Jakobi i Vjetri
Jakobi i Madh | |
|---|---|
 Jakobi i Vjetri nga Rembrandt | |
| Apostull dhe Dëshmor | |
| Lindur | Betsaida, Galilea, Perandoria Romake |
| Vdekur | 44 e.r. Jeruzalemi, Judea, Perandoria Romake |
| Honored në | Të gjitha konfesionet e krishtera që nderojnë shenjtorët |
| Kanonizuar | Para Kongregacionit |
| Festa | 25 korrik (Krishterimi Perëndimor) 30 prill (Krishterimi Lindor) 30 dhjetor (Kisha Hispanike) |
| Atribute | Dëshmori i Kuq, Scallop, Kapela e pelegrinit |
| Patronazhi | Vendet Spanja, Guatemala, Seattle, Levoča, Nikaragua, Guayaquil, Kisha Betis, Guagua, Pampanga, Badian, Cebu, Bolinao, Pangasinan, Ibaan, Batangas, Pasuquin, Ilocos Norte, Plaridel, Bulacan, Paete, Laguna, Sogod, Cebu, Compostela, Cebu, Santiago de Chile dhe disa vende të Meksikës. Profesionet Veterinarët, equestrians, furriers, tanners, famarcistët, oyster fishers, woodcarvers. |
Jakobi i Vjetri (hebr. יעקב בן־זַבדַי Ja'akov ּBen-Savdai, Jakobi i Madhi, lat. Jakobus Maior, Jakobi, biri i Zebedeusit, lat. Iacobus Zebedaei) ishte një prej dymbëdhjetë apostujt e Jezusit të Nazaretit. Sipas Dhiatës së Re, ai ishte i dyti nga apostujt që vdiq (pas Juda Iskariotit) dhe i pari që u martirizua.[1]
Në Dhiatën e Re[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Jakobi ishte i biri i Zebedeut dhe i Salomes. Salome ishte një motër e Mërisë (nënës së Jezusit) që e bëri Jakobin kushëririn e Madh të Jezusit. Jakobi është quajtur "Më i Madhi" për ta dalluar atë nga Apostulli Jakob "Më i Vogël", me "më i madh" që do të thotë më i vjetër ose më i gjatë, sesa më i rëndësishëm. Jakobi i Madh ishte vëllai i Apostullit Gjon.[2]
Jakobi përshkruhet si një nga dishepujt e parë që iu bashkua Jezusit. Ungjijtë Sinoptikë thonë se Jakobi dhe Gjoni ishin me babanë e tyre në breg të detit kur Jezusi i thirri ta ndiqnin.[3]
Jakobi, së bashku me vëllain e tij Gjonin dhe Pjetrin, formuan një triumvirat joformal midis Dymbëdhjetë Apostujve. Jezusi i lejoi ata të ishin apostujt e vetëm të pranishëm në tre raste të veçanta gjatë shërbesës së tij publike, në rritjen e vajzës së Jairit,[4] shpërfytyrimin e Jezusit[5] dhe agoninë në Kopshtin e Gjetsemanit.[6] Jakobi dhe Gjoni[7] (ose, në një traditë tjetër, nëna e tyre[8]) i kërkuan Jezusit që t'u jepte ulëse në të djathtë dhe në të majtë në lavdinë e tij. Jezusi i qortoi ata, duke i pyetur nëse ishin gati të pinin nga kupa që ai do të pinte dhe duke thënë se nderi nuk ishte as që ai ta jepte. Apostujt e tjerë u mërzitën me ta. Jakobi dhe vëllai i tij donin të shuanin zjarrin në një qytet samaritan, por u qortuan nga Jezusi.
Veprat e Apostujve shënojnë se "mbreti Herod" (zakonisht i identifikuar me Herod Agrippa) e ekzekutoi Jakobin me shpatë. Nixon sugjeron se kjo mund të jetë shkaktuar nga temperamenti i zjarrtë i Jakobit,[9] në të cilin ai dhe vëllai i tij fituan pseudonimin Boanerges ose "Bijtë e Bubullimës".[10] F. F. Bruce e krahason këtë histori me atë të Çlirimit të Shën Pjetrit dhe shkruan se propozimi se "Jakobi duhet të vdesë ndërsa Pjetri duhet të arratiset" është një "mister i providencës hyjnore".[11]
Nderim[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Dita e festës së Shën Jakobit festohet më 25 korrik në kalendarët liturgjikë të kishave Katolike Romake, anglikane, luterane dhe disa kishave të tjera protestante. Ai përkujtohet më 30 prill në kalendarin liturgjik të krishterë ortodoks (për ato kisha që ndjekin kalendarin tradicional Julian, 30 prilli aktualisht bie më 13 maj të kalendarit modern gregorian) dhe më 30 qershor (Sinaksia e Apostujve). Dita Kombëtare e Galicisë festohet gjithashtu më 25 korrik: Shën Jakobi është shenjtori mbrojtës i saj.[12]
Jakobi Apostulli kujtohet në Kishën e Anglisë me një Festival më 25 korrik.[13]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Acts 12:2
- ^ Camerlynck 1910.
