Jump to content

Man on the Moon (film)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Man on the Moon
Regjia ngaMiloš Forman
Shkruar ngaScott Alexander dhe Larry Karaszewski
Prodhuesi
Luajnë
KinematografiaAnastas N. Michos
Montazhi
MuzikaR.E.M.

Kompanitë prodhuese
Shpërndarë nga
  • Universal Pictures (Amerika e Veriut, Mbretëria e Bashkuar dhe Irlanda)
  • Concorde Filmverleih (Gjermania)
  • Toho-Towa (Japonia)[1]
Data e publikimit
22 dhjetor 1999 (Shtetet e Bashkuara)
5 maj 2000 (Mbretëria e Bashkuar)
11 maj 2000 (Gjermani)
10 qershor 2000 (Japoni)
Kohëzgjatja
119 minuta[2]
Shtetet
  • Shtetet e Bashkuara
  • Mbretëria e Bashkuar
  • Gjermani
  • Japonia
GjuhaAnglisht
Buxheti$52–82 million[3][4]
Fitimi$47 million[4]

Man on the Moon është një film dramë komedi biografik i vitit 1999 për argëtuesin e ndjerë amerikan Andy Kaufman, ku luan Jim Carrey në rolin e Kaufman. Filmi u drejtua nga Miloš Forman dhe gjithashtu marrin pjesë Danny DeVito, Courtney Love dhe Paul Giamatti.

Historia gjurmon hapat e Kaufman nga fëmijëria përmes klubeve të komedisë dhe shfaqjeve televizive që e bënë atë të famshëm, duke përfshirë paraqitjet e tij të paharrueshme në Saturday Night Live, Late Night with David Letterman, Fridays dhe rolin e tij si Latka Gravas në sitcom Taxi, i cili ishte i njohur në mesin e shikuesve por shkatërrues për bashkë-yjet e Kaufman. Filmi i kushton vëmendje të veçantë batutave të ndryshme, mashtrimeve, veshjeve dhe ngjarjeve për të cilat Kaufman ishte i famshëm, më e rëndësishmja "marrëveshja" e tij e gjatë me mundësin Jerry "The King" Lawler dhe portretizimi i tij i personazhit të këngëtarit lounge Tony Clifton.

Ai u publikua më 22 dhjetor 1999, në Shtetet e Bashkuara dhe 5 maj 2000, në Mbretërinë e Bashkuar nga Universal Pictures and Warner Bros. Pictures në disa tregje. Edhe pse filmi ishte komercialisht i pasuksesshëm dhe mori vlerësime të ndryshme, Carrey mori vlerësimin e kritikëve për performancën e tij dhe fitoi një Golden Globe, i dyti me radhë pas çmimit të tij për The Truman Show. Fitorja e tij ishte në kategorinë Muzikal ose Komedi.

Dokumentari Jim & Andy: The Great Beyond u publikua në vitin 2017 dhe tregon performancën e Carrey-t si Kaufman në film, një performancë që ai e mbajti gjatë pjesës më të madhe të prodhimit të filmit.

Përmbajtja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Andy Kaufman është një interpretues në vështirësi, akti i të cilit dështon në klubet e natës, sepse, ndërsa publiku dëshiron komedi, ai këndon këngën me temë Mighty Mouse dhe refuzon të tregojë shaka konvencionale. Ndërsa publiku fillon të besojë se Kaufman mund të mos ketë talent, personazhi i tij i ndrojtur më parë i "burrit të huaj" vesh një xhaketë me diamant të rremë dhe bën një imitim të Elvis Presley. Publiku shpërtheu në duartrokitje të forta, duke kuptuar që Kaufman i kishte mashtruar.

Menjëherë pasi mashtroi audiencën në Saturday Night Live, Kaufman bie në sy të agjentit të talenteve George Shapiro, i cili firmos me të si klient dhe i jep një serial televiziv, Taxi, për të zhgënjyer Kaufmanin, pasi ai nuk i pëlqen sitcom-et. Për shkak të parave, shikueshmërisë dhe një premtimi se ai mund të bëjë televizionin e tij special, Kaufman pranon rolin, duke e kthyer njeriun e tij të huaj në një mekanik të quajtur Latka Gravas. Fshehurazi, ai urren të bëjë shfaqje dhe dëshiron të largohet.

I ftuar për të kapur një akt ndryshe në një klub nate, Shapiro dëshmon një performancë të këngëtarit të lounge Tony Clifton, të cilin Kaufman dëshiron ta bëjë të ftuar në Taxi. Në prapaskenë, kur takohet personalisht me Shapiron, Clifton heq syzet e diellit dhe zbulon se ai është në të vërtetë Kaufman. Clifton është një "personazh zuzar" i krijuar nga Kaufman dhe partneri i tij krijues, Bob Zmuda. Edhe një herë, gaga është në audiencë.

