Jump to content

Mohimi i lindjes së virgjër të Jezusit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Besojma e Nikesë, e mbajtur nga Perandori Konstandin (në qendër) në këtë ikonë, hodhi poshtë në mënyrë specifike që Jezusi kishte një baba njerëzor.

Mohimi i lindjes së Jezusit nga virgjëresha gjendet në grupe dhe individë të ndryshëm gjatë historisë së krishterimit . Këto grupe dhe individë shpesh mbajtën një qëndrëm të tillë ndaj kristologjisë që e kupton Jezusin si njeri, bir i vërtetë i prindërve njerëzorë.

Krishterimi i hershëm

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Grupi më i lidhur me mohimin e lindjes së virgjër ishin Ebionitët . Megjithatë, Jeronimi nuk thotë se të gjithë ebionitët e mohuan lindjen e virgjër, por vetëm e kundërshton pikëpamjen e tyre me pranimin e doktrinës nga ana e një grupi të lidhur, nazareasit . [1] [2]Pikëpamja u hodh poshtë nga këshillat ekumenikë, veçanërisht në Këshillin e Parë të Nikesë, i cili u mblodh për të trajtuar drejtpërdrejt natyrën hyjnore të Krishtit.

Trazirat e Reformacionit krijuan shumë grupe dhe individë radikalë, disa prej të cilëve u akuzuan se mohuan, ose në fakt e mohuan, lindjen e papërlyer. Për shembull, gjatë gjyqit të Lorenzo Ticianos përpara Inkuizicionit në Venecia në vitin 1550, u akuzua se rrethi i të ndjerit Juan de Valdés (vdiq më 1541) në Napoli kishte përfshirë individë të tillë. [3] Unitarianët e hershëm, të quajtur shpesh Socinianë, sipas Laelio Socinit, i cili për herë të parë botoi analizën e parë unitare të Logos së Gjonit në 1550, u akuzuan ndonjëherë për mohimin e lindjes së virgjër, por kryesisht mohuan vetëm paraqënien e Krishtit në qiell. Për nipin më të njohur të Socinit, Fausto Socini, lindja mrekullore e virgjër ishte elementi i besimit të tyre, i cili hoqi nevojën për paraekzistencën që ata kundërshtonin. [4] Socinianët në fakt shkishëruan nga numri i tyre përkthyesin e Biblës së parë në bjellorusisht, Symon Budny, për mohimin e tij të lindjes së virgjër. [5]

Studiuesit biblikë, besimtarë kishtarë dhe teologë që e kanë refuzuar në mënyrë të dukshme lindjen e virgjër përfshijnë:

