Jump to content

Zhurmat në vesh

Checked
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Zhurmat në vesh kanë shkaqe të ndryshme.

Zhurma në vesh nënkupton dëgjimin e tingujve kur një tingull i jashtëm nuk është i pranishëm.[1] Shpesh herë përshkruhet si një ndjesi e tringëllimit, me raste tingulli është i përafërt me kërcitjen, fishkëllimën ose gjëmimin.[2] Rrallë herë ndodh që të dëgjohen zëra të panjohur ose muzikë.[3] Tingulli mund të jetë i butë ose i zhurmshëm, i ulët ose me frekuencë të lartë dhe duket sikur vjen nga njëri ose të dy veshët.[2] Shumicën e rasteve, zhvillohet ne mënyrë graduale.[3] Në disa njerëz, kjo lloj zhurme shkakton depresion ose ankth dhe mund të ndikoj në përqëndrim.[2]

Zhurma në vesh nuk është një sëmundje, por një simptomë e cila vjen si pasojë e një numri të ndryshëm shkaqesh. [2] Një arsye kryesore konsiderohet humbja e dëgjimit e shkaktuar prej zhurmave.[2] Shkaqe të tjera përfshijnë: infeksionet e veshit, sëmundjet e zemrës ose venave, sëmundja Meniere, tumori në tru, stresi emocional, përdorimi i disa medikamenteve, dëmtim i mëparshëm në kokë, dhe dylli në vesh. [2][4] Zhurmat në vesh janë më të shpeshta në personat me depresion. [3]

Diagnoza e zhurmës në vesh shpesh herë bazohet në përshkrimin që jep pacienti. [3] Disa pyetësorë janë të pranishëm dhe mund të ndihmojnë në kuptimin e faktit se si zhurma në vesh ndikon në jetën e pacientit.[3] Diagnozës për këtë rast i vjen në ndihmë audiograma dhe ekzaminimi neurologjikal.[1][3] Nëse disa probleme janë të pranishme, skanimi mjeksor, si për shembull MRI, mund të përdporen. [3] Teste të tjera janë të nevojshme kur zhurma në vesh ka të njëtin ritëm si rrahjet e zemrës.[3] Rrallë ndodh që tingulli të mund të dëgjohet nga dikush tjetër me anë të stetoskopit, në këtë rast njihet si zhurma objektive në vesh.[3] Emetimet spontane otoakustike, të cilat janë tinguj të prodhuar normalisht nga veshi i brendëshëm mund të rezultojnë rastësisht në zhurmë në vesh.[5]

Parandalimi përfshin shmangien e zhurmave të larta.[2] Në qoftë se ekziston një shkak primar, mjekimi mund të rezultoj i suksesshëm. [3] Përndryshe, kryesisht, përdoret terapia e të folurit.[6] Përforcuesit e zërit ose paisjet e dëgjimit mund të vijnë në ndihmë për disa persona.[2] Sipas të dhënave në vitin 2013, nuk ka akoma medikamente që të japin efekte pozitive.[3] Kjo simptomë prek rreth 10-15 % të popullatës. [6] Shumica e tyre e përballojnë në mënyrë efikase, por përbën problem në vetëm 1-2 % të popullatës.[6] Fjala zhurmë në vesh ose tinitus vjen prej gjuhës latine e cila nënkupton “tringëllim".[3]

Shenjat dhe simptomat

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhurma në vesh mund të ndihet në një ose të dy veshët ose në koko. Konsiderohet si dëgjimi i një zhurme brënda kokos së një personi në mungesë të stimujve dëgjimor. Zhurma mund të përshkruhet shumo mënyra të ndryshme. Zakonisht përshkruhet si një zhurmë tringëlluese, por në disa pacientë merr formën e një angullime, shklndije elektrike, fërshëllime, gumëzhime, kërcitje ose fishkëllimë, afërsisht me zhurmën e akrepave të orës, klikuese, ulëritëse, si bulkth, si zhabat, si gjinkallat, tinguj, muzikë, si bip, cëcëritës, ose tinguj të ngjashëm me zërin e njerëzve ose edhe një ton i qëndrueshëm I ngjashëm me atë që dëgjohet në testin e dëgjimit. [4] Zhurma në vesh mund të jetë i ndërprerë ose i vazhdueshëm: në rastin e fundit, mund të jetë shkaku i shqetësimit të madh. Në disa individë, intensiteti mund të ndryshohet nga lëvizjet e shpatullave, kokës, gjuhës, nofullës ose syrit.[7] Shumica e njerëzve me zhurma në vesh kanë në një farë shkalle edhe humbje të dëgjimit.[8]

Tingulli i perceptuar mund të shkojë nga një zhurmë e qetë e mjedisit në atë që mund të dëgjohet edhe mbi tingujt te jashtëm me zë të lartë. Lloji specifik i zhurmës në vesh që quhet zhurma në vesh pulsuese karakterizohet nga tingujt e pulsit të zemrës ose nga kontraktimet e muskujve, gjë që është zakonisht rezultat i tingujve që janë krijuar nga lëvizja e muskujve afër veshit, ose tingujt që lidhen me gjakun që rrjedh në qafë ose në fytyrë.[9] Tingulli i perceptuar mund të shkojë nga një zhurmë e qetë e mjedisit në atë që mund të dëgjohet edhe mbi tingujt te jashtëm me zë të lartë. Lloji specifik i zhurmës në vesh që quhet zhurma në vesh pulsuese karakterizohet nga tingujt e pulsit të zemrës ose nga kontraktimet e muskujve, gjë që është zakonisht rezultat i tingujve që janë krijuar nga lëvizja e muskujve afër veshit, ose tingujt që lidhen me gjakun që rrjedh në qafë ose në fytyrë.[9]

Zgjatja kohore

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Për shkak të ndryshimeve në planet e studimit, të dhënat për rrjedhën e zhurmave në vesh treguan disa rezultate të qëndrueshme. Në përgjithësi, përhapja u rrit me rritjen e moshës tek të rriturit, ndërsa vlerësimet e bezdisjes u ulën me kohëzgjatjen e saj.[10][11][12]Për shkak të ndryshimeve në planet e studimit, të dhënat për rrjedhën e zhurmave në vesh treguan disa rezultate të qëndrueshme. Në përgjithësi, përhapja u rrit me rritjen e moshës tek të rriturit, ndërsa vlerësimet e bezdisjes u ulën me kohëzgjatjen e saj.[13][11][12]

Psikologjikale

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhurma e vazhdueshme në vesh mund të shkaktojë ankth dhe depresion.[14][15] Bezdisja prej zhurmës në vesh është më e lidhur me gjendjen psikologjike sesa me vet zhurmën ose gamën e frekuencës së saj.[16][17] Problemet psikologjike të tilla si depresioni, ankthi, shqetësimet e gjumit dhe vështirësitë e përqendrimit janë të zakonshme në ata persona me zhurma të forta në vesh.[18][19] 45% e njerëzve me zhurma në vesh kanë shqetësime ankthi në një moment të jatës së tyre.[20]

Kërkimet shkencore psikologjike kanë parë reagimin e shqetësimit të zhurmave në vesh (TDR) për të vërejtur ndryshimet në ashpërsinë e zhurmës në vesh.[18][21][22][23] Këto gjetje sugjerojnë që në perceptimin fillestar të zhurmës në vesh, kushtëzimi lidh zhurmon në vesh me emocionet negative, siç janë frika dhe ankthi nga stimuj të pakëndshëm të momentit. Kjo rrit aktivitetin në sistemin limbik dhe sistemin nervor autonom, duke rritur kështu perceptimin dhe shqetësimin e zhurmës në vesh.[24]

Shkaqet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekzistojnë dy lloje të zhurmës në vesh: subjektive dhe objektive. [3] Zhurma në vesh është zakonisht subjektive, që do të thotë se nuk ka tingull të zbulueshëm me mjete të tjera. [3] Zhurma në vesh subjektive është quajtur ndryshe edhe "zhurma në vesh aurium", "jo-dëgjuese" ose "jo-vibruese". Në raste shumë të rralla zhurma në vesh mund të dëgjohet nga dikush tjetër duke përdorur një stetoskop, dhe në raste më pak të rralla - por ende të rralla - ai mund të matet si një emetim spontan otoacoustic (SOAE) në kanalin e veshit. Në raste të tilla është zhurmë në vesh objective, [3] e quajtur edhe "pseudo-zhurmë në vesh" ose "vibratore".

