Krsto Popovic
Krsto Zrnov Popoviqi (malazisht: Крсто Поповић Krsto Popović, 13 shtator 1881 – 14 mars 1947) ishte oficer i Ushtrisë Malazeze i cili luftoi në Luftërat Ballkanike dhe në Luftën e Parë Botërore.
Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Popovic ka lindur në një familje malazeze [1] nga babai Todor "Zrno" Popović dhe nëna Ćetna (née Krivokapiq), ai luftoi në Luftërat Ballkanike dhe Luftën e Parë Botërore në forcat e ushtrisë malazeze derisa u kap nga ushtria austro-hungareze në 1916. Ai ishte gjithashtu një nga heronjtë e shquar të Betejës së Mojkovcit, ku Mali i Zi ndihmoi ushtrinë e Serbisë, aleatin e saj të ngushtë, të tërhiqej përballë sulmeve austro-hungareze.
I pakënaqur me Kuvendin e Podgoricës të vitit 1918, i cili bashkoi Serbinë dhe Malin e Zi në atë që do të bëhej Jugosllavi, ai u bë një nga udhëheqësit e Kryengritjes së Krishtlindjeve të vitit 1919 në anën e të Gjelbërve që mbështetën mbretin e saposhkarkuar Nikolla të dinastisë Petroviq-Njegosh dhe që favorizoi një konfederatë të Jugosllavisë që ende i dha Malit të Zi një formë pavarësie në përleshjet kundër të bardhëve që favorizonin mbretin Aleksandër të dinastisë Karagjorgjeviç dhe aneksimin e plotë të Malit të Zi në Jugosllavi.
Pas dështimit të kryengritjes, Popoviç emigroi në Itali, por u kthye në qershor 1919 për të filluar luftën guerile. Ai përfundimisht hodhi armët pas vdekjes së mbretit Nikolla në 1921 dhe ai u fal përfundimisht nga mbreti Aleksandër pasi shpalli besnikërinë ndaj tij.
Pasi kaloi dy vjet në kampin e të burgosurve austro-hungarez, ai u kthye në Mal të Zi për t'u bërë udhëheqës i Kryengritjes së Krishtlindjes më 7 janar 1919 dhe kryengritjes së Ditës së Shën Petarit në korrik të po atij viti, duke luftuar kundër vendimit të Kuvendit të Podgoricës për të bashkuar Mbretëria e Malit të Zi me Mbretërinë e Serbisë nën Shtëpinë e Karagjorgjeviqit. Ndërmjet viteve 1919 dhe 1922, ai ishte udhëheqës i komiteteve malazeze, luftëtarë për federalizimin e Mbretërisë së Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve. Në vitin 1922, ai emigroi në Argjentinë dhe më vonë në Belgjikë në 1929.
Të Gjelbrit votuan kundër bashkimit të Mbretërisë së Malit të Zi me Kuvendin e Mbretërisë së Serbisë në Podgoricë, ndërsa shumica e të bardhëve (Bjelashi) e mbështetën atë. Ndërkohë, vetëm disa muaj pas mbërritjes së tij në Mal të Zi, Krsto Popoviqi u kthye në Itali, ku shërbeu në ushtrinë e qeverisë malazeze në mërgim, duke u avancuar në nivelin e komandantit, e më pas në brigadier.
Vitet e mbetura në Jugosllavi i jetoi në mënyrë relativisht paqësore deri në Luftën e Dytë Botërore kur formoi Brigadën Lovçen. Për këtë, ai u etiketua si bashkëpunëtor nga qeveria e re komuniste dhe në vitin 1947 u vra në një pritë nga agjentët e OZNA-s.
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Bogdanović, Boris (2007). Bijela knjiga: referendum u Crnoj Gori 2006 : zbornik dokumenata. IIC Narodna misao. ISBN 978-9940-518-00-4.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Krsto Zrnov Popovic në www.njegos.org
- Mali i Zi.net