  • Albrecht Ritschl, teolog gjerman luteran i shekullit të XIX, i konsideruar një ndër etërit e Protestantizmit Liberal.
  • Harry Emerson Fosdick, pastor amerikan baptist, mbështetës i zëshëm i protestantizmit liberal . Në një predikim të 1922 nga First Presbyterian Church në Nju Jork, të quajtur "A do të fitojnë fundamentalistët?", Fosdick e vuri në dyshim lindjen e virgjër, duke thënë se kërkonte besim në një "mrekulli speciale biologjike"."[6]
  • Fritz Barth, ministër zvicerian i reformuar dhe babai i Karl Barthit. Pikëpamjet e Fricit i kushtuan atij dy ngritje në detyrë.
  • James A. Pike, Peshkopi Episkopal i Kalifornisë (1958–1966), i cili e shpalli dyshimin e tij për Lindjen e Virgjër në edicionin e 21 Dhjetorit 1960 të Christian Century.
  • Shkrimet private të Martin Luther King tregojnë se ai e refuzonte verbatimin biblik; ai e përshkruante biblën si "mitologjike", e dyshonte se Jezusi ishte lindur nga një e virgjër dhe nuk e besonte se historia e Jonahut dhe Balenës ishte e vertetë.[7]
  • John Shelby Spong, peshkop episkopal i Newark, autor i I lindur nga një grua: Një peshkop rimendon Lindjen e Jezusit, i cili duke ndjekur studiuesen feministe Jane Schaberg, shkruajti tekste të ngjashme.
  • Marcus J. Borg, anëtar i shquar i Seminarit të Jezusit, autor i shumë librave, dhe bashkëautor i Kuptimi i Jezusit: Dy Vizione, i cili i shikonte historitë e lindjes si "tregime metaforike", dhe tha, "Unë nuk mendoj se ngjizja e virgjër është historike, dhe nuk mendoj se ishte një yll special ose njerëz të urtë ose barinj ose lindje në një stallë në Betlehem. Kështu që nuk i shoh këto histori si raporte historike por si krijime letrare."
  • John Dominic Crossan, anëtar i shquar i Seminarit të Jezusit, autor i Jezusi: Një Biografi Revolucionare, i cili shpalli, "Unë e kuptoj ngjizjen e virgjër të Jezusit si një shpallje konfesionale për statusin e Jezusit jo një deklaratë biologjike për trupin e Marisë. Është besimi i mëvonshëm në Jezusin si i rritur i transportuar mitologjikisht në kohë mbi Jezusin si fëmijë."
  • Robert Funk, themeluesi i Seminarit të Jezusit, dhe autor i I ndershëm ndaj Jezusit, i cili pohoi, "Ne mund të jemi të sigurt se Maria nuk e ngjizi Jezusin pa ndihmën e spermës njerëzore. Është e paqartë nëse Jozefi ose ndonjë mashkull tjetër i panjohur ishte babai i Jezusit. Ka të ngjarë që Jezusi ishte i paligjshëm."
  • Jane Schaberg, studiuese biblike feministe dhe autore e Joligjshmëria e Jezusit, who contended se Mateu dhe Luka ishin të vetëdijshëm se Jezusi ishte ngjizur jashtë martese.
  • Uta Ranke-Heinemann, who contends se lindja e papërlyer e Jezusit donte të thoshte dhe duhet të kuptohet si një alegori e një nisme speciale të Zotit, e krahasueshme me krijimin e Adamit nga Zoti, dhe në vijë me legjendat dhe alegoritë e antikitetit.
  • David Jenkins, Bishop of Durham nga 1984 deri në 1994, ishte i pari klerik i sprovuar anglikan që erdhi në vëmëndjen e publikut anglez për qëndrimin e tij se "Nuk do ta quaja të pabëshme nga Zoti që të siguronte një ngjizje të virgjër. Por nuk besoj se e bëri atë."[8]
  • Gerd Lüdemann, historian dhe shkollar gjerman i Dhiatës së Re, anëtar i Seminarit të Jezusit, dhe autor i Lindja e Virgjër? Historia e Vërtetë e Marisë dhe djalit të saj Jezus, argumenton se të krishterët e parë kishin zhvilluar idenë e lindjes së virgjër si "një reagim i mëvonshëm ndaj raportimeve, me qëllim njollosjen por të vërteta, se Jezusi ishte ngjizur jashtë martese ... Ka një themel historik në faktin se Jezusi kishte një at tjetër nga Jozefi dhe në fakt ishte ngjizur para martesës së Marisë."
  • Robin Meyers, ministër i Kishës së Bashkuar të Krishtit, partizan i Krishtërimit Përparimtar, dhe autor i Shpëtimi i Jezusit nga Kisha: Si të ndalohet adhurimi i Krishtit dhe si të fillohet ndjekja e Jezusit.
  1. ^ Machen, J. Gresham (1958). The Virgin Birth of Christ. London: James Clarke & Co. fq. 22–36. ISBN 978-0-227-67630-1. Apparently Jerome does not say in so many words that the Ebionites denied the virgin birth. But he seems to contrast their view with the acceptance of the doctrine on the part of the Nazarenes. In one place, Epiphanius says that he does not [...] the terminology (at least) differs; for by these writers those who accepted the virgin birth are called "Nazarenes," while the term Ebionites is reserved for those who denied it. Epiphanius' terminology has been followed by some scholars[.] {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Ådna, Jostein (2005). The Formation of the Early Church. Tübingen: Mohr Siebeck. fq. 269. ISBN 3161485610. ...he makes a distinction between two kinds of Ebionites: one group denied the virgin birth, others did not. When describing the latter group, Eusebius notes that, despite the fact that they accepted the virgin birth, they were still heretics... {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Earl Morse Wilbur A History of Unitarianism: Socinianism and its Antecedents 1946 Page 92 In the trial of Lorenzo Tizzano (or Tizziano) before the Inquisition at Venice in 1550, evidence was given that in Valdes's circle at Naples there were heretics that denied the virgin birth...
  4. ^ David Munroe Cory Faustus Socinus 1932 p. 103 "We find that all these doctrines, considered essential by the orthodox, are completely repudiated by Socinus. ... Christ's unique divine sonship (divina filiatio) is guaranteed for Socinus by the virgin birth."
  5. ^ The Jews in old Poland, 1000-1795 ed. Antony Polonsky, Jakub Basista, Andrzej Link-Lenczowski - 1993 p. 32 "Budny rejected the eternality of Christ and, in the notes to his translation of the New Testament, denied the Virgin birth, assenting that Jesus was Joseph's son. Even among heretical leaders Szymon Budny was considered a heretic and they would have nothing to do with him."
  6. ^ Mohler Jr, R. Albert (24 dhjetor 2003). "Can a Christian deny the Virgin Birth?". BaptistPress.com. First Person. Southern Baptist Convention. Marrë më 27 shtator 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Chakko Kuruvila, Matthai (15 janar 2007). "Writings show King as liberal Christian, rejecting literalism". San Francisco Chronicle. Arkivuar nga origjinali më 29 qershor 2022. Marrë më 5 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Nineham, Dennis (2016-09-04). "The Right Rev David Jenkins obituary". The Guardian (në anglishte britanike). ISSN 0261-3077. Marrë më 2023-09-03.