Jump to content

Travunia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Travunia (latinisht: Tribunia) ishte një principatë mesjetare sllave e jugut që ishte pjesë e Serbisë mesjetare (850–1371), dhe më vonë e Bosnjës mesjetare (1373–1482). Principata u bë e trashëguar në një numër shtëpish fisnike, shpesh të afërta me dinastinë sunduese. Rajoni ra nën sundimin osman në 1482. Selia e saj ishte në qytetin e Trebinjës .

Në shekujt e 9-të dhe të 10-të, Zhupa e Travunias mbahej nga familja fisnike Belojevic, e cila kishte të drejtën e sundimit gjatë sundimit të princit Vlastimir (r. 830–850), të dinastisë Vlastimirović . Pas vdekjes së Çasllavit, anëtarit të fundit të dinastisë, principata u shpërbë dhe provincat u aneksuan nga bullgarët dhe bizantinët. Në 1034, Stefan Vojislav (themeluesi i dinastisë Vojislavljević ) nxiti një rebelim dhe hoqi dorë nga sundimi bizantin, duke u bërë Princi i Serbëve, duke sunduar nga selia në Duklja . Në fillim të shekullit të 12-të, Desa e dinastisë Vukanoviq luftoi rajonin dhe vazhdoi nën sundimin e dinastisë Nemanjić (1166-1371), ose e mbajtur nga anëtarët e dinastisë ose nga bashkëpunëtorët e ngushtë (më shpesh komandantë ushtarakë), nga të cilët ishin familje fisnike e shquar Vojinoviq . Pasi Nikola Altomanovic, zotëruesi i një krahine të madhe gjatë rënies së Perandorisë Serbe, u mund në 1373, pronat e tij u ndanë midis Princit Lazar Hrebeljanoviç të Serbisë, Đurađ I Balshiqit të Zetës dhe Ban Tvrtko I Kotromanić të Bosnjës. Trebinja vazhdoi nën kurorën boshnjake në duart e familjes Pavlović, më pas në vitin 1435 u bë pjesë e Dukatit të Shën Savës të familjes Kosača, në vasalitetin osman. Ai u aneksua përfundimisht në 1482 nga osmanët dhe u organizua në sanxhakun e Hercegovinës .

Sllavët pushtuan Ballkanin gjatë mbretërimit të Justinianit I (r. 527–565), kur përfundimisht deri në 100,000 sllavë sulmuan Selanikun . Ballkani Perëndimor u vendos me Sclaveni (Sklavenoi), lindja me Antes . Sklavenoi plaçkitën Thrakinë në 545 dhe përsëri vitin tjetër. Në vitin 551, sllavët kaluan Nishin fillimisht u drejtuan për në Selanik, por përfunduan në Dalmaci . Në vitin 577 rreth 100.000 sllavë u derdhën në Traki dhe Ilirik, duke plaçkitur qytete dhe më pas duke u vendosur. [1] Karli i Madh, Mbreti i Frankëve nga viti 768 deri në vdekjen e tij në 814, e zgjeroi mbretërinë franke në një perandori që përfshinte pjesën më të madhe të Evropës perëndimore dhe qendrore. [2] Dalmacia, e cila ishte në juglindje të perandorisë Franke, ishte në duart e kroatëve dhe serbëve. [3] Radosllav i Serbisë ose i biri i tij ishte sundimtar i Serbisë gjatë kryengritjeve (819–822) të Ljudevit Posavskit kundër Frankëve. Sipas Royal Frankish Annals, në 822, Ljudevit shkoi nga vendi i tij në Sisak te serbët që kontrollonin një pjesë të madhe të Dalmacisë (" ad Sorabos, quae natio magnam Dalmatiae partem obtinere dicitur "), por sipas John (Jr.) Fine, ishte e vështirë të gjeje serb në këtë zonë pasi që burimet bizantine ishin të kufizuara në bregdetin jugor, po ashtu është e mundur që ndër fiset e tjera të ekzistojë fisi i grupit të fiseve të vogla të serbëve. [4] [5] Përmendja e "Dalmacisë" në 822 dhe 833 si një term i vjetër gjeografik nga autorët e Annals Frankish ishte Pars pro toto me një perceptim të paqartë të asaj që në të vërtetë i referohej këtij termi gjeografik. [6] Në fund të viteve 870, u krijua Tema e Dalmacisë (" thema Dalmatias"), me strategët e ulur në Dubrovnik (Raguza, Ragusion). Këto qytete të vogla në rajon (edhe Dyrrachium ) nuk shtriheshin në brendësi dhe nuk kishin kapacitet ushtarak, kështu që Vasili I pagoi një taksë prej '72 monedhash ari' princave të Zahumlje dhe Travunia. [7] [8]

Lista e sundimtarëve

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Këtu renditen vetëm sundimtarët që kishte Travunia si apanazh ose feud dhe jo edhe sundimtarët e rajonit Travunia. Travunia u shkri në shtetet fqinje dhe humbi rëndësinë e saj disa herë në histori.