Profili i Kaufman rritet me paraqitjet në Saturday Night Live, por ai ka probleme me famën e tij të re. Kur performon live, audienca nuk e pëlqen anti-humorin e tij të pazakontë dhe kërkon që ai të performojë si Latka. Në një shfaqje, ai antagonizon qëllimisht të pranishmit duke lexuar me zë të lartë The Great Gatsby nga fillimi në fund. Kaufman shfaqet në grupin Taxi si Clifton dhe vazhdon të shkaktojë kaos derisa të hiqet nga grupi. Ai tregon me Shapiron se ai kurrë nuk e di saktësisht se si të argëtojë një audiencë "përveç mos të shtijë vdekjen time ose t'i vë flakën teatrit".

Kaufman vendos të bëhet një mundës profesionist - por për të theksuar këndin e "zuzarit", ai do të luftojë vetëm me femra (aktoret e punësuara) dhe më pas do t'i qortojë ato pasi t'i fitojë, duke e shpallur veten "Kampion i mundjes ndërgjinore". Ai goditet me një grua me të cilën lufton, Lynne Margulies, dhe ata fillojnë të takohen. Çështjet e tij profesionale thellohen kur, gjatë një paraqitjeje në shfaqjen e humorit televiziv të drejtpërdrejtë të ABC Fridays, Kaufman refuzon të flasë fjalët e tij.

Kaufman grindet publikisht me Jerry Lawler, një mundës profesionist që e sfidon atë në një "ndeshje të vërtetë mundjeje", të cilën Kaufman e pranon. Lawler mposht dhe duket se e plagos rëndë Kaufmanin. Lawler dhe një Kaufman i plagosur (i veshur me mbajtëse në qafë) shfaqen në Late Night with David Letterman të NBC, gjoja për të thirrur një armëpushim, por në vend të kësaj, grindja përshkallëzohet dhe ata shkëmbejnë fyerje përpara se të hyjnë në një luftë tjetër. Kaufman paguan çmimin kur largohet nga SNL pas një votimi nga anëtarët e audiencës, i lodhur dhe i mërzitur nga veprimet e tij të mundjes. Shapiro këshillon Kaufman dhe Lawler, të cilët në fakt janë miqtë më të mirë dhe e kanë inskenuar grindjen e tyre si shaka, se ai mendon se ata nuk duhet të punojnë më kurrë së bashku. Shapiro më vonë telefonon Kaufman për ta informuar se Taxi është anuluar, megjithëse Kaufman nuk është aspak i shqetësuar.

Pas performancës në një klub komedi, Kaufman telefonon Lynne, Zmuda dhe Shapiro për të zbuluar se ai është diagnostikuar me një formë të rrallë të kancerit të mushkërive dhe mund të vdesë së shpejti. Fillimisht, ata nuk janë të sigurt nëse do ta besojnë këtë, duke menduar se mund të jetë një tjetër marifet i Kaufman, me Zmuda që në fakt besonte se një vdekje e rreme do të ishte një shaka fantastike. Me pak kohë për të jetuar, Kaufman organizon një rezervim në Carnegie Hall, vendi i tij i ëndrrave. Performanca është një sukses, duke kulmuar me Kaufman që ftoi të gjithë audiencën për qumësht dhe biskota. Ndërsa shëndeti i tij përkeqësohet, një Kaufman i dëshpëruar shkon në Filipine për të kërkuar një mrekulli mjekësore përmes kirurgjisë psikik, vetëm për ta parë atë një mashtrim, duke qeshur me ironinë. Ai vdes shpejt pas. Në varrimin e Kaufman, të dashurit e tij këndojnë së bashku me "This Friendly World" me një video të Kaufman.

Një vit më vonë, në 1985, Tony Clifton shfaqet në nderin e Kaufman në skenën kryesore të The Comedy Store, duke performuar "I Will Survive", ndërsa Zmuda (i cili shpesh performonte si Clifton në rutinat ku Kaufman shfaqej si ai vetë) shikon në audiencë.

Luajnë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Disa anëtarë të kastit të Taxi, duke përfshirë Marilu Henner, Judd Hirsch, Christopher Lloyd, Carol Kane, dhe Jeff Conaway[5] bëjnë paraqitje të shkurtër, duke luajtur vetë. Danny DeVito, i cili ishte gjithashtu në kastin e Taxi, luajti në film, por nuk u shfaq si ai.[6][7]

Shumë nga miqtë e tjerë të jetës reale dhe bashkë-yjet e Kaufman gjithashtu shfaqen në film (edhe pse jo të gjithë si vetvetja), duke përfshirë Zmuda, Shapiro, Margulies, David Letterman, Paul Shaffer, mundësin profesionist Jerry Lawler, njoftuesit e mundjeve Jim Ross dhe Lance Russell, themeluesin e The Improv Budd Friedman, krijuesin e Saturday Night Live Lorne Michaels, dhe aktorët Vincent Schiavelli dhe Chad Whitson.[8] Michael Richards luhet nga Norm Macdonald në rikrijimin e shfaqjes Fridays.[9]

Saktësia historike

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Filmi bën disa ndryshime në historinë e jetës së Kaufman. Siç shpjegon Kaufman (luajtur nga Carrey) në prologun e filmit, "Të gjitha gjërat më të rëndësishme në jetën time janë ndryshuar dhe ngatërruar për qëllime dramatike".

