Vendkalimi kufitar Jarinje
Vendkalimi kufitar Jarinje është një vendkalim kufitar që ndodhet në Veri të Kosovës në kufirin me Serbinë. Vendkalimi ndodhet në rrugën kryesore për në Rashkë në veriperëndim të fshatit Jarinje në skajin verior të komunës së Albanikut (Leposaviqit) në veri të Kosovës, e cila është e banuar me shumicë serbe. Që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës në shkurt 2008, posta kufitare ka qenë skenë e përleshjeve të dhunshme mes shqiptarëve dhe serbëve.
Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Fshati Jarinje, i vendosur në luginën e lumit Ibër në një rrugë kryesore magjistrale, që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt 2008 ka qenë vendkalim kufitar ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Menjëherë pas shpalljes së pavarësisë, trazirat shpërthyen në Jarinje dhe në stacionin kufitar në Bërnjak, me serbët që jetojnë në veri të Kosovës të cilët sulmuan postën kufitare dhe i vunë flakën. Vetëm kur trupat e NATO -s morën postin, trazirat mund të përfundonin. Nën mbikëqyrjen e misionit evropian EULEX, pika kufitare e Jarinjës u rikthye nën kontrollin e Policisë së Kosovës duke operuar në bashkëpunim me serbët me bazë në veri të Kosovës në shërbim të Policisë së Kosovës.
Historiku[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në natën e datës 25 deri në datën 26 korrik 2011, forcat speciale të Policisë së Kosovës do të pushtonin postbllokun në emër të Qeverisë së Kosovës për të rivendosur "rendin ligjor" . Sfondi ishte një konflikt për ndalimet e importit midis Kosovës dhe Serbisë. Megjithatë, vetëm në pikën kufitare të Jarinjës, serbët nuk e zbatuan ndalimin e kufirit dhe vazhduan të linin mallrat serbe në Kosovë. Njësia speciale e Policisë kosovare, e cila ishte dërguar atje, u ndalua nga serbët, të cilët padyshim ishin paralajmëruar, me postblloqe në rrugën Prishtinë - Kralevë - Beograd . Gjatë kësaj kohe kanë shpërthyer përleshjet ku ka mbetur i vrarë një polic i njësisë speciale. Njësitë e forcës ndërkombëtare të sigurisë KFOR- i siguruan më pas pikat kufitare. Ushtarët u ngritën në veri të Kosovës për të shmangur një përshkallëzim të dhunës. [1]
Në vazhdim pasuan negociatat ndërmjet palëve, të cilat sipas KFOR-it përfunduan me një marrëveshje që përfshinte tri pika:
- Kthimi i policisë speciale të Kosovës
- Pastrimi i të gjitha postblloqeve
- Posta doganore në Jarinje operohet nga policët shqiptarë dhe serbë të Policisë së Kosovës.
Në mbrëmjen e datës 27 korrik 2011 rreth 50 serbë të maskuar të cilët kundërshtuan rezultatin e negociatave, dhe vendkalimin kufitar të Jarinjes dhe i vunë zjarrin. Rreth 25 zyrtarët e doganave dhe oficerët e policisë, duke përfshirë përfaqësues të EULEX-it, ikën në Serbi. Sulmuesit sulmuan gjithashtu një postë të KFOR-it në zonë. Të shtëna u qëlluan në drejtim të ushtarëve të NATO-s në postën kufitare dhe në një nga helikopterët e tyre. [1]
Në të njëjtën ditë, kryeministri kosovar Hashim Thaçi akuzoi qeverinë serbe për urdhërimin e trazirave të dhunshme. KFOR-i dislokoi njësi në rajon dhe mori kontrollin e gjithë veriut të Kosovës. [2] [3] Kryeministri serb Boris Tadiq i bëri thirrje popullatës që të qëndrojë e qetë dhe theksoi se dhuna do të dëmtojë interesat e Serbisë. Ai i përshkroi sulmuesit si "huliganë". [1] Serbia ka paraqitur kërkesë edhe në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për të dënuar marrjen e pikave doganore nga policia kosovare.
Duke pasur parasysh situatën në veri të Kosovës, KFOR-i bëri thirrje që forca mbrojtëse të përforcohet, e cila më pas u zgjerua me rreth 700 ushtarë.
Në mëngjesin e datës 16 shtator 2011, zyrtarët e EULEX-it morën pikën kufitare. Për shkak të barrikadave të shumta, ata u futën me helikopter. Si pasojë, kalimi ishte zyrtarisht i hapur, por de facto nuk mund të kalohej për shkak të bllokimit të rrugëve për automjetet.
