Getoar Mjeku

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Getoar Mjeku
Portret zyrtar, 2021
Zëvendësministër i Ekonomisë
Titullar
Në detyrë
1 shtator 2022
PresidentiVjosa Osmani
KryeministriAlbin Kurti
MinistriArtane Rizvanolli
Paraprirë ngaMentor Arifaj
Zëvendësministër i Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë
Në detyrë
29 mars 2021 – 1 shtator 2022
PresidentiGlauk Konjufca (acting)
Vjosa Osmani
KryeministriAlbin Kurti
MinistriRozeta Hajdari
Pasuar ngaMentor Arifaj
Të dhëna vetjake
U lind më28 shtator 1987
Prishtinë, Kosovë
Nënshtetësiashqiptar kosovar
Partia politikeVetëvendosje
ArsimimiTexas Lutheran University (BA)
SMU Dedman School of Law (JD)

Getoar Mjeku (28 shtator 1987, Prishtinë) është një avokat, shkrimtar dhe politikan shqiptar nga Kosova dhe zëvendësministër i Ekonomisë i Republikës së Kosovës . [1] Më parë ka shërbyer si zëvendësministër i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë. [2]

Mjeku mori arsimin e lartë në Universitetin Lutheran të Teksasit dhe Universitetin Metodist të Jugut në Shtetet e Bashkuara . Ai ka një licencë aktive ligjore në Teksas dhe është anëtar i Seksionit të së Drejtës Ndërkombëtare. Ai ka ushtruar në fushën e së drejtës tregtare dhe administrative në Shtetet e Bashkuara dhe Kosovë, si dhe ka shkruar për të drejtën ndërkombëtare dhe gjuhën shqipe. [3] [4]

Si avokat dhe anëtar i Lëvizjes Vetëvendosje, Mjeku ka qenë aktiv në proceset gjyqësore strategjike kundër keqpërdorimeve në ndërmarrjet publike, mbrojtjen e mjedisit dhe sektorin e energjisë. [5] [6] [7] Zëvendësministër, ai ka trajtuar nisma legjislative, çështjet e tregtisë dhe investimeve, si dhe ndërmarrjet shtetërore. Ai ishte autor kryesor i Ligjit për Fondin Sovran të Republikës së Kosovës, një entitet i menaxhimit të pasurisë dhe investimeve.

Mjeku është ithtar i gjuhës së thjeshtë dhe kritik i rregullimit të gjuhës shqipe. [8] Ai mban një blog për gjuhën, kulturën dhe ligjin. [9]

Fëmijëria dhe arsimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Getoar Mjeku ka lindur në Prishtinë, Kosovë, në një familje të shtresës së mesme me lidhje me Gjilanin dhe rajonin e Llapit. Emri i tij, Getoar, është një inicializëm me emrat e dialekteve dhe grupeve nën-etnike kryesore shqiptare. Ai e shpjegon emrin e tij të familjes si një fjalë që rrjedh nga latinishtja medicus, që do të thotë mjek. [3] Babai i tij, Mehmeti, ishte reporter në Radio Prishtina, i cili filloi biznesin e tij pasi radiotelevizioni në gjuhën shqipe u mbyll nga pushtimi serb. Nëna e tij, Fatime, është stomatologe, ordinanca private e së cilës u përdor nga shkolla stomatologjike e Universitetit të Prishtinës për disa vite, pasi arsimi në gjuhën shqipe ishte i shtypur nën regjimin serb.

Getoar dhe familja e tij kaluan katër muaj në Francë si refugjatë gjatë Luftës së Kosovës 1998–1999. [10]

Mjeku ndoqi shkollën fillore dhe të mesme Ismail Qemali dhe klasat 9-11 i kreu në Kolegjin Mehmet Akif në Prishtinë. [3] Në moshën 16-vjeçare, ai u punësua si drejtues sporti në RTV21, ku mbuloi ngjarjet kryesore sportive dhe përgatiti dhe drejtoi një program javor televiziv mbi basketboll për një vit. [4]

