88 yjësitë moderne

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

astronominë bashkëkohore, qielli ndahet në 88 regjione që quhen yjësi ose konstelacione.


Yjësia Shkurtesat Gjinia Origjina Emërtimi shqip Ylli më i ndritshëm
IAU[1] Other[2]
Andromeda
/ænˈdrɒmdə/[3]
And Andr Andromedae
/ænˈdrɒmd/
antik (Ptolemeu) Andromeda Alpheratz
Antlia
/ˈæntliə/[3]
Ant Antl Antliae
/ˈæntli/
1763, Lacaille Pompa α Antliae
Apus
/ˈpəs/[4]
Aps Apus Apodis
/ˈæpds/[4]
1603, Uranometria, krijuar nga Keyser dhe de Houtman Zogu i Parajsës α Apodis
Aquarius
/əˈkwɛəriəs/[3]
Aqr Aqar Aquarii
/əˈkwɛəri/
antik (Ptolemeu) Ujëderdhësi Sadalsuud
Aquila
/ˈækwlə/[3]
Aql Aqil Aquilae
/ˈækwl/
antik (Ptolemeu) Shqiponja Altair
Ara
/ˈɛərə/[4]
Ara Arae Arae
/ˈɛər/[4]
antik (Ptolemeu) Altari β Arae
Aries
/ˈɛər(i)z/[3][4]
Ari Arie Arietis
/əˈr.ts/[4]
antik (Ptolemeu) Dashi Hamal
Auriga
/ɔːˈrɡə/[3][4]
Aur Auri Aurigae
/ɔːˈr/[4]
antik (Ptolemeu) Karrocieri Capella
Boötes
/bˈtz/[3]
Boo Boot Boötis
/bˈts/
antik (Ptolemeu) Lopari Arcturus
Caelum
/ˈsləm/[4]
Cae Cael Caeli
/ˈsl/[4]
1763, Lacaille Prerësi α Caeli
Camelopardalis
/kəˌmɛlˈpɑːrdəls/[4]
Cam Caml Camelopardalis
/kəˌmɛlˈpɑːrdəls/[4]
1613, Plancius[5] Gjirafa β Camelopardalis
Cancer
/ˈkænsər/[3]
Cnc Canc Cancri
/ˈkæŋkr/
antik (Ptolemeu) Gaforrja Tarf[6]
Canes Venatici
/ˈknz vˈnæts/[4]
CVn CVen Canum Venaticorum
/ˈknəm vnætˈkɒrəm/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius Langonjtë Cor Caroli
Canis Major
/ˈkns ˈmər/[4]
CMa CMaj Canis Majoris
/ˈkns məˈɒrs/
antik (Ptolemeu) Qeni i Madh Sirius
Canis Minor
/ˈkns ˈmnər/[4]
CMi CMin Canis Minoris
/ˈkns mˈnɒrs/
antik (Ptolemeu) Qeni i Vogël Procyon
Capricornus
/ˌkæprˈkɔːrnəs/[4]
Cap Capr Capricorni
/ˌkæprˈkɔːrn/[4]
antik (Ptolemeu) sea Bricjapi Deneb Algedi
Carina
/kəˈrnə/[3]
Car Cari Carinae
/kəˈrn/
1763, Lacaille, split from Argo Navis Karena Canopus
Cassiopeia
/ˌkæsiˈpə/[3][4]
Cas Cass Cassiopeiae
/ˌkæsiˈp/[4]
antik (Ptolemeu) Kasiopea Schedar[6]
Centaurus
/sɛnˈtɔːrəs/[3]
Cen Cent Centauri
/sɛnˈtɔːr/
antik (Ptolemeu) Centauri Rigil Kentaurus[6]
Cepheus
/ˈsfiəs,_ʔfjuːs/[4]
Cep Ceph Cephei
/ˈsfi/[4]
antik (Ptolemeu) Cefeu Alderamin
Cetus
/ˈstəs/[4]
Cet Ceti Ceti
/ˈst/[4]
antik (Ptolemeu) Balena Diphda[6]
Chamaeleon
/kəˈmliən/[3]
Cha Cham Chamaeleontis
/kəˌmliˈɒnts/
1603, Uranometria, created by Keyser dh de Houtman Kameleoni α Chamaeleontis
Circinus
/ˈsɜːrsnəs/[3]
Cir Circ Circini
/ˈsɜːrsn/
1763, Lacaille Kompasi α Circini
Columba
/kˈlʌmbə/[3]
Col Colm Columbae
/kˈlʌmb/
1592, Plancius, split from Canis Major Pëllumbi Phact
