Rrëqebulli verior
| Rrëqebulli verior | |
|---|---|
| |
Klasifikimi shkencor 
| |
| Mbretëria: | Animalia |
| Filumi: | Chordata |
| Klasa: | Mammalia |
| Rendi: | Carnivora |
| Nënrendi: | Feliformia |
| Familja: | Felidae |
| Nënfamija: | Felinae |
| Gjinia: | Lynx |
| Lloji: | |
| Nënlloji: | L. l. lynx
|
| Emri trinomial | |
| Lynx lynx lynx | |
| Rrëqebulli verior | |
|---|---|
| Scientific classification
| |
| Kingdom: | Animalia |
| Phylum: | Chordata |
| Class: | Mammalia |
| Order: | Carnivora |
| Suborder: | Feliformia |
| Family: | Felidae |
| Subfamily: | Felinae |
| Genus: | Lynx |
| Species: | |
| Subspecies: | L. l. lynx
|
| Trinomial name | |
| Lynx lynx lynx | |
Rrëqebulli verior (Lynx lynx lynx) është një nënlloj i mesëm i rrëqebullit euroaziatik (Lynx lynx).
Diapazoni dhe habitati
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Rrëqebulli verior gjendet në Fennoscandia, Shtetet Baltike, pjesën veriore dhe qendrore të Polonisë (përfshirë pyllin Białowieża dhe Parkun Kombëtar Kampinos), Bjellorusinë , pjesën evropiane të Rusisë perëndimore, veriore, qendrore dhe lindore, Malet Urale dhe Perëndimore Siberia në lindje deri në lumin Yenisei.[1]
Preja e rrëqebullit verior
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Rrëqebulli verior kap kryesisht nga gjitarët dhe zogjtë e vegjël deri te ata me përmasa mjaft të mëdha. Midis preve të regjistruara janë lepujt evropianë dhe malorë, ketrat e kuq , ketrat fluturues siberianë, konvikte dhe brejtës të tjerë, mustakët (të tilla si kunadhet), hulli, dhelprat e kuqe, qentë rakun, derri i egër, moose, kaprolli, dreri i kuq dhe të tjerë thundrakë mesatarë. Semi-familje renë (Rangifer tarandus) janë preja kryesor për rrëqebullin veriore në veri të Skandinavi.[2]
Grabitqarët dhe armiqtë e rrëqebullit verior
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në pyjet ruse, grabitqari më i rëndësishëm i rrëqebullit Euroaziatik është ujku gri.[3] Ujqit vrasin dhe hanë rrëqebuj që nuk arrijnë të shpëtojnë në pemë. Popullatat e rrëqebullit zvogëlohen kur ujqit shfaqen në një rajon dhe ka të ngjarë të marrin prenë më të vogël atje ku ujqit janë aktivë.[4]
Baldosat janë mbase më të ndjekurit nga konkurrentët për vrasje, shpesh duke vjedhur vrasjet e rrëqebullit. Rrëqebujt priren të shmangin në mënyrë aktive takimet me ujqit, por ndonjëherë mund t'i luftojnë ata nëse mbrojnë të vegjëlit e tyre. Raste të grabitjes në rrëqebull nga ujqërit mund të ndodhin, madje ndoshta edhe tek të rriturit, por ndryshe nga sulmet e ujqërve në rrëqebull janë jashtëzakonisht të rralla nëse ndodhin në të vërtetë. Një studim në Suedi zbuloi se nga 33 vdekje të rrëqebullit të një popullate që po vëzhgohej, njëra ndoshta u vra nga një ujk.[5] Një shembull tjetër i njohur i grabitjes nga një ujk i rritur në një rrëqebull të rritur thuhet se u pa në zonën e lumit Pechora, megjithëse kjo dukej se ishte thjesht një pretendim anekdotik. Nuk ka raste të njohura të rrëqebullit duke prerë një ujk.[6]
Arinjtë e murrmë, megjithëse nuk janë (aq sa dihet) grabitqarët e rrëqebullit euroaziatik, janë në disa zona uzurpatorë gjysmë të zakonshëm të vrajve të unglates nga rrëqebujt, jo rrallë para se macja të ketë pasur një shans të konsumojë vetë vrasjen e saj.[7]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ iucnredlist.org / Lynx lynx
- ^ Mattisson, Jenny; Odden, John; Nilsen, Erlend B.; Linnell, John D.C.; Persson, Jens; Andrén, Henrik (2011). "Factors affecting Eurasian lynx kill rates on semi-domestic reindeer in northern Scandinavia: Can ecological research contribute to the development of a fair compensation system?". Biological Conservation. 144 (12): 3009–3017. doi:10.1016/j.biocon.2011.09.004.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Heptner, V.G. and Sludskii, A.A. (1992). Mammals of the Soviet Union. Vol. II Part 2 Carnivora: Hyenas and Cats. New Delhi: Amerind Publishing Co pp. 625.
- ^ Luigi Boitani (23 nëntor 2003). Wolves: Behavior, Ecology, and Conservation. University of Chicago Press. fq. 265–. ISBN 978-0-226-51696-7.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Andrén, Henrik; Linnell, John D.C.; Liberg, Olof; Andersen, Reidar; Danell, Anna; Karlsson, Jens; Odden, John; Moa, Pål F.; Ahlqvist, Per; Kvam, Tor; Franzén, Robert (2006). "Survival rates and causes of mortality in Eurasian lynx (Lynx lynx) in multi-use landscapes". Biological Conservation. 131: 23–32. doi:10.1016/j.biocon.2006.01.025.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Andrén, Henrik; Persson, Jens; Mattisson, Jenny; Danell, Anna C. (2011). "Modelling the combined effect of an obligate predator and a facultative predator on a common prey: Lynx lynx lynx and wolverine Gulo gulo predation on reindeer Rangifer tarandus". Wildlife Biology. 17: 33–43. doi:10.2981/10-065.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Krofel, Miha; Kos, Ivan; Jerina, Klemen (2012). "The noble cats and the big bad scavengers: Effects of dominant scavengers on solitary predators". Behavioral Ecology and Sociobiology. 66 (9): 1297–1304. doi:10.1007/s00265-012-1384-6.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Pedersen, Vegar A.; Linnell, John D.C.; Andersen, Reidar; Andrén, Henrik; Lindén, Mats; Segerström, Peter (1999). "Winter lynx Lynx lynx predation on semi-domestic reindeer Rangifer tarandus in northern Sweden". Wildlife Biology (në anglisht). 5: 203. doi:10.2981/wlb.1999.025.
- highlandwildlifepark.org.uk / Rrëqebulli i Veriut
- telegraph.co.uk / Thirrje që rrëqebulli të lirohet në Skoci me emrin "i pacipë dhe mendjemadh" . Nga Auslan Cramb, Korrespondent Skocez, 9 gusht 2017;