Diskutim:Kanuni

Pranimi

@Berishasinan, ma pranon te lutem. --Sejko (diskutimet) 27 gusht 2019 18:44 (CEST)

@Sejko, Ku i ke marrë informatat? Berishasinan (diskutimet) 27 gusht 2019 18:50 (CEST)

@Berishasinan, i kam bere referencat pirg ne fund. --Sejko (diskutimet) 27 gusht 2019 18:55 (CEST)

@Sejko, e shoh se paske përvojë në Wikipedia, por pse ke vendosur ta shkruash 'ligjja', në vend të 'ligji' në krye të artikullit? Kjo duhet të ndryshohet. Dhe ndryshimet t'i pranova. Berishasinan (diskutimet) 27 gusht 2019 19:01 (CEST)

@Berishasinan, kam ndjekur me vemendje te madhe porosite qe nxjerrin faqet. Ligjja eshte thjesht nje forme e moçme qe me duket me vend ta risjell per te kumtuar jo shumesin (nj. ligji, sh. ligjet) por fjalen "trup normativ".--Sejko (diskutimet) 27 gusht 2019 19:22 (CEST)

Në rregull, por mos u çudit nëse dikush e ndërron nga ligjja në ligji, sepse fundja është e njëjta gjë. Berishasinan (diskutimet) 27 gusht 2019 19:25 (CEST)

Jo, nuk eshte se ka gje te keqe. Shqip mbetet si keshtu, si ashtu.--Sejko (diskutimet) 27 gusht 2019 19:27 (CEST)

@Klein Muçi, m'i pranon pak ndryshimet, te lutem? --Sejko (diskutimet) 28 gusht 2019 14:40 (CEST)

@Sejko, për momentin nuk mundem pasi nuk e kam parë punën tënde në tërësi dhe jam i angazhuar me një projekt tjetër hëpërhë. @Βατο, në paç kohë, hidhi një sy. - Klein Muçi (diskutimet) 28 gusht 2019 15:18 (CEST)

@Klein Muçi, po sa redaktime duhet te bej une para se t'i miratoj vete? --Sejko (diskutimet) 28 gusht 2019 16:12 (CEST)

@Sejko, ekziston një limit pas së cilit ndryshimet e tua s'kanë nevojë për aprovime paraprake më. S'jam i sigurt për limitin specifikisht - @Berishasinan, e mban mend gjë sa është? - por do të të thoja të vazhdoje të punoje dhe së shpejti do të të aktivizohet automatikisht si mundësi. - Klein Muçi (diskutimet) 29 gusht 2019 09:58 (CEST)

@Klein Muçi, nuk ka ndonjë limit të caktuar, por duhet të jesh "autochecked user". Siç the ti, le të vazhdojë të redaktojë dhe dikur i pranohen vetvetiu, sepse ato të drejta lëshohen automatikisht. Berishasinan (diskutimet) 29 gusht 2019 10:31 (CEST)

@Berishasinan, për atë e kisha fjalën. Sa ndryshime duhet që të lëshohen. Bato duhet ta dijë numrin besoj se është marrë më shumë me çështjen e privilegjeve në komunitet. - Klein Muçi (diskutimet) 29 gusht 2019 10:40 (CEST)

@Klein Muçi, unë qenkam bërë me privilegjin e vetëpranimit pas 55 redaktimesh, se i shikova datat. Data e dhënies së privilegjeve dhe data e redaktimit të 55-të përputhen mes vete. Berishasinan (diskutimet) 29 gusht 2019 11:01 (CEST)

Doke

Pershendetje @Βατο, po shoh ate "shqipen e vjeter" ne kryerresht qe bie ndesh me referimin Hasluck qe ka mbledhur material etnografik ne terren si dhe me Valentinin qe ka rremuar - se paku - dokumentat kishtare. Mund te m'i pasqyrosh ketu dy burimet qe ke perdorur per doket? Faleminderit paraprakisht.--Sejko (diskutimet) 9 tetor 2019 11:53 (CEST)

