Bahriye Üçok

Bahriye Üçok (1919 - 6 tetor 1990) ishte një akademike turke e teologjisë, politikane e krahut të majtë, shkrimtare, kolumniste dhe aktiviste e të drejtave të grave, vrasja e të cilit në vitin 1990 mbetet ende e pazgjidhur.

Biografia

Ajo lindi në Trabzon, përfundoi arsimin e saj fillor në Ordu dhe më pas u diplomua në Shkollën e Mesme Kandili për Vajza në Stamboll. Ajo u arsimua në historinë mesjetare Islame dhe turke në Fakultetin Filologjik, histori dhe gjeografi të Universitetit të Ankarasë. Në të njëjtën kohë, ajo ndoqi Konservatorin Shtetëror dhe përfundoi seksionin e Operës.^[1]

Pas njëmbëdhjetë vjetësh pune si mësuese e shkollës së mesme^[2] në Samsun dhe Ankara, ajo hyri në Universitetin e Ankarasë si asistente në Fakultetin e Teologjisë në vitin 1953. Ajo mori doktoraturën e saj më 1957, duke dhënë dhe u bë një profesore e asociuar me tezën e saj mbi "Sundimtaret femra në vendet islamike" dhe së fundmi profesoreshë, duke qenë mësuesja e parë universitare femër në këtë fakultet. Duke qenë e rrjedhshme në arabisht dhe persisht, ajo interpretoi Islamin në një mënyrë moderne dhe tolerante duke u përqëndruar në rolin e grave në Islam.^[2]

Në vitin 1971, ajo u zgjodh senatore e emergjencave nga presidenti Xhevdet Sunaj dhe kështu filloi karriera e saj politike. Bahriye Üçok u bashkua më 1977 me Partinë Republikane të Popullit të qendrës së majtë (turqisht: Cumhuriyet Halk Partisi, CHP). Pas grusht shtetit ushtarak më 1980, ajo bashkë-themeloi Partinë Popullore (turqisht: Halkçı Parti) dhe u zgjodh deputete e Ordus në Asamblenë e Madhe Kombëtare të Turqisë më 1984. Në vitin 1985, pas një bashkimi, (me SODEP) partia e saj u riemërua si Partia Social Demokratike e Popullit (SHP).

Ajo gjithashtu shkruajti mendimet e saj në kolonën e saj në gazetën Cumhuriyet. Pas një forumi televiziv, në të cilin ajo deklaroi se mbulesa Islame (hixhab) nuk është e detyrueshme, Bahriye Üçok mori gjithnjë e më shumë kërcënime nga organizata militante "Lëvizja Islamike" (turqisht: İslami Hareket). Jo shumë kohë më vonë, më 6 tetor 1990, ajo u vra nga një bombë me postë ndërsa po përpiqej të hapte një paketë libri para derës së shtëpisë së saj.^[3] Atentati mbeti i pazbardhur. Ajo u varros në Varrezat Karşıyaka, Ankara.

Punimet

"İslam'dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler", İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1967.

"İslam'dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler", Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1981.

"İslam'dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler Hicri 7. - 11. Yıllar", Cem Yayınevi - İslam Araştırmaları, İstanbul, 1996.

"İslam Devletinde Kadın Hükümdarlar", Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1965.

"İslam Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın Hükümdarlar", Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları - İslam Tarihi, Ankara, 1981.

"İslam Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın Hükümdarlar", Bilge Kültür Sanat, İstanbul, 2011.

"Atatürk'ün İzinde Bir Arpa Boyu", Cem Yayınevi, İstanbul, 2000.
"Şeriat Sarmalında Türkiye", Cumhuriyet Kitapları - Siyasal Bilimler, İstanbul, 2010.
"İslam Tarihi Emeviler Abbasiler (Bilim ve Kültür Esereri Dizisi MEB. Ankara 1983)

Referime

^ "Bahriye Üçok kimdir?". Yeni Çağ Gazetesi (në turqisht). 2020-10-06. Marrë më 2020-12-02.
^ ^a ^b "Who's who in Politics in Turkey" (PDF). Heinrich Böll Stiftung (në anglisht). fq. 49–50. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 15 nëntor 2019. Marrë më 23 korrik 2020.
^ "Turkish intelligence, PKK involved in professor's death: Claim - Turkey News". Hürriyet Daily News (në anglisht). Marrë më 2019-10-20.

[:0-1] "Bahriye Üçok kimdir?". Yeni Çağ Gazetesi (në turqisht). 2020-10-06. Marrë më 2020-12-02.

[:02-2] "Who's who in Politics in Turkey" (PDF). Heinrich Böll Stiftung (në anglisht). fq. 49–50. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 15 nëntor 2019. Marrë më 23 korrik 2020.

[3] "Turkish intelligence, PKK involved in professor's death: Claim - Turkey News". Hürriyet Daily News (në anglisht). Marrë më 2019-10-20.

[1]

[2]

[3]