Jump to content

Ishulli i gjarpërinjve

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

45°15′18″N 30°12′15″E / 45.25500°N 30.20417°E / 45.25500; 30.2041745°15′18″N 30°12′15″E / 45.25500°N 30.20417°E / 45.25500; 30.20417

Ishulli i gjarpërinjëve (Serpent Island or Zmiinyi Island (ukrainisht: острів Змії́ний; Romanian: Insula Șerpilor; rusisht: Змеиный, transliterimi: Zmeinyy), është një ishull që i përket Ukrainës në brigjet e Detit të Zi, afër Deltës së Danubit, dhe që ka një rol të rëndësishëm në kufizimin e ujërave territoriale të Ukrainës.

Për fund të vitit 2011 në ujërat bregdetare të ishullit Zmiinyi, u regjistruan 58 lloje peshqish (12 prej të cilave janë përfshirë në Librin e Kuq të Ukrainës) [1] dhe gjashtë lloje gaforre. Një dekret presidencial i 9 dhjetorit 1998, me numër 1341/98, shpalli ishullin dhe ujërat bregdetare si një zonë të mbrojtur nga shteti. Sipërfaqja e përgjithshme e mbrojtur mbulon 232 hectares (570 acres) .

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ishulli ka qenë i njohur që nga antikiteti klasik, dhe gjatë asaj epoke priti një tempull grek të Akilit . [2] Sot, ai administrohet si pjesë e Izmail Raion të Odesa Oblast të Ukrainës.

Ishulli është i populluar, raportohet të ketë nën 30 njerëz në 2012. Një fshat, Bile, u themelua në shkurt 2007 me qëllim të konsolidimit të statusit të ishullit si një vend i banuar. Kjo ndodhi gjatë periudhës në të cilën ishulli ishte pjesë e një mosmarrëveshjeje kufitare midis Rumanisë dhe Ukrainës nga viti 2004 deri në 2009, gjatë së cilës Rumania kundërshtoi përkufizimin teknik të ishullit dhe kufijve rreth tij. Kufijtë territorialë të shelfit kontinental rreth ishullit të gjarpërinjve u përcaktuan nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë në vitin 2009, [3] duke i siguruar Rumanisë pothuajse 80% të territorit detar të diskutueshëm. [4]

Më 24 shkurt 2022, dy anije luftarake të marinës ruse sulmuan dhe pushtuan ishullin e gjarpërinjve . [5] Më pas u bombardua rëndë nga Ukraina. [6] Më 30 qershor 2022, Ukraina njoftoi se kishte dëbuar forcat ruse nga ishulli. [7] Rusia pretendoi se tërheqja e saj kishte qenë një "gjest vullneti i mirë". [8]

Gjeografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Shkëmbi i konglomeratit në ishull

Snake Island ndodhet 35 km nga bregu, në lindje të grykëderdhjes së lumit Danub . Koordinatat e ishullit janë45°15′N 30°12′E / 45.250°N 30.200°E / 45.250; 30.200 . Ishulli është në formë X, 690 metra nga JP në VL me 682 metra nga VP në JL, duke mbuluar një sipërfaqe prej 0.205 km . Zona më e lartë është 41 metres (135 ft) mbi nivelin e detit. Ishulli nuk ka një mal të dukshëm, por një kodër me pjerrësi të ulët.

Shkëmbi themelor i ishullit përbëhet nga shkëmbinj sedimentarë Silurian dhe Devonian, kryesisht të metamorfozuar, konglomerat kuarciti shumë të çimentuar - breccias, me konglomerat vartës, gur ranor dhe argjilë, të cilat formojnë shkëmbinj që rrethojnë ishullin deri në 25 metra të lartë. Gjeologjia strukturore e ishullit përcaktohet nga një monoklin i valëzuar i orientuar në verilindje, me një antiklinal të vogël në pjesën lindore të ishullit. Ishulli është i kryqëzuar nga defekte me orientime NS dhe NE-JP. [9]

Vendndodhja më e afërt bregdetare me ishullin është ishulli Kubanskyi në pjesën ukrainase të deltës së Danubit, që ndodhet 35 kilometres (22 mi) larg midis kanalit Bystroe dhe kanalit Skhidnyi. Qyteti më i afërt bregdetar rumun, Sulina, është 45 kilometres (28 mi) larg. Qyteti më i afërt i Ukrainës është Vylkove, 50 kilometres (31 mi) ; megjithatë, ekziston gjithashtu një port Ust-Dunaisk, 44 kilometres (27 mi) larg ishullit.