Përshëndetje @Sejko, në artikull gjenden lidhjet e referimeve dhe faqet për t'i verifikuar në Google Books. – Βατο (diskutimet) 9 tetor 2019 14:55 (CEST)

Nuk m'shfaqen, prandaj ta kerkova mik, se m'beri çudi qe Vickers dhe nje tekst ne nje reviste arkeologjike te kete relevance etnografike.--Sejko (diskutimet) 11 tetor 2019 15:49 (CEST)

@Sejko, i ke këtu dhe këtu. – Βατο (diskutimet) 12 tetor 2019 19:46 (CEST)

@Βατο, Vickers nuk e di ku e gjen ate, asnje reference etnografike e antropologjike nuk e kumton kund, per me teper qe me pretendimin shqipe e vjeter. Ndersa botimi arkeologjik nuk me shfaqet.--Sejko (diskutimet) 13 tetor 2019 01:20 (CEST)

@Sejko, shiko gjithashtu këtë edhe këtë. Janë të gjitha burime dytësore të besueshme që nuk kanë nevojë për interpretime. – Βατο (diskutimet) 13 tetor 2019 02:36 (CEST)

Se ku eshte e dokumentuar kjo fjala e shqipes se vjeter per normat zakonore dhe sa e sakte eshte etimologjia folklorike. Asnjera reference nuk eshte linguistike, jepet nje permase historike e shqipes pa referencen pertinente. Propozoj ta kalojme poshte tek emertime ku i kam radhitur si i kane thene vise me vise ne baze te antropologeve e etnografeve, do te perpiqem t'i gjej se baku nje reference etimologjike asaj shqipe te vjeter.--Sejko (diskutimet) 13 tetor 2019 11:38 (CEST)

Hyrja është në rregull, përmbajtja me burime dhe referimet nuk duhet të hiqen nga artikulli. – Βατο (diskutimet) 13 tetor 2019 12:25 (CEST)

Perderisa e kodifikova une artikullin siç perceptohet sot, me modestine time e njoh temen dhe kategorine e burimeve qe kam nderfutur. Vickers nuk eshte as etnografe, as antropologe e aq me pak (meqe flitet per shqipe te vjeter) historiane gjuhe. Ndersa referenca nga nje e perkohshme arkeologjike - qe nuk del - me ngjan edhe me e larget me temen. Martucci nga ana tjeter eshte jo vetem antropolog, por na udhezon se kush e ka hedhur kete teze (Çabej, historian gjuhe autoritar) @Βατο, por edhe e nderton me mire raportimin me ate pohim.--Sejko (diskutimet) 13 tetor 2019 15:30 (CEST)

@Sejko, Vickers është RS, burimi Monumenta Archaeologica ka si referim Camaj-in: e zëvëndësova. Kjo gjë mbështetet gjerësisht nga burimet, diskutimi mund të mbyllet këtu. – Βατο (diskutimet) 14 tetor 2019 12:57 (CEST)

Edhe mund te jete RS, por nuk eshte e fushes. Disa nivele autoresish nuk ndryshojne shume nga portalhanja jone qe riciklohen titujt, ashtu edhe ketu riciklohen pohime, motive, teza. @Βατο, kam pershtypjen se te gjithe perdorin Çabejn, siç e referon qarte Martucci, dhe Çabej eshte larg se leshuari nje pohim te bindur, ngjan me shume si persiatje bazuar ne materiale folklorike.--Sejko (diskutimet) 14 tetor 2019 13:19 (CEST)