  • Beloja (para vitit 839), zhupan i Travunisë [9]
  • Krajina Belojeviq (fl. 847/848), zhupan i Travunijes, i biri i Belojës dhe dhëndër i Vlastimirit [10]
  • Hvalimir (fundi i shekullit të 9-të), zhupan i Travunijas, i biri i Krajinës [11]
  • Çuçimir (gjysma e parë e shekullit të 10-të), zhupan i Travunijas, i biri i Hvalimirit [11]
  • Dragimir [12] [13] (para 1000–1018), Princi i Travunija dhe Zahlumia
  • Domanek [14] (fl. 1054), Princ i Travunisë
  • Desa [15] (1149–1162), Princ i Dukljes, Travunijas dhe Zahumljes
  • Gërdesha (fl. 1150–51), zhupan i Travunisë
  • Moravcsik, Gyula, red. (1967). Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (bot. 2nd revised). Washington D.C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies. ISBN 9780884020219. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Pertz, Georg Heinrich, red. (1845). Einhardi Annales. Hanover. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Scholz, Bernhard Walter, red. (1970). Carolingian Chronicles: Royal Frankish Annals and Nithard's Histories. University of Michigan Press. ISBN 0472061860. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Shishiq, Ferdo, red. (1928). Летопис Попа Дукљанина (Chronicle of the Priest of Duklja). Београд-Загреб: Српска краљевска академија. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Кунчер, Драгана (2009). Gesta Regum Sclavorum. Vëll. 1. Nikshiq: Историјски институт, Манастир Острог. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Живковић, Тибор (2009). Gesta Regum Sclavorum. Vëll. 2. Nikshiq: Историјски институт, Манастир Острог. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  1. ^ J B Bury, History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene, Vol 2 L
  2. ^ Ross 1945, pp. 212–235
  3. ^ The early medieval Balkans, p. 257
  4. ^ Nachrichten von der Georg-Augusts Universität und der Königliches Gesellschaft der Wisenschaften zu Göttingen, Vol 11, 1865, p. 59
  5. ^ When ethnicity did not matter in the Balkans, p. 35
  6. ^ Ančić, Mladen (1998). "Od karolinškoga dužnosnika do hrvatskoga vladara. Hrvati i Karolinško Carstvo u prvoj polovici IX. stoljeća". Zavod Za Povijesne Znanosti HAZU U Zadru. 40: 32. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Ćirković 2004.
  8. ^ The early medieval Balkans, p. 258
  9. ^ Živković 2008.
  10. ^ Goršič, Fr. (1929). "Zupani in knezi v jugoslovanski pravni zgodovini". Časopis za zgodovino in narodopisje. Založba obzorja. 24: 37. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ a b Samardžić, Radovan; Duškov, Milan (1993). Serbs in European Civilization. Nova. fq. 23. ISBN 978-8-67583-015-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Gopčević, Spiridion (1914). Geschichte von Montenegro und Albanien. F.A. Perthens. fq. 12. Dragomir, Župan von Travunija war und zwar vermählt mit einer Tochter des 980 — 1019 regierenden.. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Tăpkova-Zaimova, Vasilka (2018). Bulgarians by Birth: The Comitopuls, Emperor Samuel and their Successors According to Historical Sources and the Historiographic Tradition. BRILL. fq. 133. ISBN 978-9-00435-299-5. Then the emperor sent a note to Vladimir's uncle Dragimir, so that he might come and receive the land of Tribunia, where he might gather his people and strengthen his country, and this was done. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Stephenson, Paul (2000). Byzantium's Balkan Frontier: A Political Study of the Northern Balkans, 900-1204. Cambridge University Press. fq. 139. ISBN 978-0-52177-017-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Sbutega, Antun; Serio, Maurizio (2006). Storia del Montenegro: dalle origini ai giorni nostri. Rubbettino. fq. 53. ISBN 978-8-84981-489-7. Desa, si trovò a governare una parte della Zeta e della Travunija.. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)