Magnus Carlsen

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Magnus Carlsen
Carlsen në Kampionatin Botëror të Shahut 2021
Emri i plotëSven Magnus Øen Carlsen
ShtetiNorvegjia Norvegjia
Lindi më30 nëntor 1990 (33 vjet)
Tønsberg, Norvegji
TitulliMjeshtër i madh
Kampion Bote2013–2023
Vlerësimi FIDE2882 (May 2014)
Vlerësimi më i lartëNr. 1 (janar 2010)

Sven Magnus Øen Carlsen (shqiptimi norvegjisht [svɛn ˈmɑ̀ŋnʉs øːn ˈkɑːɭsn̩]; lindi më 30 nëntor 1990) është një mjeshtër i madh shahu norvegjez. Ai është pesë herë kampion botëror i shahut, pesë herë kampion në fuqi botëror të shahut të shpejtë, shtatë herë World Blitz Chess Champion dhe kampion botëror i shahut. Ai ka mbajtur pozitën nr.1 në renditjen botërore të shahut FIDE që nga 1 korriku 2011 dhe pas vetëm Garry Kasparov në kohën e kaluar si lojtari më i vlerësuar në botë. [[Sistemi i vlerësimit Elo|Vlerësimi i tij maksimal prej 2882 është më i larti në histori. Ai gjithashtu mban rekordin për serinë më të gjatë të pamposhtur në nivelin elitar në shahun klasik.[1][2]

Një gjeni shahu, Carlsen përfundoi i pari në grupin C të turneut të shahut Corus pak pasi mbushi 13 vjeç dhe fitoi titullin e mjeshtrit të madh disa muaj më vonë. Në moshën 15-vjeçare, ai fitoi Kampionatin e Shahut Norvegjez dhe në moshën 17-vjeçare përfundoi i pari në grupin e lartë të Corus. Ai kaloi një vlerësim prej 2800 në moshën 18 vjeçare, më i riu në atë kohë për ta bërë këtë. Në vitin 2010, në moshën 19-vjeçare, ai arriti numrin 1 në renditjen botërore të FIDE-s, personi më i ri që e ka bërë këtë ndonjëherë.

Carlsen u bë kampion i botës në shah në 2013 duke mundur Viswanathan Anand. Ai e ruajti titullin e tij kundër Anandit vitin e ardhshëm dhe fitoi si Kampionatin Botëror të Shpejtë 2014 ashtu edhe Kampionatin Botëror të Blitz, duke u bërë lojtari i parë që mban të tre titujt në të njëjtën kohë, një arritje të cilën ai e përsëriti në 2019 dhe 2022.[3][4] Ai mbrojti titullin e tij klasik të botës kundër Sergey Karjakin më 2016, Fabiano Caruana në 2018 dhe Ian Nepomniachtchi më 2021. Ai nuk pranoi të mbronte titullin e tij kundër Nepomniachtchi në 2023, duke përmendur mungesën e motivimit.[5]

I njohur për stilin e tij sulmues si adoleshent, Carlsen është zhvilluar që atëherë në një lojtar universal. Ai përdor një shumëllojshmëri hapjesh për ta bërë më të vështirë për kundërshtarët që të përgatiten kundër tij dhe të zvogëlojë dobinë e analizës kompjuterike para lojës.[6]

Jeta personale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Që nga viti 2016, Carlsen identifikohet si një socialdemokrat dhe kryesisht ndjek një dietë vegjetariane; dy nga motrat e tij janë vegjetariane.[7]

Carlsen është një tifoz i zjarrtë i futbollit, me Real Madrid CF si klubin e tij të preferuar. Në njohjen e bërjes kampion bote në shah, ai mori startin nderi në një lojë të La Ligës midis Real Madrid dhe Real Valladolid më 30 nëntor 2013.[8] Carlsen gjithashtu ndjek Premier League dhe luan futboll fantazi. Në dhjetor 2019, ai arriti vendin nr.1 në një lojë Fantasy Premier League, përpara shtatë milionë lojtarëve të tjerë, përpara se të përfundonte sezonin në vendin e 10-të.[9][10]

Në prill 2022, Carlsen luajti poker në Ngjarja Kryesore e Kampionatit Norvegjez dhe përfundoi i 25-ti nga 1050 lojtarë.[11][12]