@Βατο, Fjalori per fjalen DOKE: «Zakone në jetën shoqërore të një populli, që lindin në kushte të caktuara historike dhe ruhen brez pas brezi. Doke të moçme. Doke e zakone.» Fjalori i Frang Bardhit nuk e ka si fjale. As Fjalori i Junkut e as i Fjalori i Bashkimit nuk e kane si fjale. Fjalor i gjuhës shqipe i vitit 1954 e ka per zakone-t. Ngulmimi per ta vene ne kryeradhe shpie ne keqkuptim, sepse nese çdo mbledhes (Gjeçovi, Valentini, Illia, Cordignano, Goci, Martini, Zojzi) materiali etnografik e konstaton qe i kane thene zakon/kanun/shart/venome, atehere Çabej-Camaj perben vetem sugjerim filologjik gjykuar nga njohtesia qe kane me historikun e gjuhes, kjo nuk ka si e ben fakt etnografik sepse perndryshe do te kishim njefare Doket e Gjergj Arianitit apo Gjin Bua Shpates, por nuk e kemi. 1. mos lexo çdo pohim si nje te vertete aksiomatike ne etnografi apo antropologji, dhe 2. mos u sugjestiono nga en.wiki.--Sejko (diskutimet) 14 tetor 2019 21:15 (CEST)

@Sejko, jo, e ke gabim. Tek Hylli i Dritës, 1943, 4-5 kemi Bernardin Palaj-in me Doke e kanû në Dukagjin, ndërsa Marin Sirdani thotë: «Per Ilirët e motshem kanuni ishte nji gjâ shêjte, e jo veç kanuni por krejt gojëdhana, qi të parët i a lanë brêz mbas brêzit. Ligja e tyne âsht me punue njashtu si kanë punue të parët, per ket arsye doket e të parve Ilirasit i mbajshin si ligjë të vûme prej Zotit. Ky kanûn i jetës ilirjane i cili gjallnon edhe sod me dogem aqë të thellë nder votra të fiseve të maleve t' ona, si dikurë motit nder „Conventus IIlyrici“, kje arsyeja qi ndikimi i huej nuk mujti me dermue kuptimin e gurzuem në shpirtin e këtij populli per shekuj e shekuj djeri me sod.» Në këtë burim Galaty e përdor gjerësisht termin. Mos insisto, nuk do ta vazhdoj më këtë diskutim. – Βατο (diskutimet) 15 tetor 2019 12:15 (CEST)

@Βατο, si e paskam gabim kur une po te citoj fjaloret me radhe? Po ngaterron regjistrat serish mik, fjala patjeter qe ka ekzistuar, por po ta kishte ate valence qe ia mveshin me pas do ta kishim patur nder fjaloret para fushatave etnofolkloristike. As Sirdani e as Palaj nuk jane antropologe ne kuptimin bashkekohore te fjales, por thjesht folkloristë, mbledhes folklori. Persiatje antropologjike te para te afirmuara dhe te cituara jane punimet e Hasluck dhe Valentinit, te cilet e referojne thjesht dhe qarte kanun dhe qe me pase shfaqen me radhe sipas gjeografise zbatuese zakon, sharte, venome, adet. Galaty e jep qarte qe eshte bazuar te parathenia e Camajt e perkthimit te Fox-it, i cili ne vetvete eshte mbeshtetur tek Çabej, i cili po ne vetvete nuk e ka pohim te ngulmet siç e merr ti kallep nga en.wiki. Diskutimin do te te duhej nje kurs antropologjie per ta vazhduar, jo thjesht kap burimin dhe bej si te teket. Kam nevoje te me referosh ketu fushen e ekspertizes te Wickers qe i jep ate trajte perfundimtare fjalise qe ne fillim "Para përdorimit të fjalës Kanun përdorej fjala e vjetër Doke".--Sejko (diskutimet) 15 tetor 2019 18:21 (CEST)

The colloquial Albanian term doke, derived from dukem, "to behave," was also employed to refer to customary law (Camaj 1989: xiii). Thus, doket were rules meant to determine (or regulate) individual relationships and measure behaviour. Shqip: Skaji/termi bisedor shqip doke, i ardhur nga dukem, me u sjellë," gjithashtu përdorej për t'iu drejtuar ligjës zakonore (Camaj...). Kësajde, doket ishin rregulla që mëtonin të përcaktonin (apo rendonin) marrëdhëniet individuale dhe të matnin sjelljen.|Shih si antropologu qe na solle nuk e nderlexon si shenje barazimi doke dhe kanun.