Coma Berenices
/ˈkmə bɛrəˈnsz/[4]
Com Coma Comae Berenices
/ˈkm bɛrəˈnsz/[4]
1603, Uranometria, split from Leo Flokët e Veronikës β Comae Berenices
Corona Australis[7]
/kˈrnə ɔːˈstræls,_ʔˈstrʔ/[3][4]
CrA CorA Coronae Australis
/kˈrn ɔːˈstræls/
antik (Ptolemeu) Kurora e Jugut Meridiana[6]
Corona Borealis
/koʊ-ˈrnə ˌbɔəriˈæls,_ʔˈls/[3][4]
CrB CorB Coronae Borealis
/koʊ-ˈrn bɔəriˈæls/
antik (Ptolemeu) Kurora e Veriut Alphecca
Corvus
/ˈkɔːrvəs/[3]
Crv Corv Corvi
/ˈkɔːrv/
antik (Ptolemeu) Korbi Gienah
Crater
/ˈkrtər/[3]
Crt Crat Crateris
/krəˈtɪərs/
antik (Ptolemeu) Kupa δ Crateris
Crux
/ˈkrʌks/[3]
Cru Cruc Crucis
/ˈkrss/
1603, Uranometria, split from Centaurus Kryqi i Jugut Acrux
Cygnus
/ˈsɪɡnəs/[3]
Cyg Cygn Cygni
/ˈsɪɡn/
antik (Ptolemeu) Mjellma ose Kryqi i Veriut Deneb
Delphinus
/dɛlˈfnəs/[3]
Del Dlph Delphini
/dɛlˈfn/
antik (Ptolemeu) Delfini Rotanev
Dorado
/dəˈrɑːd/[8]
Dor Dora Doradus
/dəˈrdəs/
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman Peshku i Artë α Doradus
Draco
/ˈdrk/[4]
Dra Drac Draconis
/drəˈkns/[4]
antik (Ptolemeu) Dragoi Eltanin[6]
Equuleus
/ˈkwliəs/[4]
Equ Equl Equulei
/ˈkwli/[4]
ancient (Ptolemy) pony Kitalpha
Eridanus
/ˈrɪdənəs/[4]
Eri Erid Eridani
/ˈrɪdən/[4]
ancient (Ptolemy) river Eridanus (mythology) Achernar
Fornax
/ˈfɔːrnæks/
For Forn Fornacis
/fɔːrˈnss/
1763, Lacaille chemical furnace Dalim[6]
Gemini
/ˈɛmn/[3]
Gem Gemi Geminorum
/ˌɛmˈnɒrəm/
antik (Ptolemeu) Binjakët Pollux
Grus
/ˈɡrʌs/[4]
Gru Grus Gruis
/ˈɡrs/[4]
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman Crane Alnair
Hercules
/ˈhɜːrkjʊlz/[4]
Her Herc Herculis
/ˈhɜːrkjʊlɪs/
ancient (Ptolemy) Hercules (mythological character) Kornephoros
Horologium
/ˌhɒrəˈlɒiəm,_ʔˈlʔ/[3][4]
Hor Horo Horologii
/ˌhɒrəˈli/
1763, Lacaille pendulum clock α Horologii
Hydra
/ˈhdrə/[3]
Hya Hyda Hydrae
/ˈhdr/
ancient (Ptolemy) Hydra (mythological creature) Alphard
Hydrus
/ˈhdrəs/[3]
Hyi Hydi Hydri
/ˈhdr/
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman lesser water snake β Hydri
Indus
/ˈɪndəs/[3]
Ind Indi Indi
/ˈɪnd/
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman Indian (of unspecified type) α Indi
Lacerta
/ləˈsɜːrtə/[3]
Lac Lacr Lacertae
/ləˈsɜːrt/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius lizard α Lacertae
Leo
/ˈl/[3]
Leo Leon Leonis
/lˈns/
ancient (Ptolemy) lion Regulus
Leo Minor
/ˈl ˈmnər/[3]
LMi LMin Leonis Minoris
/lˈns mˈnɒrs/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius lesser lion Praecipua
Lepus
/ˈlpəs/[4]
Lep Leps Leporis
/ˈlɛpərs/[3][4]