- ^ Matt. 4:21-22, Mk. 1:19-20
- ^ Mark 5:37
- ^ Matthew 17:1
- ^ Matthew 26:37
- ^ Mark 10:35-45
- ^ Matthew 20:20-28
- ^ Nixon 1963, f. 1354.
- ^ Mark 3:17
- ^ Bruce 1964, f. 237.
- ^ "DOG 1 do 01/01/1979 - DECRETO POLO QUE SE DECLARA DIA NACIONAL DE GALICIA O DIA 25 DE XULLO DE CADA ANO". www.xunta.gal (në galicisht). Marrë më 2023-10-02.
- ^ "The Calendar". The Church of England (në anglisht). Marrë më 27 mars 2021.
Bibliografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Bruce, F. F. (1964). Commentary on the Book of the Acts. Grand Rapids: Wm. B. Eerdmans.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Stampa:Cite CE1913
- Chadwick, Henry (1976). Priscillian of Avila. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-826643-3.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Cervantes, Miguel de (1863). Don Quixote de la Mancha: A Revised Translation Based on Those of Motteux, Jarvis and Smollett. New York: D. Appleton.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Fletcher, Richard A. (1984), Saint James's Catapult: The Life and Times of Diego Gelmírez of Santiago de Compostela, Oxford: Clarendon, ISBN 978-0-19-822581-2
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Kendrick, Thomas Downing (1960). St. James in Spain. Methuen.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Nixon, R. E. (1963). "Boanerges". përmbledhur nga J. D. Douglas (red.). The New Bible Dictionary. London: Inter-Varsity. fq. 596.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Noegel, Scott B.; Wheeler, Brandon M. (2003). Historical Dictionary of Prophets in Islam and Judaism. Lanham, MD: Scarecrow. ISBN 978-0810843059.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Starkie, Walter (1957). The Road to Santiago. The Pilgrims of St. James. New York: E. P. Dutton. OCLC 28087235.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Lexim më tutje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Barreiro, Santiago (2019). "Pilgrims from the land of sagas: Jacobean devotion in medieval Iceland". Journal of Medieval Iberian Studies. 12 (1): 70–83. doi:10.1080/17546559.2019.1705373. ISSN 1754-6559. S2CID 214208796.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Starkie, Walter (1958). El camino de Santiago: las peregrinaciones al sepulcro del Apóstol (në spanjisht). Përkthyer nga Amando Lázaro Ros. Madrid: Aguilar. OCLC 432856567.
- Starkie, Walter (1965). The Road to Santiago. The Pilgrims of St. James. Univ. of California Press. OCLC 477436336.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- "St. James the Great, Apostle", Butler's Lives of the Saints
- The Life, Miracles and Martyrdom of St. James the Great: Apostle and Martyr of the Christian Church
- The Way of St. James Guide for the pilgrimage to Santiago de Compostela following St. James's footsteps.
- Apostle James the Brother of St John the Theologian Orthodox icon and synaxarion
- History
- St. James the Greater, Apostle at the Christian Iconography web site
- St. James the Greater from Caxton's translation of the Golden Legend
- The patron saint of Spain, celebrated in Santiago in July
- Translations of the given name James in the world's languages Arkivuar 16 korrik 2023 tek Wayback Machine
- Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës
- Viti i lindjes i panjohur
- Vdekje 44
- Dëshmorë të krishterë të shekullit I
- Shenjtorë anglikanë
- Shenjtorë katolikë romakë
- Dëshmorë të krishterë të ekzekutuar me prerje koke
- Misionarë të krishterë në Spanjë
- Shenjtorë të krishterë nga Dhiata e Re
- Njerëz nga Betsaida
- Shenjtorë nga Toka e Shenjtë
- Dymbëdhjetë Apostuj