Për fund të vitit 2011 në ujërat bregdetare të ishullit Zmiinyi, u regjistruan 58 lloje peshqish (12 prej të cilave janë përfshirë në Librin e Kuq të Ukrainës) [1] dhe gjashtë lloje gaforre. Një dekret presidencial i 9 dhjetorit 1998, me numër 1341/98, shpalli ishullin dhe ujërat bregdetare si një zonë të mbrojtur nga shteti. Sipërfaqja e përgjithshme e mbrojtur mbulon 232 hectares (570 acres) .

Ishulli ishte një nga vendet e fundit të transportit në pellgun e fokave murg mesdhetare të rrezikuara në mënyrë kritike deri në vitet 1950. [10]

Shih edhe

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Michael Shafir (24 gusht 2004) Analiza: Ishulli i Gjarpërinjve, Kanali Bystraya dhe Marrëdhëniet Ukraina-Rumane, RFE/RL
  • Gjykata Botërore vendos mosmarrëveshjen e kufirit detar Ukrainë-Rumani, Lajmet e RFE/RL, 3 shkurt 2009
  • Clive Schofield (2012). "Islands or Rocks, Is that the Real Question? The Treatment of Island in the Delimitation of Maritime Boundaries". përmbledhur nga Myron H. Nordquist; John Norton Moore; Alfred H.A. Soons; Hak-So Kim (red.). The Law of the Sea Convention: US Accession and Globalization. Martinus Nijhoff Publishers. fq. 322–340. ISBN 978-90-04-20136-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) 978-90-04-20136-1

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b Snigirov S, Goncharov O, Sylantyev S. The fish community in Zmiinyi Island waters: structure and determinants. Marine Biodiversity 2012. doi:10.1007/s12526-012-0109-4
  2. ^ Rusyaeva, Anna (2003-01-01). "The Temple of Achilles on the Island of Leuke in the Black Sea". Ancient Civilizations from Scythia to Siberia (në anglisht). 9 (1–2): 1–16. doi:10.1163/157005703322114810. ISSN 0929-077X.
  3. ^ "International Court of Justice: Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine)". Arkivuar nga origjinali më 24 shtator 2008. Marrë më 4 shkurt 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Insula Șerpilor: Decizie favorabilă României | DW | 03.02.2009". Deutsche Welle. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Lamothe, Dan (26 shkurt 2022). "Ukrainian border guards may have survived reported last stand on Snake Island". The Washington Post. Arkivuar nga origjinali më 26 shkurt 2022. Marrë më 27 shkurt 2022. {{cite news}}: Mospërputhje stampash kohore te |archive-date= / |archive-url=; sugjerohet 27 shkurt 2022 (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Ukraine war: Snake Island and battle for control in Black Sea". BBC News (në anglishte britanike). 2022-05-11. Marrë më 2022-05-27.
  7. ^ Koshiw, Isobel (30 qershor 2022). "Ukraine says it has pushed Russian forces from Snake Island". The Guardian. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Минобороны объявило о выводе войск с острова Змеиный". РБК (në rusisht). Marrë më 2022-06-30.
  9. ^ Cherkez, E.A.; Pogrebnaya, O.А.; Svitlychnyi, S.V.; Kozlova, T.V.; Medinets, V.I.; Buyanovskiy, A.O.; Medinets, S.V. (2020). "Using of radiometric method in studying of the Zmiinyi Island structural and tectonic features". XIV International Scientific Conference "Monitoring of Geological Processes and Ecological Condition of the Environment" (në anglisht). Kyiv, Ukraine: European Association of Geoscientists & Engineers. 2020: 1–5. doi:10.3997/2214-4609.202056065.
  10. ^ Sergei R. Grinevetsky, Igor S. Zonn, Sergei S. Zhiltsov, Aleksey N. Kosarev, Andrey G. Kostianoy, 2014, The Black Sea Encyclopedia
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Ishulli_i_gjarpërinjve&oldid=2564532"