Mbledhja (matematikë)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Shenja plus
3 + 2 = 5 Ilustrimi i mbledhjes me mollë, një zgjedhje e njohur në librat shkollorë [1]
Mbledhja në kolone (shtylla) - numrat në kolonë duhet të mblidhen dhe të shkruhen nën numrin e nënvizuar.
Një vizualizim i vijës numerike të mbledhjes algjebrike 2 + 4 = 6.
4 + 2 = 2 + 4 Mbledhja me blloqe

Mbledhja (zakonisht shënohet me simbolin plus + ) është një nga katër veprimet themelore të aritmetikës, tre të tjerët janë zbritja, shumëzimi dhe pjesëtimi . Shtimi i dy numrave të plotë rezulton në shumën totale ose shumën e atyre vlerave të kombinuara. Shembulli në foton ngjitur tregon një kombinim të tre mollëve dhe dy mollëve, duke bërë gjithsej pesë mollë. Ky vëzhgim është ekuivalent me shprehjen matematikore "3 + 2 = 5" (dmth., "3 shto 2 është e barabartë me 5").

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përveç numërimit të artikujve, mbledhja gjithashtu mund të përcaktohet dhe ekzekutohet pa iu referuar objekteve konkrete, duke përdorur abstraksione që quhen numra në vend, siç janë numrat e plotë, numrat realë dhe numrat kompleksë. Mbledhja si vepri i përket aritmetikës, njëra nga degët e matematikës. Në algjebër, një fushë tjetër e matematikës, mbledhja mund të kryhet edhe në objekte abstrakte të tilla si vektorë, matrica, nënhapësira dhe nëngrupe. [2]

Mbledhja ka disa veti të rëndësishme. Njëra ndër to është vetia komutative, që do të thotë se rendi nuk ka rëndësi dhe është shoqërues, që do të thotë se kur dikush mbledh më shumë se dy numra, rendi në të cilin kryhet mbledhja nuk ka rëndësi. Shtimi i përsëritur i numrit 1 është i njëjtë me numërimin; mbledhja e numrit 0 nuk ndryshon një numër. Mbledhja gjithashtu u nënshtrohet rregullave të parashikueshme në lidhje me operacionet përkatëse të tilla si zbritja dhe shumëzimi.

Kryerja e mbledhjes është një nga detyrat më të thjeshta numerike. Mbledhja e numrave shumë të vegjël është shumë i përshtatshëm për fëmijët e vegjël; detyra më themelore, 1 + 1, mund të kryhet edhe nga foshnjat dhe madje edhe disa anëtarë të llojeve të tjera të kafshëve. Në arsimin fillor, nxënësit mësohen të mbledhin numra në sistemin dhjetor, duke filluar me numrat një shifrorë dhe duke trajtuar në mënyrë progresive probleme më të vështira. Ndihmat mekanike variojnë nga abakusi antik deri te kompjuteri modern, ku hulumtimet për zbatimet më efikase të mbledhjeve vazhdojnë deri më sot.

Mbledhja shkruhet duke përdorur shenjën plus "+" midis termave; [2] [3] domethënë, në shënimin e përzier . Rezultati shprehet me një shenjë të barabartë . Për shembull,

1 + 1 = 2 ("një plus një është e barabartë me dy")
2 + 2 = 4 ("dy plus dy është e barabartë me katër")
1 + 2 = 3 ("një plus dy është e barabartë me tre")
5 + 4 + 2 = 11 ("pesë plus katër është e barabartë me nëntë")
3 + 3 + 3 + 3 = 12

Tabela e mbledhjes[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

+ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
3 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
4 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
5 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
6 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
7 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
8 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
9 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Baroody, Arthur; Tiilikainen, Sirpa (2003). The Development of Arithmetic Concepts and Skills. Two perspectives on addition development. Routledge. p. 75. ISBN 0-8058-3155-X.
  • Davison, David M.; Landau, Marsha S.; McCracken, Leah; Thompson, Linda (1999). Mathematics: Explorations & Applications (TE ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0-13-435817-8.
  • Bunt, Lucas N.H.; Jones, Phillip S.; Bedient, Jack D. (1976). The Historical roots of Elementary Mathematics. Prentice-Hall. ISBN 978-0-13-389015-0.
  • Poonen, Bjorn (2010). "Addition". Girls' Angle Bulletin. 3 (3–5). ISSN 2151-5743.
  • Weaver, J. Fred (1982). Addition and Subtraction: A Cognitive Perspective. Interpretations of Number Operations and Symbolic Representations of Addition and Subtraction. Taylor & Francis. p. 60. ISBN 0-89859-171-6.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ From Enderton (p. 138): "...select two sets K and L with card K = 2 and card L = 3. Sets of fingers are handy; sets of apples are preferred by textbooks."
  2. ^ a b "Comprehensive List of Algebra Symbols". Math Vault (në anglishte amerikane). 2020-03-25. Marrë më 2020-08-25.
  3. ^ "Addition". www.mathsisfun.com. Marrë më 2020-08-25. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)