Zhurmat subjektive në vesh

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhurma në vesh subjektive është lloji më i shpeshtë i zhurmës në vesh. Mund të ketë shumë shkaqe të mundshme, por më së shpeshti vjen prej humbjes së dëgjimit. Kur zhurma në vesh është shkaktuar nga çrregullime të veshit të brendshëm ose nervit dëgjimor ajo quhet otic (nga fjala greke për vesh).[25] Këto kushte otologjike ose neurologjike përfshijnë ato që shkaktohen nga infeksione ose droga.[26] Një shkak i shpeshtë është ekspozimi ndaj zhurmave që dëmton qelizat e flokëve në veshin e brendshëm.Zhurma në vesh subjektive është lloji më i shpeshtë i zhurmës në vesh. Mund të ketë shumë shkaqe të mundshme, por më së shpeshti vjen prej humbjes së dëgjimit. Kur zhurma në vesh është shkaktuar nga çrregullime të veshit të brendshëm ose nervit dëgjimor ajo quhet otic (nga fjala greke për vesh).[25] Këto kushte otologjike ose neurologjike përfshijnë ato që shkaktohen nga infeksione ose droga.[26] Një shkak i shpeshtë është ekspozimi ndaj zhurmave që dëmton qelizat e flokëve në veshin e brendshëm.

Kur nuk duket se ka një lidhje me një çrregullim të veshit të brendshëm ose nervit dëgjimor, zhurma në vesh quhet nonotic (d.m.th jo ozik). Në rreth 30% të rasteve të zhurma në vesh është e ndikuar nga sistemi somatosensorik, për shembull njerëzit mund të rrisin ose ulin zhurmon në vesh duke lëvizur fytyrën, kokën ose qafën.[27] Ky lloj quhet zhurma në vesh somatike ose kraniocervikale, pasi vetëm lëvizjet e kokës ose qafës kanë një efekt.[25] Kur nuk duket se ka një lidhje me një çrregullim të veshit të brendshëm ose nervit dëgjimor, zhurma në vesh quhet nonotic (d.m.th jo ozik). Në rreth 30% të rasteve të zhurma në vesh është e ndikuar nga sistemi somatosensorik, për shembull njerëzit mund të rrisin ose ulin zhurmon në vesh duke lëvizur fytyrën, kokën ose qafën.[28] Ky lloj quhet zhurma në vesh somatike ose kraniocervikale, pasi vetëm lëvizjet e kokës ose qafës kanë një efekt.[25]

Ekziston një grup provash në rritje që sugjerojnë se disa zhurmat në vesh janë si pasojë e ndryshimeve neuroplastike në shtegun qendror të dëgjimit. Këto ndryshime supozohet se vijnë nga një input shqisor shqetsues, i shkaktuar nga humbja e dëgjimit.[29] Humbja e dëgjimit në të vërtetë mund të shkaktojë një përgjigje homeostatike të neuroneve në sistemin qendror të dëgjimit, dhe për këtë arsye të shkaktojë zhurmën në vesh.[30] Ekziston një grup provash në rritje që sugjerojnë se disa zhurmat në vesh janë si pasojë e ndryshimeve neuroplastike në shtegun qendror të dëgjimit. Këto ndryshime supozohet se vijnë nga një input shqisor shqetsues, i shkaktuar nga humbja e dëgjimit. [29] Humbja e dëgjimit në të vërtetë mund të shkaktojë një përgjigje homeostatike të neuroneve në sistemin qendror të dëgjimit, dhe për këtë arsye të shkaktojë zhurmën në vesh.[30]

Humbja e dëgjimit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shkaku më i zakonshëm i zhurmës në vesh është humbja e dëgjimit e shkaktuar nga zhurma. Humbja e dëgjimit mund të ketë shumë shkaqe të ndryshme, por në mesin e atyre me zhurma në vesh, shkaku kryesor është dëmtimi koklear.[29]

Ilaçet ototoksike gjithashtu mund të shkaktojnë zhurma në vesh subjektive, pasi ato mund të shkaktojnë humbje të dëgjimit, ose të rrisin dëmin e bërë nga ekspozimi ndaj zhurmës me zë të lartë. Ato dëme mund të ndodhin edhe në doza që nuk konsiderohen ototoksike.[31] Mbi 260 ilaçe janë raportuar se shkaktojnë zhurma në vesh si një efekt anësor.[32] Në shumë raste, megjithatë, asnjë shkak themelor nuk mund të identifikohej. [2]

Zhurma në vesh gjithashtu mund të ndodhë për shkak të ndërprerjes së dozave terapeutike të benzodiazepines. Ndonjëherë mund të jetë një simptomë e zgjatur e tërheqjes së benzodiazepinës dhe mund të vazhdojë për shumë muaj.[33][34] Medikamente të tilla si bupropion gjithashtu mund të rezultojnë në zhurma në vesh.[35] Në shumë raste, megjithatë, asnjë shkak themelor nuk mund të identifikohet. [36]

Faktorët shoqërues

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Faktorët e lidhur me zhurmën në vesh përfshijnë: [37]

  • problemet me veshin dhe humbjen e dëgjimit
    • humbje dëgjimi përçuese
      • shoku akustik
      • zhurmë me zë të lartë ose muzikë [38]
      • efuzion i veshit të mesëm
      • otit
      • otoskleroza
      • mosfunksionimi i tubit eustachian
      • humbje e dëgjimit sensinural
      • zhurma e tepërt ose e zhurmshme
      • presbikuzë (humbje dëgjimi e lidhur me moshën)
      • sëmundja e Ménière
      • hidropole endolimfatike
      • hapje superiore e kanalit
      • neuroma akustike
      • merkuri ose helmimi nga plumbi
      • medikamente ototoksike
  • çrregullime neurologjike:
      • Malformacioni Arnold – Chiari
      • sklerozë të shumëfishtë
      • dëmtim në kokë
      • mosfunksionim i bashkimit tempordibibular
      • arteriti i qelizave të mëdha
  • çrregullime metabolike:
      • mungesa e vitaminës B12[39]
      • anemi me mungesë hekuri
  • çrregullime psikiatrike:
    • depresion
    • çrregullime ankthi
  • faktorë të tjerë:
    • vasculitis
    • Disa ilaçe psikhedelike mund të prodhojnë simptoma të përkohshme të zhurmës në vsh si një efekt anësor
      • 5-Meo-DET [40]
      • diisopropiltryptamina (DiPT)[41]
    • tërheqja e benzodiazepinës[33][34]
    • hipertension intrakranial ose hipotension i shkaktuar nga encefaliti ose nga një rrjedhje e lëngut cerebrospinal

Zhurmat objektive në vesh

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhurma objektive në vesh mund të zbulohet nga njerëz të tjerë dhe ndonjëherë shkaktohet nga një kërcitje e pavullnetshme e një muskuli ose një grupi muskujsh (mioklonus) ose nga një gjendje vaskulare. Në disa raste, zurma në vesh gjenerohet nga spazma e muskujve përqark veshit të mesëm.[9]

Emetimet spontane otoakoustike (SOAE), të cilat janë tone të zbehta me frekuencë të lartë që prodhohen në veshin e brendshëm dhe që mund të maten në kanalin e veshit me një mikrofon të ndjeshëm, gjithashtu mund të shkaktojnë zhurmë në vesh.[5] Rreth 8% e atyre me SOAE dhe zhurmo në vesh kanë zhurmon e veshit të lidhur me SOAE, ndërsa përqindja e të gjitha rasteve të zhurmave në vesh të shkaktuara nga SOAE vlerësohet në rreth 4%.[5]

Zhurmat pulsuese në vesh

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Disa njerëz përjetojnë një tingull që rreh në të njëtën kohë me pulsin e tyre, i njohur si zhurma në vesh pulsatile ose zhurma në vesh vaskulare.[42] Kjo lloj zhurme është zakonisht me natyrë objektive, që vjen nga rrjedhja e ndryshuar e gjakut, rritja e turbullirave të gjakut afër veshit, si dhe nga ateroskleroza ose gumëzhima venoze,[43] por mund të lindë gjithashtu si një fenomen subjektiv nga një vetëdije e rritur për rrjedhën e gjakut në vesh.[42] Rrallë herë, zhurma në vesh mund të jetë një simptomë potencialisht kërcënuese për jetën, siç është aneurizmi i arteries karotide[44] ose diseksioni i arterieve karotide.[45] Zhurma në vesh mund të tregojë gjithashtu inflamacion vaskular, ose më saktë, arteriti i përkoshëm. Zhurma nç vesh pulsatile mund të jetë gjithashtu një tregues i hipertensionit intrakranial idiopatik.[46] Zhurma pulsatile në vesh mund të jetë një simptomë e anomalive vaskulare intrakraniale dhe duhet të vlerësohet për zhurmat e parregullta të rrjedhës së gjakut (zhurma vaskulare).[47]

Pathofiziologji

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mekanizmat e zhurmës subjective në vesh shpesh herë janë të paqarta. Ndërsa nuk është për t'u habitur që trauma e drejtpërdrejtë në veshin e brendshëm mund të shkaktojë zhurma në vesh, shkaqe të tjera të dukshme (p.sh., mosfunksionimi i nyjes temporomandibulare) janë vështirë të shpjegohen.

