Jump to content

Karbonara

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Carbonara
Spaghetti alla carbonara
Emrat alternativëPasta alla carbonara
PjataPrimo (Shtam pasta italian)
Vendi i origjinësItalia
Rajoni ose shtetiLazio
Përbërësit kryesorëPasta, guanciale (ose pancetta), djathi i fortë (zakonisht pecorino romano, ndonjëherë Parmesan ose Grana Padano, ose një përzierje), vezë, Kripë, Piperi i zi

Carbonara është një pjatë pasta e bërë me mish derri kuruar me yndyrë, djathë të fortë, vezë, kripë dhe piper të zi. [1] [2] [3] [4] [5] [6] Është tipike për rajonin e Lacios të Italisë . Pjata mori formën dhe emrin e saj modern në mesin e shekullit të 20-të. [7]

Djathi zakonisht është pecorino romano. Disa variacione përdorin parmesan, Grana Padano, ose një kombinim djathërash. [6] [8] [9] Spageti është makarona më e zakonshme, por përdoren edhe rigatoni ose bucatini . Ndërsa guanciale, një faqe e kuruar derri, është tradicionale, disa variacione përdorin pancetta, [6] [5] dhe sallat me proshutë të tymosur janë një zëvendësues i zakonshëm jashtë Italisë.

Ka hipoteza të ndryshme për origjinën e recetës dhe, siç ndodh shpesh në këtë fushë, nuk ka siguri. Kërkimet e fundit historike kanë çuar në tezën se daton në periudhën menjëherë pas përfundimit të pushtimit nazist të Romës, për shkak të kombinimit të racioneve ushtarake të sjella nga ushtritë aleate, ku përfshiheshin vezët dhe proshtua, me pasta italiane. .

Përgatitja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Spaghetti alla carbonara

Pastat gatuhen në ujë të vluar të kripur vetëm në masë të moderuar, për shkak të kripës së mishit të pjekur dhe djathit të fortë . Mishi skuqet për pak kohë në një tigan në yndyrën e tij. [8] Një përzierje e vezëve (ose të verdhave), djathi i grirë dhe një sasi e madhe piper i zi i bluar kombinohet me makaronat e nxehta ose në tenxheren e makaronave ose në një pjatë servirjeje ose banjo-mari, [9] por larg nxehtësisë direkte, për të shmangur gjizën e vezës. [5] Më pas shtohet mishi i skuqur dhe përzierja hidhet duke krijuar një salcë të pasur kremoze me copa mishi të përhapura në të gjithë. [6] [7] [8] [10] Mund të përdoren forma të ndryshme makaronash, pothuajse gjithmonë makarona të thata me grurë të fortë. [11]

Guanciale është mishi më i përdorur për gjellë në Itali, por pancetta dhe pancetta affumicata përdoren gjithashtu [12] [13] [8] dhe, në vendet anglishtfolëse, proshuta përdoret shpesh si zëvendësues. [14] Djathi i zakonshëm është pecorino romano ; [6] herë pas here përdoren parmesan, Grana Padano, ose një kombinim i djathrave të fortë. [9] [15] [16] Recetat ndryshojnë në mënyrën se si përdoren vezët - disa përdorin të gjithë vezën, disa të tjerë vetëm të verdhën e vezëve dhe disa të tjerë një përzierje. [17] Sasia e vezëve të përdorura gjithashtu ndryshon, por rezultati i synuar është një salcë kremoze nga ngrohja e butë. [8]

Disa preparate kanë më shumë salcë dhe për këtë arsye përdorin makarona tubulare, si p.sh. penne, e cila është më e përshtatshme për të mbajtur salcën. [8] [18] Pana nuk përdoret në shumicën e recetave italiane, [19] [20] me disa përjashtime të dukshme nga shekulli i 20-të. [13] [12] [21] [8] Megjithatë, përdoret shpesh në vende të tjera, [14] [22] pasi shtimi i kremit e bën gjellën më të qëndrueshme. [23] [24] Në mënyrë të ngjashme, hudhra gjendet në disa receta, por kryesisht jashtë Italisë. [8] [25] Jashtë Italisë, variacionet në carbonara mund të përfshijnë bizele të gjelbra, brokoli, brokoli të butë, presh, qepë, perime ose kërpudha të tjera, [22] dhe mund të zëvendësojnë një mish të tillë si proshutë ose coppa për guanciale ose panceta më të majme .

