Jump to content

Stafeta e Rinisë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Monument i stafetësve pranë Stadiumit të Partizanit në Beograd
Stafeta e Rinisë në Slloveni (1960)

Stafeta e Rinisë (Serbokroatisht dhe Sllovenisht: Štafeta mladosti (Cirilik: Штафета младости), Maqedonisht: Штафета на младоста) ishte një garë simbolike me stafetë që mbahej çdo vit në Republikën Socialiste Federative të Jugosllavisë. Stafeta mbante një shkop me një premtim për ditëlindje për Josip Broz Tito, gjoja nga të gjithë të rinjtë e Jugosllavisë.[1][2] Gara zakonisht fillonte në qytetin e lindjes së Titos, Kumrovec dhe kalonte nëpër të gjitha qytetet dhe qytetet kryesore të vendit. Ajo përfundoi në Beogradstadiumin JNA më 25 maj, ditëlindjen zyrtare të Titos[3] dhe Ditën e Rinisë, një festë kombëtare.

Stafeta u zhvillua për herë të parë në vitin 1945 dhe u zyrtarizua si festë kombëtare në vitin 1957. Vazhdoi pas vdekjes së Titos në vitin 1980 dhe për herë të fundit u mbajt në vitin 1988.[2]

Në vitin 1987, dizajni fitues i posterit për stafetën shkaktoi një skandal kombëtar, pasi u zbulua se ishte bazuar në një poster propagandistik nazist.[1][4][5][6] Autorët, divizioni i dizajnit të Neue Slowenische Kunst, paraqitën dizajnin për të protestuar kundër kultit të individit të Titos, pjesë e të cilit ishte stafeta. Së bashku me krizën në rritje të shtetit jugosllav, ky skandal mendohet se ka kontribuar ndjeshëm në vendimin për ndërprerjen e stafetës.

  1. ^ a b Maja Mikula. "Virtual Landscapes of Memory
  2. ^ a b "Relay Baton and the Day of Youth" NSKSTATE.COM.
  3. ^ Edhe pse ditëlindja e Titos festohej më 25 maj, ai sipas të gjitha gjasave ka lindur më 7 maj.
  4. ^ "Poster Scandal - Youth Day" NSKSTATE.COM.
  5. ^ Regina Hackett. "Slovenian art collective is adept at working politics and art". Seattle Post-Intelligencer, Friday, November 19, 2004.
  6. ^ Bartolj, Jaka (12 gusht 2014). "A Slovenian poster challenged Yugoslavia's Communist orthodoxy". Radiotelevizija Slovenija (në anglisht).