Mund të jetë shkaktuar nga rritja e aktivitetit nervor në sistemin dëgjimor të trurit, ku truri përpunon tingujt, duke bërë që disa qeliza nervore dëgjimore të bëhen më të ngacmuara. Baza e kësaj teorie është se shumë njerëz me zhurma në vesh gjithashtu kanë humbje të dëgjimit.[8]

Tre punime shkencore të vitit 2016 theksuan gamën e madhe dhe kombinimet e mundshme të patologjive të përfshira në zhurmën në vesh, të cilat nga ana tjetër rezultojnë në një larmi të madhe simptomash që kërkojnë terapi të adaptuara posaçërisht për to.[48][49][50]

Diagnoza

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Qasja diagnostikuese bazohet në një histori të gjendjes dhe një ekzaminim të kokës, qafës dhe sistemit neurologjik.[36] Në mënyrë tipike bëhet një audiogram, dhe herë pas here imazh mjekësor ose elektronistagmografia. [36] Kushtet e trajtueshme mund të përfshijnë infeksion të veshit të mesëm, neuroma akustike, tronditje dhe otosklerozë.[51]

Vlerësimi i zhurmës në vesh mund të përfshijë një provë dëgjimi (audiogram), matjen e parametrave akustikë të zhurmës në vesh si frekuencën dhe volumin, dhe vlerësimin psikologjik të kushteve ku gjendet prania e më shumë se një çrregullimi si depresioni, ankthi dhe stresi që shoqërohen me ashpërsinë e zhurmës në vesh.

Përkufizimi i pranuar i zhurmës kronike në vesh, në krahasim me përvojën normale të zhurmës së veshit, është pesë minuta zhurmë në vesh që ndodhin të paktën dy herë në javë.[52] Sidoqoftë, njerëzit me zhurmë kronike në vesh shpesh e përjetojnë zhurmën më shpesh dhe më vazhdimisht ose rregullisht se kaq, siç është gjatë natës kur ka më pak zhurmë mjedisore për të maskuar tingullin.

Audiologji

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Meqenëse shumica e personave me zhurmo në vesh gjithashtu kanë humbje dëgjimi, një test i dëgjimit me ton të pastër që rezulton në një audiogram mund të ndihmojë në diagnostikimin e njërit prej shkaqeve, megjithëse disa persona me zhurma në vesh nuk kanë humbje dëgjimi. Një audiogram gjithashtu mund të lehtësojë vendosjen e një aparati dëgjimi në ato raste kur humbja e dëgjimit është e rëndësishme. Ritmi i zhurmës në vesh shpesh është në intervalin e humbjes së dëgjimit. Testi i dëgjimit duke përdorur aplikacionin celular, që jep rezultate të ngjashme me një audiogram, pavarësisht gabimeve në matjen e pragjeve të dëgjimit, mund të ndihmojë për të diagnostikuar humbjen e dëgjimit.[53] Ky audiogram mund të përdoret për të konfiguruar aplikacionin e aparatit të dëgjimit.[54]

Psikoakustika

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kualifikimi akustik i zhurmës në vesh do të përfshijë matjen e disa parametrave akustikë si frekuenca në rastet e zhurmave monotone në vesh ose frekuencën dhe gjerësisë së bandës në rastet e zhurmës në vesh me zhurmë në bandë të ngushtë, zhurmën në dB mbi pragun e dëgjimit në frekuencën e treguar, pikën e përzierjes dhe nivelin minimal të maskimit.[55] Në shumicën e rasteve, frekuenca e zhurmës në vesh ose hapësira e frekuencës është midis 5 kHz dhe 10 kHz,[56] dhe zhurma midis 5 dhe 15 dB mbi pragun e dëgjimit.[57]

Një tjetër parametër i rëndësishëm i zhurmës në vesh është frenimi i mbetjeve, shtyrja e përkohshme ose zhdukja e zhurmës në vesh pas një periudhe të maskimit. Shkalla e frenimit të mbetjeve mund të tregojë se sa efektivë mund të jenë maskuesit e zhurmës në vesh si një modalitet trajtimi.[58][59]

Një vlerësim i hiperakuzës, një shoqerues i shpeshtë i zhurmave në vesh,[60]  mund të bëhet gjithashtu.[61] Parametri i matur është niveli i shqetësimit të tingullit me volum të lartë (LDL) në dB, niveli subjektiv i shqetësimit akut në frekuencat e specifikuara gjatë intervalit të frekuencës së dëgjimit. Kjo përcakton një varg dinamik midis pragut të dëgjimit në atë frekuencë dhe nivelit të shqetësimit të tingullit të lartë. Një gamë dinamike e ngjeshur në një interval të veçantë frekuence shoqërohet me hiperakuzë subjektive. Pragu i dëgjimit normal përcaktohet në përgjithësi midis 0–20 decibel (dB). Nivelet normale të shqetësimit të zërit të lartë janë 85-90 + dB, me disa kërkues shkencor që e citojnë si 100 dB. Një gamë dinamike prej 55 dB ose më pak është tregues i hiperakuzës.[62][63]

Ashpërsia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjendja shpesh vlerësohet në një shkallë nga "e lehtë" në "katastrofike" sipas efekteve që ka, të tilla si ndikimi në gjumë, në aktivitetet e qeta dhe në aktivitetet normale ditore.[64] Në një rast ekstrem, një burrë kreu vetëvrasje pasi iu tha që nuk kishte kurë për zhurmat në vesh.[65]

Vlerësimi i proçeseve psikologjike në lidhje me zhurmën në vesh përfshin matjen e ashpërsisë dhe shqetësimit të zhurmës në vesh (d.m.th., natyrën dhe shtrirjen e problemeve të lidhura me zhurmën në vesh), të matura në mënyrë subjektive nga pyetjet e vlefshme të vetë-raportimit të zhurmës në vesh.[18] Këta pyetësorë masin shkallën e shqetësimit psikologjik dhe aftësive të kufizuara të lidhura me zhurmën në vesh, përfshirë efektet në dëgjim, stilin e jetesës, shëndetin dhe funksionimin emocional.[66][67][68] Një vlerësim më i gjerë i funksionimit të përgjithshëm, siç janë nivelet e ankthit, depresionit, stresit, stresuesve të jetës dhe vështirësitë e gjumit janë gjithashtu të rëndësishëm në vlerësimin e zhurmës në vesh për shkak të rrezikut më të lartë të mirëqenies negative në të gjitha këto zona, të cilat mund të preken nga ose përkeqësojnë simptomat e zhurmën në vesh për individin.[69] Në përgjithësi, masat e vlerësimit aktual kanë për qëllim identifikimin e niveleve individuale të shqetësimit dhe ndërhyrjes, përballimin e përgjigjeve dhe perceptimeve të zhurmës në vesh në mënyrë që të informojnë mbi trajtimin dhe të monitorojnë progresin. Sidoqoftë, ndryshueshmëria e gjerë, mospërputhjet dhe mungesa e konsensusit në lidhje me metodologjinë e vlerësimit dëshmohen në literaturë, e cila sjell një krahasim të kufizuar të efektivitetit të trajtimit.[70] Të hartuara për të udhëhequr diagnozën ose për të klasifikuar ashpërsinë, shumica e pyetësorëve të zhurmës në vesh kanë treguar se janë masa trajtuese të ndjeshme ndaj rezultateve të trajtimit.[71]

Zhurmat pulsatile në vesh

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nëse ekzaminimi zbulon një zhurmë  (tingull për shkak të rrjedhës së turbullt të gjakut), duhet të kryhen studime imazherike si doppleri transkranial (TCD) ose angiografia e rezonancës magnetike (MRA).[72][73][74]