Në shtator të vitit 2005, Mjeku u zhvendos në Teksas për arsimim, i sponsorizuar nga një familje shqiptare e Kosovës. Ai ndoqi shkollën Memorial Hall në Hjuston, Teksas, duke u diplomuar si valedikator në maj 2006. Më pas Mjeku mori një bursë të plotë nga Universiteti Lutheran i Teksasit, një institucion i arteve liberale në Seguin, Teksas, ku u regjistrua në programin e nderimeve. Mjeku u diplomua në shkenca politike me një përqendrim paraprak dhe minored në spanjisht, dhe u diplomua me diplomë magna cum laude me një diplomë bachelor në art në maj 2010. Gjatë studimeve të tij universitare, ai kaloi një semestër në Universitetin Amerikan në Uashington, DC dhe një program veror në Universidad Nacional në Heredia, Kosta Rika . [4]

Si student i parë në kolegj, Mjeku filloi të shkruante për botimet në gjuhën shqipe dhe përktheu një libër në anglisht. Mjeku punoi si transmetues për shërbimin shqiptar të Zërit të Amerikës për një vit, 2010–2011, pas diplomimit të tij. [4]

Në gusht 2011, Mjeku u regjistrua në programin Juris Doctor në SMU Dedman School of Law në Dallas, Texas. Ai ishte një nëpunës veror me një firmë me bazë në Hjuston, mori pjesë në programin juridik të SMU Oxford dhe iu bashkua klinikës civile të SMU si avokat studentor dhe këshilltar kryesor. Ai u diplomua me lavdi në maj 2014 dhe kaloi barin e Teksasit atë verë. [4]

Karriera e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas diplomimit të tij në shkollën juridike, Mjeku punoi si avokat me një ekip ligjor të Thomson Reuters dhe një firmë ligjore me bazë në Hjuston për çështje të mëdha tregtare dhe imigracioni. Ai u kthye në Kosovë në fund të vitit 2015, ku u përfshi në organizata të shoqërisë civile dhe këshilloi klientët për çështje ndërkombëtare, tregtare dhe administrative.

Në vitin 2017, ai udhëhoqi një ekip avokatësh që ofronin mbështetje për gjyqtarët e ligjit komercial në gjykatat e Kosovës përmes një projekti të USAID-it. Ai njëkohësisht shërbeu si ekspert i jashtëm ligjor për Agjencinë Kosovare të Privatizimit, duke trajtuar raste komplekse spin-off. Opinionet e tij ishin të dobishme për të kujtuar asetet kryesore shtetërore nga blerësit e papunë që nuk përmbushën angazhimet e tyre për të investuar dhe punësuar punëtorë vendas.

Në vitin 2018, Mjeku ka punuar me Telekomin e Kosovës, një ndërmarrje publike, ku ka këshilluar menaxhmentin për kontrata të këqija. [4] Ndërsa tashmë ishte i shqetësuar me korrupsionin në sektorin publik, ai u bë gjithnjë e më i bindur se nevojiteshin veprime politike për të mbështetur rolin e tij si avokat.

Gjatë vitit 2019, Mjeku është punësuar si këshilltar ligjor në një projekt të GIZ-it duke këshilluar komunat për menaxhimin e mbetjeve dhe qeverisjen e korporatave. [4]

Karriera politike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Që nga kthimi i tij në Kosovë në vitin 2015, Mjeku kishte kritikuar rregullisht qeverinë për sundimin e ligjit dhe politikën e jashtme. Në vitin 2018, ai sponsorizoi një peticion kundër planeve të presidentit Hashim Thaçi për ndarjen e Kosovës si pjesë e një marrëveshjeje paqeje me Serbinë. [11]

Më 25 gusht 2019, Mjeku zyrtarisht iu bashkua Lëvizjes Vetëvendosje, vetëm pak ditë pasi Kuvendi u vetëshpërnda. Ai doli si kandidat në zgjedhjet parlamentare të mbajtura atë vit, me fokus sundimin e ligjit dhe zhvillimin ekonomik. [12] Ai mblodhi 4527 vota - më shumë se shumica e kandidatëve, por të pamjaftueshme për të fituar një vend në legjislaturën e 7-të. [13]