Ne frengjisht doke perkthet coutumes, pra zakone. Prandaj filologeve u duhet marre si filologji sugjerimi, jo si aksiome.--Sejko (diskutimet) 15 tetor 2019 18:45 (CEST)

Ënjtja

@Βατο, artikullin do te dija edhe une ta enjtja me material ashtu, por sepse e njoh fushen e bera me kujdes. --Sejko (diskutimet) 14 tetor 2019 17:12 (CEST)

Po perpiqem te t'i rreshtoj ketu arsyet e levizjeve:

1. Pohimi i Gawrych qe kanunin e shkroi Leke Dukagjini e relativizojne goxha studjues bashkekohore te fushes, gjithsesi punimi i Gawrych nuk ka pretendime per t'u thelluar ndaj zakoneve tona ne nivel antropologjik. Per me teper qe risjell "Tigrat e Dibres" - qe e sajoi Durhami - sikur eshte perdorur ndonjehere si nofke per dibranet. Dibranet nuk kane patur strukture fisnore organizimi, por territorialiteti etnografik, 9 malet e Dibres, si Malesia e MbiShkodres.
2. Imtesite rreth institucioneve zakonore te kanunit, tipit: besa, nderi, mikpritja, gjakmarrja... shume mire mund te zgjerohen ne artikujt perkates.
3. Kanuni nuk eshte i ndare, por kodifikimi i Gjeçovit i dha nje strukture ndarjeje. Nder mbledhesit e mepasem te varianteve te tjera kanunore, e kane ndjekur modelin e Gjeçovit ose jo.--Sejko (diskutimet) 14 tetor 2019 17:50 (CEST)

@Sejko, shumica e atij materiali është i nevojshëm për artikullin, po pate dëshirë mund të organizosh ate përmbajtje si te ngjanë më mirë. – Βατο (diskutimet) 14 tetor 2019 17:54 (CEST)

Artikulli ka nevoje per material studimor antropologjik kur vjen puna per pershkrime te kesaj natyre, Gawrych dhe Cook jane i pari historiografik dhe i dyti enciklopedik si referime. Sigurisht qe artikulli ka nevoje per material, thjesht po theksoj nevojen cilesore qe ka. --Sejko (diskutimet) 14 tetor 2019 17:58 (CEST)

Paçamur

@Βατο, ketu gjen referencim qe azhornon se kush ne fakt i botoi pjeset tek Albania e Konices. Kur them qe e njoh temen dhe duhet te kesh mirebesim per humanitetet qe trajtoj, nuk e kam me shaka.--Sejko (diskutimet) 15 tetor 2019 23:21 (CEST)

Der Kanun des Lekë Dukagjini wurde zuerst von dem in Janjeva, südlich von Prishtina in Kosova, geborenen Franziskanerpater Shtjefën Gjeçovi bzw. Gjeçov (1874-1929) systematisch erfaßt und veröffentlicht. Nach seinem Studium in Innsbruck und Holland verbrachte Gjeçovi die wissenschaftlich ergiebigsten Jahre seines Lebens in ländlichen Siedlungen Nordalbaniens, u. a. in Laç am Fuß des Kurbingebirges (um 1899-1905), in Gomsiqe östlich von Shkodra bzw. Skutari (1907-1915), in Theth im hohen Norden (1916-1917) und in Rubik in Mirdita (um 1919-1921). Dort begann er mit Hilfe der Stammesältesten Material über Stammesgesetze, Archäologie und Folklore zu sammeln. Ein Teil des von ihm erfaßten Kanun wurde erstmalig in der von Faik Bey Konitza in Brüssel herausgegebenen Zeitschrift ‘Albania’ von Nikola Aschta schon 1897-1899 veröffentlicht und danach von 1913 bis 1924 in der skutarinischen Zeitschrift ‘Hylli i dritës’ (Der Morgenstern) herausgegeben.

— Ketu fragmenti.