Diagnostifikimi diferencial

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Burimet e tjera të mundshme të tingujve që shoqërohen normalisht me zhurmo në vesh  duhet të përjashtohen. Për shembull, dy burime të njohura të tingujve të lartë mund të jenë fushat elektromagnetike të zakonshme në instalime elektrike moderne dhe transmetime të ndryshme të sinjalit të zërit. Një gjendje e zakonshme dhe shpesh e diagnostikuar keq që zhurmën në vesh është dëgjimi i frekuencës së radios (RF), në të cilën subjektet janë testuar dhe janë gjetur që dëgjojnë frekuenca të transmetimit me rrymë të lartë që tingëllojnë të ngjashme me zhurmën në vesh.[75][76]

Parandalimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekspozimi i zgjatur ndaj tingujve me zë të lartë ose zhurmës mund të çojë në zhurmo në vesh.[77] Tapat e veshit ose masat e tjera mund të ndihmojnë në parandalimin. Punëdhënësit mund të përdorin programe të parandalimit të humbjes së dëgjimit për të ndihmuar në edukimin dhe parandalimin e niveleve të rrezikshme të ekspozimit ndaj zhurmës. Grupe si NIOSH dhe OSHA ndihmojnë në përcaktimin e rregulloreve për të siguruar që punonjësit, nëse ndjekin protokollin, duhet të kenë rrezik minimal për dëmtim të përhershëm të dëgjimit të tyre. [78]

Disa ilaçe kanë efekte ototoksike dhe mund të kenë një efekt kumulativ që mund të rrisë dëmet e bëra nga zhurma. Nëse medikamentet ototoksike duhet të administrohen, duhet vëmendje e madhe nga mjeku për detajet e recetës, të tilla si doza dhe intervali i dozës, të cilat mund të zvogëlojnë dëmin e bërë.[79][80][81]

Manaxhimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nëse ekziston një shkak themelor, trajtimi i tij mund të çojë në përmirësime.[6] Përndryshe, trajtimi kryesor për zhurmën në vesh është terapia e bisedës,[6] terapia e zërit, ose aparatet e dëgjimit. Nuk ka ilaçe ose suplemente efektive që trajtojnë zhurmon në vesh.[3][82]

Psikologjike

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Trajtimi më i mirë i cila ka mbështetje për zhurmat në vesh është një lloj këshillimi i quajtur terapia njohëse e sjelljes (CBT) i cili mund të jepet përmes internetit ose personalisht.[6][71][83] Kjo lloj terapie zvogëlon sasinë e stresit tek ata që ndiejna zhurmat në vesh.[84] Këto përfitime duket se janë të pavarura nga çdo efekt i depresionit ose ankthit tek një individ. [83] Terapia e pranimit dhe angazhimit (ACT) ka predispozita premtuese për trajtimin e zhurmës në vesh.[85] Teknikat e relaksimit gjithashtu mund të jenë të dobishme. [3] Një protokoll klinik i quajtur Menaxhimi Progresiv i Tinitusit për trajtimin e zhurmës në vesh është zhvilluar nga Departamenti i Punëve të Veteranëve të Shteteve të Bashkuara.[86]

Medikamentet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Që nga viti 2018 nuk ka asnjë ilaç efektiv për zhurmën idiopatike në vesh[3][77][87] Nuk ka prova të mjaftueshme për të përcaktuar nëse ilaçet kundër depresionit[88] ose akamprozati janë të dobishëm.[89] Nuk ka prova të një cilësie të lartë për të mbështetur përdorimin e benzodiazepines për zhurmën në vesh.[3][87][90] Dobia e melatoninës, që nga 2015, është e paqartë.[91] Gjithashtu, është e paqartë nëse antikonvulsantët janë të dobishëm për trajtimin e zhurmës në vesh.[3][92] Injeksionet e steroideve në veshin e mesëm gjithashtu nuk duket të jenë efektive.[93][94] Nuk ka prova që sugjerojnë se përdorimi i betahistinës është efikas për të trajtuar zhurmën në vesh.[95]

Injeksioni me toksinën botulinum është provuar me sukses në disa nga rastet e rralla zhurmës në vesh objektive me dridhje palatale.[96]

Caroverina përdoret në disa vende për të trajtuar zhurmën në vesh.[97] Provat për dobinë e tij janë shumë të dobëta.[98]

Të tjera

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përdorimi i terapisë së tingullit qoftë nga aparatet e dëgjimit, ose nga maskuesit e zhurmës në vesh ndihmon trurin të injorojë frekuencën specifike të zhurmës në vesh. Megjithëse këto metoda janë pak të mbështetura në prova, nuk kanë efekte negative.[3][99][100] Ekzistojnë disa qasje për terapinë e tingullit të zhurmës në vesh. E para është modifikimi i tingullit për të kompensuar humbjen e dëgjimit të individit. E dyta është një spektër sinjal që shënon energjinë afër frekuencës së tringëllimë në veshët.[101][102] Ekzistojnë disa prova që mbështesin terapinë e rimarrjes së zhurmës në vesh, e cila ka për qëllim zvogëlimin e aktivitetit neuronal të lidhur me zhurmat në vesh.[3][103][104] Ka të dhëna paraprake për një trajtim alternativ të zhurmës në vesh duke përdorur aplikacione celulare, duke përfshirë metoda të ndryshme: maskimin, terapinë e zërit, ushtrimet relaksuese dhe të tjera.[105][106] Këto aplikacione mund të funksionojnë si një pajisje e veçantë ose si një sistem kontrolli i aparatit të dëgjimit.[107] Ka pak prova që mbështesin përdorimin e stimulimit magnetik transkranial;[3][108] si pasojë nuk rekomandohet.[77] Që nga viti 2017 ka prova të kufizuara për dobinë e reagimit neural.[109]  

Mjeksia alternative

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ginkgo biloba nuk duket të jetë efektive.[87][110] Akademia Amerikane e Otolaringologjisë nuk rekomandon marrjen e shtojcave të melatoninës ose zinkut për të lehtësuar simptomat e zhurmës në vesh, dhe raportoi se nuk ka prova për efikasitetin e shumë shtojcave dietike — lipoflavonoids, hudhra, homeopatia, ilaçi bimor tradicional kinez / koreane, larvat e bletëve, vitamina dhe minerale të ndryshme.[77] Një përmbledhje e Cochrane e vitit 2016 gjithashtu konkludoi se provat nuk ishin të mjaftueshme për të mbështetur marrjen e shtojcave të zinkut për të zvogëluar simptomat e shoqëruara zhurma në vesh.[111]

Prognoza

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ndërsa nuk ka ende një kurë, shumica e njerëzve me zhurma në vesh mësohen me të me kalimin e kohës; për një pakicë, ajo mbetet një problem i rëndësishëm. [6]

Epidemiologji

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Të rriturit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tinitus prek 10-15% të njerëzve.[6] Rreth një e treta e Amerikanëve të Veriut mbi 55 vjeç kanë zhurma në vesh.[112] Zhurma në vesh prek një të tretën e të rriturve në një kohë gjatë jetës së tyre, ndërsa dhjetë deri në pesëmbëdhjetë përqind kërkojnë vlerësim mjekësor.[113]

Fëmijët

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhurma në vesh zakonisht është menduar si një simptomë e moshës madhore, dhe shpesh është anashkaluar tek fëmijët. Fëmijët me humbje të dëgjimit kanë një incidencë të lartë të zhurmave në vesh, edhe pse ata nuk shprehin gjendjen ose efektin e saj në jetën e tyre.[114] Fëmijët në përgjithësi nuk raportojnë zhurma në vesh spontanisht dhe ankesat e tyre nuk mund të merren seriozisht.[115] Në mesin e atyre fëmijëve që ankohen për zhurma në vesh, ekziston një mundësi e shtuar e patologjisë së lidhur me otologjinë ose neurologjinë siç është migrena, sëmundja Meniere ose qelbëzimi kronik i veshit të mëzit.[116] Prevalenca e saj e raportuar varion nga 12% në 36% në fëmijët me pragje normale të dëgjimit dhe deri në 66% në fëmijët me humbje të dëgjimit dhe afërsisht 3-10% e fëmijëve janë raportuar të shqetësohen nga zhurmat në vesh. [117]

