Ikari: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ndryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
Krijuar nga përkthimi i faqes "Icarus"
(Pa ndryshime)

Versioni i datës 11 mars 2024 23:05

"Rënia e Ikarit" nga Jacob Peter Gowy (1635–1637)

Në mitologjinë greke, Ikari ishte djali i mjeshtrit mjeshtër Dedali, arkitekti i labirintit të Kretës. Pasi Tezeu, mbreti i Athinës dhe armiku i Minosit, u arratis nga labirinti, mbreti Minos dyshoi se Ikari dhe Dedali kishin zbuluar sekretet e labirintit dhe i kishin burgosur ata - ose në një kullë të madhe me pamje nga oqeani ose vetë labirinti, në varësi të llogarisë. [1] [2] Ikari dhe Dedali shpëtuan duke përdorur krahët e Dedali të ndërtuar nga puplat, fijet nga batanijet, rrobat dhe dylli i bletës. [3] Dedalus e paralajmëroi Ikarin fillimisht për vetëkënaqësinë dhe më pas për mendjemadhësinë, duke e udhëzuar që të mos fluturonte as shumë ulët e as shumë lart, që lagështia e detit të mos i bllokonte krahët ose nxehtësia e diellit t'i shkrinte ato. [3] Ikari injoroi udhëzimet e Dedalus për të mos fluturuar shumë afër diellit, duke bërë që dylli i bletës në krahët e tij të shkrihej. Icarus ra nga qielli, u zhyt në det dhe u mbyt. Miti lindi idiomën "fluturo shumë afër diellit".Në mitologjinë greke, Ikari ishte djali i mjeshtrit mjeshtër Dedali, arkitekti i labirintit të Kretës. Pasi Tezeu, mbreti i Athinës dhe armiku i Minosit, u arratis nga labirinti, mbreti Minos dyshoi se Ikari dhe Dedali kishin zbuluar sekretet e labirintit dhe i kishin burgosur ata - ose në një kullë të madhe me pamje nga oqeani ose vetë labirinti, në varësi të llogarisë. [1] [2] Ikari dhe Dedali shpëtuan duke përdorur krahët e Dedali të ndërtuar nga puplat, fijet nga batanijet, rrobat dhe dylli i bletës. [3] Dedalus e paralajmëroi Ikarin fillimisht për vetëkënaqësinë dhe më pas për mendjemadhësinë, duke e udhëzuar që të mos fluturonte as shumë ulët e as shumë lart, që lagështia e detit të mos i bllokonte krahët ose nxehtësia e diellit t'i shkrinte ato. [3] Ikari injoroi udhëzimet e Dedalus për të mos fluturuar shumë afër diellit, duke bërë që dylli i bletës në krahët e tij të shkrihej. Icarus ra nga qielli, u zhyt në det dhe u mbyt. Miti lindi idiomën "fluturo shumë afër diellit".

Në disa versione të përrallës, Dedalus dhe Ikari arratisen me anije. [1] [4]

Legjenda

Dedali, Ikari, Mbretëresha Pasiphaë, dhe dy nga shoqëruesit e saj në një mozaik romak nga Zeugma, Commagene
Rënia e Ikari. Afresk antik nga Pompei, 40–79 pas Krishtit

Babai i Ikarit, Dedali, një mjeshtër shumë i talentuar athinas, ndërtoi një labirint për mbretin Minos të Kretës pranë pallatit të tij në Knosos për të burgosur Minotaurin, një përbindësh gjysmë njeri, gjysmë dem i lindur nga gruaja e tij dhe demi Kretan. Minosi e burgosi vetë Dedalin në labirint, sepse ai besonte se Dedali i dha vajzës së Minos, Ariadnës, një gjilpërë [5] (ose top me fije) në mënyrë që të ndihmonte Tezeun të shpëtonte nga labirinti dhe të mundte Minotaurin.Në mitologjinë greke, Ikari ishte djali i mjeshtrit mjeshtër Dedali, arkitekti i labirintit të Kretës. Pasi Tezeu, mbreti i Athinës dhe armiku i Minosit, u arratis nga labirinti, mbreti Minos dyshoi se Ikari dhe Dedali kishin zbuluar sekretet e labirintit dhe i kishin burgosur ata - ose në një kullë të madhe me pamje nga oqeani ose vetë labirinti, në varësi të llogarisë. [1] [2] Ikari dhe Dedali shpëtuan duke përdorur krahët e Dedali të ndërtuar nga puplat, fijet nga batanijet, rrobat dhe dylli i bletës. [3] Dedalus e paralajmëroi Ikarin fillimisht për vetëkënaqësinë dhe më pas për mendjemadhësinë, duke e udhëzuar që të mos fluturonte as shumë ulët e as shumë lart, që lagështia e detit të mos i bllokonte krahët ose nxehtësia e diellit t'i shkrinte ato. [3] Ikari injoroi udhëzimet e Dedalus për të mos fluturuar shumë afër diellit, duke bërë që dylli i bletës në krahët e tij të shkrihej. Icarus ra nga qielli, u zhyt në det dhe u mbyt. Miti lindi idiomën "fluturo shumë afër diellit".

