Dushan Mugosha: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Hatake (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
Hatake (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
||
| Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Dushan Mugosha''' ser. ''Dušan Mugoša'' (Ljeskopolje, [[7 janar]] [[1914]] - [[Beogradi|Beograd]], [[8 gusht]] [[1973]]) ishte komunist jugosllav, i dërguar në Shqipëri nga Partia Komuniste Jugosllave (PKJ) për të organizuar [[Partia e Punës e Shqipërisë|Partinë Komuniste në Shqipëri]]. |
'''Dushan Mugosha''' ser. ''Dušan Mugoša'' (Ljeskopolje, [[7 janar]] [[1914]] - [[Beogradi|Beograd]], [[8 gusht]] [[1973]]) ishte komunist jugosllav, i dërguar në Shqipëri nga Partia Komuniste Jugosllave (PKJ) për të organizuar [[Partia e Punës e Shqipërisë|Partinë Komuniste në Shqipëri]] i njohur në ilegalitet si ''Sala''. |
||
== Jeta == |
== Jeta == |
||
Versioni i datës 22 janar 2018 05:28
Dushan Mugosha ser. Dušan Mugoša (Ljeskopolje, 7 janar 1914 - Beograd, 8 gusht 1973) ishte komunist jugosllav, i dërguar në Shqipëri nga Partia Komuniste Jugosllave (PKJ) për të organizuar Partinë Komuniste në Shqipëri i njohur në ilegalitet si Sala.
Jeta
Dushan Mugosha ka lindur më 7 janar 1914 në Ljeskopolje afër Podgoricës, në një familje fshatare. Shkollën fillore mbaroi në Pejë, shkollën pasfillore e filloi në Prizren, por nuk e përfundoi. Në moshë të re i u bashkua komunistëve jugosllavë.
Ai u bë anëtar i Partisë Komuniste të Jugosllavisë në vitin 1934. Në vitin 1938 zgjidhet anëtar i Komitetit Lokal të Partisë Komuniste të Jugosllavisë në Pejë dhe në vitin 1940, në konferencën rajonale, u zgjodh anëtar i Komitetit të Rajonal të Partisë Komuniste të Jugosllavisë përë Kosovën.
Në gushtin e vitit 1941 pas arrestimit të Miladin Popoviq dhe kërkesës së Fadil Hoxhës, me vendim të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Jugosllavisë udhëton drejt Shqipërisë. U nis drejt Shqipërisë me F. Hoxhën në Shqipëri duke udhëtuar nga Prizreni në Shkodër. Qëndrimi i parë i tyre zgjati 10 ditë. Në Shkodër, Dushani e Fadili qëndruan në shtëpinë e Ismet Shaqirit, anëtar i Grupit të Shkodrës[1].
Në tetor të vitit 1941, përfaqësuesit e Komitetit Rajonal të PKJ në Kosovë Boro Bukmiroviç, Dushan Mugosha, Pavle Jovieviç dhe Ali Shukrija u takuan me delegacionin komunist shqiptar të përbërë nga Koço Tashko, Xhevdet Doda dhe Elhami Nimani në Vitomiricë pranë Pejës.
Më 8 nëntor 1941, nën drejtimin e Popoviqit dhe Mugoshës u krijua Partia Komuniste e Shqipërisë. Me rekomandimin e tyre në krye të PKSh-së u vendos Enver Hoxha. Pas prishjes së njëanshme të Marrëveshjes së Mukjes dhe vendimeve të marra në Konferencën e Labinotit, u shpall lufta e armatosur kundër Ballit Kombëtar. Në krye të kësaj ishte Brigada I Sulmuese, komanduar nga Mehmet Shehu dhe zv. komisar Mugoshën me nofkën "Sali Murati", duke qenë hija e vërtetë e komandës së brigadës[2].
Mugosha u largua nga Shqipëria më 12 prill 1944. Gjatë qëndrimit pranë drejtuesve komunistë shqiptarë Mugosha udhëzonte partizanët shqiptarë që të pushkatonin pa gjyq kundërshtarët politikë.
Në sesionin e jashtëzakonshëm të Këshillit Antifashist të Çlirimit Nacional të Serbisë më 6 Prill 1945 Dushan Mugosha ishte së bashku me Jovan Veselinovin dhe Mehmed Hoxhën ndër drejtuesit më me ndikim në vendimin për aneksimin e Vojvodinës dhe Kosovës nga Serbia[3].
Nga shkurti i vitit 1956 deri më 1965 Mugosha ishte Sekretar i Komitetit Rajonal të PKJ-së për Kosovën. Më 4 prill 1960, u emërua në në postin e Kryetarit të Kuvendit të Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës, duke pasuar Pavle Joviçeviçin. Mugosha këtë post e mbajti për tre vite radhazi dhe u lirua nga ky post, më 18 korrik 1963, duke pasuar nga Stanoje Akshiç.[4]
Vdiq në Beograd më 8 gusht 1973.
Krimet në Shqipëri
Nga bashkëkohës e bashkëluftëtar me Popoviqin mbahet përgjegjës për frymëzimin e klimës së terrorit në Luftën Nacional Çlirimtare dhe pushkatimet pa gjyq. Përmendet për një kundërshtim të Tuk Jakovës kur Mugosha mëtonte të vriste tre xhandarë të dorëzuar, Mugosha e zmbrapsi Jakovën duke i thënë "oportunist" dhe i vrau xhandarët[5]. Xhelal Staravecka në një trakt të tij rrëfen per 13 të ekzekutuar në fshatin Fravesh dhe për torturimin e një devolliu, duke qenë edhe Mugosha torturues[6]. Më 22-23 tetor 1943 në Myzeqe u vranë 67 ballistë myslimanë të dorëzuar, duke dalluar dhe liruar 10 ortodoksë pasi i kishin zhveshur, ballistët që nuk i vrau Shehu i shkoi në thikë Mugosha[2][7].
Burime
- ^ Dervishi K., Lëvizja komuniste në vitet 1924-1944 dhe formimi i PKSH-së, Tiranë: 55, 2016. fq. 184-187. ISBN 978-9828-106-38-4
- ^ a b Butka U., Ata që nuk i vrau Mehmeti, i theri Dushan Mugosha, intervistuar nga Valentina Madani, Gazeta Shqiptare, nëntor 2016.
- ^ Glamočanin J. Za ujedinjeno Srpstvo. Glas. 1994. fq. 73.
... тих одлука изрази- ли су Јован Веселинов, Душан Мугоша и Мехмед Хоџа као представници Војводине и Косова и Метохије на ванредном заседању антифашистичког већа народног ослобођења Србије, 6. априла 1945. године ...
- ^ b:Vitviteja/Presidenca e Rep. Kosovës
- ^ Hoxha Ç., Fillimet e diktaturës komuniste në Shqipëri, Tiranë: Instituti i Studimit të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit, 2013, fq. 20. ISBN 978-9928-168-11-5
- ^ Staravecka Xh, Torturat çnjerëzore të Mugoshës mbi djalin nga Devolli, Shqiptarja.com, 4 gusht 2015.
- ^ Musta A., Dushan Mugosha dhe Mehmet Shehu i zhveshën lakuriq ballistët para pushkatimit, Gazeta Shqiptare, 30 tetor 2016.