Pas betimit të qeverisë së parë Kurti në shkurt 2020, Mjeku shërbeu si këshilltar ligjor i ministres së ekonomisë, punësimit, tregtisë, industrisë, sipërmarrjes dhe investimeve strategjike, Rozeta Hajdari . Në këtë pozitë, ai përgatiti dokumente kyçe qeveritare, duke përfshirë vendimet për shkarkimin e drejtorëve të 10 nga 17 ndërmarrjeve në pronësi të qeverisë qendrore, [14] për të adresuar keqmenaxhimin e pronës publike dhe për të vendosur masa reciprociteti në marrëdhëniet tregtare me Serbinë. Ai gjithashtu këshilloi ministrin për çështjet e energjisë, zhvillimit të sektorit privat dhe menaxhimit të COVID-19. [4]

Kur Kurti u rrëzua në qershor 2020, Mjeku u bë ndihmës legjislativ për grupin e Vetëvendosjes. [4]

Si aktivist i Vetëvendosjes, Mjeku u përfshi në disa raste të kontesteve strategjike. Në dhjetor 2019, ai përfaqësoi paditësin në një padi kundër rregullatorit të energjisë, duke pretenduar se një skemë mbështetëse e tarifave nxitëse për energjinë e rinovueshme ishte në kundërshtim me ligjin e zbatueshëm të BE-së dhe përfitonte në mënyrë të paligjshme një oligark të vetëm. [7] Ndërkohë që çështja është në vijimësi, Mjeku ka marrë me sukses masën e ndalimit, i cili i ka dhënë fund skemës.

Në korrik 2020, Mjeku përfaqësoi sindikatat e punëtorëve të Telekomit të Kosovës në përpjekje për të zhbërë një kontratë të pafavorshme për ndarjen e të ardhurave me një operator virtual celular. Në dhjetor 2020, Mjeku më pas shërbeu si avokat i aktivistëve të Vetëvendosjes që kërkonin një urdhër ndalimi për tre hidrocentrale për shkak të shqetësimeve për degradimin e mjedisit. Gjykata urdhëroi që uzinat të ndalonin funksionimin, ndërkohë që lejet dhe licencat përkatëse po shqyrtohen. [5]

Më 29 mars 2021, Mjeku u emërua zëvendësministër i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë në qeverinë e dytë Kurti, duke u rikthyer në punë me ministrin Hajdari. [2] Ai ka ndihmuar kryesisht në reformën legjislative, me 11 ligje të propozuara gjatë vitit të parë në detyrë. Propozimet kryesore legjislative përfshijnë një ligj të ri për investimet, tregun e karburanteve, tregtinë e jashtme, konkurrencën, inspektimet, pronësinë intelektuale dhe kontrollin e çmimeve. [15] [1]

Më 1 shtator 2022, ai u transferua si zëvendësministër në Ministrinë e Ekonomisë, e cila është përgjegjëse për energjinë, minierat, TIK-un dhe ndërmarrjet publike. [1] [16] Mjeku mbikëqyri kryesisht ndërmarrjet shtetërore, të cilat përfshijnë operatorët më të mëdhenj të energjisë dhe minierave të vendit, zyrën postare, ofruesin kryesor të telekomit, hekurudhat dhe kompanitë e ujësjellësit dhe ujitjes. Ai bashkëdrejtoi grupin punues që hartoi Ligjin për Fondin Sovran të Republikës së Kosovës, një ent strategjik për menaxhimin e pasurisë dhe investimeve, i cilësuar si reformë transformuese për ekonominë e Kosovës. [17] [18] [19] [20]

Pikëpamjet për gjuhën[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mjeku njihet si ithtar i reformës së gjuhës shqipe, duke kritikuar politikën gjuhësore të imponuar nga regjimi komunist në Shqipëri dhe të mbajtur për qëllime politike gjatë tranzicionit në demokraci. Ai u bën thirrje shkrimtarëve të përdorin lirisht leksikun gegë, paskajoren 'unë+' dhe një pjesore të reduktuar, të cilat pasqyrojnë gjuhën e folur të shumicës së shqiptarëve. Fjalimi i tij publik karakterizohet nga përdorimi i dialektit gegë, ndërsa shkrimi i tij jo-fiction varion midis standardit të bazuar në Elbasan dhe një standardi të modifikuar toskërisht .

