Angela Merkel

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Angela Merkel
Kancelare e Gjermanisë
Në detyrë
22 nëntor 2005 – 8 dhjetor 2021
Presidenti
Zëvendës Kancelar
Paraprirë ngaGerhard Schröder
Pasuar ngaOlaf Scholz
Kryetare e Unionit Demokristiane të Gjermanisë
Në detyrë
10 prill 2000 – 7 dhjetor 2018
Sekretar të Përgjithshëm
Zëvendës
Paraprirë ngaWolfgang Schäuble
Pasuar ngaAnnegret Kramp-Karrenbauer
Të dhëna vetjake
U lind më
Angela Dorothea Kasner

17 korrik 1954 (67 vjet)
Hamburg, Gjermania Perëndimore
Partia politikeDA (1989–1990)
CDUD (1990)
CDU (1990–prezent)
Bashkëshortja/et
VendbanimiBerlin, Gjermani
Shkollimi
Nënshkrimi

Angela Dorothea Merkel (mbiemri i vajzërisë: Kasner; shqiptimi: Angela Dorotea Merkë; lindi më 17 korrik 1954) është politikane gjermane e cila shërben si Kancelare e Gjermanisë që nga 22 nëntori 2005. Që nga 10 prilli 2000 deri më 7 dhjetor 2018, ajo ishte kryetarja e Unionit Demokristiane të Gjermanisë (CDU). Anëtare e Unionit Demokristian, Merkel është kancelarja e parë femër e Gjermanisë. Merkel është përshkruar në mënyra të ndryshme si udhëheqësja de facto e Bashkimit Evropian dhe gruaja më e fuqishme në botë.[2][3][4]

Jeta e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Merkel u lind Angela Dorothea Kasner në vitin 1954 në Hamburg të Gjermanisë Perëndimore, e bija e Horst Kasner (1926-2011),[5][6] një vendas i Berlinit, dhe gruaja e tij Herlind, e lindur në vitin 1928 në Danzig (tani Gdańsk, Poloni) si Herlind Jentzsch, një mësuese e gjuhës angleze dhe latine.

Merkel është me prejardhje gjermane dhe polake. Gjyshi i saj nga babai, Ludwik Kasner, ishte një polic gjerman me etni polake, i cili kishte marrë pjesë në luftën e Polonisë për pavarësi në fillim të shekullit të 20-të. Ai u martua me gjyshen e Merkel Margarethe, një gjermane nga Berlini dhe u zhvendos në qytetin e saj të lindjes, ku punoi në polici. Në vitin 1930, ata gjermanizuan emrin polak Kaźmierczak në Kasner. Gjyshërit nga nëna e Merkelit ishin politikani i Danzigut Willi Jentzsch dhe Gertrud Alma née Drange, një bijë e klerikut të qytetit të Elbing (tani Elbląg, Poloni) Emil Drange.

Feja ka luajtur një rol kyç në migrim e Angela Merkel në Gjermaninë Lindore. Babai i saj ka lindur një katolik, por familja Kasner u konvertua përfundimisht në Lutheranism,[7] ai ka studiuar teologjinë Luterane në Hajdelberg dhe më pas në Hamburg. Në vitin 1954, babai i Angelas mori detyrën e pastoratit në kishën në Quitzow (afër Perleberg në Brandenburg), e cila atëherë ishte në Gjermaninë Lindore dhe familja si rrjedhim u zhvendos në Templin. Kështu Merkel u rrit në fshat 80 km (50 mi) në veri të Berlinit Lindor.

Kancelarja e Gjermanisë (2005-sot)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Merkel me Presidentin e SHBA-së George W. Bush, 2007

Më 22 nëntor 2005, Merkel mori detyrën e kancelares së Gjermanisë pas bllokimit të zgjedhjeve që rezultoi në një koalicion të madh me SPD. Partia e saj u rizgjodh në vitin 2009 për shkak të rritjes së numrit të vendeve dhe mund të formonin një koalicion qeverisës me FDP. Në zgjedhjet e shtatorit 2013 partitë CDU / CSU doli si fituese, por formoi një koalicion të madh me SPD për shkak të dështimit të FDP-së për të marrë minimumin e 5% të votave të nevojshme për të hyrë në parlament.

Angela Merkel përvec që është kancelare e shtetit Gjerman ajo luan rol të rëndësishëm në politiken Europiane prandaj me 31 Dhejtor 2014 u zgjodh personi i vitit nga revista prestigjijoze NEW YORK TIMES.Angela Merkel mban lidhje të forta me shtetet fqinje por edhe me gjer. Angela Merkel bën pjesë në grupin e liderve më me ndikim në botë. Gjatë udhëqjes së saj shumë gjëra ndryshuan në favor të shtetit Gjerman si rritja e ekonomisë, hapja e shum vendeve të punës, përparim në reformat shëndetësore[nevojitet citimi]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Angela Merkel: Her bio in brief". The Christian Science Monitor (në anglisht). 20 shtator 2013.
  2. ^ Vick, Karl (2015). "Time Person of the Year 2015: Angela Merkel". Time (në anglisht). Marrë më 30 prill 2017.
  3. ^ AFP. "Merkel: From austerity queen to 'leader of free world'". www.timesofisrael.com (në anglishte amerikane). Marrë më 30 dhjetor 2018.
  4. ^ "The World's Most Powerful Women 2018". Forbes (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 18 shtator 2019. Marrë më 30 dhjetor 2018.
  5. ^ Langguth, Gerd (gusht 2005). Angela Merkel (në anglisht). fq. 10. ISBN 3-423-24485-2. {{cite book}}: Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  6. ^ "Merkels Vater gestorben – Termine abgesagt" (në gjermanisht). newsecho. 3 shtator 2011. Arkivuar nga origjinali më 14 dhjetor 2011. Marrë më 8 shtator 2011.
  7. ^ "Was an Angela Merkels Mutter vorbildlich ist". Welt Online (në gjermanisht). 26 shtator 2008. Marrë më 31 korrik 2010. 'Nein, in der SPD bin ich nicht mehr.'