Performanca e famshme e Carnegie Hall "qumësht dhe biskota", e portretizuar në film si një nga shfaqjet e tij të fundit pasi u diagnostikua me kancer, në fakt kishte ndodhur në vitin 1979, pesë vjet para vdekjes së Kaufman dhe shumë përpara diagnozës së tij. Gjithashtu, filmi është qëllimisht i paqartë nëse Kaufman vdiq në të vërtetë ose nëse ky ishte një mashtrim siç besojnë disa fansa.[10]

Filmi nënkupton se Carol Kane ishte një anëtare e kastit të Taxi gjatë sezonit të parë të shfaqjes, i cili në jetën reale ishte 1978–79. Në fakt, Kane nuk e bëri paraqitjen e saj të parë në seri deri në episodin "Gess Who's Coming for Brefnish", i cili u transmetua për herë të parë në ABC në janar 1980 gjatë sezonit të dytë të shfaqjes.[11] Filmi nënkupton se Taxi është anuluar vetëm një herë. Megjithatë, shfaqja vazhdoi edhe një sezon në NBC.

Pasaktësi të tjera përfshijnë skena të supozuara të nxjerra nga SNL, veçanërisht drejtuesi i episodit të parë, i cili përshkruhet si Richard Belzer, por ishte George Carlin në jetën reale. Belzer gjithashtu i referohet gabimisht shfaqjes si "Saturday Night Live" gjatë sekuencës, por ai titull nuk u miratua deri në sezonin e dytë.[12] Skena ku Lorne Michaels i kërkon audiencës që shikon në shtëpi të votojë Kaufmanin jashtë shfaqjes ndodhi në vitin 1982, dy vjet pasi Michaels u largua nga shfaqja si producent ekzekutiv dhe Dick Ebersol mori drejtimin.[13]

Pas publikimit të tij, filmi tërhoqi disa kritika për ngjarje të ndryshme në jetën e Kaufman që u lanë jashtë. Max Allan Collins pohoi se krijuesit e filmit nuk e kuptonin Kaufmanin dhe se filmi "nuk i jep Kaufmanit meritën për gjenialitetin e tij, se ai kishte një kuptim të plotë intelektual të asaj që ai po bënte dhe instinktet e një showman-i se si të luante një audiencë."[14] Në mënyrë domethënëse, këta kritikë përfshinin vetë babain e Kaufman, Stanley, i cili ishte i pakënaqur që pak nga jeta e hershme e Andy (para shfaqjes së biznesit) dhe karriera e hershme u portretizuan.[15]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Brown, Colin (9 maj 2000). "Mutual's foreign partners strike $200m credit line". Screen International (në anglisht). Marrë më 22 nëntor 2021.
  2. ^ "MAN ON THE MOON (15)". British Board of Film Classification (në anglisht). 17 janar 2000. Marrë më 26 shkurt 2016.
  3. ^ "Man on the Moon (1999) - Financial Information" (në anglisht). The-numbers.com. Arkivuar nga origjinali më 23 maj 2023. Marrë më 2017-01-22.
  4. ^ a b Box Office Mojo - Man on the Moon Retrieved March 31, 2007.
  5. ^ Lawson, Jen (29 prill 2003). "Actor Conaway sues Mandalay Bay". Las Vegas Sun (në anglisht). Marrë më 20 shtator 2018. [...] Most recently, Conaway reprised his "Taxi" character and also played himself in the 1999 Jim Carrey movie "Man on the Moon.
  6. ^ McCarthy, Todd (12 dhjetor 1999). "Man on the Moon". Variety (në anglisht). Marrë më 20 shtator 2018.
  7. ^ Ebert, Roger (22 dhjetor 1999). "Man on the Moon Movie Review & Film Summary (1999)". RogerEbert.com (në anglisht). Marrë më 20 shtator 2018.
  8. ^ allmovie.com - Man on the Moon by Mark Deming. Retrieved 31 March 2007.
  9. ^ Snider, Eric (16 qershor 2011). "Re-Views: Man on the Moon". MTV (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 23 shkurt 2017. Marrë më 22 shkurt 2017.
  10. ^ "Andy Kaufman Is Still Alive?" (në anglisht). snopes.com. 2014-09-29. Marrë më 2017-01-22.
  11. ^ "Taxi: Guess Who's Coming for Brefnish (1980)". AllMovie (në anglisht). RhythmOne. Marrë më 22 janar 2017.
  12. ^ Rothman, Lily (26 shtator 2014). "The Surprising Story Behind Saturday Night Live's Most Famous Line". Time (në anglisht). Marrë më 4 prill 2022.
  13. ^ Shales, Tom, and James Andrew Miller. (2002). Live from New York: An Uncensored History of Saturday Night Live. Boston, MA: Little, Brown. ISBN 0-316-78146-0.
  14. ^ 'Man on the Moon' Misses Kaufman by Max Allan Collins. 6 January 2000. Accessed 31 March 2007.
  15. ^ "The Real Man on the Moon Speaks" (në anglisht). Andykaufman.jvlnet.com. Arkivuar nga origjinali më 11 janar 2010. Marrë më 2017-01-22.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Man_on_the_Moon_(film)&oldid=2719615"