Referimet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b Levine, RA; Oron, Y (2015). "Tinnitus". Handbook of clinical neurology (në anglisht). Vëll. 129. fq. 409–31. doi:10.1016/B978-0-444-62630-1.00023-8. ISBN 9780444626301. PMID 25726282. {{cite book}}: Parametri |journal= është injoruar (Ndihmë!)
  2. ^ a b c d e f g h i "Tinnitus". NIH – National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD) (në anglisht). 6 mars 2017. Arkivuar nga origjinali më 3 prill 2019. Marrë më 20 shtator 2019.
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Baguley, D; McFerran, D; Hall, D (nën 9, 2013). "Tinnitus" (PDF). The Lancet (në anglisht). 382 (9904): 1600–07. doi:10.1016/S0140-6736(13)60142-7. PMID 23827090. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 11 prill 2018. Marrë më 26 nëntor 2019.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ a b Han BI, Lee HW, Kim TY, Lim JS, Shin KS (mars 2009). "Tinnitus: characteristics, causes, mechanisms, and treatments". Journal of Clinical Neurology (në anglisht). 5 (1): 11–19. doi:10.3988/jcn.2009.5.1.11. PMC 2686891. PMID 19513328. About 75% of new cases are related to emotional stress as the trigger factor rather than to precipitants involving cochlear lesions.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  5. ^ a b c Henry, JA; Dennis, KC; Schechter, MA (tetor 2005). "General review of tinnitus: prevalence, mechanisms, effects, and management". Journal of Speech, Language, and Hearing Research (në anglisht). 48 (5): 1204–35. doi:10.1044/1092-4388(2005/084). PMID 16411806.
  6. ^ a b c d e f g h Langguth, B; Kreuzer, PM; Kleinjung, T; De Ridder, D (sht 2013). "Tinnitus: causes and clinical management". The Lancet Neurology (në anglisht). 12 (9): 920–30. doi:10.1016/S1474-4422(13)70160-1. PMID 23948178.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  7. ^ Simmons R, Dambra C, Lobarinas E, Stocking C, Salvi R (2008). "Head, Neck, and Eye Movements That Modulate Tinnitus". Seminars in Hearing (në anglisht). 29 (4): 361–70. doi:10.1055/s-0028-1095895. PMC 2633109. PMID 19183705.
  8. ^ a b Nicolas-Puel C, Faulconbridge RL, Guitton M, Puel JL, Mondain M, Uziel A (2002). "Characteristics of tinnitus and etiology of associated hearing loss: a study of 123 patients". The International Tinnitus Journal (në anglisht). 8 (1): 37–44. PMID 14763234.
  9. ^ a b c "Tinnitus" (në anglisht). American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery. 2012-04-03. Arkivuar nga origjinali më 2012-10-16. Marrë më 2012-10-26.
  10. ^ Baguley D; Andersson g; McFerran D; McKenna L (2013). Tinnitus: A Multidisciplinary Approach (në anglisht) (bot. 2nd). Blackwell Publishing Ltd. fq. 16–17. ISBN 978-1118488706.
  11. ^ a b Gopinath B, McMahon CM, Rochtchina E, Karpa MJ, Mitchell P (2010). "Incidence, persistence, and progression of tinnitus symptoms in older adults: the Blue Mountains Hearing Study". Ear and Hearing (në anglisht). 31 (3): 407–12. doi:10.1097/AUD.0b013e3181cdb2a2. PMID 20124901.
  12. ^ a b Shargorodsky J, Curhan GC, Farwell WR (2010). "Prevalence and characteristics of tinnitus among US adults". The American Journal of Medicine (në anglisht). 123 (8): 711–18. doi:10.1016/j.amjmed.2010.02.015. PMID 20670725. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "pmid20670725" defined multiple times with different content
  13. ^ Baguley D; Andersson g; McFerran D; McKenna L (2013). Tinnitus: A Multidisciplinary Approach (në anglisht) (bot. 2nd). Blackwell Publishing Ltd. fq. 16–17. ISBN 978-1118488706.
  14. ^ Andersson G (2002). "Psychological aspects of tinnitus and the application of cognitive-behavioral therapy". Clinical Psychology Review (në anglisht). 22 (7): 977–90. doi:10.1016/s0272-7358(01)00124-6. PMID 12238249.
  15. ^ Reiss M, Reiss G (1999). "Some psychological aspects of tinnitus". Perceptual and Motor Skills (në anglisht). 88 (3 Pt 1): 790–92. doi:10.2466/pms.1999.88.3.790. PMID 10407886.
  16. ^ Baguley DM (2002). "Mechanisms of tinnitus". British Medical Bulletin (në anglisht). 63: 195–212. doi:10.1093/bmb/63.1.195. PMID 12324394.
  17. ^ Henry JA, Meikele MB (1999). "Pulsed versus continuous tones for evaluating the loudness of tinnitus". Journal of the American Academy of Audiology (në anglisht). 10 (5): 261–72. PMID 10331618.
  18. ^ a b c Henry JA, Dennis KC, Schechter MA (2005). "General review of tinnitus: Prevalence, mechanisms, effects, and management". Journal of Speech, Language, and Hearing Research (në anglisht). 48 (5): 1204–35. doi:10.1044/1092-4388(2005/084). PMID 16411806.
  19. ^ Davies A, Rafie EA (2000). "Epidemiology of Tinnitus". përmbledhur nga Tyler, RS (red.). Tinnitus Handbook (në anglisht). San Diego: Singular. fq. 1–23. OCLC 42771695.
  20. ^ Pattyn T, Van Den Eede F, Vanneste S, Cassiers L, Veltman DJ, Van De Heyning P, Sabbe BC (2015). "Tinnitus and anxiety disorders: A review". Hearing Research (në anglisht). 333: 255–65. doi:10.1016/j.heares.2015.08.014. PMID 26342399.
  21. ^ Henry JA, Wilson P (2000). "Psychological management of tinnitus". përmbledhur nga R.S. Tyler (red.). Tinnitus Handbook (në anglisht). San Diego: Singular. fq. 263–79. OCLC 42771695.
  22. ^ Andersson G, Westin V (2008). "Understanding tinnitus distress: Introducing the concepts of moderators and mediators". International Journal of Audiology (në anglisht). 47 (Suppl. 2): S106–11. doi:10.1080/14992020802301670. PMID 19012118.
  23. ^ Weise C, Hesser H, Andersson G, Nyenhuis N, Zastrutzki S, Kröner-Herwig B, Jäger B (2013). "The role of catastrophizing in recent onset tinnitus: its nature and association with tinnitus distress and medical utilization". International Journal of Audiology (në anglisht). 52 (3): 177–88. doi:10.3109/14992027.2012.752111. PMID 23301660.
  24. ^ Jastreboff, PJ; Hazell, JWP (2004). Tinnitus Retraining Therapy: Implementing the neurophysiological model (në anglisht). Cambridge: Cambridge University Press. OCLC 237191959.
  25. ^ a b c d Robert Aaron Levine (1999). "Somatic (craniocervical) tinnitus and the dorsal cochlear nucleus hypothesis". American Journal of Otolaryngology (në anglisht). 20 (6): 351–62. CiteSeerX 10.1.1.22.2488. doi:10.1016/S0196-0709(99)90074-1. PMID 10609479.
  26. ^ a b Chan Y (2009). "Tinnitus: etiology, classification, characteristics, and treatment". Discovery Medicine (në anglisht). 8 (42): 133–36. PMID 19833060. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "WMClark" defined multiple times with different content
  27. ^ Barbara Rubinstein; etj. (1990). "Prevalence of Signs and Symptoms of Craniomandibular Disorders in Tinnitus Patients". Journal of Craniomandibular Disorders (në anglisht). 4 (3): 186–92. PMID 2098394.
  28. ^ Barbara Rubinstein; etj. (1990). "Prevalence of Signs and Symptoms of Craniomandibular Disorders in Tinnitus Patients". Journal of Craniomandibular Disorders (në anglisht). 4 (3): 186–92. PMID 2098394.
  29. ^ a b c Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura TriAudiogramSlope
  30. ^ a b Schaette, R; McAlpine, D (21 shtator 2011). "Tinnitus with a Normal Audiogram: Physiological Evidence for Hidden Hearing Loss and Computational Model". The Journal of Neuroscience (në anglisht). 31 (38): 13452–57. doi:10.1523/JNEUROSCI.2156-11.2011. PMC 6623281. PMID 21940438. Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "hiddenHearingLoss" defined multiple times with different content
  31. ^ Brown RD, Penny JE, Henley CM, etj. (1981). "Ototoxic drugs and noise". Ciba Foundation Symposium (në anglisht). 85: 151–71. PMID 7035098.