  1. ^ "Spaghetti alla Carbonara". Barilla. Marrë më 18 qershor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  2. ^ "Classic Carbonara". La Cucina Italiana. Marrë më 18 qershor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  3. ^ "Classic Carbonara Recipe". La Cucina Italiana. Marrë më 18 qershor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ "Carbonara: the original Italian recipe". La Cucina Italiana. Marrë më 18 qershor 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  5. ^ a b c Carnacina, Luigi; Buonassisi, Vincenzo (1975). Roma in Cucina (në italisht). Milan: Giunti Martello. fq. 91. OCLC 14086124. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "Carnacina" defined multiple times with different content
  6. ^ a b c d e Gosetti della Salda, Anna (1967). Le Ricette Regionali Italiane (në italisht). Milan: Solares. fq. 696. ISBN 978-88-900219-0-9. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "Gosetti" defined multiple times with different content
  7. ^ a b Alberini, Massimo; Mistretta, Giorgio (1984). Guida all'Italia gastronomica (në italisht). Touring Club Italiano. fq. 286. OCLC 14164964. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "Alberini" defined multiple times with different content
  8. ^ a b c d e f g h Buccini, Antony F. (2007). "On Spaghetti alla Carbonara and related Dishes of Central and Southern Italy". përmbledhur nga Hosking, Richard (red.). Eggs in Cookery: Proceedings of the Oxford Symposium of Food and Cookery 2006. Oxford Symposium. fq. 36–47. ISBN 978-1-903018-54-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "buccini" defined multiple times with different content
  9. ^ a b c "La ricetta della Carbonara raccontata da chi l'ha trasformata in arte". Agi (në italisht). Marrë më 19 dhjetor 2023. It is made with egg, pecorino romano, grana padano, guancale, strictly long pasta.{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "luciano" defined multiple times with different content
  10. ^ Ricettario Nazionale delle Cucine Regionali Italiane. Accademia Italiana della Cucina. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Gustiblog (2020-03-27). "On Serious Eats: a Pasta Rant". Gustiamo. Marrë më 2023-06-21. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ a b Carnacina, Luigi; Veronelli, Luigi (1977). "Vol. 2, Italia Centrale". La cucina Rustica Regionale. Rizzoli. OCLC 797623404. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) republication of La Buona Vera Cucina Italiana, 1966.
  13. ^ a b Buonassisi, Vincenzo (1985). Il Nuovo Codice della Pasta. Rizzoli. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ a b Herbst, Sharon Tyler; Herbst, Ron (2007). "alla Carbonara". The New Food Lover's Companion (bot. Fourth). Barron's Educational Series. ISBN 978-0-7641-3577-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Contaldo, Gennaro (2015). Jamie's Food Tube: The Pasta Book. Penguin UK. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Antonio, Carluccio (2011). 100 Pasta Recipes (My Kitchen Table). BBC Books. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Spaghetti Carbonara Recipe". ItalianPastaRecipes.it. Arkivuar nga origjinali më 2019-08-11. Marrë më 2013-11-18. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ Perry, Neil; Carter, Earl; Fairlie-Cuninghame, Sue (2006). The Food I Love: Beautiful, Simple Food to Cook at Home. Simon and Schuster. fq. 114. ISBN 978-0-7432-9245-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Spaghetti alla Carbonara (all'uso di Roma)". Arkivuar nga origjinali më 2016-09-10. Marrë më 2016-08-28. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ Marchesi, Gualtiero (2015). La cucina italiana. Il grande ricettario. De Agostini. ISBN 978-88-511-2733-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ Bressanin, Anna (31 mars 2023). "The iconic pasta causing an Italian-American dispute". BBC. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  22. ^ a b Labensky, Sarah R.; House, Alan M. (2003). On Cooking, Third Edition: Techniques from expert chefs. Pearson Education, Inc. ISBN 0-13-045241-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ "Why You Shouldn't Be Adding Cream To Your Carbonara". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  24. ^ Louis Thomas. "Dear Dairy: Who Put Cream in Carbonara?". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ Oliver, Jamie (2016). "Gennaro's classic spaghetti carbonara". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Karbonara&oldid=2697343"