Lal Krishna Advani

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Lal Krishna Advani
Advani në 2009
Zëvëndëskryeminsitër i Indisë
Në detyrë
29 Qershor 2002 – 22 Maj 2004
KryeministriAtal Bihari Vajpayee
Paraprirë ngaDevi Lal
Pasuar ngaBosh
Ministër i Qymyrit dhe Minierave
Në detyrë
1 Korrik 2002 – 26 Gusht 2002
KryeministriAtal Bihari Vajpayee
Të dhëna vetjake
U lind më
Lal Krishna Advani

(1927-11-08) 8 nëntor 1927 (96 vjeç)
Karachi, Presidenca e Bombeit, India Britanike
(sot Sindh, Pakistan)
Partia politikePartia Bharatiya Janata
Bashkëshortja/et
Kamla Advani
​
​
(m. 1965; died 2016)​
FëmijëtPratibha Advani (Vajzë)
Jayant Advani (Djalë)
ArsimimiUniversiteti i Mumbait (LLB)
ÇmimetPadma Vibhushan
Nënshkrimi

Lal Krishna Advani (lindur më 8 nëntor 1927) është një politikan indian i cili shërbeu si zëvendëskryeministri i 7-të i Indisë nga 2002 deri në 2004. Advani është një nga bashkëthemeluesit dhe një udhëheqës i lartë i Partisë Bharatiya Janata . Ai është një anëtar i hershëm i Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut, një organizatë vullnetarësh . Ai është gjithashtu ministri i Punëve të Brendshme me shërbimin më të gjatë në qeverinë NDA të udhëhequr nga BJP nga 1998 deri në 2004. Ai ishte lideri i opozitës në Lok Sabha e 10 dhe Lok Sabha e 14 dhe gjithashtu personi më jetëgjatë i këtij posti. [1] Ai ishte kandidat për kryeministër i BJP-së në 2009.

Advani filloi karrierën e tij politike si vullnetar i Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut, një organizatë vullnetare. Ai, së bashku me Atal Bihari Vajpayee-n, vlerësohet për rritjen e BJP-së nga 2 vende në 1984 në 182 vende në 1998. Në vitin 2015 atij iu dha Padma Vibhushan, nderi i dytë më i lartë civil i Indisë. Ai ka mbajtur poste të shumta në karrierën e tij.

Karriera politike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Karriera e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Advani iu bashkua Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut (RSS) në vitin 1941 si një djalë 14-vjeçar. [2] Ai u bë një pracharak (punëtor me kohë të plotë) i degës së Karaçit dhe zhvilloi disa shakha atje. [3] Pas ndarjes, Advani u dërgua si një pracharak në Matsya-Alwar në Raxhastan, i cili kishte patur dhunën komunale pas ndarjes . Ai punoi në rrethet Alwar, Bharatpur, Kota, Bundi dhe Jhalawar deri në vitin 1952. [4]

Rritja e BJP[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Atal Bihari Vajpayee u emërua presidenti i parë i partisë së re. Ramachandra Guha shkruan se megjithë luftërat fraksionale brenda qeverisë Janata, periudha e saj në pushtet kishte parë një rritje të mbështetjes për RSS, e shënuar nga një valë dhune komunale në fillim të viteve 1980. [5] Pavarësisht kësaj, BJP nën Vaxhpajin fillimisht mori një qasje më të moderuar ndaj Hindutvës, për të fituar një apel më të gjerë. Kjo strategji ishte e pasuksesshme, pasi BJP fitoi vetëm dy vende Lok Sabha në zgjedhjet e vitit 1984. [6] Disa muaj para zgjedhjeve, Indira Gandhi u vra, duke krijuar një valë simpatie për Kongresin që kontribuoi gjithashtu në numrin e ulët të deputetëve të BJP-së, pasi Kongresi fitoi një numër rekord vendesh. Ky dështim çoi në një ndryshim në qëndrimin e partisë; Advani u emërua president i partisë dhe BJP u kthye linjës së ashpër Hindutva të paraardhësit të saj. [7]

Nën udhëheqjen e Advanit, BJP u bë fytyra politike e mosmarrëveshjes së Ajodhjas mbi çështjen Ram Janmabhoomi . Në fillim të viteve 1980, Vishwa Hindu Parishad (VHP) kishte filluar një lëvizje për ndërtimin e një tempulli kushtuar hyjnisë hindu Rama në vendin e Xhamisë Babri në Ajodhja . [8] Agjitimi ishte në bazë të besimit se vendi ishte vendlindja e Ramës dhe se dikur aty ishte një tempull që ishte shkatërruar nga perandori mogul Babur kur ai ndërtoi xhaminë Babri. Anketa Arkeologjike e Indisë (ASI) ka mbështetur pretendimin se një strukturë hindu qëndronte dikur në vend, pa komentuar një prishje të mundshme. [9] [10] BJP ofroi mbështetjen e saj për këtë fushatë dhe e bëri atë pjesë të manifestit të tyre zgjedhor, veprim ky i cli i korri frytet në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1989. Pavarësisht se Kongresi fitoi një shumicë relative në zgjedhje, ai refuzoi të formonte një qeveri, dhe kështu qeveria e Frontit Kombëtar të VP Singh u betua. Mbështetja e BJP-së, me numrin e saj prej 86 vendesh, ishte vendimtare për qeverinë e re. [11]