  32. ^ Stas Bekman: stas (at) stason.org. "6) What are some ototoxic drugs?" (në anglisht). Stason.org. Arkivuar nga origjinali më 2012-10-19. Marrë më 2012-10-26.
  33. ^ a b Riba, Michelle B; Ravindranath, Divy (12 prill 2010). Clinical manual of emergency psychiatry (në anglisht). Washington, DC: American Psychiatric Publishing Inc. fq. 197. ISBN 978-1585622955.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  34. ^ a b Delanty, Norman (27 nëntor 2001). Seizures: medical causes and management (në anglisht). Totowa, NJ: Humana Press. fq. 187. ISBN 978-0896038271.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  35. ^ Fornaro M, Martino M (2010). "Tinnitus psychopharmacology: A comprehensive review of its pathomechanisms and management". Neuropsychiatric Disease and Treatment (në anglisht). 6: 209–18. doi:10.2147/ndt.s10361. PMC 2898164. PMID 20628627.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  36. ^ a b c Yew, KS (15 janar 2014). "Diagnostic approach to patients with tinnitus". American Family Physician (në anglisht). 89 (2): 106–13. PMID 24444578.
  37. ^ Crummer RW, Hassan GA (2004). "Diagnostic approach to tinnitus". American Family Physician (në anglisht). 69 (1): 120–06. PMID 14727828.
  38. ^ Passchier-Vermeer W, Passchier WF (2000). "Noise exposure and public health". Environmental Health Perspectives (në anglisht). 108 Suppl 1 (Suppl 1): 123–31. doi:10.1289/ehp.00108s1123. JSTOR 3454637. PMC 1637786. PMID 10698728.
  39. ^ Zempleni, Janos; Suttie, John W; Gregory, III, Jesse F; Stover, Patrick J, red. (2014). Handbook of vitamins (në anglisht). Hoboken: CRC Press. fq. 477. ISBN 978-1466515574. Arkivuar nga origjinali më 2016-08-17.
  40. ^ Shulgin, Alexander; Shulgin, Ann (1997). "#36. 5-MEO-DET". TiHKAL: the continuation (në anglisht). Berkeley, CA: Transform Press. ISBN 978-0963009692. OCLC 38503252. Arkivuar nga origjinali më 31 tetor 2012. Marrë më 27 tetor 2012.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  41. ^ "Erowid Experience Vaults: DiPT – More Tripping & Revelations – 26540" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2014-11-02.
  42. ^ a b McFerran, Don; Magdalena, Sereda. "Pulsatile tinnitus" (PDF). Action on Hearing Loss (në anglisht). Royal National Institute for Deaf People (RNID). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 22 korrik 2018. Marrë më 22 korrik 2018.
  43. ^ Chandler JR (1983). "Diagnosis and cure of venous hum tinnitus". The Laryngoscope (në anglisht). 93 (7): 892–95. doi:10.1288/00005537-198307000-00009. PMID 6865626.
  44. ^ Moonis G, Hwang CJ, Ahmed T, Weigele JB, Hurst RW (2005). "Otologic manifestations of petrous carotid aneurysms". American Journal of Neuroradiology (në anglisht). 26 (6): 1324–27. PMID 15956490.
  45. ^ Closed access Selim, Magdy; Caplan, Louis R (2004). "Carotid Artery Dissection". Current Treatment Options in Cardiovascular Medicine (në anglisht). 6 (3): 249–53. doi:10.1007/s11936-996-0020-z. ISSN 1092-8464. PMID 15096317.(kërkohet abonim)
  46. ^ Sismanis A, Butts FM, Hughes GB (2009-01-04). "Objective tinnitus in benign intracranial hypertension: An update". The Laryngoscope (në anglisht). 100 (1): 33–36. doi:10.1288/00005537-199001000-00008. PMID 2293699.
  47. ^ Diamond BJ, Mosley JE (2011). Kreutzer JS, DeLuca J, Caplan B (red.). Arteriovenous Malformation (AVM) (në anglisht). Springer. fq. 249–252. doi:10.1007/978-0-387-79948-3. ISBN 978-0-387-79947-6. {{cite book}}: Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  48. ^ Møller AR (2016). "Sensorineural Tinnitus: Its Pathology and Probable Therapies". International Journal of Otolaryngology (në anglisht). 2016: 1–13. doi:10.1155/2016/2830157. PMC 4761664. PMID 26977153.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  49. ^ Sedley W, Friston KJ, Gander PE, Kumar S, Griffiths TD (2016). "An Integrative Tinnitus Model Based on Sensory Precision". Trends in Neurosciences (në anglisht). 39 (12): 799–812. doi:10.1016/j.tins.2016.10.004. PMC 5152595. PMID 27871729.
  50. ^ Shore SE, Roberts LE, Langguth B (2016). "Maladaptive plasticity in tinnitus – triggers, mechanisms and treatment". Nature Reviews Neurology (në anglisht). 12 (3): 150–60. doi:10.1038/nrneurol.2016.12. PMC 4895692. PMID 26868680.
  51. ^ Crummer, RW; etj. (2004). "Diagnostic Approach to Tinnitus". American Family Physician (në anglisht). 69 (1): 120–26.
  52. ^ Davis, A (1989). "The prevalence of hearing impairment and reported hearing disability among adults in Great Britain". International Journal of Epidemiology (në anglisht). 18 (4): 911–17. doi:10.1093/ije/18.4.911. PMID 2621028.
  53. ^ Shojaeemend, Hassan; Ayatollahi, Haleh (2018). "Automated Audiometry: A Review of the Implementation and Evaluation Methods". Healthcare Informatics Research (në anglisht). 24 (4): 263–275. doi:10.4258/hir.2018.24.4.263. ISSN 2093-3681. PMC 6230538. PMID 30443414.
  54. ^ Keidser, Gitte; Convery, Elizabeth (2016-04-12). "Self-Fitting Hearing Aids". Trends in Hearing (në anglisht). 20: 233121651664328. doi:10.1177/2331216516643284. ISSN 2331-2165. PMC 4871211. PMID 27072929.
  55. ^ Henry, JA (2000). "Psychoacoustic Measures of Tinnitus" (PDF). Journal of the American Academy of Audiology (në anglisht). 11 (3): 138–55. PMID 10755810. Arkivuar (PDF) nga origjinali më gusht 8, 2017. Marrë më 22 shtator 2017.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  56. ^ Vielsmeier V, Lehner A, Strutz J, Steffens T, Kreuzer PM, Schecklmann M, Landgrebe M, Langguth B, Kleinjung T (2015). "The Relevance of the High Frequency Audiometry in Tinnitus Patients with Normal Hearing in Conventional Pure-Tone Audiometry". BioMed Research International (në anglisht). 2015: 1–5. doi:10.1155/2015/302515. PMC 4637018. PMID 26583098.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  57. ^ Basile CÉ, Fournier P, Hutchins S, Hébert S (2013). "Psychoacoustic assessment to improve tinnitus diagnosis". PLOS ONE (në anglisht). 8 (12): e82995. Bibcode:2013PLoSO...882995B. doi:10.1371/journal.pone.0082995. PMC 3861445. PMID 24349414.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  58. ^ Roberts LE (2007). "Residual inhibition". Tinnitus: Pathophysiology and Treatment. Progress in Brain Research (në anglisht). Vëll. 166. fq. 487–95. doi:10.1016/S0079-6123(07)66047-6. ISBN 978-0444531674. PMID 17956813.
  59. ^ Roberts LE, Moffat G, Baumann M, Ward LM, Bosnyak DJ (2008). "Residual inhibition functions overlap tinnitus spectra and the region of auditory threshold shift". Journal of the Association for Research in Otolaryngology (në anglisht). 9 (4): 417–35. doi:10.1007/s10162-008-0136-9. PMC 2580805. PMID 18712566.
  60. ^ Knipper M, Van Dijk P, Nunes I, Rüttiger L, Zimmermann U (2013). "Advances in the neurobiology of hearing disorders: recent developments regarding the basis of tinnitus and hyperacusis". Progress in Neurobiology (në anglisht). 111: 17–33. doi:10.1016/j.pneurobio.2013.08.002. PMID 24012803.
  61. ^ Tyler RS, Pienkowski M, Roncancio ER, Jun HJ, Brozoski T, Dauman N, Dauman N, Andersson G, Keiner AJ, Cacace AT, Martin N, Moore BC (2014). "A review of hyperacusis and future directions: part I. Definitions and manifestations" (PDF). American Journal of Audiology (në anglisht). 23 (4): 402–19. doi:10.1044/2014_AJA-14-0010. PMID 25104073. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 9 maj 2018. Marrë më shtator 23, 2017.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  62. ^ Sherlock LP, Formby C (2005). "Estimates of loudness, loudness discomfort, and the auditory dynamic range: normative estimates, comparison of procedures, and test-retest reliability". Journal of the American Academy of Audiology (në anglisht). 16 (2): 85–100. doi:10.3766/jaaa.16.2.4. PMID 15807048.
