Jump to content

Eparkia e Budimlës dhe e Nikshiqit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Eparkia e Budimlës dhe e Nikshqit
Manastiri i Gjurgjevi Stupovit, Beranë
Location
TerritoriPjesë të Malit të Zi
SeliaBeranë, Mali i Zi
Information
DenominationKisha Ortodokse Lindore
Kisha sui iurisKisha ortodokse serbe
Themelimi1219 (rinovuar në 2001)
GjuhaSllavishtja kishtare
dhe Serbisht
Current leadership
PeshkopiMetodije
Map
Faqja zyrtare
http://www.eparhija.me

Eparkia e Budimlës dhe Nikshiqit (serbisht: Епархија будимљанско-никшићка Eparhija budimljansko-nikšićka) është një eparki (dioqezë) e Kishës Ortodokse Serbe, që mbulon pjesët lindore, qendrore dhe perëndimore të Malit të Zi. Selia kishtare e eparkisë është Manastiri i Gjurgjevi Stupovit në Beranë. Që nga viti 2021 drejtohet nga Metodije, peshkop i Budimles dhe Nikshiqit.[1]

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Manastiri i Dobrilovinës
Manastiri i Pivës

Në vitin 1219, autoqefalia e Kishës Ortodokse Lindore së Serbisë mesjetare u vendos nga Shën Sava, i cili u shugurua si kryepeshkopi i parë serb nga Patriarku Manuel I i Kostandinopojës, i cili në atë kohë banonte në Nikea. Me atë rast, rajoni i Budimlës në luginën e sipërme të Limit u shkëput nga Eparkia e vjetër e Rashkës dhe në atë territor u krijua Eparkia e re e Budimlës, me qendër në Manastirin e Gjurgjevi Stupovit, themeluar më parë nga Stefan Prvoslav, kushëri i Shën Savës.[2][3]

Në vitin 1346, kryepeshkopata serbe u ngrit në gradën e Patriarkanës dhe me të njëjtin rast Eparkia e Budimles u ngrit në gradën titullare (nderi) të Mitropolit.[2] Në mesin e shekullit të 15-të, gjatë pushtimit turk, disa dioqeza të Kishës Ortodokse Serbe pësuan shkatërrime të mëdha, duke përfshirë Eparkinë e Budimlës. Patriarkana Serbe u rinovua në 1557 nga patriarku Makarije Sokoloviq, [3] me Eparkinë e Budimlës që mbeti nën juridiksionin e saj.[3]

Gjatë luftës austro-turke (1683–1699) marrëdhëniet midis autoriteteve osmane dhe nënshtetasve të tyre serbë u përkeqësuan më tej. Si rezultat i shtypjes osmane dhe shkatërrimit të kishave dhe manastireve, të krishterët serbë dhe krerët e kishës së tyre të kryesuar nga Patriarku serb Arsenije III u rreshtuan krah austriakëve në 1689 dhe përsëri në 1737 nën patriarkun serb Arsenije IV.[3] Në fushatat ndëshkuese që pasuan, ushtritë osmane kryen mizori sistematike kundër popullsisë vendase të krishterë, duke përfshirë rajonin e Budimlës në luginën e sipërme të Limit, duke rezultuar në Migrimet e mëdha të serbëve.[4]

Në atë kohë, Eparkia e Budimlës u shfuqizua dhe territori i saj u përfshi në eparkitë fqinje. Në vitin 1938 u rivu titulli historik i ipeshkvijve të Budimlës për peshkopët ndihmës dhe vetë dioqeza u rinovua në vitin 1947 si Eparkia e Budimlës dhe Polimljes dhe u riorganizua në vitin 2001 si Eparkia e Budimlës dhe e Nikshiqit.[5]

Territori

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Eparkia e sotme e Budimle-Nikshiqit përmban 12 komuna të Malit të Zi: Andrijevicën, Beranën, Bellopojën, Zhabljakun, Mojkovacin, Nikshiqin, Petnjica, Plavën, Gucinë, Pluzhinën, Rozhajën dhe Shavnikun.

Kryetarët

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Peshkopët titullarë të Budimlës (dhe Polimlës)
  • Nikolaj (Jovanoviq), peshkop titullar i Budimlës (1938 - 1939)
  • Joanikije Lipovac, peshkop titullar i Budimlës (1939 - 1941)
  • Valerijan (Stefanoviq), peshkop titullar i Budimlës (1941 - 1947)
  • Makarije (Gjorgjeviq), peshkop dioqezan i Budimle-Polimlës (1947 - 1956)
  • German (Gjorić), peshkop administrator i Budimle-Polimlës (1955 - 1956)
  • Andrej (Frushiq), peshkop titullar i Budimle-Polimlës (1959-1961)
Eparkia e Budimljes dhe Nikshiqit u rinovua në vitin 2001
  • Joanikije Miqoviq, si peshkop dioqezan i Budimle-Nikshiq (2001-2021)
  • Metodije Ostojiq, peshkop dioqezan i Budimle-Nikshiqit (që nga viti 2021)

Manastiret

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Manastiret në dioqezën Budimlje-Nikshiq janë: [6]

 

Shiko gjithashtu

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referencat

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ N1 2021.
  2. ^ a b Јанковић 1985.
  3. ^ a b c d Ćirković 2004.
  4. ^ Pavlowitch 2002.
  5. ^ Будимљанско-никшићка епархија кроз историју
  6. ^ Будимљанско-никшићка епархија: Манастири
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Eparkia_e_Budimlës_dhe_e_Nikshiqit&oldid=2500468"