Islami në Hungari

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Islami në Hungari daton të paktën në shekullin e 10-të. Ndikimi i Islamit Sunit ishte veçanërisht i theksuar në shekullin e 16-të gjatë periudhës osmane në Hungari .

Islami në Evropë

  >95% (Turqia, Azerbejxhani)
  90%-95% (Kosova)
  35%-60% (Bosnje dhe Hercegovina, Shqipëria, Kazakistani)
  10%-20% (Gjeorgjia, Izraeli, Mali i Zi, Rusia)
  5%-10% (Austria, Bullgaria, Belgjika, Franca, Gjermania, Greqia, Lihtejnshtajni, Holanda)
  4%-5% (Danimarka, Suedia, Zvicra, Mbretëria e Bashkuar)
  2%-4% (Italia, Luksemburgu, Norvegjia, Serbia, Sllovenia, Spanja)
  1%-2% (Kroacia, Irlanda, Ukraina)
  <1% (Andora, Armenia, Bellorusia, Çekia, Estonia, Finlanda, Hungaria, Islanda, Letonia, Lituania, Malta, Moldavia, Monako, Polonia, Portugalia, Romania, San Marino, Sllovakia)

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Historia e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në formën e vjetër të gjuhës hungareze, myslimanët quheshin Böszörmény, në të njëjtin emër me turqishten Bozulmamış, e cila rrjedh nga arabisht: مسلم , Musliman, një term i ruajtur edhe si emër i familjes, edhe si ai i qytetit Hajdúböszörmény .

Autori i parë islam që foli për këtë komunitet mysliman ishte Jaqut al-Hamawi (575-626 AH /1179-1229 e.s. ), ai shkruan për një student të famshëm hungarez që studionte në Alepo, sipas studentit kishte 30 fshatra myslimanë në Hungari. . Jaqut shkruan në fjalorin e tij të famshëm gjeografik, "Mu'ajam al-Buldan", [1] për takimin e tij me një të ri musliman hungarez në Siri, i cili po studionte Islamin atje dhe solli disa detaje të historisë dhe jetës së popullit të tyre në Hungari.

Udhëtari mysliman spanjoll Abu Hamid al Garnati shkroi për dy lloje myslimanësh në Hungari, i pari që ishte Böszörmény i pellgut Karpate dhe Volga Bulgars ( Khwarezmians ). Ai raportoi se Géza II e Hungarisë shprehte një dashuri të madhe për myslimanët.

Sundimi osman në Hungari[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Xhamia Yakovalı Hasan Pashë në Pécs

Turqit hynë në Hungari pas Betejës së Mohács në 1526. Nga viti 1541, ata filluan të kontrollonin drejtpërdrejt pjesën qendrore dhe organizuan pesë ejalete : Budin, Kanije, Eğri, Varat ( Oradea ) dhe Temeşvar .

Minarja e Eger

Në shekullin e 16-të, gjatë sundimit osman, në Hungari lindën personalitete të shumta myslimane. Midis tyre, më të rëndësishmit ishin veziri i madh osman, Kanijeli Siyavuş Pasha (nga Nagykanizsa ) i cili mbajti funksionin tre herë midis 1582 dhe 1593, historiani osman İbrahim Peçevi (Ibrahim i Peçit) dhe dervishi i famshëm mevlevian Pecsevi., gjithashtu një turk me origjinë nga Pécs .Shumica e studimeve islame në Hungari u mësuan sipas medhhebit hanefi, ose shkollës së mendimit hanefi, të Islamit Sunit .

Epoka moderne[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në shekullin e 19-të, pas rënies së revolucionit të viteve 1848-1849, më shumë se 6000 polakë dhe hungarezë të emigruar e ndoqën gjeneralin Józef Bem (Murat Paşa) në mërgim.

Të tjera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ (comp. 625/1228, vide also Wustenfeld's edition, Leipzig, 1866, 1st vol., p. 469)