat vinin tregtarë nga e gjithë bota e krishterë. Qyteti ka një trashëgimi të pasur arkitekturore dhe urbane: shumë ndërtesa mbrohen si monumente historike, duke përfshirë shtëpitë gjysmë druri (kryesisht të shekullit të 16-të) që mbijetuan në qytetin e vjetër. Ata kanë kontribuar që Trojeso të caktohet si Qytet i Artit dhe Historisë.

Prodhimi i tekstileve, i zhvilluar nga shekulli i 18-të e tutje, ishte një pjesë kryesore e ekonomisë së Trojesit deri në vitet 1960. Sot, Trojesi është kryeqyteti evropian i outleteve të fabrikës dhe tregtimit, dhe ka tre qendra markash.

Pamjet kryesore

Katedralja Saint-Pierre-et-Saint-Paul de Troyes (1549)

• Shumë shtëpi gjysmë druri (kryesisht të shekullit të 16-të) mbijetojnë në qytetin e vjetër.
• Hotele Particuliers ( pallate ) të qytetit të vjetër
• Hôtel de Ville, Place Alexandre Israël, është një shembull urban i stilit Louis XIII . Në corps de logis qendrore, e cila përmban dhomat kryesore të pritjes, korniza e saj është thyer ritmikisht përpara mbi kolonat e çiftuara korintike; këto janë të mbështetura më poshtë nga pilastra të forta të grumbulluara. Mbi derën e hyrjes, statuja e Luigjit të XIV u tërhoq nga kamari i saj dhe u thye në 1793, gjatë Mbretërimit të Terrorit në kulmin e Revolucionit Francez ; ajo u zëvendësua në shekullin e XIX me Minerva e sotme me helmetë dhe pajisjen në formën e saj origjinale. Tani është e rrallë të shohësh "Liberté, Egalité, Fraternité, ou la Mort" . Në Salle du Conseil (Dhoma e Këshillit) një medalion mermeri i Luigjit të XIV (1690) nga François Girardon, i lindur në Trojes, i mbijetoi shkatërrimit i padëmtuar.

Kishat

Ballina perëndimore e katedrales

Duke mos vuajtur nga luftërat e fundit, Trojesi ka një dendësi të lartë ndërtesash të vjetra fetare të grupuara afër qendrës së qytetit. Ato përfshijnë:

• Katedralja Saint-Pierre-et-Saint-Paul
• Kisha Saint-Nizier, në stilin gotik dhe të rilindjes, me skulptura të jashtëzakonshme. Klasifikuar si Monument Historique (Monument Historik) në 1840.
• Bazilika gotike Saint-Urbain (shekulli i XIII-të), me një çati të mbuluar me pllaka të lëmuara. Ajo u ndërtua nga Jacques Pantaléon, i cili u zgjodh papë në 1261, nën emrin Urbain IV, në terrenin ku babai i tij kishte një punishte. Monument historik i klasifikuar në 1840. Ajo u shpall bazilikë në vitin 1964.
• Kisha Sainte-Madeleine. Gotik shumë i hershëm, me fundin lindor të rindërtuar rreth vitit 1500. Ekran me shufër guri jashtëzakonisht i përpunuar i viteve 1508–17 në stilin gotik flambojant, i skalitur nga Jean Gailde, me një statujë të Shën Martës . Xham me njolla të bukura të Rilindjes. Monument historik i klasifikuar në 1840.
• Kisha Saint-Jean, tabernakulli i altarit të lartë nga Giraudon . Në portal, stema e Karlit IX . Monument historik i klasifikuar në 1840.
• Kisha gotike e Saint-Nicolas, që daton në fillim të shekullit të XVI-të, me një tribunë në formë kapele kalvari që arrihet nga një shkallë monumentale. Në portalin jugor, dy skulptura nga François Gentil tëDavidit dhe Isaiahas .
• Kisha Saint-Pantaléon, me statuja të gjera nga shekulli i XVI-të.
• Kisha e Shën Remit, me një majë të shekullit të XIV-të që ngrihet në një lartësi prej 60 metrash . Një orë diellore e shekullit të XVII-të në anën e saj jugore mban mbishkrimin latin sicut umbra dies nostri super terram ("ditët tona në tokë kalojnë si hije").
• Kisha e Saint-Martin-ès-Vignes . Ajo ka dritare xhami me njolla të shekullit të XVII nga mjeshtri vendas Linard Gonthier .

Popullatë

Popullsia në vite Viti Pop. ±% 1793 26.751 —     1800 24.061 −10.1% 1806 27.196 +13.0% 1821 25.078 −7.8% 1831 23.740 −5.3% 1836 25.563 +7.7% 1841 25.469 −0.4% 1846 25.702 +0.9% 1851 27.376 +6.5% 1856 33.071 +20.8% 1861 34.613 +4.7% 1866 35.678 +3.1% 1872 38.113 +6.8% 1876 41.275 +8.3% 1881 46.067 +11.6% 1886 46.972 +2.0% 1891 50.330 +7.1% 1896 52.998 +5.3% 1901 53.146 +0.3% 1906 53.447 +0.6% 1911 55.486 +3.8% 1921 55.215 −0.5% 1926 58.321 +5.6% 1931 58.804 +0.8% 1936 57.961 −1.4% 1946 58.805 +1.5% 1954 58.819 +0.0% 1962 67.406 +14.6% 1968 74.898 +11.1% 1975 72.165 −3.6% 1982 63.579 −11.9% 1990 59.255 −6.8% 1999 60.958 +2.9% 2007 61.823 +1.4% 2012 60.009 −2.9% 2017 61.652 +2.7%

Ekonomia

Shtëpi në qytetin e vjetër

Trojesi është shtëpia e selisë së prodhimit të kompanisë Lacoste, një markë e njohur veshjesh. Është gjithashtu shtëpia e çokollaterit fitues të çmimeve Pascal Caffet.

Arsimi

Troyes mirëpret Universitetin e Teknologjisë së Troyes dhe shkollën e biznesit Groupe École supérieure de commerce de Troyes .

Transporti

Stacioni i trenit Gare de Troyes ofron lidhje me Parisin, Dijonin, Mulhouse dhe disa destinacione rajonale.