Librat dhe filmat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Grandmaster Zenon Franco (2020). Magnus Wins With White. [Limited Liability Company Elk and Ruby Publishing House]. ISBN 978-5604-17701-3.
  • Grandmaster Zenon Franco (2020). Magnus Wins With Black. [Limited Liability Company Elk and Ruby Publishing House]. ISBN 978-5604-46925-5.
  • Valaker, O; Carlsen, M. (2004). Lær sjakk med Magnus [Learn Chess with Magnus]. Gyldendal Norsk Forlag. ISBN 978-82-05-33963-7.
  • The Prince of Chess, a film about Magnus Carlsen (2005). Directed by Øyvind Asbjørnsen.[13]
  • Opedal, Hallgeir (2011). Smarte trekk. Magnus Carlsen: Verdens beste sjakkspiller [Smart Moves. Magnus Carlsen: The World's Best Chess Player]. Kagge. ISBN 978-82-489-1050-3.
  • Mikhalchishin, Adrian; Stetsko, Oleg. (2012). Fighting Chess with Magnus Carlsen (Progress in Chess). Edition Olms. ISBN 978-3-283-01020-1.
  • Crouch, Colin (2013). Magnus Force: How Carlsen Beat Kasparov's Record. Everyman Chess. ISBN 978-1-78194-133-1.
  • Sivertsen, Aage G. (2015). Magnus Kagge Forlag. ISBN 978-82-489-1659-8.
  • Kotronias, Vassilios & Logothetis, Sotiris (2013). Carlsen's assault on the throne. Quality Chess. ISBN 978-1-906552-22-0.
  • Butler, Brin-Jonathan (2018). The Grandmaster: Magnus Carlsen and the Match That Made Chess Great Again. ISBN 978-1-501172601.
  • Magnus (2016). Directed by Benjamin Ree.[14][15]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Aimee Lewis (15 janar 2020). "Magnus Carlsen breaks record for longest unbeaten run in chess". CNN (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 28 tetor 2020. Marrë më 10 shtator 2020.
  2. ^ "Longest unbeaten streak in professional chess". Guinness World Records (në anglishte britanike). 9 tetor 2020. Arkivuar nga origjinali më 6 shtator 2023. Marrë më 6 shtator 2023.
  3. ^ Barden, Leonard (30 dhjetor 2022). "Chess: Magnus Carlsen captures double world crown in Rapid and Blitz". amp-theguardian-com.cdn.ampproject.org (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 maj 2023. Marrë më 30 dhjetor 2022.
  4. ^ "World Blitz: Carlsen clinches triple crown, Assaubayeva defends her title". Chess News (në anglisht). 30 dhjetor 2022. Arkivuar nga origjinali më 30 dhjetor 2022. Marrë më 31 dhjetor 2022.
  5. ^ Lourim, Jake (26 korrik 2022). "Magnus Carlsen Is Giving Up The World Title. But The Carlsen Era Lives On". FiveThirtyEight (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 26 korrik 2022. Marrë më 12 shtator 2022.
  6. ^ Leonard Barden (1 mars 2014). "Magnus Carlsen: the greatest of all time or too much of a grinder?". The Guardian (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 gusht 2023. Marrë më 20 gusht 2023.
  7. ^ Bose, Mihir (5 tetor 2016). "Inside the home (and mind) of world chess champion Magnus Carlsen". Financial Times (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 10 dhjetor 2022. Marrë më 8 tetor 2016.
  8. ^ "Magnus Carlsen took the honorary kick off for the Real Madrid-Valladolid match". Real Madrid (në anglisht). 30 nëntor 2013.
  9. ^ sport, Guardian (16 dhjetor 2019). "Chess champion Magnus Carlsen moves to top of world fantasy football rankings". The Guardian (në anglishte britanike). ISSN 0261-3077. Marrë më 16 dhjetor 2019.
  10. ^ "World chess champion hits No 1 in world for Fantasy Premier League". The Independent (në anglisht). 16 dhjetor 2019. Marrë më 16 dhjetor 2019.
  11. ^ "World Chess Champion Magnus Carlsen Runs Deep in Norwegian Poker Championships". highstakesdb.com (në anglisht). 14 prill 2022. Marrë më 16 prill 2022.
  12. ^ Mattia, Joe. "WATCH: Magnus Carlsen, Best Chess Player In History, Turns Pocket Aces Into A Bluff". CARDPLAYER, THE POKER AUTHORITY (në anglisht). Marrë më 17 prill 2022.
  13. ^ {{{titulli}}} në Internet Movie Database
  14. ^ Magnus (2016) at IMDb
  15. ^ "Magnus – the chess movie". Chess News (në anglisht). 29 mars 2016. Marrë më 1 maj 2016.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Magnus_Carlsen&oldid=2633646"