Enver Pasha
Ismail Enveri | |
|---|---|
 Enver Pasha si Ministër i Mbrojtjes | |
| Ministër i Luftës | |
| Në detyrë 4 janar 1914 – 13 tetpr 1918 | |
| Kryeministri | Sait Halim Pasha |
| Paraprirë nga | Ahmet Izet Pasha |
| Pasuar nga | Ahmet Izet Pasha |
| Të dhëna vetjake | |
| U lind më | Ismail Enver 22 nëntor 1881 Kostandinopojë, Perandoria Osmane (tani Stamboll, Turqi) |
| Vdiq më | 4 gusht 1922 (40 vjet) Republika Sovjetike Popullore Buharan, (tani Taxhikistan) |
| Nënshtetësia | Osman |
| Partia politike | Komiteti "Bashkim e përparim" |
| Bashkëshortja/et | Naciye Sultan |
| Fëmijët | Mahpeyker Hanımsultan Türkan Hanımsultan Sultanzade Ali Bey |
| Shkollimi | Kolegji Ushtarak Osman (1903)[1] |
| Nënshkrimi |  |
| Shërbimi ushtarak | |
| Dega/shërbimi | Ushtria Osmane |
| Vite shërbimi | 1903–1918 |
| Grada | Mirliva dhe de facto komandant i përgjithshëm |
Ismail Enver Pasha (osmanishtja: اسماعیل انور پاشا; Turqisht: İsmail Enver Paşa, 22 nëntor 1881 - 4 gusht 1922) ishte një oficer ushtarak osman dhe një udhëheqës i Revolucionit të Turqve të Rinj më 1908. Ai u bë udhëheqësi kryesor i Perandorisë Osmane si në Luftërat Ballkanike (1912–13) ashtu edhe në Luftën e Parë Botërore (1914–18). Gjatë karrierës së tij ai u njoh me tituj gjithnjë e më të ngritur ndërsa u ngrit nëpër gradat ushtarake, duke përfshirë Enver Efendiu (انور افندي), Enver Beu (انور بك) dhe më në fund Enver Pasha, "pasha" duke qenë titulli i nderit osman oficerët ushtarakë të fituar me gradën Mirliva (gjeneralmajor).
Jeta
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Enveri u lind në Stamboll më 22 nëntor 1881. I ati i tij, Ahmeti (rr. 1860–1947), ose ka qenë një mostar (mirëmbajtës ure) në [[Manastir) (Bitola e sotëm)[2] ose një prokuror publik i qytetit të vogël shqiptar në Ballkan.[3] Nëna e tij Ajshe Dilara ishte një tatare.[4] Sipas Şuhnaz Yilmaz, ai ishte me prejardhje gagauz.[5] Xhaxhai i tij ishte Halil Pasha (më vonë Kut). Enveri kishte dy vëllezër më të vegjël, Nuri dhe Mehmed Kamil, dhe dy motra më të vogla, Hasene dhe Mediha. Ai ishte kunati i Nënkolonelit Ömer Nâzım.[6] Në moshën gjashtë vjeçare u shpërngul me të atin në Manastir ku ndoqi shkollën fillore.[7] Ai studioi në institucione të ndryshme ushtarake dhe përfundimisht u diplomua në Akademinë Ushtarake Osmane në vitin 1902.[7] Si i diplomuar në Akademinë Ushtarake, ishte mektebli.[7] Ndërmjet viteve 1903 dhe 1908, ndërsa u njoh në luftën guerile kundër bullgarëve në Luftën Maqedonase, ai u bind për nevojën e reformës së ushtrisë osmane.[8]
Pas grushtit të shtetit osman të janarit 1913, Enver Pasha u bë (4 janar 1914) Ministri i Luftës i Perandorisë Osmane, duke formuar një të tretën e triumvitit të njohur si "Tre Pashallarët" (së bashku me Talat Pasha dhe Xhemal Pasha) i cili mbajti sundimin de facto mbi Perandorinë nga viti 1913 deri në fund të Luftës së Parë Botërore më 1918.
Enveri u largua nga Perandoria Osmane së bashku me Mehmet Talat dhe Xhemal Pasha. Enveri vdiq në një pritë nga armenët në Taxhikistan ndërsa po përpiqej të ngrinte një kryengritje myslymane anti-ruse. Enveri akuzoi vrasësit armenët, gjë që rezultoi në vdekjen e tij.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Komutanlığı, Harp Akademileri (1968), Harp Akademilerinin 120 Yılı (në turqisht), İstanbul, fq. 46
{{citation}}: Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja) - ^ Kaylan, Muammer (2005), The Kemalists: Islamic Revival and the Fate of Secular Turkey (në anglisht), Prometheus Books, fq. 75.
- ^ Akmese, Handan Nezir (2005), The Birth of Modern Turkey: The Ottoman Military and the March to WWI (në anglisht), IB Tauris, fq. 44.
- ^ J. Zürcher, Erik (2014). The young turk legacy and nation building (në anglisht) (bot. 1st). Bloomsbury Publishing. ISBN 9780857718075.
- ^ Gabim referencash: Etiketë
<ref>e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura:2 - ^ Gabim referencash: Etiketë
<ref>e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajturaHanioglu266 - ^ a b c Swanson, Glen W. (1980). "Enver Pasha: The Formative Years". Middle Eastern Studies (në anglisht). 16 (3): 193–199. doi:10.1080/00263208008700445. ISSN 0026-3206. JSTOR 4282792.
- ^ Swanson, Glen W. (1980).pp.196–197