  63. ^ Pienkowski M, Tyler RS, Roncancio ER, Jun HJ, Brozoski T, Dauman N, Coelho CB, Andersson G, Keiner AJ, Cacace AT, Martin N, Moore BC (2014). "A review of hyperacusis and future directions: part II. Measurement, mechanisms, and treatment". American Journal of Audiology (në anglisht). 23 (4): 420–36. doi:10.1044/2014_AJA-13-0037. PMID 25478787.
  64. ^ McCombe A, Baguley D, Coles R, McKenna L, McKinney C, Windle-Taylor P (2001). "Guidelines for the grading of tinnitus severity: the results of a working group commissioned by the British Association of Otolaryngologists, Head and Neck Surgeons, 1999". Clinical Otolaryngology and Allied Sciences (në anglisht). 26 (5): 388–93. doi:10.1046/j.1365-2273.2001.00490.x. PMID 11678946. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2017-09-24.
  65. ^ "James Jones's 80ft death jump after tinnitus 'torture'". BBC News (në anglisht). 2 dhjetor 2015. Arkivuar nga origjinali më 4 dhjetor 2015. Marrë më 2 dhjetor 2015.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  66. ^ Langguth B, Goodey R, Azevedo A, etj. (2007). "Consensus for tinnitus patient assessment and treatment outcome measurement: Tinnitus Research Initiative meeting, Regensburg, July 2006". Tinnitus: Pathophysiology and Treatment. Progress in Brain Research (në anglisht). Vëll. 166. fq. 525–36. doi:10.1016/S0079-6123(07)66050-6. ISBN 978-0444531674. PMC 4283806. PMID 17956816.
  67. ^ Meikle MB, Stewart BJ, Griest SE, etj. (2007). "Assessment of tinnitus: Measurement of treatment outcomes" (PDF). Tinnitus: Pathophysiology and Treatment. Progress in Brain Research (në anglisht). Vëll. 166. fq. 511–21. doi:10.1016/S0079-6123(07)66049-X. ISBN 978-0444531674. PMID 17956815. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 25 shtator 2017. Marrë më 26 nëntor 2019.
  68. ^ Meikle MB, Henry JA, Griest SE, etj. (2012). "The tinnitus functional index: development of a new clinical measure for chronic, intrusive tinnitus" (PDF). Ear and Hearing (në anglisht). 33 (2): 153–76. doi:10.1097/AUD.0b013e31822f67c0. PMID 22156949. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2017-01-25.
  69. ^ Henry, J. L.; Wilson, PH (2000). The Psychological Management of Chronic Tinnitus: A Cognitive Behavioural Approach (në anglisht). Allyn and Bacon.
  70. ^ Landgrebe M, Azevedo A, Baguley D, Bauer C, Cacace A, Coelho C, etj. (2012). "Methodological aspects of clinical trials in tinnitus: A proposal for international standard". Journal of Psychosomatic Research (në anglisht). 73 (2): 112–21. doi:10.1016/j.jpsychores.2012.05.002. PMC 3897200. PMID 22789414.
  71. ^ a b Martinez-Devesa, P; Perera, R; Theodoulou, M; Waddell, A (8 shtator 2010). "Cognitive behavioural therapy for tinnitus". The Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht) (9): CD005233. doi:10.1002/14651858.CD005233.pub3. PMID 20824844. Arkivuar nga origjinali më 9 maj 2019. Marrë më 26 nëntor 2019.
  72. ^ Pegge S, Steens S, Kunst H, Meijer F (2017). "Pulsatile Tinnitus: Differential Diagnosis and Radiological Work-Up". Current Radiology Reports (në anglisht). 5 (1): 5. doi:10.1007/s40134-017-0199-7. PMC 5263210. PMID 28203490.
  73. ^ Hofmann E, Behr R, Neumann-Haefelin T, Schwager K (2013). "Pulsatile tinnitus: imaging and differential diagnosis". Deutsches Arzteblatt International (në anglisht). 110 (26): 451–58. doi:10.3238/arztebl.2013.0451. PMC 3719451. PMID 23885280.
  74. ^ Sismanis A (2011). "Pulsatile tinnitus: contemporary assessment and management". Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery (në anglisht). 19 (5): 348–57. doi:10.1097/MOO.0b013e3283493fd8. PMID 22552697. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2017-09-25.
  75. ^ Elder, JA; Chou, CK (2003). "Auditory response to pulsed radiofrequency energy". Bioelectromagnetics (në anglisht). Suppl 6: S162–73. doi:10.1002/bem.10163. PMID 14628312.
  76. ^ Lin JC, Wang Z (2007). "Hearing of microwave pulses by humans and animals: effects, mechanism, and thresholds". Health Physics (në anglisht). 92 (6): 621–28. doi:10.1097/01.HP.0000250644.84530.e2. PMID 17495664.
  77. ^ a b c d Tunkel DE, Bauer CA, Sun GH, etj. (2014). "Clinical practice guideline: tinnitus". Otolaryngology–Head and Neck Surgery (në anglisht). 151 (2 Suppl): S1–40. doi:10.1177/0194599814545325. PMID 25273878.
  78. ^ "CDC - NIOSH Program Portfolio : Hearing Loss Prevention : Program Description". www.cdc.gov (në anglishte amerikane). 2019-02-05. Marrë më 2019-03-26.
  79. ^ Cianfrone G, Pentangelo D, Cianfrone F, Mazzei F, Turchetta R, Orlando MP, Altissimi G (2011). "Pharmacological drugs inducing ototoxicity, vestibular symptoms and tinnitus: a reasoned and updated guide" (PDF). European Review for Medical and Pharmacological Sciences (në anglisht). 15 (6): 601–36. PMID 21796866. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2017-08-08.
  80. ^ Palomar García, V; Abdulghani Martínez, F; Bodet Agustí, E; Andreu Mencía, L; Palomar Asenjo, V (korr 2001). "Drug-induced otoxicity: current status". Acta Oto-Laryngologica (në anglisht). 121 (5): 569–72. doi:10.1080/00016480121545. PMID 11583387.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  81. ^ Seligmann H, Podoshin L, Ben-David J, Fradis M, Goldsher M (1996). "Drug-induced tinnitus and other hearing disorders". Drug Safety (në anglisht). 14 (3): 198–212. doi:10.2165/00002018-199614030-00006. PMID 8934581.
  82. ^ "Drug Therapies". www.ata.org (në anglisht). 2015-03-20. Marrë më 2019-03-26.
  83. ^ a b Hoare D, Kowalkowski V, Knag S, Hall D (2011). "Systematic review and meta-analyses of randomized controlled trials examining tinnitus management". The Laryngoscope (në anglisht). 121 (7): 1555–64. doi:10.1002/lary.21825. PMC 3477633. PMID 21671234.
  84. ^ Hesser H, Weise C, Zetterquist Westin V, Andersson G (2011). "A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive–behavioral therapy for tinnitus distress". Clinical Psychology Review (në anglisht). 31 (4): 545–53. doi:10.1016/j.cpr.2010.12.006. PMID 21237544.
  85. ^ Ost, LG (tetor 2014). "The efficacy of Acceptance and Commitment Therapy: an updated systematic review and meta-analysis". Behaviour Research and Therapy (në anglisht). 61: 105–21. doi:10.1016/j.brat.2014.07.018. PMID 25193001.
  86. ^ Henry J, Zaugg T, Myers P, Kendall C (2012). "Chapter 9 – Level 5 Individualized Support". Progressive Tinnitus Management: Clinical Handbook for Audiologists (në anglisht). US Department of Veterans Affairs, National Center for Rehabilitative Auditory Research. Arkivuar nga origjinali më 2013-12-20. Marrë më 2013-12-20.
  87. ^ a b c Bauer, CA (mars 2018). "Tinnitus". New England Journal of Medicine (në anglisht). 378 (13): 1224–31. doi:10.1056/NEJMcp1506631. PMID 29601255.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  88. ^ Baldo, P; Doree, C; Molin, P; McFerran, D; Cecco, S (sht 12, 2012). "Antidepressants for patients with tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht). 9 (9): CD003853. doi:10.1002/14651858.CD003853.pub3. PMID 22972065.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  89. ^ Savage, J; Cook, S; Waddell, A (nën 12, 2009). "Tinnitus". BMJ Clinical Evidence (në anglisht). 2009. PMC 2907768. PMID 21726476.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  90. ^ Savage, J; Waddell, A (tetor 2014). "Tinnitus". BMJ Clinical Evidence (në anglisht). 2014: 0506. PMC 4202663. PMID 25328113.