Vajtimi për Ikari (1898) nga HJ Draper

Daedali krijoi dy palë krahë për veten dhe djalin e tij, të bëra nga pendë metalike e mbajtur në një kornizë lëkure nga dylli i bletës. Para se të përpiqej të ikte nga ishulli, ai paralajmëroi të birin të ndiqte rrugën e tij të fluturimit dhe të mos fluturonte shumë afër diellit ose shumë afër detit, por, i mposhtur nga marramendja gjatë fluturimit, Ikari nuk iu bind të atit dhe u ngjit më lart në qiell. Pa paralajmërim, nxehtësia nga dielli zbuti - dhe shkriu - dyllin e bletës (të cilin Ikari mund ta ndjente duke i rrjedhur në krahët e tij). Pastaj ranë pendët (një nga një). Ikari vazhdoi të përplaste "krahët" e tij duke u përpjekur të qëndronte lart, por ai kuptoi se nuk i kishte mbetur asnjë pendë dhe se po përplaste krahët e tij të zhveshur. Ai pa edhe pendë të lirshme dhe ato po binin si fjolla bore. Më në fund, ai ra në det, u fundos në fund dhe u mbyt. Dedali qau për djalin e tij dhe e quajti vendin më të afërt Ikari (një ishull në jugperëndim të Samos) në kujtim të tij. Sot, vendi i supozuar i varrosjes së tij në ishull mban emrin e tij, dhe deti pranë Icaria në të cilin ai u mbyt quhet Deti Ikarian. [6] [7] Me shumë pikëllim, Dedali shkoi në tempullin e Apollonit në Siçili dhe vari krahët e tij si një ofertë për të mos u përpjekur të mos fluturonte më. [8] Sipas skolisë mbi Euripidin, Ikari e ka bërë veten më të madh se Helios, vetë Dielli, dhe perëndia e ndëshkoi duke drejtuar rrezet e tij të fuqishme drejt tij, duke shkrirë dyllin e bletës. Më pas, ishte Helios ai që e quajti Detin Ikarian sipas Ikarit. [9]

Një afresk në Pompei që përshkruan Daedali dhe Ikari, shekulli I

Shkrimtarët helenistikë japin variante eumerizuese në të cilat ikja nga Kreta ishte në fakt me varkë, e siguruar nga Pasiphaë, për të cilën Dedali shpiku velat e para, për të kapërcyer galerat e Minosit në ndjekje, se Icarus ra në det gjatë rrugës për në Siçili dhe u mbyt, dhe se Herakliu ngriti një varr për të. [10] [11]

Letërsia klasike

Ikja e Ikarit u aludua shpesh nga poetët grekë kalimthi dhe u tregua shkurt në Pseudo-Apollodorus. [12] Shkrimtarët Augustanë që shkruan për të në latinisht përfshijnë Hyginus, i cili tregon në Fabula për dashurinë e gjedhit të Pasiphaës, vajzës së Diellit, që rezultoi në lindjen e Minotaurit, si dhe Ovidit, i cili tregon historinë e Icarus në disa gjatësia në Metamorfozat (viii.183–235), dhe i referohet diku tjetër. [13]

Interpretimi

Reliev i shekullit XVII me një labirint Kretan poshtë djathtas (Musée Antoine Vivenel)

