Vilajeti i Edrenesë
Vilajeti i Adrianopojës (turqishtja moderne: Edirne vilayeti) ose Vilajeti i Edrenesë (turqishtja osmane: ولايت ادرنه; Vilâyet-i Edirne)[1] ishte një ndarje administrative (vilajet) e nivelit të parë të Perandorisë Osmane.
Ky vilajet u nda midis Turqisë dhe Greqisë në vitin 1923, duke kulmuar me formimin e Trakisë Perëndimore dhe Lindore pas Luftës së Parë Botërore, si pjesë e Traktatit të Lozanës. Një pjesë e vogël e vilajetit iu dha Bullgarisë në Traktatin e Bukureshtit (1913) pas Luftërave Ballkanike. Në fund të shekullit të 19-të thuhet se kishte një sipërfaqe prej 67,800 km2. Në lindje kufizohej me Vilajetin e Stambollit, Detin e Zi dhe Detin Marmara, në perëndim me Vilajetin e Selanikut, në veri me Rumelinë Lindore (Bullgaria që nga viti 1885) dhe në jug me Detin Egje. Ndonjëherë zona përshkruhet edhe si Trakia Jugore,[2] ose Trakia Adrianopolitane.[3]
Ndarjet administrative
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Sanxhaqet e vilajetit ishin:[4]
- Sanxhaku i Adrianopojës (tani Edreneja; Adrianople, Cisr-i Mustafapaşa, Kırcaali, Dimetoka, Ortaköy, Cisr-i Ergene, Havsa. Kishte edhe kaza të Kırkkilise, Baba-yı Atik, Beykar Hisar, Maa Hatunili-Kızılağaç (qendra e saj ishte Kızılağaç) dhe Ferecik. Kızılağaç shkoi në sanxhakun Yanbolu të Vilajetit Şarki Rumeli, Ferecik shkoi fillimisht në Gelibolu në 1876, më vonë në Dedeağaç dhe u degradua në nahiya në 1878, Kırkkilise, Baba-yı Atik dhe Bejkar Hisar shkoi në rikrijimin e sanxhakut Kırkkilise në 1878. Bejkar Hisar u degradua në nahiya në 1879)
- Sanxhaku i Kirklareli (deri ne vitin 1878, Kirkkilise; Kırkkilise, Tırnovacık, Lüleburgaz, Vize, Ahtabolu, Midye, Baba-yı Atik. Pjesa më e madhe e Tırnovacık dhe Ahtabolu iu dorëzuan Bullgarisë në 1913. Saray u nda nga Vize dhe u bë kaza në 1916)
- Sanxhaku i Rodosto (tani Tekirdağ - Tekfurdagi; Tekfurdağı, Çorlu, Malkara, Hayrabolu. Gjithashtu ka pasur kazatë Vize, Lüleburgaz dhe Midye deri në vitin 1879, ajo shkoi në sanxhakun e rikrijuar Kırkkilise)
- Sanxhaku i Gelibolu (Gelibolu, Maydos, Şarköy, Mürefte, Keşan. Kishte gjithashtu kaza Enez dhe Gümülcine deri në 1878. Gümülcine u gradua në sanxhak në 1878. Enez shkoi në sanxhakun Dedeağaç. Më në fund İpsala - promovuar në kaza - dhe Enez u kthyen në Gelibolu në 1913)
- Sanxhaku i Dedeağaç (1878-1912; Dedeağaç, Sofulu, Enez)
- Sanxhaku i Gümülcine (1878-1912; Gümülcine, İskeçe, Koşukavak, Ahiçelebi, Eğridere, Darıdere). I gjithë sanxhaku iu dorëzua Bullgarisë, me një pjesë të vogël Greqisë në vitin 1913.
- Sanxhaku i Filibe (Filibe, Pazarcık, Hasköy, Zağra-i Atik, Kızanlık, Çırpan, Sultanyeri, Ahiçelebi; deri në vitin 1878, pastaj u bë pjesë e Rumelisë Lindore)
- Sanxhaku i Slimia (İslimye, Yanbolu, Misivri, Karinabat, Aydos, Zağra-i Cedid, Ahyolu, Burgaz; deri në vitin 1878, pastaj u bë pjesë e Rumelisë Lindore)
Galeria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]-
Harta osmane turke e vilajetit e vitit 1907
-
Harta etnike e vitit 1912 sipas etnografëve bullgarë
Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Salname-yi Vilâyet-i Edirne ("Yearbook of the Vilayet of Edirne"), Edirne vilâyet matbaası, Edirne, 1300 [1882]; on the website of Hathi Trust Digital Library.
- ^ Migration, Memory, Heritage: Socio-cultural Approaches to the Bulgarian-turkish Border, Magdalena Elchinova, Valentina Ganeva-Raycheva, Lina Gergova, Stoyka Penkova, Natalia Rashkova, Nikolai Vukov, Meglena Zlatkova, Lina Gergova, ISBN 954845842X, p. 30.
- ^ Europe and the Historical Legacies in the Balkans, Raymond Detrez, Barbara Segaert, Peter Lang, 2008, ISBN 9052013748, p. 58.
- ^ Edirne Vilayeti | Tarih ve Medeniyet