Emblema e Jugosllavisë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Emblema e Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë

Emblema e Jugosllavisë përmbante gjashtë pishtarë, të rrethuar me grurë me një yll të kuq në majë, dhe digjen së bashku në një flakë; kjo përfaqësonte vëllazërinë dhe unitetin e gjashtë republikave federale që formuan Jugosllavinë: Bosnje dhe Herzegovinën, Kroacinë, Maqedoninë, Malin e Zi, Serbinë dhe Slloveninë. Data e shtypur ishte 29 nëntor 1943, dita kur Këshilli Antifashist për Çlirimin Kombëtar të Jugosllavisë (AVNOJ) u takua në Jajce në takimin e tij të dytë dhe formoi bazën për organizimin e pasluftës të vendit, duke krijuar një republikë federale. Kjo ditë u festua si Dita e Republikës pas themelimit të republikës. Emblema e Jugosllavisë, së bashku me ato të republikave përbërëse të saj, janë një shembull i heraldikës socialiste.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mbretëria Jugosllave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Stema e Mbretërisë së Jugosllavisë (e quajtur më parë Mbretëria e Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve) ishte një evolucion i stemës së Serbisë. Grafikisht stema ishte e ngjashme, duke shfaqur vetëm dy ndryshime kryesore, ndryshimi i parë ishte kurora mbretërore. Stema mbretërore serbe përshkruan kurorën dinastike Obrenoviq, ndërsa stema mbretërore Jugosllave përshkruaji kurorën dinastike Karagjorgjeviq në pushtet.

Dallimi i dytë ishte mburoja e mbingarkuar në shqiponjën e bardhë me dy koka. Stema e mëparshme serbe përshkruante vetëm kryqin tetragramatik serb, që përfaqësonte vetëm kombin serb. Kur u formua Jugosllavia, mburoja e kapërcyer u ndryshua për të përfshirë kombet e sapo integruara kroate dhe sllovene, si tre kombet zyrtare të Jugosllavisë. Stema përfshin tre yje të artë me gjashtë armë në formën e një trekëndëshi përmbys, të miratuar nga stemat e familjes Kontet e Celjes.[1] Një imazh i stemës mbretërore Jugosllave mund të shihet në kartëmonedhën 10-dinare jugosllave të vitit 1926.

Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatë Luftës së Dytë Botërore (1943–1945), shteti jugosllav u emërua Jugosllavia Federale Demokratike, në vitin 1945 u riemërua Republika Popullore Federale e Jugosllavisë, dhe përsëri më 1963 në Republikën Socialiste Federale të Jugosllavisë (RSFJ). Emblema e Jugosllavisë socialiste u krijua më 1943 dhe mbeti në përdorim deri në vitin 1963, kur vendi iu nënshtrua reformave dhe u riemërua për herë të fundit. Ajo përmbante pesë pishtarë të rrethuar me grurë dhe digjen së bashku në një flakë; kjo përfaqësonte vëllazërinë dhe unitetin e pesë kombeve të RSFJ-së: kroatët, maqedonasit, malazezët, serbët dhe sllovenët. Boshnjakët nuk u përfaqësuan si një komb përbërës, përkundër faktit se ekzistenca e boshnjakëve që identifikoheshin si komb kishte ndodhur që nga fundi i shekullit të 19-të përmes ndikimit të figurave të tilla si Mehmed Kapetanoviq.

Si pjesë e reformave të vitit 1963, emri i vendit u ndryshua në Republika Socialiste Federale e Jugosllavisë dhe emblema e tij u ridizenjua për të përfaqësuar gjashtë republika federale Jugosllave (në vend të pesë kombeve). Emblema e re ishte versioni përfundimtar me gjashtë pishtarë dhe ishte në përdorim zyrtar deri në shpërbërjen e vendit në vitin 1992. Data në shenjën mbeti në stemën e re.

Emblema e republikave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Emblemat e republikave socialiste jugosllave u përcaktuan nga secila prej gjashtë republikave përbërëse të saj. Emblemat u shfaqën si simbol i shtetësisë në dokumentet e nivelit republikan, për shembull në shenjat e institucioneve republikane, në filigranët e diplomave shkollore, etj.

Emblemat përfshinin simbole të vjetra historike ku ato mund të demonstronin pajtueshmëri historike me sistemin e ri politik socialist - shih stemën tradicionale kroate dhe serbe në mes të stemave të tyre; gjithashtu mali slloven Trigllavi u njoh si një simbol i Frontit Çlirimtar Slloven gjatë Luftës Çlirimtare gjatë Luftës së Dytë Botërore. Kur simbolet e vjetra u konsideruan të papërshtatshme (kryqi tradicional në stemën serbe, stemën etnike ose fetare për Bosnjën dhe Hercegovinën, ish-simboli tradicionalisht monarkist për Malin e Zi ose luani historik për Maqedoninë), tipare të shquara ose simbole jozyrtare kombëtare u shtuan, p.sh. Mali Lovćen për Malin e Zi, ose një palë oxhaqesh për Bosnjën dhe Hercegovinën. E njëjta gjë me stemën federale jugosllave: të gjitha emblemat e ndara republikane kishin një yll të kuq dhe grurë, ose bimë të tjera të rëndësishme nga ai rajon. Emblemat individuale të gjashtë republikave socialiste jugosllave ishin si më poshtë:


Stema e Serbisë

Stema e Kroacisë

Stema e Bosnjës dhe Hercegovinës

Stema e Sllovenisë

Stema e Malit të Zi

Stema e Maqedonisë

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Fugger Germandik, Rolanda (2013). Grofje Celjski med zgodovino in mitom [Kontet e Celjes midis historisë dhe një mit] (në sllovenisht). ISBN 978-961-6845-04-5.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]