Mjeku ka inkurajuar edhe shkrimin në gjuhë të thjeshtë. Ai ka adoptuar teknikat e mësuara nga profesori i tij Bryan Garner në legjislacionin kosovar dhe dokumentet gjyqësore, [8] madje duke hartuar një kushtetutë të propozuar për Kosovën për të shfaqur stilin e tij. [21] Ai gjithashtu ka përkthyer shkrime të zgjedhura të George Orwell, duke përfshirë esenë e tij mbi "Politika dhe gjuha angleze". [22]

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ a b c "Getoar Mjeku: Deputy Minister". Arkivuar nga origjinali më 14 shtator 2022. Marrë më 15 shtator 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Shefkiu, Arbisa (29 mars 2021). "Getoar Mjeku emërohet zëvendësministër i Industrisë dhe Tregtisë". Kallxo.com. Marrë më 15 maj 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ a b c "Getoar Mjeku: Bio". Getoar.com. Marrë më 15 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ a b c d e f g h i "Getoar Mjeku: CV". Getoar.com. Marrë më 15 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ a b Dahsyla, Egzon (8 dhjetor 2020). "Vetëvendosje: Gjykata ka pezulluar lejet e Kelkos Energy për dy hidrocentralet në Lumbardhin e Deçanit". Kallxo.com. Marrë më 15 maj 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Voca-Gashi, Donika (17 korrik 2021). "Sindikata padit "Z-Mobile", kërkon të vërtetohet se kontrata s'ka ligjshmëri". Koha.net. Marrë më 15 maj 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ a b "Padi kundër shtrenjtimit të rrymës". Plisi.org. 12 mars 2020. Marrë më 15 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ a b Mjeku, Getoar (27 prill 2018). "Shkruj shkurt e shqip". Plisi.org. Marrë më 15 maj 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Plisi.org". Plisi.org. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Chaudey, Marie (23 dhjetor 1999). "Kosovo : l'impossible fête". La Vie (2834–2835): 93. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Peticion BE-së kundër ndarjes së Kosovës, Mjeku: BE po e detyron Kosovën të hyjë në negociata të pa barabarta (Video)". Telegrafi. Dukagjini. 28 gusht 2018. Marrë më 23 maj 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Istrefi, Dibran (19 shtator 2019). "Pressing Zgjedhor T7".
  13. ^ "Early Elections for Assembly of Republic of Kosovo 2019". Kosovo Central Election Commission. Marrë më 23 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  14. ^ "Getoar Mjeku: Në borde u emëruan njerëz profesionistë me CV të bujshme". KlanKosova. Marrë më 23 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Facebook post on legislative agenda". Facebook. 28 dhjetor 2021. Marrë më 23 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Halili, Mediana (1 shtator 2022). "Kurti ua ndërron ministritë dy zëvendësministrave". Kallxo.com. Marrë më 14 shtator 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Facebook post on the Law on Sovereign Fund of the Republic of Kosova". Facebook. 13 mars 2023. Marrë më 17 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "A23 on ATV: TV interview on the Sovereign Fund of the Republic of Kosova". Facebook. 11 maj 2023. Marrë më 17 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Tëvë 1, "Çka është Fondi Sovran dhe pse i duhet Kosovës - flet Mjeku"". Prime Minister of Kosovo. 9 maj 2023. Marrë më 17 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "Prime Minister Kurti received the draft of the Draft Law on the Sovereign Fund". Prime Minister of Kosovo. 13 mars 2023. Marrë më 17 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ Mjeku, Getoar. "Projekt-kushtetutë për Kosovën". Plisi.org. Marrë më 23 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ "Orwell". Plisi.org. Marrë më 23 maj 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Getoar_Mjeku&oldid=2605055"