Wicca
Wicca (/ ˈ w ɪ k ə / ) është një fe moderne pagane. Studiuesit e fesë e kategorizojnë atë si një lëvizje të re fetare dhe si pjesë të rrjedhës okultiste të ezoterizmit perëndimor . Ai u zhvillua në Angli gjatë gjysmës së parë të shekullit të 20-të dhe u prezantua në publik në vitin 1954 nga Gerald Gardner, një nëpunës civil britanik në pension. Wicca bazohet në një grup të larmishëm motivesh hermetike pagane dhe të shekullit të 20-të për strukturën e saj teologjike dhe praktikat rituale.[1] [2]
Përmbledhje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Wicca nuk ka asnjë figurë të autoritetit qendror. Besimet, parimet dhe praktikat e tij kryesore tradicionale u përshkruan fillimisht në vitet 1940 dhe 1950 nga Gardner dhe një kryepriftëreshë e hershme, Doreen Valiente . Praktikat e hershme u shpërndanë përmes librave të botuar dhe mësimet e fshehta të shkruara dhe gojore u përcollën inicuesve të tyre. Ka shumë ndryshime në strukturën thelbësore, dhe feja rritet dhe evoluon me kalimin e kohës. Ajo është e ndarë në një sërë linjash, sektesh dhe emërtimesh të ndryshme, të referuara si tradita, secila me strukturën e vet organizative dhe nivelin e centralizimit . Për shkak të natyrës së tij të decentralizuar, ka disa mosmarrëveshje mbi atë që në të vërtetë përbën Wicca. Disa tradita, të referuara kolektivisht si Wicca Tradicionale Britanike (BTW), ndjekin rreptësisht prejardhjen fillestare të Gardner dhe e konsiderojnë termin Wicca të zbatohet vetëm për traditat e ngjashme, por jo për traditat më të reja, eklektike .
Wicca është zakonisht duoteiste, adhuron dhe/ose punon me një perëndeshë dhe një Zot. Këto shihen tradicionalisht si perëndeshë e trefishtë dhe Zoti me brirë, respektivisht. Këto hyjni mund të konsiderohen në një mënyrë henoteiste, se kanë shumë aspekte të ndryshme hyjnore, të cilat nga ana tjetër mund të identifikohen me shumë hyjni të ndryshme pagane nga panteone të ndryshme historike. Për këtë arsye, ato nganjëherë quhen "Perëndeshë e Madhe" dhe "Zoti i Madh me brirë", me mbiemrin "i madh" që nënkupton një hyjni që përmban shumë hyjni të tjera brenda natyrës së tyre. Disa Wiccans i referohen hyjnisë së perëndeshës si "Zonja" dhe hyjnisë së perëndisë si "Zoti"; në këtë kontekst, kur "zot" dhe "zonjë" përdoren si mbiemra, është një mënyrë tjetër për t'iu referuar atyre si një figurë hyjnore. Këto dy hyjni nganjëherë shihen si aspekte të një hyjnie më të madhe panteiste, e cila konsiderohet si një forcë ose proces jopersonal dhe jo një hyjni personale. Ndërsa duoteizmi ose biteizmi është tradicional në Wicca, besimet më të gjera Wiccan variojnë nga politeizmi në panteizëm ose monizëm, madje edhe tek monoteizmi i perëndeshës . Të tjerët i shohin ata si Zotin dhe perëndeshën Universale që rrjedhin nga Një.
Festimet e Wiccan përfshijnë ciklet e Hënës, të njohura si Esbats dhe zakonisht të lidhura me perëndeshën (hyjni femër), dhe ciklet e Diellit, festivale me bazë sezonale të njohura si Sabbats dhe zakonisht të lidhura me Zotin me brirë (hyjni mashkull). Një deklaratë e paatribuar e njohur si Wiccan Rede është një shprehje popullore e moralit Wiccan, megjithëse nuk pranohet universalisht nga Wiccans. Wicca shpesh përfshin praktikën rituale të magjisë, megjithëse nuk është gjithmonë e nevojshme.
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Buckland, Raymond (2002) [1971]. Witchcraft From The Inside: Origins of the Fastest Growing Religious Movement in America (bot. 3rd). St. Paul, MN: Llewellyn Publications. ISBN 1-56718-101-5. OCLC 31781774.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Buckland, Raymond (1986). Buckland's Complete Book of Witchcraft. St. Paul, MN: Llewellyn. ISBN 978-0-87542-050-9. OCLC 14167961.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Farrar, Stewart (1981). A Witches' Bible: The Complete Witches Handbook. London: Phoenix Publishing. ISBN 0-919345-92-1. OCLC 62866821.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Farrar, Stewart (1984). The Witches' Way: Principles, Rituals and Beliefs of Modern Witchcraft. Phoenix Publishing. ISBN 0-919345-71-9.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Farrar, Stewart (1987). The Witches' Goddess: The Feminine Principle of Divinity. London: Robert Hale Publishing. ISBN 0-7090-2800-8.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Farrar, Stewart (1989). The Witches' God: Lord of the Dance. London: Robert Hale. ISBN 0-7090-3319-2.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Farrar, Stewart (maj 1992) [1981]. Eight Sabbats for Witches. London: Robert Hale Publishing. ISBN 0-7090-4778-9. OCLC 26673966.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Janet; Bone, Gavin (janar 2004). Progressive Witchcraft: Spirituality, Mysteries, and Training in Modern Wicca. Franklin Lakes, NJ: New Age Books. ISBN 1-56414-719-3. OCLC 53223741.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Farrar, Stewart (1983). What Witches Do: A Modern Coven Revealed. Robert Hale Publishing. ISBN 0-919345-17-4.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Gallagher, Ann-Marie (2005). The Wicca Bible: the Definitive Guide to Magic and the Craft. New York: Sterling Publishing. ISBN 1-4027-3008-X.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Gardner, Gerald B. (2004) [1959]. The Meaning of Witchcraft. Boston: Weiser Books. ISBN 978-1-57863-309-8. OCLC 53903657.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Valiente, Doreen (1973). An ABC of Witchcraft Past and Present. Robert Hale Publishing. ISBN 0-919345-77-8.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - Valiente, Doreen (1989). The Rebirth of Witchcraft. London: Robert Hale Publishing. ISBN 0-7090-3715-5. OCLC 59694320.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Buckland, Raymond (2002). The Witch Book: The Encyclopedia of Witchcraft, Wicca, and Neo-paganism. Visible Ink Press. ISBN 1-57859-114-7.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Gibbons, Jenny (gusht 1998). "Recent Developments in the Study of The Great European Witch Hunt". The Pomegranate. Nr. 5. ISSN 1528-0268. Arkivuar nga origjinali më 2003-05-05.
{{cite magazine}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Lewis, James R. (1999). Witchcraft Today: An Encyclopedia of Wiccan and Neopagan Traditions. ABC-CLIO. ISBN 1-57607-134-0.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Rabinovitch, Shelly; Lewis, James R., red. (2002). The Encyclopedia of Modern Witchcraft and Neo-Paganism. Kensington. ISBN 0-8065-2406-5.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Lewis, James R., red. (1996). Magical Religion and Modern Witchcraft. State University of New York Press. ISBN 0-585-03650-0.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Luhrmann, T. M. (1994). Persuasions of the Witch's Craft: Ritual Magic in Contemporary England. Picador. ISBN 978-0-330-32946-0.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)