Jugosllavia Federale Demokratike

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Jugosllavia Federale Demokratike
Demokratska Federativna Jugoslavija
Демократска Федеративна Југославија
Demokratična federativna Jugoslavija
1943–1945
Himni: "Hej, Slaveni"
Jugosllavia Federale Demokratike më 1945
Jugosllavia Federale Demokratike më 1945
GjendjaQeveria e dominuar nga Partia Komuniste e Jugosllavisë
KryeqytetiBeogradi
Qyteti më i madhcapital
Gjuhët zyrtareSerbokroatishtja
Sllovenisht
Maqedonisht[1][2]
Shkrimi zyrtarcirilik  • Latinisht
NofkaJugosllav
Qeveria
Lloji i qeverisjesQeveria e përkohshme federale
Komiteti Kombëtar (1943–45)
Monarkia kushtetuese (1943–1945, de jure)
Kryetari i Presidiumit të AVNOJ 
• 1943–45
Ivan Ribar
Mbreti 
• 1943–45
Peter II
Kryeministri 
• 1943–45
Josip Broz Tito
KuvendiAsambleja e Përkohshme Kombëtare
Epoka historikeLufta e Dytë Botërore
29 nëntor 1943
16 qershor 1944
7 mars 1945
24 tetor 1945
• Zgjedhjet
11 nëntor 1945
• Monarkia u hoq
29 nëntor 1945
Sipërfaqja
• Gjithsej
255,804 km2 (98,766 sq mi)
Ekonomia
MonedhaTë ndryshme
(1943–44): Dinari serb, Kuna NDH, Levi bullgar, Lira italiane, Reichsmark
(1944–45): Dinari jugosllav
Të dhëna të tjera
Zona kohoreUTC+2 (Zona Kohore e Evropës Qendrore (CET))
Ana e drejtimit të makinësnë të djathtë
Prefiksi telefonik38
Paraprirë nga
Pasuar nga
Shteti i Pavarur i Kroacisë
Territori i Komandantit Ushtarak në Serbi
Territori i Malit të Zi i pushtuar nga Gjermania
Mbretëria e Bullgarisë
Republika Sociale Italiane
Gjermania Naziste
Mbretëria e Hungarisë
Mbretëria Shqiptare
Qeveria jugosllave në mërgim
Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë

Jugosllavia Federale Demokratike ishte një shtet i përkohshëm i krijuar gjatë Luftës së Dytë Botërore më 29 nëntor 1943 përmes Sesionit të Dytë të Këshillit Antifashist për Çlirimin Kombëtar të Jugosllavisë (AVNOJ). Komiteti Kombëtar për Çlirimin e Jugosllavisë (NKOJ) ishte organi i tij origjinal ekzekutiv. Gjatë gjithë ekzistencës së saj ajo u qeveris nga Marshalli Josip Broz Tito si kryeministër.

Ajo u njoh nga AleatëtKonferencën e Teheranit, së bashku me AVNOJ si organi i saj konsultativ. Qeveria jugosllave në mërgim e mbretit Peter II në Londër, pjesërisht për shkak të presionit nga Mbretëria e Bashkuar,[3] njohu qeverinë e AVNOJ-it me Traktatin e Visit, të nënshkruar më 16 qershor 1944 midis kryeministrit të qeverisë në mërgim, Ivan Shubashiq dhe Tito.[3] Me Traktatin e Visit, qeveria në mërgim dhe NKOJ ranë dakord të bashkohen në një qeveri të përkohshme sa më shpejt të jetë e mundur. Forma e qeverisë së re u ra dakord në një marrëveshje të dytë Tito-Shubashiq të nënshkruar më 1 nëntor 1944 në kryeqytetin jugosllav të çliruar së fundmi, Beograd. Jugosllavia u bë një nga anëtarët themelues të Kombeve të Bashkuara pas nënshkrimit të Kartës së Kombeve të Bashkuara në tetor 1945.

Shteti u formua për të bashkuar lëvizjen e rezistencës jugosllave me pushtimin e Jugosllavisë nga Fuqitë e Boshtit. Marrëveshja la të pavendosur qëllimisht çështjen nëse shteti do të ishte monarki apo republikë deri pas përfundimit të luftës, kështu që pozita e kreut të shtetit ishte vakante. Pas shkrirjes së qeverive, shteti u reformua në Republikën Federale Popullore të Jugosllavisë njëpartiake me Josip Broz Tito si kryeministër dhe Ivan Shubashiq si ministër të punëve të jashtme.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Këto ishin gjuhët e specifikuara për stemën e Jugosllavisë më 17 shkurt 1944.
  2. ^ Tomasz Kamusella. The Politics of Language and Nationalism in Modern Central Europe. Palgrave Macmillan, 2008. Pp. 228, 297.
  3. ^ a b Walter R. Roberts. Tito, Mihailović, and the allies, 1941-1945. Duke University Press, 1987. Pp. 288.