Interpretimi letrar e ka konsideruar mitin e Ikarit si pasojë e ambicies së tepruar. Një studim i lidhur me Ikarin i mitit Dedali u botua nga helenistja franceze Françoise Frontisi-Ducroux. [14] Në psikologji, ka pasur studime sintetike të kompleksit Ikarus në lidhje me marrëdhënien e supozuar midis magjepsjes për zjarrin, enurezës, ambicies së lartë dhe ascensionizmit. [15] Termi kompleks Icarus përkufizohet nga NGHIALAGI.net si, "Një formë e mbikompensimit ku një individ, për shkak të ndjenjave të inferioritetit, formulon aspirata madhështore për arritje në të ardhmen, pavarësisht mungesës së talentit të duhur, përvojës dhe/ose lidhjeve personale. Një person i tillë shpesh shfaq elitizëm të ushqyer nga mendjemadhësia dhe shkëputja nga realiteti shoqëror." [16] Në mendjen psikiatrike, tiparet e sëmundjes u perceptuan në formën e ekstazës emocionale të varur - të lartë dhe depresive - të ulët të çrregullimit bipolar. Henry Murray, pasi propozoi termin kompleks Icarus, me sa duket gjeti simptoma veçanërisht në maninë ku një person është i dhënë pas lartësive, i magjepsur nga zjarri dhe uji, narcisist dhe i vëzhguar me njohje imagjinare fantastike ose të largët. [17] Mashtrimi Ikarit i Seth Godin 2012, tregon ndryshimin historik në mënyrën se si kultura perëndimore e përhapi dhe interpretoi mitin e Icarusit duke argumentuar se "Ne priremi të harrojmë se Icarus gjithashtu u paralajmërua të mos fluturonte shumë poshtë, sepse uji i detit do të shkatërronte ashensorin në krahët e tij. Të fluturosh shumë poshtë është edhe më i rrezikshëm se të fluturosh shumë lart, sepse ndihet në mënyrë mashtruese i sigurt." [18] Çdo studim dhe analizë e mitit pajtohet se Ikari ishte shumë ambicioz për të mirën e tij.

Shiko gjithashtu

  • Bladud, një mbret legjendar i britanikëve, supozohej se kishte vdekur kur krahët e tij të ndërtuar dështuan
  • Etana, një lloj "Icarus babilonas" [19]
  • Kua Fu, një mit kinez për një gjigant që ndoqi diellin dhe vdiq duke u afruar shumë
  • Sampati, një mit indian për një zog që humbi krahët ndërsa përpiqej të shpëtonte vëllanë e tij më të vogël nga dielli
  1. ^ a b c d March, Jennifer R. (2014). Dictionary of Classical Mythology (bot. 2nd). Oxford: Oxbow Books. fq. 260. ISBN 9781782976356. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  2. ^ a b c "Metamorphoses (Kline) 8, the Ovid Collection, Univ. of Virginia E-Text Center". ovid.lib.virginia.edu. Marrë më 17 nëntor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  3. ^ a b c d e f "CommonLit | The Myth of Daedalus and Icarus by Ovid". CommonLit (në anglisht). Marrë më 17 tetor 2022.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ Elder, Pliny the (21 maj 2015). Pliny the Elder: The Natural History Book VII (with Book VIII 1–34) (në anglisht). Bloomsbury Publishing. fq. 236. ISBN 978-1-4725-2101-9.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  5. ^ clew – a ball of yarn or thread. The etymology of the word "clue" is a direct reference to this story of the Labyrinth.
  6. ^ Graves, Robert (1955). "92 – Daedalus and Talus". The Greek Myths. ISBN 0-14-007602-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Translated by A. S. Kline – University of Virginia Library.edu Retrieved 3 July 2005.
  8. ^ "Icarus and Daedalus.Pdf". Docslib. Marrë më 28 nëntor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  9. ^ Mastronarde, Donald J. (2017). Preliminary Studies On the Scholia to Euripides (PDF). Berkeley, California: California Classical Studies. fq. 149–150. ISBN 9781939926104. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Smith, William, red. (1867). A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Pinsent, J. (1982). Greek Mythology. New York: Peter Bedrick Books. ISBN 0-600-55023-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Epitome of the Biblioteca i.11 and ii.6.3.
  13. ^ Gareth D. Williams, Banished voices: readings in Ovid's Exile Poetry (Cambridge University Press, 1994), p. 132 online.
  14. ^ Frontisi-Ducroux, Françoise (1975). Dédale: Mythologie de l'artisan en Grèce Ancienne. Paris: François Maspero. fq. 227. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Wiklund, Nils (1978). The icarus complex. Lund: Doxa. ISBN 91-578-0064-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "Icarus Complex meaning and definition". nghialagi.net. Marrë më 28 nëntor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  17. ^ Pendulum – The BiPolar Organisation's quarterly journal Bipolar UK Retrieved 24 January 2012.
  18. ^ Godin, Seth (2012). The Icarus Deception: How High Will You Fly? (në anglisht) (bot. 1st). Portfolio.
  19. ^ Comparison noted by W.H.Ph. Römer, "Religion of Ancient Mesopotamia", in Historia Religionum: Religions of the Past (Brill, 1969), vol. 1, p. 163.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Ikari&oldid=2647959"