ancient (Ptolemy) hare Arneb
Libra
/ˈlbrə,_ˈlʔ/[3]
Lib Libr Librae
/ˈlbr/
ancient (Ptolemy) balance Zubeneschamali[6]
Lupus
/ˈljpəs/[3]
Lup Lupi Lupi
/ˈljp/
ancient (Ptolemy) wolf α Lupi
Lynx
/ˈlɪŋks/[3]
Lyn Lync Lyncis
/ˈlɪnss/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius lynx α Lyncis
Lyra
/ˈlrə/[3]
Lyr Lyra Lyrae
/ˈlr/
ancient (Ptolemy) lyre / harp Vega
Mensa
/ˈmɛnsə/[3]
Men Mens Mensae
/ˈmɛns/
1763, Lacaille Table Mountain (South Africa) α Mensae
Microscopium
/ˌmkroʊ-ˈskpiəm/
Mic Micr Microscopii
/ˌmkroʊ-ˈskpi/
1763, Lacaille microscope γ Microscopii
Monoceros
/məˈnɒsrəs/[3][4]
Mon Mono Monocerotis
/ˌmɒnəsˈrts/
1613, Plancius unicorn β Monocerotis
Musca
/ˈmʌskə/[4]
Mus Musc Muscae
/ˈmʌs/[3][4]
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman fly α Muscae
Norma
/ˈnɔːrmə/[3]
Nor Norm Normae
/ˈnɔːrm/[3]
1763, Lacaille carpenter's level γ2 Normae
Octans
/ˈɒktænz/[4]
Oct Octn Octantis
/ɒkˈtænts/[4]
1763, Lacaille octant (instrument) ν Octantis
Ophiuchus
/ˌɒfiˈjuːkəs/[3]
Oph Ophi Ophiuchi
/ˌɒfiˈjuːk/
ancient (Ptolemy) serpent-bearer Rasalhague
Orion
/oʊ-ˈrən/[3]
Ori Orio Orionis
/oʊ-ˈrəns,_ˌɒriˈns/[4]
ancient (Ptolemy) Orion (mythological character) Rigel
Pavo
/ˈpv/[3][4]
Pav Pavo Pavonis
/pəˈvns/[4]
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman peacock Peacock
Pegasus
/ˈpɛɡəsəs/[3]
Peg Pegs Pegasi
/ˈpɛɡəs/
ancient (Ptolemy) Pegasus (mythological winged horse) Enif
Perseus
/ˈpɜːrsiəs,_ʔsjs/[4]
Per Pers Persei
/ˈpɜːrsi/[4]
ancient (Ptolemy) Perseus (mythological character) Mirfak
Phoenix
/ˈfnks/[3]
Phe Phoe Phoenicis
/fˈnss/
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman phoenix Ankaa
Pictor
/ˈpɪktər/[4]
Pic Pict Pictoris
/pɪkˈtɔərs/[4]
1763, Lacaille easel α Pictoris
Pisces
/ˈpsz,_ˈpɪʔ/[3][4]
Psc Pisc Piscium
/ˈpɪʃiəm/[4]
ancient (Ptolemy) fishes Alpherg
Piscis Austrinus
/ˈpss ɔːˈstrnəs/
PsA PscA Piscis Austrini
/ˈpss ɔːˈstrn/
ancient (Ptolemy) southern fish Fomalhaut
Puppis
/ˈpʌps/[4]
Pup Pupp Puppis
/ˈpʌps/[4]
1763, Lacaille, split from Argo Navis poop deck Naos
Pyxis
/ˈpɪkss/[3]
Pyx Pyxi Pyxidis
/ˈpɪksds/
1763, Lacaille mariner's compass α Pyxidis
Reticulum
/rɪˈtɪkjʊləm/[3]
Ret Reti Reticuli
/rɪˈtɪkjʊl/
1763, Lacaille eyepiece graticule α Reticuli
Sagitta
/səˈɪtə/[3]
Sge Sgte Sagittae
/səˈɪt/
ancient (Ptolemy) arrow γ Sagittae
Sagittarius
/sæˈtɛəriəs/[3]
Sgr Sgtr Sagittarii
/ˌsæəˈtɛəri/
ancient (Ptolemy) archer Kaus Australis
Scorpius
/ˈskɔːrpiəs/[3]
Sco Scor Scorpii
/ˈskɔːrpi/
ancient (Ptolemy) scorpion Antares
Sculptor
/ˈskʌlptər/[3]