  91. ^ Miroddi, M; Bruno, R; Galletti, F; Calapai, F; Navarra, M; Gangemi, S; Calapai, G (mars 2015). "Clinical pharmacology of melatonin in the treatment of tinnitus: a review". European Journal of Clinical Pharmacology (në anglisht). 71 (3): 263–70. doi:10.1007/s00228-015-1805-3. PMID 25597877.
  92. ^ Hoekstra, Carlijn El; Rynja, Sybren P.; van Zanten, Gijsbert A.; Rovers, Maroeska M. (2011-07-06). "Anticonvulsants for tinnitus". The Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht) (7): CD007960. doi:10.1002/14651858.CD007960.pub2. ISSN 1469-493X. PMC 6599822. PMID 21735419.
  93. ^ Pichora-Fuller, MK; Santaguida, P; Hammill, A; Oremus, M; Westerberg, B; Ali, U; Patterson, C; Raina, P (gusht 2013). "Evaluation and Treatment of Tinnitus: Comparative Effectiveness [Internet]" (në anglisht). PMID 24049842. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!)
  94. ^ Lavigne, P; Lavigne, F; Saliba, I (23 qershor 2015). "Intratympanic corticosteroids injections: a systematic review of literature". European Archives of Oto-Rhino-Laryngology (në anglisht). 273 (9): 2271–78. doi:10.1007/s00405-015-3689-3. PMID 26100030.
  95. ^ Hall, Deborah A; Wegner, Inge; Smit, Adriana Leni; McFerran, Don; Stegeman, Inge (2018). Cochrane ENT Group (red.). "Betahistine for tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht). 12. doi:10.1002/14651858.CD013093. PMC 6513648.
  96. ^ Slengerik-Hansen J, Ovesen T (2016). "Botulinum Toxin Treatment of Objective Tinnitus Because of Essential Palatal Tremor: A Systematic Review". Otology & Neurotology (në anglisht). 37 (7): 820–28. doi:10.1097/MAO.0000000000001090. PMID 27273401.
  97. ^ Sweetman, Sean C., red. (2009). Martindale (në anglisht) (bot. 36th). Pharmaceutical Press. fq. 2277. ISBN 9780853698401.
  98. ^ Langguth, B; Salvi, R; Elgoyhen, AB (dhjetor 2009). "Emerging pharmacotherapy of tinnitus". Expert Opinion on Emerging Drugs (në anglisht). 14 (4): 687–702. doi:10.1517/14728210903206975. PMC 2832848. PMID 19712015.
  99. ^ Hoare DJ, Searchfield GD, El Refaie A, Henry JA (2014). "Sound therapy for tinnitus management: practicable options". Journal of the American Academy of Audiology (në anglisht). 25 (1): 62–75. doi:10.3766/jaaa.25.1.5. PMID 24622861.
  100. ^ Sereda, Magdalena; Xia, Jun; El Refaie, Amr; Hall, Deborah A.; Hoare, Derek J. (2018). "Sound therapy (using amplification devices and/or sound generators) for tinnitus". The Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht). 12: CD013094. doi:10.1002/14651858.CD013094.pub2. ISSN 1469-493X. PMC 6517157. PMID 30589445.
  101. ^ Shore, Susan E; Roberts, Larry E.; Langguth, Berthold (2016). "Maladaptive plasticity in tinnitus-triggers, mechanisms and treatment". Nature Reviews. Neurology (në anglisht). 12 (3): 150–160. doi:10.1038/nrneurol.2016.12. ISSN 1759-4758. PMC 4895692. PMID 26868680.
  102. ^ Hesse, Gerhard (2016-12-15). "Evidence and evidence gaps in tinnitus therapy". GMS Current Topics in Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgery (në anglisht). 15: Doc04. doi:10.3205/cto000131. ISSN 1865-1011. PMC 5169077. PMID 28025604.
  103. ^ Phillips JS, McFerran D (2010). "Tinnitus Retraining Therapy (TRT) for tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht) (3): CD007330. doi:10.1002/14651858.CD007330.pub2. PMID 20238353.
  104. ^ Hesse, Gerhard (2016-12-15). "Evidence and evidence gaps in tinnitus therapy". GMS Current Topics in Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgery (në anglisht). 15: Doc04. doi:10.3205/cto000131. ISSN 1865-1011. PMC 5169077. PMID 28025604.
  105. ^ Casale, Manuele; Costantino, Andrea; Rinaldi, Vittorio; Forte, Antonio; Grimaldi, Marta; Sabatino, Lorenzo; Oliveto, Giuseppe; Aloise, Fabio; Pontari, Domenico (2018-11-11). "Mobile applications in otolaryngology for patients: An update". Laryngoscope Investigative Otolaryngology (në anglisht). 3 (6): 434–438. doi:10.1002/lio2.201. ISSN 2378-8038. PMC 6302723. PMID 30599026.
  106. ^ Mosa, Abu Saleh Mohammad; Yoo, Illhoi; Sheets, Lincoln (2012-07-10). "A Systematic Review of Healthcare Applications for Smartphones". BMC Medical Informatics and Decision Making (në anglisht). 12: 67. doi:10.1186/1472-6947-12-67. ISSN 1472-6947. PMC 3534499. PMID 22781312.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  107. ^ Kalle, Sven; Schlee, Winfried; Pryss, Rüdiger C.; Probst, Thomas; Reichert, Manfred; Langguth, Berthold; Spiliopoulou, Myra (2018-08-20). "Review of Smart Services for Tinnitus Self-Help, Diagnostics and Treatments". Frontiers in Neuroscience (në anglisht). 12: 541. doi:10.3389/fnins.2018.00541. ISSN 1662-4548. PMC 6109754. PMID 30177869.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  108. ^ Meng, Z; Liu, S; Zheng, Y; Phillips, JS (tet 5, 2011). "Repetitive transcranial magnetic stimulation for tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht) (10): CD007946. doi:10.1002/14651858.CD007946.pub2. PMID 21975776.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  109. ^ Güntensperger, D; Thüring, C; Meyer, M; Neff, P; Kleinjung, T (2017). "Neurofeedback for Tinnitus Treatment - Review and Current Concepts". Frontiers in Aging Neuroscience (në anglisht). 9: 386. doi:10.3389/fnagi.2017.00386. PMC 5717031. PMID 29249959.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  110. ^ Hilton, MP; Zimmermann, EF; Hunt, WT (mar 28, 2013). "Ginkgo biloba for tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht). 3 (3): CD003852. doi:10.1002/14651858.CD003852.pub3. PMID 23543524.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  111. ^ Person, Osmar C; Puga, Maria ES; da Silva, Edina MK; Torloni, Maria R (2016-11-23). "Zinc supplements for tinnitus". Cochrane Database of Systematic Reviews (në anglisht). 11: CD009832. doi:10.1002/14651858.cd009832.pub2. PMC 6464312. PMID 27879981.
  112. ^ Sanchez TG, Rocha CB (2011). "Diagnosis and management of somatosensory tinnitus: review article". Clinics (në anglisht). 66 (6): 1089–94. doi:10.1590/S1807-59322011000600028. PMC 3129953. PMID 21808880.
  113. ^ Heller AJ (2003). "Classification and epidemiology of tinnitus". Otolaryngologic Clinics of North America (në anglisht). 36 (2): 239–48. doi:10.1016/S0030-6665(02)00160-3. PMID 12856294.
  114. ^ Celik, N; Bajin, MD; Aksoy, S (2009). "Tinnitus incidence and characteristics in children with hearing loss" (PDF). Journal of International Advanced Otology (në anglisht). 5 (3): 363–69. ISSN 1308-7649. OCLC 695291085. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 21 dhjetor 2013. Marrë më 2013-02-02.
  115. ^ Mills, RP; Albert, D; Brain, C (1986). "Tinnitus in childhood". Clinical Otolaryngology and Allied Sciences (në anglisht). 11 (6): 431–34. doi:10.1111/j.1365-2273.1986.tb00147.x.
  116. ^ Ballantyne JC (2009). Graham JM; Baguley D (red.). Ballantyne's Deafness (në anglisht) (bot. Seventh). Chichester: Wiley-Blackwell. OCLC 275152841.
  117. ^ Shetye A, Kennedy V (2010). "Tinnitus in children: an uncommon symptom?". Archives of Disease in Childhood (në anglisht). 95 (8): 645–48. doi:10.1136/adc.2009.168252. PMID 20371585. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2017-09-29.

Adresa të tjera

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Wikimedia Commons has media related to Tinnitus.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Zhurmat_në_vesh&oldid=2381900"