Advani nisi një "Rath Yatra", ose udhëtim me karrocë, për të mobilizuar karsevakët, ose vullnetarët, për t'u mbledhur në xhaminë Babri dhe për të ofruar lutjet e tyre. Kjo Rath Yatra, e ndërmarrë në një furgon me ajër të kondicionuar të dekoruar për t'u dukur si një karrocë, filloi nga Somnath në Guxharat dhe mbuloi një pjesë të madhe të Indisë Veriore derisa u ndalua nga Kryeministri i Biharit, Lalu Prasad Yadav, me arsyetimin se po çonte në dhunë komunitare. Në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1991, BJP fitoi numrin e dytë më të madh të vendeve, pas Kongresit. [12] Ndërsa ishte në Yatra, Advani mbante simbole të fesë hindu dhe mbajti fjalime të shumta në lidhje me "dështimin, sipas tij, të shoqërisë hindu për të mbrojtur faltoret e saj nga përdhosja prej pushtuesve myslimanë". [13]

Në vitin 1992, dy vjet pasi Advani i dha fund jatrës së tij, pavarësisht garancive të dhëna nga Qeveria e BJP-së e udhëhequr nga Kalyan Singh në Gjykatën e Lartë, Xhamia Babri u shkatërrua nga forcat komunale, mendohet bashkëpunimin e qeverisë së Kalyan Singh-ut. [14] [15] Oficeri i IPS-së Anju Gupta raportoi se Advani mbajti një fjalim provokues përpara prishjes së xhamisë. [16] Advani ishte në mesin e të akuzuarve në rastin Babri Mesxhid. [17] [18]

Më 30 shtator 2020, gjykata speciale e CBI e shpalli të pafajshëm Advanin dhe e liroi atë nga të gjitha akuzat. [19] Gjykatësi i CBI-së gjatë lirimit të Advanit përmendi se rrënimi nuk ishte i planifikuar paraprakisht dhe se të akuzuarit "po përpiqeshin të ndalonin turmën dhe jo t'i nxisnin". [20] [21]

  1. ^ "Members Bioprofile". Lok Sabha of India/National Informatics Centre, New Delhi. Arkivuar nga origjinali më 17 qershor 2012. Marrë më 27 prill 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ 'My idea of happiness is good books', interview in EYE, the Indian Express, 19–25 September 2010.
  3. ^ "India 'incomplete' without Sindh: Advani". 15 janar 2017. Arkivuar nga origjinali më 15 janar 2017. Marrë më 15 janar 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Jaffrelot, Christophe (1996). The Hindu Nationalist Movement and Indian Politics. C. Hurst & Co. Publishers. fq. 237. ISBN 978-1850653011. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Guha, Ramachandra (2007). India After Gandhi. MacMillan. fq. 563–564. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Malik, Yogendra K.; Singh, V. B. (prill 1992). "Bharatiya Janata Party: An Alternative to the Congress (I)?". Asian Survey. 32 (4): 318–336. doi:10.2307/2645149. JSTOR 2645149. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Guha, Ramachandra (2007). India After Gandhi. MacMillan. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "In the times of Yakub Memon, remembering the Babri Masjid demolition cases". 29 korrik 2015. Arkivuar nga origjinali më 30 korrik 2015. Marrë më 29 korrik 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Evidence of temple found: ASI". 25 gusht 2003. Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2009. Marrë më 3 prill 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "Layers of truth". The Week. Arkivuar nga origjinali më 23 mars 2005. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Guha, Ramachandra (2007). India After Gandhi. MacMillan. fq. 582–598. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Sahgal, Priya (28 dhjetor 2009). "1990-L.K. Advani's rath yatra: Chariot of fire". India Today. Marrë më 9 maj 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Panikkar, K. N. (1993). "Religious Symbols and Political Mobilization: The Agitation for a Mandir at Ayodhya". Social Scientist. 21 (7/8): 63–78. doi:10.2307/3520346. JSTOR 3520346. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Muslims can never forgive Kalyan over Babri issue". Express India. Arkivuar nga origjinali më 21 janar 2012. Marrë më 27 prill 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Babri demolition & failure of Muslim leadership". Zee News India. 27 shtator 2010. Arkivuar nga origjinali më 2 tetor 2010. Marrë më 27 prill 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Pradhan, Sharat (26 mars 2010). "Advani fuelled fire that razed Babri: IPS officer". Rediff. Marrë më 28 qershor 2020. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "SC notice to Advani, Thackeray in Babri demolition case". The Times of India. 4 mars 2011. Arkivuar nga origjinali më 13 korrik 2012. Marrë më 27 prill 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ Sachdev, Vakasha (6 dhjetor 2019). "'Vindicated' LK Advani Remains on Trial in Babri Demolition Case". The Quint. Marrë më 28 qershor 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Advani on being acquitted from Babri demolition case". Times of India. 30 shtator 2020. Marrë më 30 shtator 2020. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "From Nation of Donkeys to 'Black Day for Democracy': English Editorials Slam Babri Verdict". The Wire (India). 2 tetor 2020. Marrë më 3 tetor 2020. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "Babri accused tried to stop mob, not incite them". Rediff.com. 30 shtator 2020. Marrë më 1 tetor 2020. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Lal_Krishna_Advani&oldid=2642301"