Scl Scul Sculptoris
/skəlpˈtɒrs/
1763, Lacaille sculptor α Sculptoris
Scutum
/ˈskjuːtəm/[3]
Sct Scut Scuti
/ˈskjuːt/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius shield (of Sobieski) α Scuti
Serpens[9]
/ˈsɜːrpɛnz/
Ser Serp Serpentis
/sərˈpɛnts/
ancient (Ptolemy) snake Unukalhai
Sextans
/ˈsɛkstənz/[4]
Sex Sext Sextantis
/sɛksˈtænts/[4]
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius sextant α Sextantis
Taurus
/ˈtɔːrəs/[3]
Tau Taur Tauri
/ˈtɔːr/
antik (Ptolemeu) Demi Aldebaran
Telescopium
/ˌtɛlˈskɒpiəm/
Tel Tele Telescopii
/ˌtɛlˈskɒpi/
1763, Lacaille telescope α Telescopii
Triangulum
/trˈæŋɡjʊləm/
Tri Tria Trianguli
/trˈæŋɡjʊl/
ancient (Ptolemy) triangle β Trianguli
Triangulum Australe
/trˈæŋɡjʊləm ɔːˈstræl,_ʔˈstrʔ/
TrA TrAu Trianguli Australis
/trˈæŋɡjʊl ɔːˈstrælɪs/
1603 Uranometria, created by Keyser and de Houtman southern triangle Atria
Tucana
/tjˈknə/
Tuc Tucn Tucanae
/tjˈkn/
1603 Uranometria, created by Keyser and de Houtman toucan α Tucanae
Ursa Major
/ˌɜːrsə ˈmər/[3]
UMa UMaj Ursae Majoris
/ˌɜːrs məˈɒrs/
ancient (Ptolemy) great bear Alioth
Ursa Minor
/ˌɜːrsə ˈmnər/[3]
UMi UMin Ursae Minoris
/ˌɜːrs mˈnɒrs/
ancient (Ptolemy) lesser bear Polaris
Vela
/ˈvlə/[3]
Vel Velr Velorum
/vˈlɔərəm/
1763, Lacaille, split from Argo Navis sails γ2 Velorum
Virgo
/ˈvɜːrɡ/[3]
Vir Virg Virginis
/ˈvɜːrns/
ancient (Ptolemy) virgin or maiden Spica
Volans
/ˈvlænz/[4]
Vol Voln Volantis
/voʊ-ˈlænts/[4]
1603, Uranometria, created by Keyser and de Houtman flying fish β Volantis
Vulpecula
/vʌlˈpɛkjʊlə/[3]
Vul Vulp Vulpeculae
/vʌlˈpɛkjʊl/
1690, Firmamentum Sobiescianum, Hevelius fox Anser

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura iau
  2. ^ "NASA Dictionary of terms for Aerospace Use - table V, Constellations". Arkivuar nga origjinali më 16 janar 2009. Marrë më 13 tetor 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf OED, 2nd edition
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg Random House Dictionary
  5. ^ The constellations Camelopardalis, Columba, and Monoceros, formed by Petrus Plancius in 1592 and in 1613, are often erroneously attributed to Jacob Bartsch dhe Augustin Royer
  6. ^ a b c d e f g h "Naming Stars" (në anglisht). IAU.org. Marrë më 30 korrik 2018.
  7. ^ Corona Australis is sometimes called "Corona Austrina" /ɔːˈstrnə/ (genitive: Coronae Austrinae)
  8. ^ "Definition of dorado". Collins English Dictionary (në anglisht). Marrë më 28 nëntor 2012.
  9. ^ Serpens may be divided into Serpens Cauda (serpent's tail) and Serpens Caput (serpent's head)