Në mbrëmjen e datës 26 shtator 2011, KFOR-i ka pastruar një pengesë në rrugën hyrëse dhe menjëherë aty pranë është vendosur një bllokim i ri i rrugës. Të nesërmen në mëngjes, më 27 shtator, KFOR-i mbylli një vendkalim ilegal pranë pikës kufitare Jarinje. U përdor gaz lotsjellës, një serb lokal u plagos dhe katër të tjerë u arrestuan. [4] Sipas Bundeswehr-it, tetë anëtarë të KFOR-it u plagosën gjatë operacionit. Demonstruesit thuhet se kanë përdorur mjete shpërthyese dhe kanë vjedhur një pistoletë nga një ushtar i forcave ndërkombëtare kur KFOR-it më pas ka gjuajtur të shtëna paralajmëruese. [5] Pas incidentit, Serbia anuloi negociatat e mbështetura nga BE me Kosovën deri në njoftimin e radhës. [6]
Menjëherë pas incidentit, aktivistët vendosën sërish postblloqe. Sipas mediave serbe, pika kufitare është mbyllur më 2 tetor. [7]
Më datë 27 tetor, kryetari i komunës së Zubin Potokut, Slavisha Ristiq, njoftoi se disa barrikada në vendkalimet kufitare Jarinje dhe Bërnjak ishin pastruar për të lejuar qasjen e KFOR-it për të furnizuar ushtarët e tyre. Kalimi ishte ende i ndaluar për zyrtarët e EULEX-it. [8]
Në 4 prill 2012, KFOR-i njoftoi se kishte marrë urdhra nga komanda e NATO-s në Napoli për mbylljen e rrugëve alternative në vendkalimet kufitare Bërnjak dhe Jarinje me qëllim të ndalimit të trafikut ilegal kufitar. [9]
Që në datën 2 dhjetor, një grup serbësh protestuan në pikën kufitare Jarinje kundër " futjes së kufirit me atdheun ". [10]
Në natën e datës 4 deri në datën 5 dhjetor 2012, Catherine Ashton njoftoi se Ivica Daçiq dhe Hashim Thaçi kishin rënë dakord për poste të përbashkëta kufitare në raundin e tretë të bisedimeve për kontestin tarifor. Vendkalimi kufitar Jarinje dhe vendkalimet kufitare në Konçul, Merdare dhe Bërnjak duhet të menaxhohen bashkërisht nga Policia e Kosovës, EULEX dhe policia serbe deri në fund të vitit. [10]
Në datën 31 mars 2013 protestuesit bllokuan sërish pikën kufitare. Pjesëmarrësit shpjeguan se kjo është bërë si një paralajmërim për qeverinë serbe. Kjo ishte për t'i penguar ata të bënin kompromise shumë të mëdha në një takim negociator mes krerëve të Qeverive së Kosovës dhe Serbisë, Hashim Thaçi, dhe Ivica Daçiq. [11]
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ a b c "Ein Stempel und ein Toter". Neue Zürcher Zeitung (në gjermanisht). 28 korrik 2011. Marrë më 28 korrik 2011.
- ^ "Zündeln im Kosovo". Frankfurter Allgemeine Zeitung (në gjermanisht). 28 korrik 2011. Marrë më 28 korrik 2011.
- ^ "KFOR übernimmt verwüsteten Grenzposten". Österreichischer Rundfunk (në gjermanisht). 28 korrik 2011. Marrë më 28 korrik 2011.
- ^ "Illegaler Grenzübergang gesperrt". ORF (në gjermanisht). 27 shtator 2011. Marrë më 27 shtator 2011.
- ^ "Kosovo: Eskalation am Grenzübergang Jarinje (3. Aktualisierung)". bundeswehr.de (në gjermanisht). 28 shtator 2011. Arkivuar nga origjinali më 10 shkurt 2013. Marrë më 28 shtator 2011.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja) - ^ https://www.swissinfo.ch/ger/alle-news-in-kuerze/serbien-stoppt-nach-juengsten-zusammenstoessen-gespraeche-mit-kosovo/31239026
- ^ "Neue Strassensperren in Nordkosovo". Neue Zürcher Zeitung (në gjermanisht). 2011-10-02. Marrë më 2011-10-03.
- ^ "Kosovo-Serben erlauben Kfor Durchfahrt". Neue Zürcher Zeitung (në gjermanisht). 2011-10-27. Marrë më 2011-10-27.
- ^ "Nato schließt grüne Grenze". Frankfurter Allgemeine Zeitung (në gjermanisht). 2012-04-04. Marrë më 2012-04-05.
- ^ a b Grenzstreit beigelegt
- ^ Neuer Anlauf zur Lösung der Kosovo-Krise